Σε τεντωμένο σχοινί για την επίσκεψη Ερντογάν: Αδιαπραγμάτευτη η συνθήκη της Λωζάνης

"Έτοιμο για όλα" είναι το Μέγαρο Μαξίμου σε σχέση με την σημερινή επίσκεψη του Ταγίπ Ερντογάν στην Αθήνα, μετά τις χθεσινές δηλώσεις του για την αναθεώρηση της Συνθήκης της Λωζάνης

Η “σκιά” της Συνθήκης της Λωζάνης και τα όσα υποστήριξε χθες στον ΣΚΑΪ για την “ανάγκη” αναθεώρησής της ο Ταγίπ Ερντογάν χάλασαν αιφνιδίως το καλό κλίμα προσδοκιών που είχε καλλιεργηθεί για την σημερινή επίσκεψη του προέδρου της Τουρκίας στην Αθήνα.

Είναι, μάλιστα, χαρακτηριστικό πως χθες το βράδυ, η κυβέρνηση δια του Δημήτρη Τζανακόπουλου επέλεξε να στείλει αυστηρό μήνυμα στην Άγκυρα, σηκώνοντας το γάντι που είχε πετάξει στην συνέντευξή του ο Ταγίπ Ερντογάν. Ο υπουργός Επικρατείας, λοιπόν, υπογράμμισε πως η συνέντευξη του τούρκου προέδρου “εγείρει έντονο προβληματισμό και ερωτήματα” και διαβεβαίωσε πως “η ελληνική κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός επιθυμούν η επίσκεψή του (σ.σ. του Ταγίπ Ερντογάν) να αποτελέσει αφορμή να χτιστούν γέφυρες όχι να υψωθούν τείχη”. “Ο σεβασμός της συνθήκης της Λωζάνης αποτελεί τον αποκλειστικό και αδιαπραγμάτευτο θεμέλιο λίθο πάνω στον οποίο μπορεί να οικοδομηθεί η ειλικρινής συνεργασία των δυο χωρών”, συνέχισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, επισημαίνοντας στον τούρκο πρόεδρο ότι “οι αναφορές περί αναθεώρησης της δε συμβάλλουν στο κλίμα που προσπαθούμε να οικοδομήσουμε στις σχέσεις μας και στην περιοχή”.

Στάση αναμονής

Βεβαίως, στο Μέγαρο Μαξίμου γνωρίζουν πολύ καλά τις διαφορές μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας και ουδείς πίστευε, ακόμη και πριν την συνέντευξη του Ταγίπ Ερντογάν, πως με μία επίσκεψη μπορούν να... λυθούν τα ελληνοτουρκικά. Αντιθέτως, πληροφορίες του News24/7 αναφέρουν πως κατά τις διαβουλεύσεις των δύο χωρών για την προετοιμασία της επίσκεψης, η τουρκική πλευρά φέρεται να είχε διαβεβαιώσει την ελληνική πως “θα σεβαστούμε τις ευαισθησίες σας”. Ωστόσο, η χθεσινοβραδινή συνέντευξη του Ταγίπ Ερντογάν στον ΣΚΑΪ και τον Αλέξη Παπαχελά προφανώς και δεν... κινείται εντός του συγκεκριμένου πλαισίου -εξ ου και στην κυβέρνηση κρατούν στάση αναμονής, δηλώνοντας “έτοιμοι για όλα”. Άλλωστε, η δοκιμασία για την έκβαση της επίσκεψης είναι διπλή: αφενός, αποτελεί ερώτημα τί θα πει δημοσίως, αλλά και πίσω από τις κλειστές πόρτες του Μεγάρου Μαξίμου και του Προεδρικού Μεγάρου ο πρόεδρος της Τουρκίας. Αφετέρου, μένει να φανεί πώς θα κινηθεί και σε ποιες δηλώσεις θα προβεί και κατά την επίσκεψή του στην Κομοτηνή...

Επίσκεψη με σημασία

Σε κάθε περίπτωση και παρά το χθεσινοβραδινό “φάλτσο”, η διεθνής συγκυρία είναι τέτοια, ώστε διπλωματικές πηγές επιμένουν πως η επίσκεψη Ερντογάν στην Ελλάδα -η πρώτη για τούρκο πρόεδρο εδώ και 65 έτη – είναι εξαιρετικά σημαντική, καθώς μεταξύ άλλων διεξάγεται “μέσα σε ένα πλαίσιο αυξανόμενων προκλήσεων στην ευρύτερη περιοχή και την Ευρώπη”. “Δεδομένης της κατάστασης των σχέσεων της Τουρκίας με την Ε.Ε. και τις ΗΠΑ, είναι εξαιρετικά σημαντικό να αναβαθμιστεί ο διμερής δίαυλος επικοινωνίας με την Τουρκία για την αντιμετώπιση κρίσεων, τη μείωση της έντασης και την διαχείριση περιφερειακών προκλήσεων”, σημειώνουν κυβερνητικές πηγές.

Οι ίδιες πηγές, άλλωστε, έλεγαν με νόημα -και πριν το “φάλτσο” του τούρκου προέδρου – ότι “για την ανάπτυξη των διμερών σχέσεων σε στερεά θεμέλια απαραίτητος είναι ο σεβασμός από την Τουρκία στο διεθνές Δίκαιο και τη συνθήκη της Λωζάνης”. Μάλιστα, διπλωματικές πηγές προανήγγελλαν ότι “θα τεθεί από την ελληνική πλευρά το ζήτημα του τερματισμού της τουρκικής παραβατικότητας στο Αιγαίο και η ανάγκη αναζωογόνησης τους διαλόγου για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης στο Αιγαίο και των διερευνητικών επαφών για την υφαλοκρηπίδα”, αλλά και πως “θα επιδιωχθεί ένα θετικό μήνυμα για επανέναρξη των συνομιλιών για το Κυπριακό για δίκαιη και βιώσιμη λύση, με έγκαιρη προετοιμασία μεταξύ όλων των πλευρών”.

Τέλος, κατά τις ίδιες πηγές, “η ατζέντα περιλαμβάνει τη συνεργασία των δύο χωρών για τη αποτελεσματική διαχείριση των προσφυγικών και μεταναστευτικών ροών στο πλαίσιο της συμφωνίας ΕΕ-Τουρκίας και του διμερούς πρωτοκόλλου επανεισδοχής, αλλά και την ανάπτυξη των οικονομικών σχέσεων (ενέργεια, τουρισμός, επενδύσεις, εμπόριο) και των μεταφορών (ακτοπλοϊκή και σιδηροδρομική διασύνδεση)”, ενώ θεωρείται δεδομένο ότι στο ως άνω πλαίσιο, η Ελλάδα θα εκφράσει για μία ακόμη φορά -όπως έκανε ήδη από χθες, με συνέντευξή του στο πρακτορείο Anadolu ο Αλέξης Τσίπρας – την στήριξή της στην ενταξιακή πορεία της Τουρκίας προς την Ε.Ε.

Γιώργος Μελιγγώνης