Οι αποφάσεις των επτά στην Λισαβόνα

Στη δημοσιότητα η διακήρυξη που υπέγραψαν οι επτά ηγέτες του Νότου - Ειδική αναφορά και στο Κυπριακό - Την ικανοποίησή της εξέφρασε η ελληνική πλευρά

Στη δημοσιότητα έδωσε το Μέγαρο Μαξίμου τη Διακήρυξη της Λισαβόνας, την οποία υπέγραψαν οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων επτά χωρών του ευρωπαϊκού Νότου, στο πλαίσιο της δεύτερης Ευρωμεσογειακής Συνόδου.

Ο κ. Τσίπρας με δυο tweets ευχαρίστησε του ομολόγους του για τη στήριξη στις προσπάθειες της Ελλάδας να κλείσει την αξιολόγηση, σημειώνοντας:

Θέλω να ευχαριστήσω τους ομολόγους μου για τη στήριξη στις προσπάθειες της Ελλάδας να κλείσει η δεύτερη αξιολόγηση στο πλαίσιο 1/2
— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) 28 Ιανουαρίου 2017

του Ευρωπ. κεκτημένου και με σεβασμό στους κανόνες και στις αξίες που απορρέουν από τις Δημοκρατικές Αρχές και το Σύνταγμα. 2/2 #EUMedSummit
— Prime Minister GR (@PrimeministerGR) 28 Ιανουαρίου 2017

Παράλληλα, η ελληνική πλευρά εκφράζει την ικανοποίησή της για τα αποτελέσματα της Συνόδου για μια σειρά από λόγους:

- Ο σημαντικότερος εξ΄αυτών, διότι στη Διακήρυξη της Λισαβόνας διατυπώνεται με σαφήνεια η στήριξη των επτά χωρών στην Ελλάδα στην «έγκαιρη και επιτυχή ολοκλήρωση της β' αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος, στη βάση του ευρωπαϊκού κεκτημένου, με πλήρη σεβασμό των δημοκρατικών και θεσμικών αξιών, προς όφελος του συνόλου της Ευρώπης». Πηγές της κυβέρνησης επισήμαιναν επ' αυτού το γεγονός ότι για πρώτη φορά οικονομικό πρόγραμμα κράτους-μέλους συνδέεται με την έννοια της δημοκρατίας και των συνταγματικών αξιών.

- Ομοίως, για πρώτη φορά εισάγεται η αναφορά στη βούληση των χωρών για «ενίσχυση του Ευρωπαϊκού Πυλώνα Κοινωνικών Δικαιωμάτων, ως θεμελιώδους στοιχείου στη διατήρηση και την περαιτέρω ανάπτυξη του ευρωπαϊκού κοινωνικού μοντέλου και κράτους πρόνοιας».

- Επιπλέον, οι ίδιες πηγές δηλώνουν ικανοποίηση για το γεγονός ότι στη Διακήρυξη περιλαμβάνεται όλη η ελληνική ατζέντα στο ζήτημα του ασύλου, με την αποστολή στελεχών frontex και EASO, εντατικοποίηση της μετεγκατάστασης, αναθεώρηση του Δουβλίνου με διαμοιρασμό των βαρών μεταξύ όλων των κρατών-μελών και ενίσχυση των διαδικασιών επιστροφών μεταναστών στις χώρες προέλευσής τους.

Αναφέρεται συγκεκριμένα ότι: οι αρχές της υπευθυνότητας και της αλληλεγγύης εντός της ΕΕ προς τα κράτη-μέλη της Μεσογείου, τα οποία επηρεάζονται περισσότερο από τη μεταναστευτική πίεση, πρέπει να συνεχίσουν να αποτελούν τον θεμέλιο λίθο της μεταναστευτικής πολιτικής. Ειδικότερα, τονίζεται ότι αυτό περιλαμβάνει την επανεξέταση του Κοινού Ευρωπαϊκού Συστήματος Ασύλου στην κατεύθυνση της μεγαλύτερης αποτελεσματικότητας και της μεγαλύτερης σύγκλισης ιδιαίτερα προς τις χώρες «πρώτης γραμμής». Επιπλέον, περιλαμβάνει την άμεση εντατικοποίηση της παρούσας διαδικασίας μετεγκατάστασης καθώς επίσης και διασφάλιση πρόσθετου προσωπικού στη FRONTEX, EASO και στους άλλους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς που υποστηρίζουν την υποδοχή και το σύστημα παροχής ασύλου των χωρών υποδοχής.

