Τεράστιο έλλειμμα αξιοπιστίας των τραπεζών - Ποια μέτρα προτείνει η Λ.Κατσέλη

Το 80% των πολιτών εμπιστεύεται από λίγο έως καθόλου τις τράπεζες. Τα συμπεράσματα έρευνας της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών (ΕΕΤ)

Σε τεντωμένο σκοινί....βρίσκεται η σχέση καταναλωτών και τραπεζών, με βασικό αίτιο την έλλειψη εμπιστοσύνης. Το 80,3% της κοινής γνώμης εμπιστεύεται λίγο έως καθόλου το τραπεζικό σύστημα, όταν το 2008, πριν το ξέσπασμα της κρίσης στη χώρα μας το ποσοστό αυτό ήταν 38,5%. Επίσης ένα ποσοστό άνω του 86% πιστεύει ότι οι τράπεζες δεν βοήθησαν τον Έλληνα πολίτη κατά τη διάρκεια της κρίσης.

Τα στοιχεία αυτά που ανέφερε η πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών και πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας, κυρία Λούκα Κατσέλη, στο 21ο Banking Forum, προέκυψαν στο πλαίσιο αντιπροσωπευτικής δειγματοληπτικής έρευνας της κοινής γνώμης που διεξήχθη τον περασμένο μήνα για λογαριασμό της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών.

Αναφερόμενη στις προκλήσεις του τραπεζικού συστήματος, η πρόεδρος της ΕΕΤ, εμφανίστηκε αισιόδοξη για την έκβαση των διαδικασιών αξιολόγησης της ελληνικής οικονομίας. Όπως είπε χαρακτηριστικά: «Οι προσδοκίες όλων μας είναι ότι το πρώτο αυτό βήμα θα ολοκληρωθεί εντός του τρέχοντος μηνός».

Με βάση την έρευνα, στην οποία αποτυπώνονται ανάγλυφα οι δείκτες που τεκμηριώνουν την κρίση εμπιστοσύνης του κοινού προς το Ελληνικό Τραπεζικό σύστημα, μόλις το 19,3% δηλώνει ότι εμπιστεύεται πολύ έως αρκετά το τραπεζικό σύστημα.

Παρά τα θετικά αποτελέσματα της πρόσφατης ανακεφαλαιοποίησης που έχουν καταστήσει τις Ελληνικές Τράπεζες φερέγγυες και θα μπορούσαμε να πούμε υπερκεφαλαιοποιημένες, ένα ποσοστό 67,1% θεωρεί ότι το τραπεζικό σύστημα δεν έχει καταστεί πιο ασφαλές μετά τη τελευταία ανακεφαλαιοποίηση, έναντι ποσοστού 27% που πιστεύει ότι έχει γίνει ασφαλέστερο. Ο φόβος για πιθανό κούρεμα καταθέσεων παραμένει διάχυτος παρά το γεγονός ότι κάτι τέτοιο έχει αποκλεισθεί.

Επίσης, ποσοστό 86,8% πιστεύει ότι οι Ελληνικές τράπεζες δεν βοήθησαν τους Έλληνες πολίτες κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης, ενώ το 80,7% θεωρεί ότι οι τράπεζες δεν ενδιαφέρονται για το κοινωνικό σύνολο.

Τι αναζητούν οι πολίτες από τις τράπεζες ;

Στην κορυφή των επιλογών (37,3% των ερωτωμένων) είναι το «κούρεμα» δανείων για όσους δεν έχουν τη δυνατότητα αποπληρωμής, η μείωση των επιτοκίων δανεισμού (24,1 %) καθώς και η διεύρυνση του χρονικού περιθωρίου αποπληρωμής των δανείων (15,8%). Με άλλα λόγια 77% των ερωτωμένων αναζητούν κάποια αποτελεσματική ρύθμιση του χρέους τους .

Από την έρευνα αυτή προκύπτει και η σημαντική ανάγκη προαγωγής του χρηματοοικονομικού εγγραμματισμού .Το 88,7% των πολιτών απαντάει ότι δεν είναι επαρκώς ενημερωμένο για τις αρχές λειτουργίας του τραπεζικού συστήματος και την ύπαρξη ή πιθανή χρήση τραπεζικών προϊόντων.

