Σχεδόν κατά 19 δισ. ευρώ μειώθηκε ο ELA το '17

Νέα μείωση στο δανεισμό των ελληνικών τραπεζών από τον ΕLA- Θετικά τα μηνύματα προς την κατεύθυνση απεξάρτησης από το Ευρωσύστημα- Σημαντική η συμβολή των καταθέσεων

«Ραντεβού» με την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, για νέα μείωση της χρηματοδότησής τους από τον ELA- το Μηχανισμό Παροχής Έκτακτης Ρευστότητας - δίνουν οι ελληνικές τράπεζες για τις 9 Ιανουαρίου. Έως τότε, το ανώτατο όριο άντλησης ρευστότητας από τον ELA, θα είναι της τάξεως των 24,8 δισ. ευρώ, αντανακλώντας μια μείωση ύψους 2,1 δισ. ευρώ σε σχέση με περίπου έναν μήνα πριν.

Υπενθυμίζεται ότι στις 8 Νοεμβρίου, το συνολικό ύψος δανεισμού από τον ΕLA είχε μόλις σπάσει το φράγμα των 27 δισ. ευρώ, σταματώντας στο επίπεδο των 26,9 δισ. ευρώ, ως απόρροια μιας μείωσης κατά 1,7 δισ. ευρώ.

Η Τράπεζα της Ελλάδος, της οποίας ο ρόλος είναι να μεσολαβεί και να υποβάλλει αίτημα στην ΕΚΤ για μείωση του πλαφόν παροχής ρευστότητας προς τις ελληνικές τράπεζες, ανακοίνωσε χθες ότι συμφωνήθηκε το ανώτατο όριο να μειωθεί στα 24,8 δισ. ευρώ. Συγκριτικά με το προηγούμενο δεκαπενθήμερο, πρόκειται για μια μείωση κατά 1 επιπλέον δισεκατομμύριο ευρώ.

Πέρυσι τέτοια εποχή, ο δανεισμός των ελληνικών τραπεζών μέσω του ELA ήταν 43,7 δισ. ευρώ, μειωμένος σημαντικά από το τέλος του 2015 που ήταν ακόμη στα επίπεδα του 68,9 δισ. ευρώ. Ήδη δηλαδή, μέσα σε ένα χρόνο (Δεκέμβριος 2016- Δεκέμβριος 2017) ο ELA μειώθηκε κατά 18,9 δισ. ευρώ. Η απεξάρτηση από τον ELA είναι σαφώς μήνυμα βελτίωσης των συνθηκών ρευστότητας των ελληνικών τραπεζών, αλλά προφανώς και δεν είναι ασύνδετη με την πορεία και τις προοπτικές της εγχώριας οικονομίας. Σημαντικοί παράμετροι προς την κατεύθυνση αυτή, είναι η σταδιακή έξοδος του κλάδου στις διεθνείς χρηματαγορές με την παράλληλη και αναγκαία, επιστροφή καταθέσεων στο τραπεζικό σύστημα.

Σύμφωνα με τα πορίσματα της μελέτης της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, που δημοσιεύθηκε το Φεβρουάριο του 2017, το διάστημα των 18 μηνών από τα μέσα 2015 ως τα τέλη 2016, η χρήση των ελληνικών τραπεζών του ELA περιορίστηκε κατά 49%, στα 43,7 δισ. ευρώ, από 86,8 δισ. ευρώ, κατά 43,1 δισεκατομμύρια ευρώ.

Αντίστοιχα, η συνολική εξάρτηση από το Ευρωσύστημα μειώθηκε το ίδιο διάστημα που αναφέρει η μελέτη, κατά 38%, από τα 107,5 δισ. ευρω, στα 66,6 δισ. ευρώ.

Σε κάθε περίπτωση, όπως φαίνεται και από τα αποτελέσματα εννεαμήνου που πρόσφατα ανακοίνωσαν οι συστημικές τράπεζες, στόχος πρωταρχικός παραμένει μαζί με την επιστροφή καταθέσεων, η ενίσχυση της ρευστότητας με πρόσβαση στις αγορές, όπως συνηθιζόταν προ κρίσης και η σταδιακή και συντονισμένη, απεξάρτηση από τον πολύ ακριβό δανεισμό του ΕLA.

Τα μηνύματα προς την κατεύθυνση αυτή είναι ενθαρρυντικά, όπως διαβιβάστηκαν και στους θεσμικούς επενδυτές στο πλαίσιο των τηλεδιασκέψεων που ακολούθησαν τα αποτελέσματα εννεαμήνου, αν και υπάρχει ακόμη πολύς δρόμος για να αποκατασταθεί η απώλεια καταθέσεων. Βήματα όμως γίνονται, και θα εξακολουθήσουν να γίνονται, όσο εδραιώνεται η εμπιστοσύνη προς την οικονομία της χώρας, όπως σχολιάζουν τραπεζικοί παράγοντες, διαπιστώνοντας μια μικρή τάση επανόδου των καταθέσεων. Και τότε, θα ανοίξει ο δρόμος για μια μεγαλύτερη και πιο ουσιαστική χαλάρωση των capital controls.

Όσον αφορά την τελευταία μείωση του δανεισμού από τον ΕLA, η Τράπεζα της Ελλάδος ανακοίνωσε τα εξής:

«στις 14 Δεκεμβρίου 2017 το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ δεν διατύπωσε αντίρρηση στον καθορισμό του ανώτατου ορίου παροχής έκτακτης ενίσχυσης σε ρευστότητα (ELA) προς τις ελληνικές τράπεζες στο ποσό των 24,8 δισεκ. ευρώ έως και την Τρίτη 9 Ιανουαρίου 2018, μετά από αίτημα της Τράπεζας της Ελλάδος.

Η μείωση του ανώτατου ορίου κατά 1,0 δισεκ. ευρώ αντανακλά τη βελτίωση της ρευστότητας των ελληνικών τραπεζών, λαμβανομένων υπόψη των ροών που προέρχονται από καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα και από την πρόσβαση των τραπεζών στις χρηματοπιστωτικές αγορές.

Λίλυ Σπυροπούλου