Σβήνουν τα φώτα στα μνημεία της Αθήνας;

Ο άνθρωπος που ανέλαβε να φωτίσει την Ακρόπολη -και όχι μόνο- μιλάει

Γράφει ο Γιώργος Λαμπίρης
Φωτογραφίες Γιάννης Κέμμος

Ας προβούμε σε μία υπόθεση. Υπόθεση, η οποία δεν αποτελεί σχεδόν ρεαλιστική αναφορά καθώς ελάχιστη είναι η
απόσταση που τη χωρίζει από την πραγματικότητα. Ένας τουρίστας, ξένος επισκέπτης, έρχεται στην Ελλάδα. Περπατάει στη Διονυσίου Αρεοπαγίτου ενώ μόλις έχει αρχίσει να βραδιάζει. Κρατάει ένα χάρτη της Αθήνας στα χέρια του.

Προσπαθεί να κατατοπιστεί για τα αξιοθέατα της πόλης. Για όλα τα υπόλοιπα αξιοθέατα εκτός από ένα. Πριν ακόμα φτάσει στην Ελλάδα, γνωρίζει ότι θέλει να επισκεφθεί την Ακρόπολη. Αφού λοιπόν κατατοπίζεται από το πολύχρωμο χαρτί που κρατάει για τα μνημεία που τυχόν δεν γνωρίζει, περνάει από την Ακρόπολη. Δεν ψάχνει το χάρτη, δεν ρωτάει τι είναι αυτό που βλέπει. Ξέρει. Κάθεται σε ένα από τα πετρόχτιστα πεζούλια της Διονυσίου Αρεοπαγίτου και σηκώνει το κεφάλι προς τον Παρθενώνα.

Η εικόνα που αντικρίζει, είναι στην πραγματικότητα αντίστοιχη με αυτή που πρόσφατα αντίκρισε ο Εμανουέλ Μακρόν κατά την επίσκεψή του στην Ελλάδα. Και που ίσως αρκετοί ακόμα είχαν την ευκαιρία να δουν σε δεύτερο πλάνο κατά την ομιλία του Γάλλου προέδρου στην Πνύκα, μέσα από τις εικόνες που μετέδωσαν τα διεθνή μέσα ενημέρωσης.

Σβήνουν τα φώτα στα μνημεία της Αθήνας; Αυτό θα μπορούσε να είναι το πρώτο ερώτημα που γεννάται καθώς παρατηρεί κανείς εμβληματικά σημεία της πόλης να είναι ελλιπώς φωτισμένα ή κακοφωτισμένα.

Ο Κώστας Κάπος, είναι ο μηχανολόγος και σχεδιαστής αρχιτεκτονικού και αστικού φωτισμού, ο οποίος ως συνεργάτης του γραφείου Δοξιάδη, σχεδίασε και υλοποίησε το έργο φωτισμού της Ακρόπολης μερικά χρόνια πριν.

Ο ίδιος πριν από μερικές ημέρες εξέφρασε οργή αγανάκτησης από το λογαριασμό του στο Facebook για την εικόνα της Ακρόπολης.

Γιατί η Ακρόπολη είναι κακοφωτισμένη

«Έως και το 2011 η συντήρηση των προβολέων και των λαμπτήρων στην Ακρόπολη ήταν ικανοποιητική. Από ανθρώπους που γνώριζαν τη μελέτη και πώς λειτουργεί ο φωτισμός. Υπήρχε μηχανικός συντήρησης της Υπηρεσίας Συντήρησης Μνημείων Ακροπόλεως, ο κ. Οικονομόπουλος, ο οποίος γνώριζε τη μελέτη και μπορούσε να δώσει τις απαραίτητες κατευθύνσεις για τη συντήρηση των προβολέων», λέει ο κύριος Κάπος στο newsbeast.gr.

