«Η τέχνη της φιλοξενίας» στο Μουσείο Μπενάκη

Ζωγραφισμένοι δίσκοι από ελληνικές και τουρκικές συλλογές...

Με τέχνη και τόλμη, μεταξύ... κοφτής και γεμάτης κουταλιάς, το Μουσείο Μπενάκη «σερβίρει» από σήμερα, πάνω σε ζωγραφισμένους δίσκους από την Ελλάδα και την Οθωμανική αυτοκρατορία του 19ου αιώνα για να αναμεταδώσει την «Τέχνη της φιλοξενίας», σε μια έκθεση από το πολύχρωμο μωσαϊκό μιας περιόδου που αγωνιζόταν να ισορροπήσει μεταξύ παράδοσης και νεωτερικότητας, Ανατολής και Δύσης.

Οι 100 ζωγραφισμένοι με την τεχνική της λάκας, πολυτελείς δίσκοι της έκθεσης, που εκτίθενται στο κεντρικό κτίριο του Μουσείου Μπενάκη στην Κουμπάρη, προέρχονται από 17 μουσεία και ιδιωτικές συλλογές και εντυπωσιάζουν με την πολυσημία και την εικονογραφία τους: προσωπογραφίες όμορφων, διάσημων και εστεμμένων γυναικών, όπως η αυτοκράτειρα Σίσσυ ή η δημοφιλής Σουηδή σοπράνο της εποχής Τζένη Λιντ, σε μια επίδειξη μοντερνικότητας. Άλλοι δίσκοι σερβιρίσματος, που απεικονίζουν πανέμορφες μελαγχολικές, ερωτευμένες γυναίκες και ντελικάτα πορτρέτα οδαλίσκης αποτυπωμένα με τη ματιά του οριενταλισμού της εποχής.

Αστικά τοπία ευρωπαϊκών πρωτευουσών και ιδιαίτερα το τοπίο της Κωνσταντινούπολης, με έμφαση στο στοιχείο του εξευρωπαϊσμού της (πχ τα ατμόπλοια στον Κεράτειο και το παλάτι του Ντολμά Μπαχτσέ) νεκρές φύσεις και πολύχρωμα άνθη, είναι σιωπηλοί μάρτυρες μιας διακοσμητικής τέχνης υψηλής στάθμης, βγαλμένης από τα ευρωπαϊκά εργοστάσια με την απαράμιλλη τεχνική τους στα λακαρισμένα αντικείμενα, που εξάγονταν κατά παραγγελία σε όλο τον κόσμο. Οι εμπορικοί δεσμοί αυτών των εργοστασίων με την Οθωμανική αυτοκρατορία και το νεοσύστατο ελληνικό κράτος άνθισαν τον 19ο αιώνα έως το τέλος του, οπότε έκλεισαν τα εργοστάσια.

Η έκθεση στο Μουσείο Μπενάκη, πλαισιώνεται από ισάριθμα αντικείμενα -πορσελάνινα πιάτα, φλιτζάνια και περίτεχνα διακοσμημένα σινιά που συνόδευαν τα γεύματα-, δημιουργώντας ιδανικά την ατμόσφαιρα του τελετουργικού της καθημερινής ζωής στην Οθωμανική αυτοκρατορία και στο νεοσύστατο ελληνικό βασίλειο του 19ου αιώνα. Εξάλλου τα πρώτα βιομηχανοποιημένα ευρωπαϊκά αντικείμενα με την τεχνική λάκας, ανιχνεύονται για πρώτη φορά στην αυλή του Όθωνα, εξηγεί η επιμελήτρια της έκθεσης Φλάβια Νέσι-Γιαζιτζόγλου. Και οι πρώτοι δίσκοι που έφτασαν στην Ελλάδα ήταν διακοσμημένοι με φιλελληνικές παραστάσεις καθώς και προσωπογραφίες του Όθωνα και της Αμαλίας.

Η έκθεση «Η τέχνη της φιλοξενίας - Ζωγραφισμένοι δίσκοι του 19ου αιώνα από την Ελλάδα και την Τουρκία» διαρκεί έως τις 17/11/2013.