Αυτό είναι το ιπτάμενο «μάτι» της Πολεμικής Αεροπορίας (φώτο)

Στη βάση των ελληνικών ιπτάμενων ραντάρ - Δείτε πλούσιο φωτορεπορτάζ

Γράφει o Μαρίνος Γκασιάμης

Φωτογραφίες / βίντεο: Γιάννης Κέμμος

Σε ένα σύγχρονο πεδίο πολεμικών και μη επιχειρήσεων, το πιο κρίσιμο στοιχείο είναι η πληροφορία. Η σωστή και έγκαιρη πληροφόρηση των επιτελείων είναι απαραίτητη για την λήψη των κατάλληλων αποφάσεων.

Ειδικά στον τομέα των σύγχρονων αεροπορικών επιχειρήσεων, ο εντοπισμός και η έγκαιρη διευκρίνηση αν οι στόχοι που έχουν εντοπιστεί, είναι φιλικά ή εχθρικά αεροπλάνα είναι το Α και το Ω ώστε να μπορέσουν να αξιοποιηθούν τα όπλα, με δυνατότητες βολής πέραν του ορίζοντα.

Το ρόλο αυτό έχουν αναλάβει εκ μέρους της Πολεμικής Αεροπορίας και τα ιπτάμενα ραντάρ EMB-145H AEW&C που διαχειρίζεται η 380 Μοίρα ΑΣΕΠΕ (Αεροφερόμενο Σύστημα Έγκαιρης Προειδοποίησης και Ελέγχου).

Το newsbeast.gr αποκόμισε την σχετική άδεια και μπήκε στην «φωλιά» των ελληνικών ιπτάμενων ραντάρ στην αεροπορική βάση της Ελευσίνας. Αξίζει εδώ να αναφερθεί πως η συγκεκριμένη μονάδα έχει και πολεμική εμπειρία μιας και οι ΝΑΤΟικοί αξιολογώντας τις ικανότητές της, ανέθεσαν σε αυτή την επιτήρηση και διαχείριση μέρους των πολεμικών επιχειρήσεων στην Λιβύη.

Σύμφωνα με τα όσα μας είπε ο διοικητής της μονάδας Αντισμήναρχος Χρήστος Συλαΐδης τα ελληνικά ιπτάμενα ραντάρ θεωρούνται από τα καλύτερα συστήματα σε υπηρεσία στο ΝΑΤΟ.

Όπως μας ανέφεραν χαρακτηριστικά τα στελέχη της Πολεμικής Αεροπορίας που τα υπηρετούν είναι ενδεικτικό πως τα γνωστά στο ευρύ κοινό Ε-3 AWACS των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ δεν μπορούν να εντοπίσουν στόχους όπως χαμηλά αιωρούμενα ελικόπτερα, όπως τα ελληνικά ιπτάμενα ραντάρ τα οποία με τον συνδυασμό της τεχνολογίας που ενσωματώνουν και του καταρτισμένου προσωπικού, έχουν εντοπίσει ακόμα και αυτοκίνητα που κινούνται με μεγάλη ταχύτητα, κάτι αδιανόητο για τα Ε-3.

Το Ιπτάμενο ραντάρ στα χέρια της Πολεμικής Αεροπορίας έχει παίξει καθοριστικό ρόλο στην συμπλήρωση της εναέριας εικόνας στο Ελληνικό FIR. Το γεγονός πως η Ελλάδα έχει ποικιλία μορφολογίας στο έδαφός της επιβάλλει στο σύγχρονο περιβάλλον την ύπαρξη ενός τέτοιου συστήματος. Οι δυνατότητες του ελληνικού συστήματος του επιτρέπουν να ιχνηλατεί εκατοντάδες στόχους στον αέρα και στην επιφάνεια της θάλασσας ταυτόχρονα, έτσι σε υποθετικό σενάριο που όλα τα επίγεια ραντάρ της χώρας εξουδετερωθούν ή για κάποιο λόγο τεθούν εκτός λειτουργίας, η Αθήνα μπορεί να εξακολουθήσει να έχει εικόνα της κατάστασης στο FIR της μόνο από τα συγκεκριμένα αεροπλάνα.

Το σύστημα ΑΣΕΠΕ που διαθέτει η Ελλάδα συμβάλλει στην αύξηση της εμβέλειας και την δυνατότητα αποκάλυψης στόχων ανεξαρτήτως ύψους. Μια ενδεικτική γεύση πήραμε από την αίθουσα εκπαίδευσης των πληρωμάτων.

Το ακόμα πιο σημαντικό είναι ότι λειτουργεί ως ενδιάμεσος διασύνδεσης με όλα τα τακτικά δίκτυα που χρησιμοποιούνται από τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις για την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με την επικρατούσα κατάσταση στο Αιγαίο ή όποιο άλλο θέατρο επιχειρήσεων ζητηθεί.

Το σύστημα ασύρματης επικοινωνίας που διαθέτει έχει εξαιρετική ανθεκτικότητα σε παρεμβολές και υποκλοπές. Οι παραπάνω δυνατότητες καθιστούν το ΑΣΕΠΕ το μοναδικό μέσο που μπορεί να υπερκεράσει τα προβλήματα διασύνδεσης σε ασύρματες επικοινωνίες και τακτικά δίκτυα και να αποτελέσει τον συνδετικό κρίκο μεταξύ αυτών, γεγονός που αποτελεί πολλαπλασιαστή ισχύος για τις Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις.