Αυτή είναι η αντίληψη της Ελληνικής κοινωνίας για το Ελληνικό τραπεζικό σύστημα, είπε χθες χαρατηρηστικά η κυρία Λούκα Κατσέλη, με την ιδιότητά της ως προέδου της Ελληνικής Ενωσης Τραπεζών, προσθέτοντας τα εξής: «Για να αντιμετωπίσει αποφασιστικά τις προκλήσεις του μέλλοντος το γρηγορότερο δυνατό, το ελληνικό πιστωτικό σύστημα θα πρέπει να ξεπεράσει το θεμελιώδες πρόβλημα που αντιμετωπίζει, τον ισχυρό κλονισμό της εμπιστοσύνης που έχει υποστεί έναντι των πελατών, των καταθετών, της κοινωνίας . Εάν αυτό δεν το αντιληφθούμε, τότε δεν θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τις μεγάλες προκλήσεις που έχουμε μπροστά μας».

Σχολιάζοντας την « αρνητική θεώρηση- είτε δικαιολογημένη είτε όχι – της κοινής γνώμης», η κυρία Κατσέλη, επισημαίνει ότι αυτή λειτουργεί ως τροχοπέδη στην ανάκτηση της ρευστότητας και την επανεκκίνηση της οικονομίας. Επομένως, προσθέτει, η αντιστροφή αυτού του κλίματος αποτελεί προτεραιότητα για όλους τους κοινωνικούς εταίρους και το ζητούμενο είναι η προώθηση αποτελεσματικών μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης.

Τα Πέντε μέτρα που προτείνονται

Σύμφωνα με την πρόεδρο της ΕΕΤ, πέντε είναι τα προτεινόμενα μέτρα:

Πρώτον, η άρση των περιορισμών στη κίνηση κεφαλαίων το ταχύτερο δυνατό.

Ο στόχος αυτός θα επιτευχθεί όταν ολοκληρωθεί με επιτυχία η αξιολόγηση του Ελληνικού προγράμματος από τους θεσμούς. Μια τέτοια εξέλιξη θα δώσει ισχυρή θετική σηματοδότηση προς τους επενδυτές και τους πολίτες και θα βοηθήσει, ώστε να αρθεί η πολιτική και συστημική αβεβαιότητα.

Οι προσδοκίες όλων μας είναι ότι το πρώτο αυτό βήμα θα ολοκληρωθεί εντός του τρέχοντος μηνός.

Δεύτερο μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης, η αποτελεσματική και βιώσιμη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, προς όφελος της ανάπτυξης, της κοινωνικής συνοχής και της οικονομικής θέσης των τραπεζών.

Για να έχουμε μία εικόνα των μεγεθών, το ποσοστό των μη εξυπηρετούμενων δανείων ήταν μόλις στο 4,5% του συνόλου των δανείων το 2007 και εκτινάχθηκε σήμερα στο 42%.

Τρίτο μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης, η αλλαγή εταιρικής κουλτούρας και η αναβάθμιση της εταιρικής διακυβέρνησης στον τραπεζικό τομέα.

Τέταρτο μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης, η καθιέρωση ενός νέου επιχειρησιακού μοντέλου στο Ελληνικό τραπεζικό σύστημα, με επενδύσεις στη Πληροφορική και τις Τεχνολογίες, καθώς και στο ανθρώπινο κεφάλαιο, αλλά και με τη δημιουργία νέων δυναμικών πηγών εσόδων από νέα προιόντα και υπηρεσίες.

Πέμπτο μέτρο οικοδόμησης εμπιστοσύνης, η εξωστρέφεια και λογοδοσία του τραπεζικού συστήματος προς την κοινωνία . Η αντιμετώπιση του χρηματοοικονομικού αναλφαβητισμού και η ανάγκη έγκυρης και αξιόπιστης ενημέρωσης αποτελούν κρίσιμους παράγοντες για τη μείωση της αβεβαιότητας και την αντιστροφή της προβληματικής αντίληψης ότι «οι τράπεζες είναι απέναντι στη κοινωνία».