Εξαγωγές και ιδιωτικές επενδύσεις φέρνουν αύξηση στο ΑΕΠ

Σημαντική και σταθερή αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής και του τουρισμού, που οδηγούν σε αύξηση εργασίας και μερική αύξηση μισθών

Άκρως ενδιαφέροντα στοιχεία παρουσίασε στην έκθεσή του το Ινστιτούτο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, που συγκεντρώνει στοιχεία από διαθέσιμες πηγές που παρέχουν διάφοροι φορείς (Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας, Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών, Μεθοριακοί Σταθμοί, ΕΑΣΠ, ΣΕΕΝ), χωρίς πάντως πρωτογενείς έρευνες του ΙΝΣΕΤΕ.

Σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, στο 2ο 3μηνο 2017 καταγράφηκε αύξηση του ΑΕΠ κατά +0,73% σε ετήσια βάση και +0,54% σε 3μηνιαία, μετά την αύξησή του κατά +0,55% και +0,48% αντίστοιχα στο 1ο 3μηνο 2017. Έτσι, η αύξηση του ΑΕΠ στο 1ο 6μηνο 2017 περιορίστηκε στο +0,64% σε ετήσια βάση.

Αυτή η εξέλιξη οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στο γεγονός ότι στο 1ο 6μηνο 2017 σημειώθηκε υπέρμετρα μεγάλη αύξηση των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών κατά +9,4% σε σταθερές τιμές 2010, αλλά και εντυπωσιακή αύξηση των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών κατά +8,3% που, ωστόσο, δεν αντικατοπτρίστηκαν στην εκτιμώμενη από την ΕΛΣΤΑΤ αύξηση της εγχώριας ιδιωτικής κατανάλωσης (+0,8%), των επενδύσεων παγίου κεφαλαίου (+3,0%) και των επενδύσεων σε αποθέματα (-1,9%). Ως αποτέλεσμα, σημειώθηκε μια εντυπωσιακή και εν πολλοίς ανεξήγητη άνοδος του ποσοστού των εισαγωγών στο ΑΕΠ, στο 36,4% στο 1ο 6μηνο 2017, από το 33,5% στο 1ο 6μηνο 2016 και από το 32,5% το 2016 ως σύνολο. Μάλιστα, είναι αξιοσημείωτο ότι η δυναμική ανοδική πορεία των εισαγωγών συνεχίστηκε και τον Ιούλιο 2017 και μάλιστα από τα πολύ υψηλά επίπεδά της τον Ιούλιο 2016. Για παράδειγμα, οι εισαγωγές αγαθών χωρίς καύσιμα και πλοία που - σύμφωνα με τα στοιχεία του Ισοζυγίου Πληρωμών - είχαν αυξηθεί κατά +29,6% σε ετήσια βάση τον Ιούλιο 2016, αυξήθηκαν επιπλέον κατά +10% και τον Ιούλιο του 2017.

Είναι προφανές ότι αυτή η μεγάλη αύξηση των εισαγωγών, αλλά και των εξαγωγών, και, επιπλέον, η σημαντική αύξηση της εγχώριας παραγωγής, δεν μπορεί παρά να συνδυάζονται με σημαντική αύξηση και της εγχώριας ζήτησης (από τα πολύ χαμηλά επίπεδά της το 2016) και του ΑΕΠ που ενδεχομένως θα καταγραφεί και στις επίσημες στατιστικές της χώρας στα επόμενα 3μηνα.

Σε κάθε περίπτωση, η οικονομία βρίσκεται σε πορεία ανάκαμψης, με θεμέλια τις εξαγωγές και τις ιδιωτικές επενδύσεις (με αύξηση και των Ξένων Άμεσων Επενδύσεων) και με σταθερή αύξηση της απασχόλησης που συνοδεύεται και με (έστω και διστακτική ακόμη) αύξηση και των μισθών (2016: +1,3%, 1ο 6μηνο 2017: +0,6% μετά την αύξησή τους κατά 2,6% στο 1ο 6μηνο 2016). Σημειώνεται, επίσης, σημαντική και σταθερή αύξηση της βιομηχανικής παραγωγής και του τουρισμού, ενώ ανακάμπτουν και οι κατασκευές με πιθανή ανάκαμψη και των επενδύσεων σε κατοικίες από τα υπέρμετρα χαμηλά επίπεδά τους το 2016. Από την άλλη μεριά μεγάλη πτωτική επίπτωση στην αύξηση του ΑΕΠ είχαν οι δημόσιες επενδύσεις στο 1ο 6μηνο του 2017, όπως και στο 4ο 3μηνο 2016, προφανώς λόγω της μεγάλης καθυστέρησης που σημειώνεται στην εισροή των πόρων από τα διαρθρωτικά ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης λόγω και της καθυστέρησης της 2ης Αξιολόγησης.