«Δυστυχώς ο κύριος Οικονομόπουλος συνταξιοδοτήθηκε και αποχώρησε από την υπηρεσία. Έμειναν κάποιοι ηλεκτρολόγοι, οι οποίοι δεν γνωρίζουν τη μελέτη και τη λειτουργία του φωτισμού. Έτσι, όταν καιγόταν κάποιος λαμπτήρας, χρησιμοποιούσαν ακατάλληλους νέους λαμπτήρες, οι οποίοι δεν διαθέτουν τη σωστή χρωματική απόδοση με αποτέλεσμα αρκετοί από αυτούς, να είναι εντελώς ακατάλληλοι για το μνημείο. Επιπλέον, καταστράφηκαν ορισμένα πολωτικά φίλτρα των προβολέων. Οι περισσότεροι είναι βρώμικοι, επικαλυμμένοι με στρώσεις σκόνης και χώματος στην επιφάνειά τους. Το αποτέλεσμα είναι ότι έχουν αλλοιωθεί τα φωτοτεχνικά τους χαρακτηριστικά. Συν τοις άλλοις έχει μειωθεί η ένταση του φωτισμού κατά τουλάχιστον 40-50%. Είναι αυτό ακριβώς που είδαμε κατά την ομιλία Μακρόν στην Πνύκα».

Τι συμβαίνει με τους Στύλους του Ολυμπίου Διός, το Λυκαβηττό;

Κάποια στιγμή ήρθε στο προσκήνιο η προοπτική φωτισμού μνημείων και σημείων αναφοράς της πρωτεύουσας όπως είναι οι Στύλοι του Ολυμπίου Διός, ο Λυκαβηττός, η Αψίδα του Αδριανού.

Πρόσφατα η Εφορία Αρχαιοτήτων Αθηνών ζήτησε από τον ίδιο, να συντάξει έκθεση για την αναβάθμιση του αισθητικού αποτελέσματος στα συγκεκριμένα σημεία αναφοράς. Ωστόσο η μελέτη μένει αναξιοποίητη.

«Τον περασμένο Δεκέμβριο παρέδωσα σχετική μελέτη τόσο για την Αψίδα όσο και για τους Στύλους του Ολυμπίου Διός. Η μελέτη εγκρίθηκε από την αρμόδια αρχαιολογική υπηρεσία. Το συνολικό κόστος του έργου είναι της τάξεως των 140-150 χιλ. ευρώ μαζί με το φωτισμό του περιβάλλοντος τοίχου του αρχαιολογικού χώρου. Προς το παρόν όμως αναμένουμε να βρεθούν τα κονδύλια για να προχωρήσει το έργο. Πρόκειται για ένα εμβληματικό σημείο της πόλης, είτε έρχεται κανείς από τη Βουλιαγμένης, είτε από τη Συγγρού. Μοιάζει να «συνομιλεί» με το λόφο της Ακρόπολης».

Πόσο κοστίζει η συντήρηση του φωτισμού της Ακρόπολης

Αναφερόμενος στο κόστος συντήρησης του υπάρχοντος φωτισμού στην Ακρόπολη, διευκρινίζει ότι απαιτείται ένα κονδύλι της τάξεως των 50-60 χιλ. ευρώ. «Πρέπει να αντικαστασταθεί ένας μεγάλος αριθμός λαμπτήρων, να καθαριστούν οι προβολείς, να γίνει επανασκόπευση, να τοποθετηθούν ορισμένα νέα φίλτρα, καθώς και μονάδες εκκένωσης. Τον περασμένο Οκτώβριο με είχε καλέσει η Ελένη Μπάνου, προϊσταμένη της Εφορίας Αρχαιοτήτων Αθηνών. Προχώρησα σε αυτοψία στην Ακρόπολη και συνέταξα έκθεση για το τι χρειάζεται να γίνει και πόσο θα στοιχίσει».

Εξηγώντας τους λόγους για τους οποίους έθιξε το θέμα του κακού φωτισμού στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο κύριος Κάπος εκφράζει την πεποίθηση ότι τα πολιτικά κλιμάκια έχουν αδιαφορήσει για το θέαμα που παρουσιάζουν τα μνημεία της πόλης. «Θα έπρεπε να ντρέπονται. Κι όμως δεν ντρέπονται, αλλά προτιμούν να δίνουν κονδύλια σε διάφορους περιοδεύοντες θιάσους», λέει με σκωπτικό ύφος.

