Κολέγια και αναγνώριση των τίτλων σπουδών στην Ελλάδα

Ό,τι πρέπει να γνωρίζετε για τις τελευταίες νομοθετικές αλλαγές...

Πολλοί νέοι που δεν θα καταφέρουν να εισαχθούν σε ένα τμήμα των ΤΕΙ και ΑΕΙ στρέφονται εκτός από τα ΙΕΚ και στα κολέγια. Για πολλούς η επιλογή ενός κολεγίου αποτελεί μια συνειδητή επιλογή καθώς προτιμούν να παρακολουθήσουν τα μαθήματα μιας ειδικότητας που τους ενδιαφέρει στον τόπο κατοικίας τους από το να αναγκαστούν να σπουδάσουν μακριά από το σπίτι τους με ότι αυτό συνεπάγεται για τους γονείς στον οικονομικό ιδίως τομέα.

Ένα θέμα που απασχολεί έντονα τους γονείς είναι η αναγνώριση των πτυχίων που χορηγούν τα κολέγια. Γι' αυτό άλλα και για άλλα θέματα θα παραθέσουμε χρήσιμες πληροφορίες ακολούθως ώστε να διευκολυνθούν γονείς και μαθητές στην απόφασή τους.

Οι τελευταίες αλλαγές στο νομοθετικό πλαίσιο λειτουργίας των κολεγίων

Υπάρχει συγκεκριμένο νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία των κολεγίων. Ωστόσο τα τελευταίο χρόνο έχουν επέλθει αρκετές αλλαγές που ίσως δεν είναι γνωστές στο ευρύ κοινό.

Συγκεκριμένα με το ΦΕΚ 229 19-11-2012 άρθρο 7 αναφέρεται ότι:

«1.α. Τα κολέγια είναι πάροχοι υπηρεσιών μη τυπικής μεταλυκειακής εκπαίδευσης και κατάρτισης, που παρέχουν κατ’ αποκλειστικότητα σπουδές βάσει συμφωνιών πιστοποίησης (validation) και δικαιόχρησης (franchising) με ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα της αλλοδαπής, αναγνωρισμένα από τις αρμόδιες αρχές στη χώρα που εδρεύουν, οι οποίες οδηγούν σε πρώτο πτυχίο (bachelor) τουλάχιστον τριετούς διάρκειας σπουδών και φοίτησης ή μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών.

β. Επίσης περιλαμβάνονται στη συγκεκριμένη κατηγορία (κολέγια) πάροχοι υπηρεσιών μη τυπικής μεταλυκειακής εκπαίδευσης και κατάρτισης, τα προγράμματα σπουδών των οποίων οδηγούν σε μεταπτυχιακό τίτλο σπουδών, εφόσον αυτά τα συγκεκριμένα προγράμματα σπουδών έχουν πιστοποίηση (accreditation) από διεθνείς οργανισμούς πιστοποίησης. Με απόφαση του υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού ορίζονται οι διεθνείς οργανισμοί πιστοποίησης».

Αντιστοιχία των τίτλων με άλλους φορείς εκπαίδευσης

«Οι τίτλοι σπουδών που χορηγούν δεν είναι αντίστοιχοι ούτε με αυτούς των ΑΕΙ και ΤΕΙ αλλά ούτε με αυτούς των ΙΕΚ, ωστόσο όσοι επιλέξουν ένα κολέγιο που συνεργάζεται με πανεπιστήμιο του εξωτερικού έχουν τη δυνατότητα αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας. Παραθέτουμε σχετικό απόσπασμα από το νομοθετικό πλαίσιο:

γ. Τα πτυχία, οι τίτλοι, οι βεβαιώσεις, τα πιστοποιητικά σπουδών και οποιασδήποτε ονομασίας βεβαίωση που χορηγούν τα κολέγια των στοιχείου α’ και β’ της παρούσας παραγράφου δύνανται της αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας τίτλων ανώτατης εκπαίδευσης του ελληνικού συστήματος τυπικής εκπαίδευσης σύμφωνα με την διαδικασία και τις προϋποθέσεις της Θ.16 της παρούσης».

