Η άγνοια είναι μεταδοτική, το μήνυμα της σημερινής Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS

Ο διευθυντής του Κέντρου Ζωής Κωστής Χατζημωράκης ρίχνει φως στην κανονικότητα της ζωής των ατόμων που ζουν με HIV

Παγκόσμια Ημέρα κατά του AIDS η σημερινή και ενώ η ποιότητα της καθημερινότητας των ανθρώπων που ζουν με τη λοίμωξη HIV έχει βελτιωθεί, υπάρχει ακόμη προκατάληψη σχετικά με την ασθένεια.

Οι άνθρωποι που ζουν με τον HIV μπορεί να έχουν προβλήματα, δυσκολίες και ανησυχίες, αλλά πολλές από αυτές δεν είναι διαφορετικές από όσες έχει κάθε άνθρωπος. Ας φροντίσουμε όλοι, ώστε οι άνθρωποι που ζουν με τον HIV να έχουν την καθημερινότητα που τους αξίζει, απαλλαγμένη από το στίγμα και τις διακρίσεις. Όπως κάθε άνθρωπος.

Με αφορμή τη νέα καμπάνια ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης του Κέντρου Ζωής ενάντια στο κοινωνικό στίγμα, ο Διευθυντής του, Κωστής Χατζημωράκης μιλάει στο newsbeast.gr για τον τρόπο καταπολέμησης του κοινωνικού στίγματος.

- Ποια η διαφορά AIDS και HIV;

Οι όροι HIV και AIDS συχνά συγχέονται και λανθασμένα χρησιμοποιούνται ως ταυτόσημοι. Αν και σαφώς σχετίζονται μεταξύ τους, στην πραγματικότητα αναφέρονται σε δύο αρκετά διαφορετικά πράγματα. Ο HIV είναι ένας ιός, o ιός της ανθρώπινης ανοσοανεπάρκειας (HIV: Human Immunodeficiency Virus), o οποίος μπορεί να προκαλέσει μια σοβαρή λοίμωξη στον ανθρώπινο οργανισμό, με αποτέλεσμα τη σταδιακή αποδυνάμωση του ανοσοποιητικού συστήματος, δηλαδή της άμυνας του οργανισμού. Το AIDS (Acquired Immune Deficiency Syndrome) από την άλλη, είναι ένα κλινικό σύνδρομο, το Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσοανεπάρκειας, το οποίο αναπτύσσεται εξαιτίας του ιού HIV, σε σχετικά μεγάλο βάθος χρόνου και εφόσον δε λαμβάνεται συστηματικά η κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή και ιατρική φροντίδα.

Η βλάβη που σταδιακά επέρχεται στο ανοσοποιητικό σύστημα εξαιτίας της χρόνιας λοίμωξης με τον HIV είναι τόσο σοβαρή, ώστε το άτομο καθίσταται ευάλωτο σε ένα εύρος σοβαρών ασθενειών. Ωστόσο, εδώ και δύο περίπου δεκαετίες, χάρη στις σύγχρονες θεραπευτικές δυνατότητες, η πλειονότητα των ανθρώπων που είναι θετικοί στον HIV δεν εμφανίζουν AIDS, και η λοίμωξη HIV θεωρείται πλέον μια χρόνια νόσος.

- Σε τι ποσοστό παρατηρείται ακόμη ρατσισμός προς τα άτομα με HIV/AIDS; Ποιες είναι οι μαρτυρίες από την καθημερινότητα τους στο εργασιακό περιβάλλον ή στην παροχή ιατρικών υπηρεσιών;

Ενώ ιατρικά έχουμε προχωρήσει αρκετά, δηλαδή οι άνθρωποι που λαμβάνουν αντιρετροϊκή αγωγή για τον HIV (η οποία προστατεύει το ανοσοποιητικό τους σύστημα και διατηρεί το ιικό τους φορτίο σε «μη ανιχνεύσιμο» επίπεδο), μπορούν να ζήσουν όσο και οι άνθρωποι που δεν έχουν τον HIV, δεν έχουμε την ίδια εξέλιξη σε ότι έχει να κάνει με το φόβο και την άγνοια που είναι «φορτωμένο» το HIV/AIDS. Οι λόγοι είναι πολλοί και ποικίλουν. Ας θυμηθούμε την αρχή του AIDS (στην αρχή, επιστημονικά δεν γνωρίζαμε τη διαφορά με τον HIV) και πόσο φοβικά και αρνητικά φορτισμένο παρουσιάστηκε στον κόσμο. Ήταν πολύ λογικό να φοβηθεί ο κόσμος και να αντιδράσει αμυντικά σε κάτι που παρουσιάστηκε τόσο επιθετικά και άσχημα.

