Κάνουν πίσω οι Κινέζοι για τη νέα μονάδα της ΔΕΗ στη Φλώρινα

Οι "μάχες οπισθοφυλακής" συντηρούν ένα θολό και αβέβαιο τοπίο, με τις στρατηγικές της ΔΕΗ να ακυρώνονται η μια μετά την άλλη και τις δυνατότητες αντίδρασης στην προοπτική των «εφιαλτικών σεναρίων» να περιορίζονται

Παρότι κλιμάκια του Κινεζικού Ομίλου CMEC είχαν «οργώσει» τους τελευταίους μήνες την περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας, αποτυπώνοντας την υφιστάμενη κατάσταση και συλλέγοντας τα απαραίτητα στοιχεία για να λάβουν οι επικεφαλής του Ομίλου την τελική τους επιχειρηματική απόφαση περί της συνεργασίας με τη ΔΕΗ στο project Μελίτη, φαίνεται ότι η προοπτική του έργου μπαίνει προς το παρόν «στον πάγο».

Η ανακοίνωση εκ μέρους του υπουργού Ενέργειας Γιώργου Σταθάκη ότι θα προκηρύξει νέο διαγωνισμό για την παραχώρηση του κρίσιμου λιγνιτωρυχείου της Βεύης, αλλά και οι εξελίξεις σχετικά με τις προς πώληση μονάδες της ΔΕΗ, καθώς και η διαδικασία πιστοποίησης του ΑΔΜΗΕ, έχουν δημιουργήσει ισχυρή επιφυλακτικότητα στους Κινέζους.

Σύμφωνα μάλιστα με πληροφορίες του news247, οι επιτελείς της CMEC έχουν ζητήσει επίσημη ενημέρωση για τις εξελίξεις αυτές, διατυπώνοντας παράλληλα ανησυχία και προειδοποιώντας ότι ουδεμία απόφαση μπορεί να ληφθεί εάν δεν απαντηθούν κρίσιμα ερωτήματα για την κατάσταση που δημιουργείται.

Η νέα καθυστέρηση σε ένα project που έχει προβληθεί από τη ΔΕΗ ως το μοντέλο με το οποίο σκοπεύει να πορευθεί στο δύσκολο περιβάλλον που διαμορφώνεται στο ευρωπαϊκό ενεργειακό σύστημα, κάνει ακόμα επιτακτικότερη την ανάγκη να ληφθούν και να υλοποιηθούν άμεσα όλες οι πρωτοβουλίες που θα ξεκαθαρίσουν το τοπίο και θα επιτρέψουν και στην ίδια την επιχείρηση να λάβει αποφάσεις προκειμένου να σταθεί στα πόδια της.

«Το να δίνονται μάχες οπισθοφυλακής και στην πραγματικότητα απλώς να μεταθέτουμε για αργότερα τις αποφάσεις που ούτως ή άλλως θα πάρουμε, το μόνο που επιτυγχάνει είναι να δημιουργεί όλο και δυσμενέστερο περιβάλλον μέσα στο οποίο θα κινηθούμε» σημειώνει αρμόδιος παράγοντας του χώρου. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι αν δεν είχαν ακυρωθεί στο παρελθόν, κυρίως από μαξιμαλιστικές τοποθετήσεις συνδικαλιστών και τοπικών κοινωνιών, ορισμένες σοβαρές πρωτοβουλίες επανατοποθέτησης της ΔΕΗ στον ευρύτερο ενεργειακό χάρτη, δεν θα βρισκόταν σήμερα η επιχείρηση στο αδιέξοδο στο οποίο βρίσκεται.

Αδιέξοδο για το οποίο φέρονται να έχουν πλήρη αίσθηση (και ως εκ τούτου μεγάλο φόβο) στην κυβέρνηση, ακόμα και όταν εκδίδονται ανακοινώσεις περί του αντιθέτου. Η ΔΕΗ θεωρείται βόμβα που μπορεί, εάν δεν ληφθούν άμεσα γενναίες αποφάσεις, να τραυματίσει σοβαρά, όχι μόνον το εγχώριο ενεργειακό σύστημα, αλλά και την ελληνική οικονομία ευρύτερα.

Το Κινεζικό μοντέλο

Όπως προαναφέρθηκε, η συμφωνία που υπέγραψε προ μηνών η διοίκηση της ΔΕΗ με τον Κινεζικό κολοσσό CMEC, αποτέλεσε στην πραγματικότητα την «απάντηση» της διοίκησης της επιχείρησης στο μοντέλο συμπράξεων που επεδίωκε τότε το ΥΠΕΝ. Απάντηση που συμπυκνωνόταν στη φράση «ναι μεν συμπράξεις αλλά μόνον για ανάπτυξη και νέες υποδομές».

Η συμφωνία περιλάμβανε την πρόθεση των δύο μερών να μελετήσουν την προοπτική του λεγόμενου «project Μελίτη». Της δημιουργίας δηλαδή κοινής εταιρείας η οποία θα κατασκευάσει – με Κινεζικά κεφάλαια – νέα λιγνιτική μονάδα στη Φλώρινα (Μελίτη ΙΙ) και θα έχει στην ιδιοκτησία της την υφιστάμενη μονάδα Μελίτη Ι.

Στην κοινή εταιρεία θα συμμετείχε μειοψηφικά η ΔΕΗ και οι παραχωρησιούχοι του λιγνιτωρυχείου της Βεύης και κατά πλειοψηφία η CMEC. Αυτά ωστόσο αποτελούσαν την καταγραφή των προθέσεων. Το αν θα προχωρήσει το όλο εγχείρημα εξαρτάται από το αν θα λάβουν την τελική επιχειρηματική απόφαση οι Κινέζοι που βάζουν και τα κεφάλαια.