Δικηγόρος, οικονομολόγος από κολέγιο: Αναγνώριση Επαγγελματικών Προσόντων

Όπως αναφέρθηκε δεν υπάρχει αντιστοίχηση των τίτλων σπουδών των κολεγίων με αυτούς των ΑΕΙ, ΤΕΙ, ΙΕΚ. Δεν μπορεί λοιπόν ο απόφοιτος ενός κολεγίου να συνεχίσει για μεταπτυχιακές σπουδές στην Ελλάδα, ούτε να δώσει κατατακτήριες εξετάσεις για την εισαγωγή του σε ένα τμήμα των πανεπιστημίων ή των ΤΕΙ. Με λίγα λόγια δεν προβλέπεται ακόμα ακαδημαϊκή αναγνώριση για τους αποφοίτους των κολεγίων. Ο αρμόδιος φορέας για την αναγνώριση των πτυχίων του εξωτερικού, ο ΔΟΑΤΑΠ, έχει απορρίψει αιτήματα από αποφοίτους κολεγίων οι οποίοι έχουν κινηθεί δικαστικά.

Οι τίτλοι σπουδών των κολεγίων μπορεί να μην αναγνωρίζονται ακαδημαϊκά, αναγνωρίζονται όμως επαγγελματικά. Δηλαδή υπάρχει η δυνατότητα οι απόφοιτοι των κολεγίων να ασκήσουν το επάγγελμα για το οποίο σπούδασαν αρκεί να πληρούνται κάποιες προϋποθέσεις. Πιο αναλυτικά:

Οι απόφοιτοι Κέντρων Μεταλυκειακής Εκπαίδευσης (ΚΕΜΕ), τα οποία εδρεύουν νόμιμα στην Ελλάδα και διαθέτουν έγκυρες συμβάσεις πιστοποίησης (validation) ή δικαιόχρησης (franchising) με πανεπιστήμια άλλων κρατών-μελών της Ευρ. Ένωσης, δύνανται να ζητήσουν την αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων που ενδεχομένως έχουν αποκτήσει στα εν λόγω κράτη-μέλη, κατόπιν των σπουδών που πραγματοποίησαν στα κολέγια.

Τα εν λόγω επαγγελματικά προσόντα αναγνωρίζονται υπό προϋποθέσεις, ορισμένες εκ των οποίων είναι οι κατωτέρω:

- Το αιτούμενο επάγγελμα να είναι νομοθετικά ρυθμιζόμενο στην Ελλάδα (άρθ. 2§1, π.δ. 38/2010 ΦΕΚ 78Α ).

- Ο αιτών να έχει κατοχυρώσει επαγγελματικά δικαιώματα για το αιτούμενο επάγγελμα στο κράτος-μέλος προέλευσης, είτε ως αυτοαπασχολούμενος, είτε ως μισθωτός (άρθ. 2§1, π.δ. 38/2010).

- Η εκπαίδευση στο ίδρυμα που παρέσχε την κατάρτιση να έχει πιστοποιηθεί επισήμως από το εκπαιδευτικό ίδρυμα που βρίσκεται στο κράτος-μέλος καταγωγής του τίτλου (άρθ. 50§3 α΄, π.δ. 38/2010).

- Οι εκδοθέντες τίτλοι εκπαίδευσης να είναι οι ίδιοι με εκείνους που θα είχαν χορηγηθεί εάν η εκπαίδευση είχε πραγματοποιηθεί εξ ολοκλήρου στο κράτος μέλος καταγωγής του τίτλου (άρθ. 50§3 β΄, π.δ. 38/2010).