Ενώ στην πορεία μάθαμε περισσότερα για αυτό, δυστυχώς δεν κινηθήκαμε παράλληλα με τα νέα επιστημονικά δεδομένα και αναφέρομαι ως προς τον τρόπο επικοινωνίας των νέων δεδομένων. Οπότε, αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να εδραιωθεί στο υποσυνείδητο του κόσμου ως κάτι φοβερά τρομακτικό. Στο Κέντρο Ζωής έχουμε παραδείγματα ανθρώπων που έχουν υποστεί διακρίσεις στον εργασιακό τομέα ή στην επαφή τους με το σύστημα υγείας. Οι προσπάθειες όλων μας έχουν στόχο να εξαλείψουν αυτά τα φαινόμενα από όπου και αν προέρχονται. Πώς θα γίνει αυτό; Με εκπαίδευση προς όλες τις κατευθύνσεις.

- Η άγνοια είναι μεταδοτική, αναφέρεται και ως μότο στην ιστοσελίδα του Κέντρου Ζωής. Θεωρείτε ότι είναι πιο επικίνδυνος κάποιος που δε γνωρίζει τίποτα για το AIDS ή κάποιος που ξέρει τα μισά;

Ναι η άγνοια (ανεξαρτήτως ποσοστού γνώσης) είναι μεταδοτική. Όλοι μαζί θα πρέπει να βοηθήσουμε στην προώθηση της έγκυρης επιστημονικά ενημέρωσης. Οφείλουμε να αλλάξουμε κατεύθυνση. Να γνωρίζουμε τον τρόπο που μπορούμε να είμαστε ασφαλείς και να μεταφέρουμε την γνώση. Η λοίμωξη HIV μας αφορά όλους ανεξαρτήτως σεξουαλικού προσανατολισμού, θρησκείας, χρώματος κλπ και σε όλη την διάρκεια της ενεργά σεξουαλικής μας ζωής.

- Η νέα καμπάνια για το κοινωνικό στίγμα αναφέρεται στην κανονικότητα της ζωής των ατόμων που ζουν με HIV. Ποιος είναι ο στόχος του Κέντρου Ζωής;

Πέρα από την αύξηση του προσδόκιμου ζωής, αξιοσημείωτη είναι και η βελτίωση της ποιότητας της καθημερινότητας των ανθρώπων που ζουν με HIV. Μπορούν να ερωτεύονται, να γίνονται γονείς, να σπουδάζουν, να ταξιδεύουν, να ονειρεύονται, αλλά ταυτόχρονα να έχουν προβληματισμούς και αγωνίες, όπως ακριβώς κάθε άνθρωπος. Στόχος της νέας καμπάνιας ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης του Κέντρου Ζωής ενάντια στο κοινωνικό στίγμα είναι η εξάλειψη των παρανοήσεων που έχουν δημιουργηθεί σχετικά με την καθημερινότητα των ανθρώπων που ζουν με τη λοίμωξη HIV. Ας φροντίσουμε όλοι, ώστε οι άνθρωποι που ζουν με τον HIV να έχουν την καθημερινότητα που τους αξίζει, απαλλαγμένη από το στίγμα και τις διακρίσεις.

- Θα συμβουλεύατε κάποιον να λέει δημόσια ότι είναι θετικός στον HIV;

Αν μόλις έχει μάθει ότι έχει τον HIV, είναι πιθανό να νιώθει αναστάτωση ή σύγχυση. Ίσως να θέλει να το μοιραστεί με άλλους ανθρώπους. Ωστόσο, μάλλον δεν είναι καλή ιδέα να βιαστεί να το πει σε πολύ κόσμο, πριν ο ίδιος ή η ίδια αφομοιώσει το νέο. Πάντα θα έχει τη δυνατότητα να μιλήσει σε άλλους ανθρώπους στο μέλλον. Είναι όμως αδύνατο να το πάρει πίσω, αφότου το έχει ήδη πει σε κάποιον/α.

