Ο ρόλος της διατροφής στον καρκίνο του προστάτη

Ποια τρόφιμα συμβάλλουν στην πρόληψη

Ο καρκίνος είναι μια πολυπαραγοντική νόσος για την εκδήλωση της οποίας χρειάζεται συνήθως να συντρέχουν πολλά γεγονότα: να υπάρχει, για παράδειγμα, μια γενετική προδιάθεση και όταν το άτομο εκτεθεί σε κατάλληλο περιβάλλον (ατμοσφαιρική ρύπανση, διατροφή, κάπνισμα, αμίαντος κ.ά.), εμφανίζεται η νόσος.

Πρόκειται για μια σιωπηλή ασθένεια, καθώς τα συμπτώματά της καθυστερούν να φανούν, με αποτέλεσμα η ίαση να μην είναι πάντα εφικτή. Για τον λόγο αυτό, πολλοί εμφανίζουν μια προκατάληψη ακόμα και στην αναφορά της λέξης «καρκίνος»! Ωστόσο, σήμερα η φαρμακοθεραπεία μπορεί να καθυστερήσει σημαντικά την εξέλιξη της νόσου και πολλοί τύποι καρκίνου είναι αντιμετωπίσιμοι, χάρη στην έγκαιρη διάγνωση!

Στην περίπτωση του καρκίνου του προστάτη, υπάρχει ισχυρή σύνδεση με το γενετικό υπόβαθρο, όπως φαίνεται από την υψηλότερη συχνότητα της νόσου σε άτομα με θετικό οικογενειακό ιστορικό και αφρικανικής φυλής. Η ηλικία, είναι το τρίτο πιο σημαντικό στοιχείο που παίζει ρόλο στην ανάπτυξη της νόσου- έτσι ο αριθμός των πασχόντων ανδρών αυξάνει εκθετικά στις ηλικίες άνω των 55 ετών. Εκτιμάται, ότι κάθε χρόνο διαγιγνώσκονται 16,3 περιστατικά ανά 100.000 άρρενες κατοίκους στις περιοχές της ανατολικής Ευρώπης.

Η διατροφή είναι ένας από τους περιβαλλοντικούς παράγοντες που εμπλέκονται σημαντικά τόσο στην αιτιοπαθογένεια, όσο και στην πρόληψη-αντιμετώπιση των διαφόρων μορφών καρκίνου. Τα ερευνητικά δεδομένα ωστόσο, δεν είναι τόσο ισχυρά για τον καρκίνο του προστάτη. Η υψηλή ενεργειακή πρόσληψη αλλά και η κατανάλωση λιπαρών έχει συνδεθεί με μεγαλύτερη συχνότητα εμφάνισης καρκίνου του προστάτη, χωρίς όμως να υπάρχουν ενδείξεις για το είδος των λιπαρών.

Ένα ακόμη χαρακτηριστικό της σχέσης της διατροφής με τον καρκίνο είναι ότι μπορεί να υπάρχουν τρόφιμα που επιδρούν θετικά στην πρόληψη, και άλλα αρνητικά, όταν πια η νόσος είναι εγκατεστημένη. Έτσι, για παράδειγμα, μια διατροφή που περιέχει πολλά αυγά, αλλά και πουλερικά με το δέρμα, μπορεί να συνδέεται αρνητικά με την εξέλιξη του καρκίνου του προστάτη, ενώ πριν την έναρξή του δεν υπήρχαν ανάλογες ενδείξεις.

Πρόσφατη ανασκόπηση καλοσχεδιασμένων μελετών και κλινικών δοκιμών οδήγησε στο συμπέρασμα ότι το πράσινο τσάι, οι ισοφλαβόνες, το λυκοπένιο, τα κραμβοειδή λαχανικά και τα ω-3 πολυακόρεστα λιπαρά οξέα μπορεί να συμβάλλουν στην πρόληψη αλλά και καθυστερημένη εξέλιξη της νόσου. Από την άλλη, η αυξημένη κατανάλωση κρέατος μπορεί να συνδέεται αρνητικά με την εξέλιξη της νόσου. Ωστόσο, για να στοιχειοθετηθεί αυτό το συμπέρασμα, απαιτούνται παραπάνω έρευνες.