-Ακόμη, τονίζεται η ανάγκη ενίσχυσης του περιφερειακού ρόλου της ΕΕ και αναδεικνύεται το ζήτημα του Κυπριακού, και μάλιστα με πολύ θετικές διατυπώσεις ιδιαίτερα σε σχέση με τις ελληνικές θέσεις για τις εγγυήσεις. Οι επτά χώρες επαναβεβαιώνουν τη στήριξη τους στις εξελισσόμενες συνομιλίες για την επανένωση της Κύπρου με βάση τις αποφάσεις του ΟΗΕ και το ευρωπαϊκό κεκτημένο, υπενθυμίζουν ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είναι και θα παραμείνει μέλος της Ένωσης μετά τη λύση και τονίζουν πως «η ιδιότητα της ως κράτους-μέλους της ΕΕ είναι η καλύτερη εγγύηση για μια επανενωμένη Κύπρο».

-Σημαντική είναι επίσης η αναφορά, που αποτελεί και ελληνική θέση, στη στήριξη της επέκτασης και ενδυνάμωσης του «πακέτου Γιούνκερ» (EFSI) παράλληλα όμως με την επισήμανση ότι πρέπει να διευρυνθεί ώστε να απαντήσει στο επενδυτικό κενό που υπάρχει σε πολλά κράτη-μέλη και περιοχές. Τονίζεται ακόμη η θέση ότι πρέπει να προωθηθούν επενδυτικά πρότζεκτ σε κράτη μέλη με υψηλή ανεργία ήδη εξελισσόμενα διασυνοριακά πρότζεκτ κοινού συμφέροντος. «Οραματιζόμαστε έναν νέο ενάρετο κύκλο σύγκλισης στην Ευρώπη, που θα οδηγείται από την αύξηση δημόσιων και ιδιωτικών επενδύσεων που ενισχύει την οικονομική ανάκαμψη, δημιουργεί νέες και καλύτερες θέσεις εργασίας, ενδυναμώνει τον αντίκτυπο των δομικών μεταρρυθμίσεων και υποστηρίζει τον μετασχηματισμό σε ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο.

-Οι ίδιες πηγές επισημαίνουν τη σημασία που έχει για τις προοπτικές και τις δυνατότητες της πρωτοβουλίας των ευρωμεσογειακών συνόδων, το γεγονός ότι αποφασίστηκε και ανακοινώθηκε ήδη η διεξαγωγή των επόμενων δύο Συνόδων, στη Μαδρίτη τον Απρίλιο και εν συνεχεία στην Κύπρο. Το γεγονός δηλαδή ότι συνεχίζεται και μετά την ολοκλήρωση του διαλόγου για το μέλλον της Ευρώπης (με τη σύνοδο της Ρώμης τον Μάρτιο), επιβεβαιώνει ότι η ευρωμεσογειακή Σύνοδος λαμβάνει μόνιμα χαρακτηριστικά, και σηματοδοτεί παράλληλα την επιτυχία της συγκεκριμένης πρωτοβουλίας που είχε λάβει ο Αλέξης Τσίπρας με τη σύγκληση της πρώτης Συνόδου, στην Αθήνα.

Με τη Διακήρυξη της Λισαβόνας, και σε συνέχεια της υιοθέτησης της Διακήρυξης των Αθηνών, οι ηγέτες επιβεβαιώνουν «τον στόχο τους για βελτίωση της συνεργασίας τους και της συμβολής τους σε μια ισχυρή και ενωμένη Ευρωπαϊκή Ένωση». «Πιστεύουμε ότι σε έναν κόσμο αυξημένης αβεβαιότητας και αστάθειας, θα είμαστε πιο δυνατοί με την κοινή μας δράση. Η αποδυνάμωση της Ευρώπης δεν είναι επιλογή», σημειώνουν.

Τονίζουν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να διατηρήσει τις αξίες της ελευθερίας, δημοκρατίας, τον σεβασμό και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, να αντιμετωπίσει κοινές προκλήσεις των κρατών-μελών και να δώσει συμπαγείς απαντήσεις στα πραγματικά ενδιαφέροντα των πολιτών: την εργασία, την οικονομική ανάπτυξη και κοινωνική συνοχή, την προστασία από τις απειλές της τρομοκρατίας και της αβεβαιότητας. Υπογραμμίζουν, μεταξύ άλλων, ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να δράσει βάσει της αρχής της αλληλεγγύης, να βελτιώσει τη λειτουργία των θεσμών της και να διασφαλίσει την δημοκρατικότητα της.