«Επίσης, οι επιχειρήσεις που περιβάλουν την Ακρόπολη έχουν βγάλει αρκετά χρήματα. Ξενοδοχεία, εστιατόρια, καφετέριες, αποκόμισαν σημαντικά κέρδη, πουλώντας την εικόνα του μνημείου. Δεν θα μπορούσε ο δήμος Αθηναίων σε συνεννόηση μαζί τους, να εξασφαλίζει μικρά κονδύλια από τον καθένα, για να προχωρήσει στη συντήρηση του φωτισμού;», αναρωτιέται.

Κατά το παρελθόν έχει ασχοληθεί με το φωτισμό του Λυκαβηττού, των Ελευσινίων, του Νεκρομαντείου του Αχέροντα στην Πρέβεζα και πολλών άλλων μνημείων σε όλη την Ελλάδα. Η εικόνα στο λόφο που δεσπόζει πάνω από τα Εξάρχεια, τη Νεάπολη, το Κολωνάκι δεν απέχει σημαντικά από εκείνη της Ακρόπολης.

«Στο Λυκαβηττό είχα αναλάβει τη μελέτη, την περίοδο που ήμουν διευθυντής μελετών στο γραφείο Δοξιάδη. Είχαμε εκπονήσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο φωτισμού και ανάπλασης. Έγινε τότε μία εργολαβία και ακολούθησαν οι απαιτούμενες εργασίες. Στη συνέχεια όμως δεν έγινε καμία συντήρηση. Αυτή τη στιγμή τα περισσότερα φώτα στο Λυκαβηττό είναι σπασμένα και δεν λειτουργούν. Παλαιότερα με είχε καλέσει ο τότε αντιδήμαρχος του δήμου Αθηναίων, Γιώργος Αποστολόπουλος, και του είχα επισημάνει τι έπρεπε να γίνει για να φωτιστεί σωστά ο Λυκαβηττός. Το κόστος ανερχόταν περίπου στις 300 χιλ. ευρώ. Εν τέλει όμως δεν έγινε τίποτα και σε αυτή την περίπτωση. Αυτό που γίνεται στην Ελλάδα, δεν συμβαίνει πουθενά στον κόσμο. Φτιάχνουμε ένα έργο και στη συνέχεια το απαξιώνουμε», σχολιάζει επικριτικά.

«Αυτό που βλέπω είναι η πλήρης αδιαφορία του κράτους. Κανείς τους δεν έχει ακούσει τη λέξη συντήρηση. Διαπιστώνω τη συγκεκριμένη συμπεριφορά σε κάθε επαφή μου με κρατικούς αξιωματούχους. Αρκεί να σας πω ότι είχα συγγράψει ο ίδιος τους όρους συντήρησης των ολυμπιακών εγκαταστάσεων, έχοντας διατελέσει υπεύθυνος για την επίβλεψη του έργου C4I για την ασφάλεια των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004. Παρέδωσα δύο τόμους με τους όρους αυτούς στην Ολυμπιακά Ακίνητα Α.Ε. Ωστόσο βλέπετε πώς έγιναν τα ολυμπιακά ακίνητα».

«Ας υποθέσουμε ότι παραβλέπουμε τι συμβαίνει στα υπόλοιπα μνημεία. Η Ακρόπολη όμως είναι η εικόνα της χώρας μας προς το εξωτερικό. Ο ξένος που έρχεται στην Ελλάδα, γνωρίζει την Ακρόπολη. Η δαπάνη για το φωτισμό της οποίας κόστισε αρκετά χρήματα. Είναι κρίμα να τον αφήνουμε να καταστρέφεται. Με τη σωστή συντήρηση θα μπορούσε να έχει διάρκεια ζωής για τουλάχιστον 25 χρόνια ακόμα».