- Οι εκδοθέντες τίτλοι εκπαίδευσης να προσδίδουν τα ίδια επαγγελματικά δικαιώματα στην επικράτεια του κράτους-μέλους που χορήγησε τον τίτλο (άρθ. 50§3 γ΄, π.δ. 38/2010).

Εκτός των ανωτέρω προϋποθέσεων, οι αιτήσεις αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων εξετάζονται σε ατομικό επίπεδο από το Συμβούλιο Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων (ΣΑΕΠ), το οποίο αποφαίνεται επί τη βάσει των διατάξεων του π.δ. 38/2010 και του συνολικού φακέλου του αιτούντος.

Κολέγια και αναγνώριση: Σημεία που χρήζουν προσοχής

Η αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων δίνει το δικαίωμα στον απόφοιτο ενός κολεγίου να ασκήσει το επάγγελμά του ελεύθερα στην Ελλάδα. Η οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τα κολέγια δεν αφορά τα πτυχία όλων των χωρών. Σε αυτό το σημείο απαιτείται η προσοχή των μαθητών και των γονιών τους.

Σύμφωνα με την τελευταία τροποποίηση η Οδηγία 2005/36/ΕΚ που ενσωματώθηκε στο Ελληνικό Δίκαιο εφαρμόζεται σε υπηκόους των 27 κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), των τριών επιπλέον κρατών-μελών του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΟΧ): Ισλανδία, Νορβηγία, Λιχτενστάιν, καθώς και της Ελβετίας, οι οποίοι επιθυμούν να ασκήσουν κάποιο νομοθετικά ρυθμιζόμενο επάγγελμα στην Ελλάδα είτε ως αυτοαπασχολούμενοι, είτε ως μισθωτοί.

Το πιο πάνω σημαίνει ότι αν ένας νέος επιλέξει για τις σπουδές του κολέγιο που συνεργάζεται με πανεπιστήμια των 27 χωρών της ΕΕ, της Ισλανδίας, Νορβηγίας, Λιχτενστάιν και Ελβετίας ώστε να έχει το δικαίωμα να ζητήσει αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων που θα του ανοίξει το δρόμο για να ασκήσει το επάγγελμά του και στην Ελλάδα.

Διαδικασία αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων

Αρμόδιος φορέας για την αναγνώριση της επαγγελματικής ισοτιμίας είναι το ΣΑΕΠ, Συμβούλιο Αναγνώρισης Επαγγελματικών Προσόντων. Όσοι ολοκλήρωσαν τις σπουδές τους σε ένα κολέγιο που συνεργάζεται με πανεπιστήμιο των χωρών της ΕΕ, Λιχτενστάιν, Ελβετία, Νορβηγία, Ισλανδία υποβάλλουν αίτηση συνοδευόμενη από μια σειρά δικαιολογητικών. Το ΣΑΕΠ εξετάσει το φάκελο του ενδιαφερόμενου και ακολούθως αποφασίζει για το αν θα αποδώσει την επαγγελματική ισοτιμία.

Υπάρχει περίπτωση το Συμβούλιο να υποβάλλει τον αιτούντα σε διαδικασία επάρκειας ή να τον υποχρεώσει σε πρακτική άσκηση προσαρμογής τριών ετών.

Τα λεγόμενα αντισταθμιστικά μέτρα όπως αναφέρονται στο άρθρο 14 υποβάλλονται σε μια από τις ακόλουθες περιπτώσεις:

α) Εφόσον η διάρκεια της εκπαίδευσης που επικαλείται δυνάμει του άρθρου 13, παράγραφοι 1 ή 2, είναι μικρότερη κατά τουλάχιστον ένα έτος από εκείνη που απαιτείται στην Ελλάδα,

β) εφόσον η εκπαίδευση που έχει λάβει αφορά τομείς γνώσεων ουσιωδώς διαφορετικούς από εκείνους που καλύπτονται από τον απαιτούμενο στην Ελλάδα τίτλο εκπαίδευσης,