Από την άλλη, το να μοιραστεί ό,τι του/της συμβαίνει με το κατάλληλο πρόσωπο μπορεί να είναι μια πολύ θετική εμπειρία. Μπορεί να τον/την βοηθήσει να λάβει υποστήριξη, τη στιγμή που τη χρειάζεται περισσότερο, και, κάποιες φορές, να ενδυναμώσει τις σχέσεις του/της.

Γενικά, οι αντιδράσεις των ανθρώπων εξαρτώνται από το τι γνωρίζουν – ή τι νομίζουν ότι γνωρίζουν – σχετικά με το θέμα. Υπάρχουν πολλοί φόβοι και μύθοι γύρω από τον HIV. Κάποιοι από τους ανθρώπους που θα μιλήσει μπορεί να είναι εχθρικοί ή αγενείς. Συχνά, οι άνθρωποι δε γνωρίζουν πολλά για τον HIV ή έχουν πολλά ερωτήματα. Ίσως θα ήταν χρήσιμο να έχει μαζί του/της κάποια πληροφοριακά φυλλάδια για τον HIV, για να τους καθησυχάσει. Άλλοι άνθρωποι μπορεί να τον/την εκπλήξουν με την κατανόηση και την αποδοχή τους.

- Τα νέα παιδιά πιστεύετε ότι είναι σωστά ενημερωμένα; Τι θα συμβουλεύατε ένα νέο άνθρωπο που πρόσφατα εξετάστηκε και είναι θετικός στον HIV;

Όλα εξαρτώνται από που λαμβάνουμε την ενημέρωση και πόσο άρτια επιστημονικά είναι αυτή η πληροφορία. Θα πρέπει να είμαστε όλοι μας προσεκτικοί στο τι διαβάζουμε και επίσης είναι καλό αν υπάρχουν απορίες να έχουμε το θάρρος να τις συζητήσουμε. Αυτό είναι ακόμα ένα θέμα που ίσως αποτελεί μεγάλη πρόκληση για πολλούς από εμάς.

Συγκεκριμένα, με πανελλήνια άδεια του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων (απόφαση με αρ. πρωτ. Φ.13.1/79903/Δ2), το Κέντρο Ζωής πραγματοποιεί ενημερώσεις για την λοίμωξη HIV και το AIDS σε μαθητές Β’ και Γ’ Λυκείου. Ομάδες ειδικά εκπαιδευμένων και έμπειρων στελεχών του Οργανισμού πραγματοποιούν επισκέψεις σε σχολικές μονάδες και των δεκατριών (13) περιφερειών της Ελλάδας.

Για τον άνθρωπο που μόλις έμαθε ότι είναι θετικός στον HIV, θα του πρότεινα να πάρει χρόνο, να ενημερωθεί και να νιώσει πρώτα από όλα ασφαλής ο ίδιος με αυτό που του συμβαίνει. Και αυτό πια μπορεί να συμβεί. Δεν είναι ανάγκη να τον/την σταματήσει ο HIV από το να συνεχίσει την υπόλοιπή του/της ζωή. Πολλοί άνθρωποι που ζουν με HIV φροντίζουν την υγεία τους περισσότερο από ό,τι πριν.

Κάποιοι περνούν μια περίοδο προσαρμογής και επανεκτιμούν τις προτεραιότητές τους. Ωστόσο, οι περισσότεροι, πράγματι, συνεχίζουν τις δουλειές και τις συνηθισμένες τους δραστηριότητες. Ο HIV δεν θα πρέπει να τον /την σταματήσει από το να κάνει σχέσεις, παιδιά ή σχέδια και όνειρα για το μέλλον. Στο Κέντρο Ζωής είμαστε εδώ για να στηρίξουμε τον κάθε άνθρωπο σε αυτό που έχει ανάγκη.

πηγή