Οι προηγούμενες ελληνικές προεδρίες

Σήμερα η Ελλάδα αναλαμβάνει επισήμως την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για πέμπτη φορά από το 1981, όταν προσχώρησε στην –τότε- Ευρωπαϊκή Οικονομική Κοινότητα, που μετεξελίχθηκε με τη Συνθήκη του Μάαστριχτ στην Ευρωπαϊκή Ένωση...

Οι προηγούμενες ελληνικές προεδρίες ήταν κομβικές για την εξέλιξη και τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το 1993 στη διάρκεια της προεδρίας της χώρας μας υπογράφηκε στην Σύνοδο Κορυφής της Κέρκυρας η συνθήκη προσχώρησης της Αυστρίας, της Σουηδίας και της Φινλανδίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, Το 2003 επί ελληνικής προεδρίας παρουσιάστηκε το ρηξικέλευθο σχέδιο του Ευρωπαϊκού Συντάγματος, ενώ τον Απρίλιο του 2003 υπογράφηκε στην Αθήνα η συνθήκη για τη μεγαλύτερη μέχρι και σήμερα φάση διεύρυνσης, με την προσχώρηση δέκα χωρών στην Ένωση, μεταξύ των οποίων και η Κύπρος.

Είναι η πρώτη φορά που η Ελλάδα αναλαμβάνει την προεδρία με κυβερνών κόμμα τη ΝΔ. Τις προηγούμενες τέσσερις φορές που η Ελλάδα προήδρευσε του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στην κυβέρνηση βρισκόταν το ΠΑΣΟΚ, με τον Ανδρέα Παπανδρέου να είναι πρωθυπουργός στις τρεις από αυτές.

Πρώτη ελληνική προεδρία: 1η Ιουλίου – 31η Δεκεμβρίου 1983

Η Ελλάδα ανέλαβε την Προεδρία της ΕΟΚ για πρώτη φορά το β΄ εξάμηνο του 1983. Μια εποχή σαρωτικής παρουσίας του ΠΑΣΟΚ με την στάση του προς την Ευρώπη να θεωρείται συχνά αμφίρροπη. Πρωθυπουργός ήταν ο Ανδρέας Παπανδρέου και υπουργός Εξωτερικών ο Γρηγόρης Βάρφης.

Οικογενειακή φωτογραφία αρχείου του 1983 που εικονίζει τους ηγέτες των κρατών μελών της ΕΟΚ κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Προεδρίας, στo Ζάππειο.

Σημαντικές όμως είναι και οι πολιτικές φυσιογνωμίες που βρίσκονται στην ηγεσία των άλλων εταίρων, όπως ο Φρανσουά Μιτεράν, η Μάργκαρετ Θάτσερ, και ο Χέλμουτ Κολ. Οι σχέσεις του Ανδρέα Παπανδρέου με την Μάρκγκαρετ Θάτσερ ήταν ήδη εκρηκτικές και δεν άντεχαν να σταθούν ο ένας δίπλα στον άλλο.

Η προεδρία της Ελλάδας συνέπεσε με το δεύτερο εξάμηνο του 1983 και μια ταραχώδη περίοδο για την Κοινότητα, καθώς τρία βασικά ζητήματα –ο εξορθολογισμός της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ), η υιοθέτηση μιας κοινής πολιτικής έρευνας και τεχνολογίας και η διατήρηση της δημοσιονομικής πειθαρχίας– είχαν προκαλέσει τριβές μεταξύ των κρατών μελών. Αντικρουόμενες και αγεφύρωτες απόψεις είχαν οδηγήσει σε αδιέξοδο, με αποτέλεσμα η Σύνοδος Κορυφής της Αθήνας (4-6 Δεκεμβρίου 1983) να ολοκληρωθεί χωρίς την έκδοση τελικού ανακοινωθέντος.

Δεύτερη ελληνική προεδρία: 1η Ιουλίου – 31η Δεκεμβρίου 1988

Η Ελλάδα ανέλαβε τη δεύτερη Προεδρία της στην ΕΟΚ το δεύτερο εξάμηνο του 1988 με πρωθυπουργό τον Ανδρέα Παπανδρέου και υπουργό εξωτερικών τον Θεόδωρο Πάγκαλο. Η καταληκτική σύνοδος έγινε στο κάστρο της Ρόδου. Την εποχή εκείνη, λόγω της αυξανόμενης ευαισθητοποίησης για περιβαλλοντικά θέματα και της διάδοσης των νέων τεχνολογιών, τέθηκαν στην ημερήσια διάταξη της Συνόδου Κορυφής της Ρόδου (2-3 Δεκεμβρίου 1988) θέματα όπως η προστασία του περιβάλλοντος και η ανάπτυξη του οπτικοακουστικού τομέα της Ευρώπης. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέτασε τις προοπτικές για τη μελλοντική ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και τη θέση της στον κόσμο, στη βάση της εμπειρίας από τη μέχρι τότε εφαρμογή της Ενιαίας Ευρωπαϊκής Πράξης και με φόντο τις ριζοσπαστικές αλλαγές στην παγκόσμια τάξη, ιδιαίτερα στις σχέσεις Ανατολής-Δύσης, λίγους μόλις μήνες πριν από την πτώση του Τείχους του Βερολίνου.

