Το βασικό γνώρισμα των νέων Ελλήνων μεταναστών

Περίπου 400.000 άτομα υπολογίζεται ότι έχουν εγκαταλείψει την Ελλάδα

Με το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα επανήλθε ένα φαινόμενο που είχε σχεδόν εξαφανιστεί.
Νέοι άνθρωποι φεύγουν από τη χώρα για να εργαστούν στο εξωτερικό. Περίπου 400.000 άτομα υπολογίζεται ότι έχουν εγκαταλείψει την Ελλάδα τα τελευταία οκτώ χρόνια.

Σε αντίθεση με το παρελθόν, οι περισσότεροι σήμερα δεν φεύγουν ανειδίκευτοι αλλά με πτυχία. Τα αποτελέσματα των ερευνών τους αναφορικά με τη διαρροή επιστημονικού δυναμικού στο εξωτερικό (brain drain) παρουσίασαν στη γερμανική πρωτεύουσα Έλληνες ερευνητές από την Ελλάδα, την Ευρώπη και τη Βόρειο Αμερική. Στη διημερίδα που διοργάνωσε ο Σύλλογος Ελλήνων Επιστημόνων Βερολίνου και Βρανδεμβούργου συμμετείχαν επίσης μεταναστευτικοί φορείς αλλά και νέοι μετανάστες.

Όλοι οι ομιλητές στη διημερίδα τόνισαν ότι το βασικό γνώρισμα των νέων Ελλήνων μεταναστών είναι το μορφωτικό τους επίπεδο. Σύμφωνα με τον ομότιμο καθηγητή του Πανεπιστημίου Κρήτης Μανώλη Δαμανάκη η σύγχρονη μετανάστευση «έχει εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά από εκείνα της δεκαετίας του ‘50, του ‘60 και του ‘70. Τότε μετακινούνταν εργάτες, τώρα μετακινούνται άνθρωποι από τα μεσαία κοινωνικά στρώματα και στην πλειοψηφία τους με πανεπιστημιακά πτυχία. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε ένα δυναμικό με διαφορετικά κοινωνικά και μορφωτικά χαρακτηριστικά».

Σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου Μακεδονίας σχεδόν τα ¾ των νέων μεταναστών είναι απόφοιτοι πανεπιστημίου, ενώ στους μετανάστες της περιόδου έως το 1969 ο αντίστοιχος αριθμός κυμαίνονταν στο 6%. Σε αντίθεση με τους Gastarbeiter που κατάγονταν από αγροτικές και εργατικές οικογένειες οι γονείς των σημερινών μεταναστών ανήκουν σε πολύ μεγάλο βαθμό στα μεσαία κοινωνικά στρώματα. Εξ ου και οι νέοι μετανάστες δεν στέλνουν σχεδόν καθόλου εμβάσματα στην Ελλάδα.

Όσον αφορά τους λόγους για τους οποίους έλληνες επιστήμονες επιλέγουν να μεταναστεύσουν συχνά προβάλλεται ως επιχείρημα ότι ο αριθμός των πτυχιούχων τριτοβάθμιων ιδρυμάτων στην Ελλάδα είναι υπερβολικά μεγάλος.

Με την άποψη αυτή διαφωνεί ο καθηγητής Λόης Λαμπριανίδης από το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας. Το ποσοστό των πτυχιούχων στην Ελλάδα είναι κατώτερο από το μέσω όρο τόσο της ΕΕ όσο και των χωρών του ΟΟΣΑ. Την κύρια ευθύνη για το brain drain φέρει το ελληνικό παραγωγικό μοντέλο υποστήριξε ο κ. Λαμπριανίδης: «Ο λόγος για τον οποίο φεύγουν είναι ότι ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί η ελληνική οικονομία δεν δημιουργεί επαρκή ζήτηση για επιστήμονες. Παράγει προϊόντα και υπηρεσίες που δεν χρειάζονται σε αυτή τη φάση επιστήμονες, γιατί είναι προϊόντα χαμηλής προστιθέμενης αξίας». Άλλωστε αυτό το «αδιέξοδο» μοντέλο είναι ένας από τους βασικούς λόγους που οδήγησαν στην οικονομική κρίση.

Όπως γράφει η Deutsche Welle, σύμφωνα με το Κεντρικό Μητρώο Αλλοδαπών της Γερμανίας ο αριθμός των Ελλήνων αυξήθηκε στην περίοδο της κρίσης κατά 25%: από 278.063 το 2009 στους 348.475 το 2016. Στοιχεία για το μορφωτικό τους επίπεδο είναι μόνο μερικώς γνωστά. Σύμφωνα την Ένωση των Ιατρικών Συλλόγων Γερμανίας ο αριθμός των Ελλήνων γιατρών αυξήθηκε από 1.863 το 2009 στους 3.118 το 2016, σημειώθηκε δηλαδή μια αύξηση της τάξεως του 60%.

πηγή