Στο πλαίσιο αυτό τα τεχνικά κλιμάκια της CMEC που βρέθηκαν το τελευταίο διάστημα στην περιοχή διερεύνησαν όλα τα δεδομένα και, μεταξύ άλλων, αποτύπωσαν με λεπτομέρειες τις υπάρχουσες υποδομές, και την κατάσταση των ορυχείων που θα αναλάβουν την τροφοδοσία της «Μελίτη ΙΙ».

Τα δεδομένα αυτά αλλάζουν άρδην από τη στιγμή που ξεκινάει μια καινούργια διαδικασία για το ορυχείο της Βεύης, η εξαρχής συμμετοχή του οποίου θεωρείται εκ των ων ουκ ανευ για την κατασκευή νέας μονάδας.

Τα πράγματα περιπλέκονται περαιτέρω για δύο επιπλέον λόγους: Αφενός επειδή στις προς πώληση μονάδες της ΔΕΗ, παραμένει ανοιχτό το αν θα ενταχθεί τελικά και η Μελίτη Ι, που σημαίνει ότι σε αυτή την περίπτωση θα "βγει" από το ελληνοκινεζικό σχήμα. Αφετέρου επειδή εκκρεμεί η πιστοποίηση του νέου σχήματος του ΑΔΜΗΕ, όπου συμμετέχει η κρατική Κινεζική State Grid. Σύμφωνα με κάποιες «τραβηγμένες» ερμηνείες, η συμμετοχή του ίδιου ιδιοκτήτη (του Κινεζικού Δημοσίου), μέσω δύο κρατικών εταιρειών, και στον ΑΔΜΗΕ και στην παραγωγή ηλεκτρισμού, πιθανόν να «χτυπήσει» σε θέματα ανεξαρτησίας του Διαχειριστή.

Τα αδιέξοδα

Σε κάθε περίπτωση, η μακρόχρονη καθυστέρηση στη λήψη γενναίων αποφάσεων αναδιάταξης, έχει φέρει σήμερα τη ΔΕΗ σε μια κυριολεκτικά πολύ δύσκολη συγκυρία: Οφείλει μέσα σε σύντομο χρονικό διάστημα να λειτουργήσει με θεαματικά μικρότερους τζίρους (αφού πρέπει να χάσει περίπου τους μισούς πελάτες της μέχρι το 2020), με ανταγωνισμό στην παραγωγή χωρίς την ασφάλεια της αποκλειστικής πρόσβασης στους λιγνίτες και τα νερά, με τις καθημερινές της πρακτικές να βρίσκονται στο μικροσκόπιο των εγχώριων και ευρωπαϊκών ρυθμιστικών αρχών, με δεσμεύσεις και επιπτώσεις που δημιουργούνται από τη δεσπόζουσα θέση της και ταυτόχρονα να λειτουργήσει έχοντας πολύ υψηλά λειτουργικά κόστη και «δουλείες» που δημιουργούνται από το χαρακτήρα της ως ΔΕΚΟ.

Έχοντας επιπλέον επωμιστεί το τεράστιο βάρος των ανεξόφλητων οφειλών καταναλωτών, αποτέλεσμα αφενός μεν της αβελτηρίας της ίδιας της επιχείρησης και αφετέρου της «φιλολαϊκής» ανεκτικής πολιτικής που της επέβαλλαν οι κυβερνήσεις. Το βάρος αυτό έχει σήμερα δημιουργήσει καταλυτικό έλλειμμα ρευστότητας στα ταμεία της επιχείρησης.

Η έλλειψη ρευστότητας, κάνει τη διοίκηση της ΔΕΗ να βρίσκεται σε ένα συνεχή αγώνα δρόμου για την εξυπηρέτηση του δανεισμού της, τη στιγμή που έχει τεράστια ανοίγματα, τόσο προς τους εργολάβους και προμηθευτές της, όσο και προς τους υπόλοιπους φορείς της ηλεκτρικής αγοράς με τους οποίους συναλλάσσεται, με πρώτους τον ΑΔΜΗΕ και τον ΔΕΔΔΗΕ, οι οποίοι με τη σειρά τους δεν μπορούν να πληρώσουν υποχρεώσεις τους προς ιδιώτες παραγωγούς ρεύματος κ.λπ. Είναι χαρακτηριστικό ότι οι διοικήσεις των – θυγατρικών της – ΑΔΜΗΕ και ΔΕΔΔΗΕ έχουν προσφύγει με αγωγές κατά της μητρικής τους.

Αξίζει να σημειωθεί πάντως, ότι τα συσσωρευμένα προβλήματα αλλά και η επίγνωση του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο είναι υποχρεωμένη να λειτουργήσει στο εξής η ΔΕΗ έχει κάνει πολλούς στο εσωτερικό της, του προέδρου της Μανόλη Παναγιωτάκη περιλαμβανομένου, να κάνουν πλέον λόγο για την ανάγκη μιας «μικρότερης, αλλά υγιέστερης και δυνατότερης ΔΕΗ».

Η κατεύθυνση αυτή, παρά τις αναταράξεις και τα μπρος – πίσω που εμφανίζονται στην πορεία, φαίνεται ότι θα είναι εκείνη που θα επικρατήσει.

Θοδωρής Παναγούλης