Οικογενειακή φωτογραφία αρχείου που εικονίζει τους ηγέτες των κρατών μελών της ΕΟΚ κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Προεδρίας, στη Ρόδο το 1988.

Η δεύτερη Ελληνική Προεδρία ανέλαβε πρωτοβουλίες ώστε να συζητηθούν καίρια ζητήματα σχετικά με τον μελλοντικό ρόλο της κοινότητας και το περιεχόμενο της διαδικασίας ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Χαρακτηριστικά παραδείγματα ως προς αυτό αποτέλεσαν οι πρωτοβουλίες για τον διεθνή ρόλο της Κοινότητας, τον ενιαίο ευρωπαϊκό χώρο, την περιβαλλοντική προστασία καθώς και οι γενικές συζητήσεις αναφορικά με τις σχέσεις ανατολής-δύσης.

Τρίτη ελληνική προεδρία: 1η Ιανουαρίου – 30η Ιουνίου 1994

Η Προεδρία αυτή υπήρξε εντελώς διαφορετική από τις δύο προηγούμενες. Η Συνθήκη του Μάαστριχτ με την οποία ιδρύθηκε η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε μόλις τεθεί σε ισχύ απαιτώντας την αντιμετώπιση αρκετών εξαιρετικά σύνθετων και δύσκολων ζητημάτων που αφορούσαν τη διαδικασία ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. Οδηγός ιδέα της Προεδρίας υπήρξε η έννοια της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και, ως εκ τούτου, το πρόγραμμά της είχε αμιγώς ευρωπαϊκό προσανατολισμό. Ο Ανδρέας Παπανδρέου είναι και πάλι πρωθυπουργός με υπουργό εξωτερικών τον σημερινό πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια.

Οικογενειακή φωτογραφία αρχείου του 1994 που εικονίζει σύσκεψη κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Προεδρίας, στην Κέρκυρα.

Στη Σύνοδο Κορυφής της Κέρκυρας (24-25 Ιουνίου 1994) οι προσπάθειες για τη διεύρυνση της Ευρωπαϊκής Ένωσης με την ένταξη της Αυστρίας, Φινλανδίας και Σουηδίας ολοκληρώθηκαν με την υπογραφή των αντίστοιχων Πράξεων Προσχώρησης. Στη διάρκεια της τρίτης ευρωπαϊκής Προεδρίας της, η Ελλάδα προώθησε την προοπτική της διεύρυνσης της ΕΕ προς τη νότια και ανατολική Ευρώπη με σκοπό τη διασφάλιση της σταθερότητας, της ανάπτυξης και της συνεργασίας στην ΝΑ Ευρώπη.

Τέταρτη ελληνική προεδρία: 1η Ιανουαρίου – 30η Ιουνίου 2003

Το πρώτο εξάμηνο του 2003 η χώρα μας ανέλαβε και πάλι την προεδρία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Η παρουσίαση του σχεδίου Ευρωπαϊκού Συντάγματος μαζί με την Τελετή Υπογραφής της Συνθήκης Προσχώρησης των 10 υποψήφιων χωρών αποτέλεσαν ορόσημα στην εξέλιξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης που εντάσσονται στο πλαίσιο της τέταρτης Ελληνικής Προεδρίας. Μάλιστα, η υπογραφή των 10 Συνθηκών Προσχώρησης, σηματοδότησε την τελευταία φάση του μεγαλύτερου κύματος διεύρυνσης στην ιστορία της ΕΕ και σφράγισε την επανένωση της Ευρώπης και αποτέλεσε εξέχουσα στιγμή της Προεδρίας, που έλαβε χώρα στους πρόποδες της Ακρόπολης των Αθηνών.

Οικογενειακή φωτογραφία αρχείου του 2003 αμέσως μετά την υπογραφή προσχώρησης των 10 νέων μελών της Ε.Ε. στη Στοά του Αττάλου στην αρχαία Αγορά στη σκιά της Ακρόπολης.

Πρωθυπουργός είναι ο Κώστας Σημίτης. Η τέταρτη Ελληνική Προεδρία (2003) έθεσε ως προτεραιότητα τη διεύρυνση προς τα Δυτικά Βαλκάνια και άσκησε πίεση για σαφή δέσμευση της ΕΕ για την ευρωπαϊκή προοπτική των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων. Η Agenda της Θεσσαλονίκης, που υιοθετήθηκε τον Ιούνιο του 2003, περιλάμβανε σειρά συγκεκριμένων μέτρων που αποσκοπούσαν στην επίτευξη του εν λόγω στόχου.

Σχετικές ετικέτες:Πολιτική