Έξι ερωταπαντήσεις για το Αιγυπτιακό δράμα

Μετά από ημέρες μαζικών διαδηλώσεων και ταραχών που έχουν κοστίσει τη ζωή τουλάχιστον 50 ανθρώπων, ο στρατός της Αιγύπτου ανέτρεψε τον Μοχάμεντ Μόρσι, τον πρώτο εκλεγμένο πρόεδρο της χώρας μετά την -προ διετίας- επανάσταση που οδήγησε στην ανατροπή της 30χρονης ηγεσίας του Χόσνι Μουμπάρακ...

Ο Μόρσι, ένας δυτικοτραφείς (έκανε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στο Λος Αντζελες) Ισλαμιστής, απέρριψε το τελεσίγραφο διάρκειας 48 ωρών που του «επέδωσε» ο στρατός. Σε βιντεοσκοπημένο μήνυμά του, ο κορυφαίος αξιωματούχος του αιγυπτιακού στρατού, στρατηγός, Αμπντελ Φαταχ αλ Σίσι ανακοίνωσε ότι ο Μόρσι «δεν εξεπλήρωσε τους στόχους του λαού κατά τη διάρκεια της μονοετούς παραμονής του στην εξουσία.

Ποιός είναι ο δικαστής - μεταβατικός πρωθυπουργός

Ο αλ Σίσι, ανακοίνωσε ότι μεταβατικός πρωθυπουργός θα είναι ο Αντλι Μανσούρ (Adly Mansour) μέχρι πρότινος και επί μόλις δύο ημέρες επικεφαλής του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου.

Ο 67χρονος δικαστής τοποθετήθηκε επικεφαλής του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου της χώρας, μόλις δύο ημέρες προτού χρισθεί και μεταβατικός πρόεδρος της χώρας.

Υπήρξε πάντως αντιπρόεδρος του εν λόγω Δικαστηρίου από το 1992, «υπηρετώντας» επί κοντά τριάντα χρόνια το καθεστώς Μουμπάρακ.

Ο Μανσούρ ορκίστηκε σήμερα, Πέμπτη, μεταβατικός πρωθυπουργός. Το πόσο μεταβατικός θα αποδειχθεί παραμένει ερωτηματικό. Πληροφορίες του CNN αναφέρουν πάντως ότι η θητεία του Μανσούρ μπορεί να διαρκέσει από 9 έως 12 μήνες.

Ο «οδικός χάρτης» που ανακοίνωσε χθες ο Ελ Σίσι περιλαμβάνει επίσης την αναστολή και επανασύνταξη του Συντάγματος που είχε θεσπισθεί μετά την ανατροπή του Χόσνι Μουμπάρακ και να οδηγηθεί η χώρα σε νέες κοινοβουλευτικές και προεδρικές εκλογές «αργότερα» -χωρίς περαιτέρω χρονικούς προσδιορισμούς.

Κατά τη διάρκεια της τελετής ορκωμοσίας του, ο Μανσούρ δήλωσε ότι ο αιγυπτιακός λαός του έδωσε την εξουσία να βελτιώσει και διορθώσει την επανάσταση του 2011.

Πως αντέδρασε ο αιγυπτιακός λαός;

Η είδηση της ανατροπής έγινε δεκτή με πανηγυρισμούς, αγαλλίαση και πυροτεχνήματα στην πλατεία Ταχρίρ, όπου χιλιάδες διαδηλωτές είχαν συγκεντρωθεί τις τελευταίες ημέρες κραυγάζοντας «Φύγε!» στον Μόρσι.

Το νέο κύμα διαμαρτυρίας πυροδότησαν δύο παραγόντες: Πρώτον, οι ανησυχίες Αιγυπτίων για την ισλαμική ατζέντα με την οποία η Μουσουλμανική Αδελφότητα ήθελε να καπελώσει τον νομικό πολιτισμό της χώρας.

Και δεύτερον, η αγανάκτηση για την αποτυχία της κυβέρνησης να αντιμετωπίσει την υψηλή ανεργία, το έγκλημα και το κόστος διαβίωσης.

Ωστόσο ο Μόρσι, που εξελέγη πέρυσι πρόεδρος με ποσοστό 52% εξακολουθεί να διατηρεί μια σημαντική βάση υποστηρικτών, η οποία δεν δίστασε να (αντι)διαδηλώσει σε τμήματα του Καϊρου, όπως φερ΄ειπείν το Νασρ (=«Θρίαμβος) , την περιοχή που ο ίδιος ο Νάσερ βάφτισε έτσι καθώς ενεπλάκη προσωπικά στην οικοδόμησή της μετά την Επανάσταση του 1952.
Το φίλα προσκείμενο στον Μόρσυ «στρατόπεδο» κατήγγειλε την κίνηση του στρατού ως παράνομο πραξικόπημα και αρνήθηκε να αποδεχθεί την εγκυρότητά του.

Κάποιοι εξ' αυτών δηλώνουν τόσο πιστοί στον ανατραπέντα πρόεδρο που διαμηνύουν ότι σκοπεύουν να μείνουν στις πλατείες εωσότου ο Μόρσι ξαναγίνει πρόεδρος».

