Πώς βγήκε η φράση «για ψύλλου πήδημα»

Οι ρωμαϊκές δεισιδαιμονίες και το περιστατικό που μας έδωσε την έκφραση

Με τη φράση «για ψύλλου πήδημα» εννοούμε κάτι το ασήμαντο, δίχως ιδιαίτερο νόημα. Όσο για την προέλευσή της, ο Τάκης Νατσούλης αναφέρει μια ιστορία από την Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία για να την εξηγήσει.

Από τον πρώτο αιώνα η επικοινωνία των Ρωμαίων με τον ασιατικό κόσμο, είχε σαν αποτέλεσμα την εισαγωγή πληθώρας γελοίων και εξευτελιστικών δεισιδαιμονιών, που κατέκλυσαν όλες τις επαρχίες της Ιταλίας.

Εκείνοι που φοβόντουσαν το μάτιασμα, κατάφευγαν στις μάγισσες, για να τους ξορκίσουν μ’ ένα πολύ περίεργο τρόπο: Οι μάγισσες αυτές είχαν μερικούς ψύλλους, που πηδούσαν γύρω από ένα πιάτο με νερό. Αν ο ψύλλος έπεφτε μέσα και πνιγόταν, τότε αυτός που τον μάτιασε ήταν εχθρός. Αν συνέβαινε το αντίθετο -αν δεν πνιγόταν δηλαδή- τότε το μάτιασμα ήταν από φίλο, πράγμα που θα περνούσε γρήγορα.

Κάποτε μια μάγισσα υπέδειξε σ’ έναν πελάτη της ένα τέτοιο εχθρό με τ’ όνομα του. Εκείνος πήγε, τον βρήκε και τον σκότωσε. Έτσι άρχισε μια φοβερή βεντέτα ανάμεσα σε δύο οικογένειες, που κράτησε πολλά χρόνια.

Ωστόσο, από το δραματικό αυτό επεισόδιο, που το προξένησε μια ανόητη πρόληψη, βγήκε και έμεινε παροιμιακή η φράση «για ψύλλου πήδημα».