Μαθήματα διεθνούς δικαίου πίσω από τις κάμερες

Συζήτηση για τη Συνθήκη της Λωζάνης είχαν όταν έκλεισαν οι κάμερες ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος και ο Τούρκος πρόεδρος, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν

Της Αλεξίας Τασούλη

H αίθουσα διαπιστευτηρίων του Προεδρικού Μεγάρου είχε πάρα πολύ κόσμο, όπως συνήθως γίνεται όταν ορκίζεται μια νέα κυβέρνηση.

Οι άνδρες ασφαλείας του Ταγίπ Ερντογάν δεν μπορούσαν να περάσουν απαρατήρητοι, το ίδιο και οι πολλοί συνεργάτες του Τούρκου προέδρου που ήταν διάσπαρτοι στην αίθουσα.
Το πρωτόκολλο είχε ήδη «σπάσει» πριν έρθουν οι δημοσιογράφοι.

Ο καναπές στον οποίο επρόκειτο να καθίσουν οι δύο πρόεδροι στήθηκε στο βάθος, μπροστά από την κεντρική είσοδο που οδηγεί στην αίθουσα του δείπνου, κάτι που σπάνια γίνεται.

Τέσσερις αναπαυτικές καρέκλες τοποθετήθηκαν δεξιά και αριστερά από τον καναπέ, δημιουργώντας μια διαφορετική εικόνα από αυτές που γνωρίζαμε σε προηγούμενες τελετές υποδοχής αρχηγών κρατών, και όταν οι δύο ηγέτες έφτασαν και πήραν τις θέσεις τους, όπως επίσης και οι συνεργάτες τους, όλοι γνώριζαν ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα μιλούσε με ειλικρίνεια και ξεκάθαρα απέναντι στον υψηλό προσκεκλημένο του.

Ήταν σίγουρο πως η προσφώνηση θα έμενε στην ιστορία των ελληνοτουρκικών σχέσεων.

Ο Ταγίπ Ερντογάν είχε ήδη εκφράσει τις αμφιβολίες του για τη διατήρηση της Συνθήκης της Λωζάνης, οπότε ήταν επιβεβλημένο ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας να του θέσει την ελληνική θέση.

Η απάντηση του Τούρκου προέδρου δεν ξάφνιασε, καθώς είχε ήδη τοποθετηθεί την παραμονή της επίσκεψής του στην Αθήνα για το τι πιστεύει σχετικά με τη Συνθήκη της Λωζάνης.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας άκουσε ιστορικές ανακρίβειες, με τον κ. Ερντογάν να επιμένει στην ορθότητα των θέσεών του, και μάλιστα χρειάστηκε να συμβουλευτεί τις σημειώσεις του Μεβλούτ Τσαβούσογλου ώστε να επανέλθει, αφού προηγουμένως είχε ακούσει τις απαντήσεις του κ. Παυλόπουλου.

Τι συνέβη, όμως, όταν ολοκληρώθηκε αυτός ο διάλογος; Πώς εξελίχθηκε η συζήτηση όταν έφυγαν οι τηλεοπτικές κάμερες; Τι ειπώθηκε έτσι ώστε οι τόνοι να πέσουν και ο κ. Ερντογάν να εμφανιστεί ηπιότερος στο Μέγαρο Μαξίμου;

Όπως αποκαλύπτει το «Εθνος», όταν οι κάμερες έκλεισαν και οι δημοσιογράφοι άρχισαν να αποχωρούν, ο κ. Παυλόπουλος πλησίασε τον κ. Ερντογάν και κάλεσε τις δύο αντιπροσωπείες.

Στα 15 λεπτά που απέμεναν μέχρι να ξεκινήσει η επόμενη συνάντηση στο Μέγαρο Μαξίμου, ο Ελληνας Πρόεδρος εξήγησε στον κ. Ερντογάν γιατί η Συνθήκη της Λωζάνης δεν μπορεί να αναθεωρηθεί, ενώ του ανέλυσε τους βασικούς πυλώνες της.

Του ανέφερε, επίσης, παραδείγματα με νομικούς και εκλαϊκευμένους όρους για το τι ισχύει με τη Συνθήκη της Λισαβόνας και πώς η ερμηνεία του δικαίου σε καμία περίπτωση δεν συνιστά αναθεώρηση.

Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας τού έθεσε σε ήρεμο και φιλικό κλίμα το σύνολο των ελληνικών θέσεων και ακολούθησε ένας δημιουργικός διάλογος.

Πάντως, παρά τα όσα επανέλαβε στη συνέχεια ο πρόεδρος της Τουρκίας στο Μέγαρο Μαξίμου, λαμβάνοντας τις απαντήσεις από τον κ. Τσίπρα, οι τοποθετήσεις από τη διεθνή κοινότητα ήρθαν να ενισχύσουν τις ελληνικές θέσεις.

H Ουάσιγκτον μέσω του Στέιτ Ντιπάρτμεντ διατύπωσε τη θέση ότι «για τις ΗΠΑ είναι θέμα αρχής να υποστηρίζουν την κυριαρχία των χωρών της περιοχής, συμπεριλαμβανομένων της Ελλάδας και της Τουρκίας», ενώ το Βερολίνο υπογράμμισε πως «η Συνθήκη της Λωζάνης ισχύει και έχει διάρκεια».

Στο ίδιο μήκος κύματος και οι Βρυξέλλες, ξεκαθάρισαν ότι «όλες οι υποψήφιες χώρες πρέπει να σέβονται το κράτος δικαίου, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις σχέσεις καλής γειτονίας και τις διεθνείς συνθήκες».

Το βέβαιο είναι ότι ο κ. Ερντογάν ήρθε για να θέσει με τον πιο επίσημο τρόπο θέμα αναθεώρησης της Συνθήκης της Λωζάνης. Οχι μόνο δεν το κατάφερε, αλλά ξεσήκωσε και τη διεθνή κοινότητα εναντίον των λεγομένων του.

πηγή