Πέρα όμως από το ίδιο το σύστημα, αυτό που αποτελεί πραγματικά «υπερόπλο» είναι οι τεχνικοί που στηρίζουν τη λειτουργία της Μοίρας. Έχουν φτάσει σε σημείο να μεταφέρουν πλέον αυτοί τεχνογνωσία στους Σουηδούς που κατασκεύασαν το ραντάρ! Αυτό γιατί τα στελέχη της Μοίρας δεν έμειναν με το αεροπλάνο και το ραντάρ που κουβαλάει ως έχει αλλά το εξέλιξαν. Τα πράγματα που μπορεί να κάνει επιπλέον είναι πραγματικά αξιοθαύμαστα αλλά δυστυχώς απόρρητα! Όλα έχουν γίνει χάριν στις γνώσεις των τεχνικών και των προγραμματιστών.

Η ξενάγηση ολοκληρώθηκε με την φωτογράφηση και βιντεοσκόπηση της προσγείωσης ενός από τα ιπτάμενα ραντάρ μετά από μια ακόμα επιτυχημένη αποστολή στο Αιγαίο.

Το σίγουρο είναι πως η οικονομική κρίση έχει δυσκολέψει πάρα πολύ την λήψη των αναγκαίων αποφάσεων, ωστόσο θα πρέπει να υπάρξει σύντομα μία σχετικά με την αναβάθμιση του εν λόγω συστήματος, μιας και μέχρι σήμερα, δεν υπάρχει επί της ουσίας τίποτα σχετικό γύρω από αυτή και η τεχνολογία καλπάζει κινδυνεύοντας να αφήσει την Πολεμική Αεροπορία πίσω σε αυτό το κρίσιμο κομμάτι.

Η Αποστολή

Η 380 Μοίρα Αερομεταφερόμενου Συστήματος Έγκαιρης Προειδοποίησης & Ελέγχου (380 Μ. ΑΣΕΠΕ) έχει ως αποστολή την άρτια οργάνωση και τη βέλτιστη αξιοποίηση του προσωπικού και των μέσων που της έχουν διατεθεί, προκειμένου να συμβάλλει στην ενίσχυση του Συστήματος Αεροπορικού Ελέγχου (ΣΑΕ) και επιπρόσθετα στην υποστήριξη των αεροπορικών και διακλαδικών επιχειρήσεων σύμφωνα με τα υφιστάμενα επιχειρησιακά σχέδια και το Αεροπορικό Δόγμα.

Η ιστορία της Μοίρας

Στις 25 Ιουνίου 2001, ιδρύθηκε η 380 Μοίρα ΑΣΕΠΕ με αεροσκάφη SAAB-340H και έδρα την 112 ΠΜ.
Στις 30 Ιουνίου 2001, αφίχθη το πρώτο αεροσκάφος SAAB-340H ΑΣΕΠΕ με S/N 004.
Στις 4 Ιουλίου 2001, πραγματοποιήθηκε η πρώτη πτήση του αεροσκάφους με S/N 004 με τα ελληνικά εθνόσημα.
Τον Δεκέμβριο του 2003 ξεκίνησε η τοποθέτηση του Mission Τraining System (ΜΤS).
Στις 29 Οκτωβρίου 2004, αφίχθη στην 112ΠΜ το πρώτο αεροσκάφος EMB-145H ΑΣΕΠΕ με S/N 671.
Στις 4 Σεπτεμβρίου 2006, ξεκίνησαν οι πτήσεις First Article Acceptance Test (FAAT 3).
Στις 5 Μαΐου 2008, άρχισαν οι πτήσεις Operational Test Evaluation (ΟΤΕ), για την τελική αξιολόγηση της πλατφόρμας ΕΜΒ-145 Η ΑΣΕΠΕ.
Στις 23 Ιουλίου 2008, εκτελέστηκε επιτυχώς η τελευταία πτήση ελέγχων (ΟΤΕ).
Από τις 18 Ιουλίου 2008, η Πολεμική Αεροπορία (ΠΑ) διαθέτει το πρώτο πλήρες σύστημα ΑΣΕΠΕ.
Από 22 Σεπτεμβρίου έως και 26 Σεπτεμβρίου 2008 πραγματοποιήθηκε η πρώτη επίσημη συμμετοχή της Μοίρας στην διακλαδική άσκηση «Παρμενίων 2008».
Από 15 Δεκεμβρίου έως 19 Δεκεμβρίου 2008, πραγματοποιήθηκε η αρχική τακτική αξιολόγηση της Μοίρας από το ΑΤΑ.
Από τις 20 Ιανουαρίου έως 21 Ιανουαρίου 2009, η Μοίρα συμμετείχε πρώτη φορά σε άσκηση «Ιέρακας» I.
Στις 12 Φεβρουαρίου 2009 πραγματοποιήθηκε η επίσημη τελετή ένταξης των τεσσάρων (4) αεροσκαφών ΕΜΒ-145Η στην δύναμη της ΠΑ.