γ) εφόσον το νομοθετικώς ρυθμιζόμενο επάγγελμα στην Ελλάδα περιλαμβάνει μία ή περισσότερες νομοθετικώς ρυθμιζόμενες επαγγελματικές δραστηριότητες, οι οποίες δεν υπάρχουν στο αντίστοιχο επάγγελμα στο κράτος μέλος προέλευσης του αιτούντος, κατά την έννοια του άρθρου 4 παράγραφος 2, και εφόσον η εν λόγω διαφορά συνίσταται στη συγκεκριμένη εκπαίδευση που απαιτείται στην Ελλάδα και η οποία αφορά τομείς γνώσεων ουσιωδώς διαφορετικούς από εκείνους που καλύπτονται από τη βεβαίωση επάρκειας ή τον τίτλο εκπαίδευσης που διαθέτει ο αιτών.

Δικαιολογητικά που υποβάλλονται για την αναγνώριση επαγγελματικής ισοδυναμίας Τίτλων Τυπικής Ανώτατης Εκπαίδευσης:

1. Έντυπο αίτησης για την «Αναγνώριση Επαγγελματικής Ισοδυναμίας» από το αναρτημένο στην ιστοσελίδα υπόδειγμα.

2. Απόδειξη ιθαγένειας (αντίγραφο δελτίου ταυτότητας ή διαβατηρίου).

3. Τίτλος ανώτατης εκπαίδευσης.

4. Αναλυτική βαθμολογία από το ίδρυμα που χορήγησε τον τίτλο εκπαίδευσης στην οποία θα πρέπει να περιέχεται η συνολική διάρκεια των σπουδών και το σύνολο των μαθημάτων που παρακολούθησε ο αιτών κατ’ έτος.

5. Αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών (syllabus).

6. Παράβολο υπέρ δημοσίου 100 Ευρώ.

Υποσημείωση:

Τα παραπάνω έγγραφα υποβάλλονται σε φωτοαντίγραφα επικυρωμένα και επίσημα μεταφρασμένα στην ελληνική γλώσσα από αρμόδιες προς τούτο αρχές της ημεδαπής ή του κράτους προέλευσης.

Α) Οι πρωτότυποι αλλοδαποί τίτλοι ανώτατης εκπαίδευσης, των οποίων τα επικυρωμένα αντίγραφα μεταφράζονται επίσημα και υποβάλλονται προς το ΣΑΕΠ, θα πρέπει να φέρουν τη Σφραγίδα της Χάγης (Επισημείωση – Apostille), από το κράτος προέλευσης, εφόσον το εν λόγω κράτος είναι συμβαλλόμενο μέρος στη «Σύμβαση της Χάγης της 5ης Οκτωβρίου 1961 περί κατάργησης της υποχρέωσης επικύρωσης αλλοδαπών δημοσίων εγγράφων» και η Ελλάδα δεν έχει καταθέσει επιφύλαξη ως προς την προσχώρησή του.

Εναλλακτικώς, τίτλοι ανώτατης εκπαίδευσης με κράτος προέλευσης το Ηνωμένο Βασίλειο δύνανται να υποβληθούν και σε φωτ/φα επικυρωμένα από το Βρετανικό Συμβούλιο.

Β) Τίτλοι ανώτατης εκπαίδευσης κρατών τα οποία δεν έχουν προσχωρήσει στην ως άνω σύμβαση της Χάγης ή για την προσχώρηση των οποίων η Ελλάδα έχει καταθέσει επιφύλαξη, οφείλουν να είναι επικυρωμένοι για τη γνησιότητά τους:

α) από τις Προξενικές Αρχές της Ελλάδας στο κράτος προέλευσης ή

β) από τις Προξενικές Αρχές του κράτους προέλευσης στην ημεδαπή. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει η γνησιότητα της υπογραφής της αλλοδαπής Προξενικής Αρχής να επικυρώνεται στο Τμήμα Επικυρώσεων του υπ. Εξωτερικών, πριν την επικύρωση αντιγράφων και τη μετάφραση για υποβολή προς το ΣΑΕΠ.