Τα ανωτέρω συμβαίνουν: α) μετά τη λήξη και της 2ης Αξιολόγησης του 3ου Μνημονίου και β) μετά την επιτυχή έκδοση από την Κυβέρνηση 5ετούς ομολόγου, ενώ παρατηρείται και γ) σημαντική αύξηση των τραπεζικών καταθέσεων στο 3μηνο Μαΐου-Ιουλίου 2017 και σταδιακή αυτόνομη αύξηση της χρηματοδότησης των τραπεζών από τη διατραπεζική αγορά, δ) ουσιαστική βελτίωση του Δείκτη Οικονομικού Κλίματος στη χώρα, ε) σημαντική αύξηση των Ξένων Άμεσων Επενδύσεων (ΞΑΕ) από ξένους κατοίκους στην Ελλάδα στα € 2,3 δισ. στο 7μηνο 2017, από € 0,89 δισ. στο 7μηνο 2016 και € 2,8 δισ. συνολικά το 2016, στ) ρευστοποίηση και επιστροφή στη χώρα από εγχώριους κατοίκους τοποθετήσεων χαρτοφυλακίου στο εξωτερικό ύψους € 3,4 δισ. και καταθέσεων και repos ύψους € 2,6 δισ. στο 7μηνο 2017 και κυρίως στο 2μηνο Ιουνίου - Ιουλίου 2017, κ.ά.

Όλες οι προαναφερθείσες θετικές εξελίξεις οφείλονται κατά κύριο λόγο στην δημοσιονομική πορεία της χώρας το 2015 και ιδιαίτερα το 2016, όπου επιτεύχθηκε σημαντικό πλεόνασμα στο πρωτογενές ισοζύγιο της γενικής κυβέρνησης (ΠΠΓΚ) ύψους 4,2% του ΑΕΠ, έναντι 0,5% του ΑΕΠ που απαιτούσε το 3ο Μνημόνιο και έναντι ελλείμματος ύψους -0,2% του ΑΕΠ που πρόβλεπαν οι Θεσμοί.

Με τα παραπάνω δεδομένα, το ΠΠΓΚ είναι πιθανό να διαμορφωθεί σε επίπεδα άνω του 3,5% του ΑΕΠ (έναντι στόχου 1,75% για το 2017).

Τέλος, θετικά κινούνται οι δείκτες απασχόλησης και ανεργίας. Σύμφωνα με την πλέον πρόσφατη Έρευνα Εργατικού Δυναμικού, τον Ιούνιο του 2017:

οι απασχολούμενοι ανέρχονταν σε 3,78 εκ. έναντι 3,69 εκ. τον ίδια μήνα του 2016 και 3,61 εκ. τον ίδιο μήνα του 2015. Ο αριθμός απασχολούμενων είναι ο μέγιστος από το 2011
ο αριθμός ανέργων ήταν 1,02 εκ., 1,13 εκ. και 1,20 εκ. αντίστοιχα και είναι ο χαμηλότερος από το 2011. Mετά την αιχμή της στο 27,8% το 2013, η ανεργία έχει σταδιακά υποχωρήσει στο 21,2% (που βέβαια εξακολουθεί να είναι πολύ υψηλό ποσοστό), έναντι 23,5% πέρυσι και 25,0% το 2015
ο μη ενεργός οικονομικά πληθυσμός ανέρχεται σε 3,22 εκ. έναντι 3,23 εκ. πέρυσι και 3,39 εκ. στην αιχμή του το 2011.

Με βάση τα αποτελέσματα του Πληροφοριακού Συστήματος «ΕΡΓΑΝΗ», παρά την μείωση κατά 14.202 των θέσεων μισθωτής απασχόλησης τον Αύγουστο, οφειλόμενη στην έναρξη της καθοδικής τάσης της τουριστικής σεζόν (μείωση 12.724 στην εστίαση και μείωση 4.252 στα καταλύματα), η αύξηση θέσεων εργασίας από την αρχή του έτους ανέρχεται σε +248.743 θέσεις, υψηλότερα από την αντίστοιχη αύξηση πέρυσι (+237.817).

Δημήτρης Μπαλής