Ακολουθεί το κείμενο της Διακήρυξης:

Southern EU Countries Summit – 28 January 2017

Lisboa Declaration

1- We, the Heads of State and Government of the Republic of Cyprus, France, Greece, Italy, Malta, Portugal and Spain, have met in Lisbon for a second Summit of the Southern EU Countries on 28 January 2017.

2- Following our first meeting in Athens and the adoption of the Athens Declaration on 9 September 2016, we confirm our aim of enhancing our cooperation and of contributing to a strong and united European Union.

3- We believe that in a world confronted with growing uncertainties and instability, we will be stronger by acting together. Weakening Europe is not an option.

4- The European Union must uphold our values of freedom, democracy, rule of law and respect and protection of all human rights, address common challenges the Member States are facing and deliver concrete answers to the real concerns of our citizens: employment, economic growth and social cohesion; protection from the threats of terrorism and uncertainty; a brighter future for the younger generations through education and jobs; and a central role for culture and education in our societies.

5- To this end, the Union must act according to the principles of solidarity and subsidiarity, improve the functioning of its Institutions and ensure their democratic accountability. It should also aim to increase the involvement of all actors in society, namely the local and regional authorities.

6- The United Kingdom has brought a useful clarification of its intentions on its future relationship with the European Union. We are ready to begin negotiations after receiving the Article 50 notification with the hope to have the UK as a close partner of the EU.

7- We reiterate our support to the ongoing process for the reunification of Cyprus, without guarantees, in line with UNSC Resolutions and the EU acquis and under the leadership of the new Secretary-General of the United Nations. We recall that the Republic of Cyprus is and will remain a member of our Union after the settlement, and that EU membership is the best safeguard for a reunified Cyprus.

8- After the Bratislava meeting, and under the Maltese Presidency of the European Union, the Informal Malta Summit and the Rome celebration of the 60th anniversary of the Treaties of Rome will provide the opportunity to debate and decide on the direction and clear objectives for the European Union. With that in mind, we have agreed to focus our work on the following priorities and measures:

I - Fostering Investment, Growth, Employment and Convergence in Europe

9- We share the urgency of promoting investment, growth, employment, with special focus on youth employment, and convergence to allow our citizens to enjoy economic well-being and prosperity. We should also implement the Single Market Strategies, in particular the Digital Single Market, the Energy Union and the Capital Markets Union, to foster competitiveness.

10- Work is needed on deepening the EMU, to ensure that the monetary union functions effectively and its benefits reach all citizens. We need clear proposals to complete the EMU and close the economic divergences and asymmetries aggravated by the Eurozone crisis. Completing the banking union by mid-2017, ensuring an adequate level of public and private investment and making progress towards convergence in the social and tax fields should be top priorities.

11- In this context, we encourage the timely and successful conclusion of the second review of the Greek programme in the framework of the European acquis, in full respect of democratic and constitutional values, in the interest of the whole Euro Area.

12- We should complement the action by the ECB with a fiscal policy that enables the right policy mix to ensure sound fiscal consolidation, while supporting investment to strengthen the economic recovery. We also strive to reduce excessive imbalances, promote greater inclusiveness and reduce inequality in our pursuit of economic growth. We need to consider the proposals put forward by the final report of the High Level Group on Own Resources, advance in fiscal integration by developing a truly European oriented fiscal policy and prepare the discussion on the setting up of a fiscal capacity for the Euro Area.

13- We support the extension and strengthening of the European Fund for Strategic Investments, but we reiterate the need to go further in addressing the investment gap existing in many Member States and regions. Investment projects in Member States with high unemployment and cross-border projects of common interest that foster innovation and market integration should be promoted. We envisage a new virtuous circle of convergence in Europe, driven by increased public and private investment that strengthens the economic recovery, creates new and better jobs, reinforce the impact of structural reforms and support the transition to a new growth model.

14- We want the European Pillar of Social Rights to be strengthened as a fundamental element in preserving and further developing the European social model and welfare state. We agree on the need to fight social dumping by addressing issues related to fraud, abuses and circumvention of rules.