Μετα- ανάλυση από επιδημιολογικές έρευνες έδωσε πιο σαφή στοιχεία για την κατανάλωση κραμβοειδών λαχανικών, όπως το λάχανο, το μπρόκολο και το κουνουπίδι. Συγκεκριμένα, όσοι κατανάλωναν τέτοια λαχανικά, είχαν μικρότερη συχνότητα εμφάνισης καρκίνου του προστάτη κατά 6% στον ευρωπαϊκό πληθυσμό, σε σχέση με αυτούς που δεν κατανάλωναν. Παράλληλα, όλο και μεγαλύτερο είναι το ενδιαφέρον των επιστημόνων για τον ρόλο που παίζει το λυκοπένο στον καρκίνο του προστάτη.

Το λυκοπένιο βρίσκεται σε μεγάλη ποσότητα στις ντομάτες, ενώ η απορρόφησή του είναι μεγαλύτερη, όταν η ντομάτα είναι μαγειρεμένη ή βιομηχανικά επεξεργασμένη, όπως στον τοματοχυμό. Οι πρώτες μελέτες είχαν πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα για την προστατευτική δράση του λυκοπενίου στον καρκίνο του προστάτη. Με νεότερα δεδομένα ωστόσο και με τη βελτίωση των διαγνωστικών μεθόδων, παρατηρείται ότι η αυξημένη πρόσληψη λυκοπενίου έχει μάλλον ουδέτερη επίδραση στην εκδήλωση και εξέλιξη της νόσου.

Όσον αφορά στο σωματικό βάρος, οι έρευνες είναι αντιφατικές και η παχυσαρκία δεν έχει συσχετιστεί ούτε θετικά ούτε αρνητικά με την ίδια τη νόσο. Ωστόσο, τα πορίσματα συμφωνούν ότι το υπερβάλλον βάρος δυσχεραίνει την διάγνωση, καθώς λόγω του αυξημένου όγκου αίματος αλλοιώνεται η συγκέντρωση των αιματολογικού δείκτη PSA. Έτσι, στις οδηγίες της American Cancer Society συμπεριλαβάνονται και συμβουλές για διατήρηση ενός υγιούς σωματικού βάρους αλλά και τακτικής σωματικής άσκησης.

Η σωματική άσκηση φαίνεται να ευεργετεί ποικιλοτρόπως τους πάσχοντες: βελτιώνει την ποιότητα ζωής και τις αιματολογικές ενδείξεις, μειώνει τα συμπτώματα κόπωσης και καθυστερεί την έναρξη της θεραπείας με ανδρογόνα έως και κατά 2 χρόνια, σε σύγκριση με αυτούς που δεν είναι σωματικά δραστήριοι.

Συνοψίζοντας, η εμπλοκή της διατροφής στην εμφάνιση αλλά και εξέλιξη του καρκίνου του προστάτη δεν έχει πλήρως διευκρινιστεί. Η κατανάλωση κραμβοειδών λαχανικών αλλά και λαχανικών πλούσιων σε λυκοπένιο φαίνεται να έχει έναν ευεργετικό ρόλο, ωστόσο η κατανάλωση αυτών των τροφών περιλαμβάνεται στις διατροφικές συστάσεις που έτσι και αλλιώς δίνονται στον γενικό πληθυσμό.

Το πρότυπο της μεσογειακής διατροφής συνδυάζει τρόφιμα πλούσια σε αντιοξειδωτικές, αντιφλεγμονώδεις ουσίες και φυτοχημικά, στα οποία αποδίδονται ωφέλιμες ιδιότητες και ενάντια στον καρκίνο: περιλαμβάνει σιτηρά και δημητριακά ολικής άλεσης, όσπρια, χόρτα, φρούτα και λαχανικά, λιπαρά ψάρια και σπάνια κατανάλωση κόκκινου κρέατος και κορεσμένων λιπαρών. Ακολουθώντας λοιπόν αυτή τη διατροφή, αλλά και υιοθετώντας μια δραστήρια καθημερινότητα βελτιώνεται κατά πολύ η ποιότητα ζωής, ενώ προλαμβάνονται πολλά προβλήματα υγείας.

Τέλος, μην ξεχνάτε να κοιμάστε αρκετά, να μην στρεσάρεστε και να χαμογελάτε ...η διάθεση μπορεί να πετύχει πολλά περισσότερα απ’όσα νομίζετε.

Πηγή: mednutrition.gr

Σχετικές ετικέτες:Υγεία