Γ) Τα ως άνω δικαιολογητικά, μετά την υποβολή τους, παραμένουν εφεξής στο φάκελο του ενδιαφερομένου που τηρείται στην υπηρεσία και δεν επιστρέφονται μετά το πέρας της εξέτασης της αίτησης από το ΣΑΕΠ ή σε περίπτωση που ο ενδιαφερόμενος επιθυμεί να αποσύρει την αίτησή του. Για τον ως άνω λόγο παρακαλούμε για την υποβολή επικυρωμένων φωτοαντιγράφων. Εφόσον απαιτείται το πρωτότυπο, αυτό θα ζητείται κατά περίπτωση από την υπηρεσία.

Η διαδικασία και τα χρονικά πλαίσια

Αφού ο υποψήφιος καταθέσει τα απαραίτητα δικαιολογητικά (τα δικαιολογητικά πρέπει να είναι μεταφρασμένα στην ελληνική γλώσσα) συνοδευόμενα από την αίτηση αναγνώρισης, το ΣΑΕΠ την καταχωρεί σε ειδικό βιβλίο. Επίσης ορίζεται αντικλητός του αιτούντος ο οποίος πρέπει να είναι κάτοικος Αθηνών.

Η ίδια υπηρεσία βεβαιώνει την παραλαβή του φακέλου εντός ενός μηνός από την παραλαβή και ενημερώνει τον αιτούντα για τυχόν ελλείποντα έγγραφα. Η αίτηση συνοδεύεται από παράβολο υπέρ του δημοσίου, ύψους εκατό ευρώ.

Η διαδικασία εξέτασης αίτησης αναγνώρισης επαγγελματικών προσόντων πρέπει να ολοκληρώνεται το συντομότερο δυνατόν και οπωσδήποτε εντός τριών μηνών από τη συμπλήρωση του φακέλου του αιτούντος με όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Η προθεσμία αυτή μπορεί να παραταθεί κατά ένα μήνα.

Απόφοιτοι κολεγίων πρόσληψη και εξέλιξη στο δημόσιο

Με πρόσφατη τροπολογία της Βουλής των Ελλήνων (27/3/2013) δίνεται το δικαίωμα κάλυψης θέσεων κλάδων ή ειδικοτήτων και σε κατόχους απόφασης αναγνώρισης επαγγελματικής ισοδυναμίας από το ΣΑΕΠ. Άρα και οι απόφοιτοι ενός κολεγίου που συμπράττει με πανεπιστήμιο του εξωτερικού μπορούν να διεκδικήσουν μια θέση στο δημόσιο αρκεί φυσικά να εξασφαλίσουν την αναγνώριση ισοδυναμίας.

Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να διαβάσουν αναλυτικά την τροπολογία στο δικτυακό τόπο.

Κολέγια και Naric

Το Naric είναι ο αντίστοιχος φορέας ακαδημαϊκής αναγνώρισης τίτλων του εξωτερικού στην Αγγλία. Με λίγα λόγια είναι το αντίστοιχο αγγλικό ΔΟΑΤΑΠ.

Ο σύνδεσμος Ελληνικών Κολεγίων στην προσπάθειά του να αναβαθμίσει την ποιότητα των σπουδών δίνει τη δυνατότητα στους αποφοίτους των ελληνικών κολεγίων που συνεργάζονται με βρετανικά πανεπιστήμια να αποκτήσουν τη βεβαίωση Naric για την επαγγελματικά και ακαδημαϊκή αναγνώριση του πτυχίου τους στη Μ. Βρετανία.

Επιμέλεια – επεξεργασία: Καλόγηρος Βασίλειος

Υπ.Διδάκτωρ Π.Θ, Επιστημονικός Υπεύθυνος Employ