15- We need to develop a robust trade policy based on fair exchanges, the promotion of our standards and the safeguarding of our way of life. Protectionist reactions are not the right answer.

II - Ensuring the internal and external security of Europe

16- Security should remain a top priority on the European agenda.

17- We strongly support the EU Global Strategy and its core political message: making the EU a credible force for peace in our region, a reliable security provider and a guarantor of our citizens’ wellbeing and security.

18- We express our commitment to fully implement the European Council conclusions of 15th December 2016, with a view to achieving strategic autonomy, strengthen our capacity to deploy operations and missions and better coordinate our defence programmes, including through the reinforcement of the European Defence Agency. Work is also to be taken forward on the implementation of the Joint EU-NATO Declaration of July 2016, in full respect of the decision-making autonomy of both organisations.

19- Based on our special knowledge and proximity to the partner countries in the Mediterranean and in Africa, we remain particularly vigilant regarding the situation in the region. We particularly support the development of the European Union’s capacity to conduct military operations and civilian missions in that region, in cooperation with African partner countries.

20- We need to step up efforts to implement the European Union Internal Security Strategy and to effectively ensure the interoperability, coherence and access by our security forces to our information systems and data bases. We can only fight terrorism if we concentrate on improving information exchange and operational cooperation between law enforcement authorities. We want to preserve the Schengen area without internal borders. That requires strong cooperation and the adequate instruments to effectively manage and control the EU’s external borders thereby ensuring the security of EU citizens. The full operationalization of the European Border and Coast Guard Agency as well as systematic security checks are important steps in the right direction.

21- We attach a great priority to prevent radicalization and recruitment by terrorist groups in our own societies. We should focus on the social exclusion present in some of our cities, and the important role it plays as one of the root causes for radicalization. That is why we believe a European investment programme should be designed to enable the regeneration of our cities in all its dimensions: urban planning, economic activity, law enforcement, social services, healthcare and education.

22- Special attention should be paid to the victims, who have directly suffered the scourge of terrorism.

III - Migration and Reinforcing cooperation in the Mediterranean and with African Countries

23- We share a common understanding about the challenges we face in our broader southern region. As such, we will engage commonly with our European partners in order to promote development and growth in our southern neighbourhood and contribute to its stability and security.

24- We need to support the efforts of our partners to ensure their own security as well as to fight against irregular migration and to address more effectively the root causes of migrations. We support the full and non-discriminatory implementation of the EU-Turkey Statement as well as close cooperation with Asian partners, particularly in developing robust readmission and return procedures. We welcome the approach of the New Partnership Framework for Migration, and the implementation of the La Valetta Action Plan, as well as the new European Fund for Sustainable Development. Since the EFSD will promote investment and economic development in Africa, we encourage a proposal to extend its beneficiaries to other African countries and regions.

25- We need to build these partnerships with the African Countries of origin and transit based on trust, close and regular cooperation, and a flexible approach. The Malta Summit will give us the opportunity to address the situation in the Central Mediterranean routes, and to explore new pathways of cooperation with the Libyan Government, in full respect for human rights and international law. Much of the outcome of such a process will depend upon the stabilization of the situation in Libya and the effective involvement of GNA, to whom we reiterate our support.

26-The principles of responsibility and solidarity within the EU towards the Member States in the Mediterranean most affected by the migratory pressure must also continue to be the cornerstone of our policy. This includes the review of the Common European Asylum System, making it more effective and more convergent in particular towards the front-line states. It also includes the immediate intensification of the current relocation process as well as ensuring adequate secondment of personnel to FRONTEX, EASO and other EU mechanisms which are supporting the reception and asylum systems of front-line states.

IV - Way ahead

27- The European Union needs to deliver and progress, in a balanced and concrete way, on all these fronts. Real changes must be felt in citizen’s lives.

28- We defend the urgency of the EU to focus on effectively responding to the new challenges, namely in the security and defence area. In order to achieve this goal, it is essential to conclude an equally important area of progress by completing and reforming the EMU, ensuring a resilient and cohesive Eurozone and thus allowing the euro to fulfil its original role.

29- We believe this is the way to build a shared prosperity by all Member States and reinforce the unity and sense of purpose of the European project.

30- The next Southern EU Countries Summits will be held in Spain and, after, in Cyprus.