Που βρίσκεται τώρα ο Μόρσι;

Ο ανατραπρείς πρόεδρος συνελήφθη από άντρες της προεδρικής φρουράς και κρατείται σε κατ οίκον περιορισμό «ουσιαστικά αποκλεισμένος από ρτον έξω κόσμο, σύμφωνα με εκπρόσωπο της Μουσουλνανικής Αδελφότητας: Του έχουν αποκόψει κάθε πρόσβαση, κάθε τηλεφωνική επικοινωνία. Και κανείς δεν επιτρέπεται να τον δει».

Ποια είναι η πιθανή αντίδραση της ισλαμικής βάσης του Μόρσι;

Ο Μόρσι απηύθυνε έκκληση για διάλογο και κάλεσε τους υποστηρικτές του να διαδηλώσουν ειρηνικά, ωστόσο υπάρχει ο φόβος ότι η αντίδραση του στρατού θα μπορούσε να προκαλέσει μια βίαιη αντίδραση.

Υπάρχει ο κίνδυνος ορισμένα μέλη της Μουσουλμανικής Αδελφότητας να στερηθούν των πολιτικών τους δικαιωμάτων και να προκαλέσουν με βίαιο τρόπο τους νέους ηγέτες της Αιγύπτου. Μπορεί λοιπόν να υιοθετήσουν τη στάση «προσπαθήσαμε να παίξουμε με τους όρους μας, οι ηγέτες μας φυλακίστηκαν, τα μέσα ενημέρωσης μας έκλεισαν, γι' αυτό και θα καταστρέψουμε το σύστημα».

«Αυτή τη φορά δεν πρόκειται να υπάρξει ηρεμία, μετά την καταιγίδα», δήλωσε κάνοντας λόγο για μεγαλύτερη αστάθεια από εκείνη που ακολούθησε την αποπομπή του Μουμπαρακ το 2011.
Ο Μοχάμεντ Αγιούμπ, ομότιμος καθηγητής διεθνών σχέσεων στο Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν, με άρθρο γνώμης στην ιστοσελίδα του CNN προειδοποιεί για πιθανή αντίδραση των εξτρεμιστών στο πραξικόπημα. «Το βασικό δίδαγμα που πρόκειται να πάρουν οι ισλαμιστές στη Μέση Ανατολή είναι ότι δεν θα τους επιτραπεί να ασκήσουν εξουσία, χωρίς να έχει σημασία πόσους συμβιβασμούς θα κάνουν τόσο στην εσωτερική και εξωτερική τους πολιτική».

Ποιες είναι οι διεθνείς αντιδράσεις;

Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπάρακ Ομπάμα εξέφρασε την βαθύτατη ανησυχία της χώρας του για την ανατροπή του δημοκρατικά εκλεγμένου ηγέτη και την αναστολή του Συντάγματος, και δήλωσε ότι ως αποτέλεσμα, θα αναθέσει στα στελέχη του την επανεξέταση των οικονομικών ενισχύσεων προς την Αίγυπτο. Όπως επεσήμανε, ωστόσο ο Τζέικ Τάπερ του CNN, ο Ομπάμα στη δήλωση του δεν χρησιμοποίησε τη λέξη «πραξικόπημα» και ζήτησε ο ίδιος από τον αιγυπτιακό στρατό να αποκαταστήσει την εξουσία με «μια δημοκρατικά εκλεγμένη πολιτική κυβέρνηση» - αλλά όχι αποκλειστικά με τον Μόρσι.

Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Μπαν Κι-μουν, απηύθυνε επίσης, έκκληση για γρήγορη επιστροφή στην πολιτική διακυβέρνηση και για «ηρεμία, έλλειψη βίας, διάλογο και αυτοσυγκράτηση».
Αντίθετα, η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα συνεχάρησαν τον αιγυπτιακό στρατό για τις ενέργειες του.

«Διόρθωση» ή «πραξικόπημα»;

Οι ενέργειες του στρατού κατηγορήθηκαν ως πραξικόπημα από τους υποστηρικτές του Μόρσι ωστόσο έγιναν δεκτές ως «διόρθωση» και έκφραση της λαϊκής βούλησης από τους αντιπάλους του. Όπως επεσήμανε η γνωστή δημοσιογράφος Κριστιάν Αμανπούρ, ο ορισμός της κατάστασης είναι κρίσιμης σημασίας, με επιπτώσεις όσον αφορά το πώς ανταποκρίνεται η διεθνής κοινότητα.

Όπως είπε ωστόσο, «αν αποδειχθεί αληθές ότι τρέχουν με εντάλματα σύλληψης για όλους αυτούς τους ανθρώπους, επιτίθενται και κλείνουν διάφορα μέσα ενημέρωσης, μόνο πραξικόπημα μπορεί να ονομαστεί. Όπως μου ανέφερε ένας αναλυτής - πρόσθεσε η Αμανπούρ - «δεν έχει σημασία πως λέγεται. Ο στρατός είναι υπεύθυνος οπότε δεν έχει σημασία ποιον θα βάλουν να ασκήσει εξουσία».

Σημείωσε ακόμη το παράδοξο της κατάστασης, αναφέροντας ότι «έχετε εδώ την πρώτη εκλεγμένη κυβέρνηση - η οποία προφανώς δεν αποδίδει όσο θα ήθελε ο λαός- να εξοστρακίζεται από το στρατό με τις ευχές εκατομμυρίων Αιγυπτίων».

Πηγή: e-go.gr