Η Ηλεία χάνει πληθυσμό, «γερνάει» και γεννάει όλο και πιο αργά

Τα δημογραφικά στοιχεία προκαλούν προβληματισμό

Προβληματισμό δημιουργούν στην Ηλεία τα δημογραφικά στατιστικά, καθώς ο νομός μας μέσα σε 14 χρόνια έχασε παραπάνω δέκα
χιλιάδες κατοίκους. Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας (ΕΛΣΤΑΤ), το 2016 καταγράφηκαν 156.587 πολίτες έναντι 167.285 το 2002, πτώση περίπου 6%. Τα χρόνια της κρίσης επέδρασαν καταλυτικά στη μείωση του πληθυσμού, αφού το 2012 η Ηλεία έπεσε κάτω από τις 160.000 και την τελευταία τετραετία η μείωση είναι περίπου 1.000 άτομα ανά χρόνο.

Το 2016 έκλεισε με 1.071 γεννήσεις και 1.865 θανάτους. Το 2015 η κατάσταση ήταν περίπου η ίδια, με 1058 γεννήσεις και 2046 θανάτους. Στον ανδρικό πληθυσμό, η μείωση φτάνει περίπου το 5%, αφού από τους 85.199 άνδρες το 2002, φτάσαμε στους 79.530 το 2016. Παρόμοια μείωση παρατηρείται και στον γυναικείο πληθυσμό, αφού το 2016 ζούσαν στην Ηλεία 77.057, ενώ το 2002 ζούσαν 82.086, δηλαδή 4.616 λιγότερες γυναίκες. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι πάνω από 1000 θάνατοι καταγράφονται στις αγροτικές περιοχές, φανερώνοντας με δραματικό τρόπο τη διαρκώς αυξανόμενη ερήμωση της υπαίθρου.

Οι γυναίκες παντρεύονται και γεννούν πάνω από τα 30
Σημαντικό εύρημα της έρευνας είναι το γεγονός ότι οι πάνω από το 55% των γυναικών της Ηλείας παντρεύονται μετά 30. Από τους 532 γάμους το 2016, οι 357 αφορούν γυναίκες άνω των 30 ετών. Η σημαντική διαφορά είναι η τεράστια μείωση στους γάμους γυναικών μεταξύ 20-29 ετών (μόλις 106 το 2016).

Η καθυστέρηση στους γάμους εμφανίζει επιπτώσεις και στον μέσο όρο ηλικίας των γυναικών που γεννούν. Από τις 1071 γεννήσεις, πάνω από το 50% είναι από μητέρες πάνω από 30 ετών (585), ενώ μόλις το 39% (426 γεννήσεις) από μητέρες μεταξύ 20 και 29 ετών. Για να γίνει αντιληπτή η διαφορά, αρκεί να γυρίσουμε δέκα χρόνια πίσω και να δούμε ότι το 51% των μητέρων ήταν μέχρι 29 ετών (655 από τις 1295 γεννήσεις το 2007).

Όπως γίνεται αντιληπτό, η μητρότητα έχει αποσυνδεθεί από τη δεκαετία των 20 για τις γυναίκες και έχει μετατοπιστεί στην επόμενη δεκαετία, και με τάση για γέννες μετά τα 35.

Αναγκαιότητα η προστασία της μητρότητας

Η επικεφαλής του παραρτήματος Πύργου της Οργάνωσης Γυναικών Ελλάδος (ΟΓΕ), Αθανασία Ξενοστάθη, ανέφερε στην εφημερίδα «Πατρίς» πως το δημογραφικό πρόβλημα θα αναχαιτιστεί, μόνο αν υπάρξει πραγματικό κράτος πρόνοιας που θα προστατεύει τις γυναίκες και τη μητρότητα.

«Με ανεργία και εκτεταμένη εργασιακή ανασφάλεια για τους γονείς, με την κατάργηση των επιδομάτων τοκετού, το να αποδίδουμε τη χαμηλή γεννητικότητα στο ότι η σύγχρονη γυναίκα δεν θέλει να δεσμεύεται, είναι αυταπάτη. Το πρόβλημα είναι έντονα υπαρκτό και σχετίζεται με την απουσία κρατικής μέριμνας, με συνέπεια η γυναίκα να επωμίζεται εξ ολοκλήρου το βάρος της γέννησης ενός παιδιού. Με 400 ευρώ πώς να έχουν την ευθύνη να μεγαλώσουν παιδί; Τα ζευγάρια δύσκολα παντρεύονται. Η μητρότητα δεν είναι κοινωνική αξία, όταν εργοδότες βάζουν εργαζόμενες να υπογράψουν ότι δεν θα μείνουν έγκυες», αναφέρει.

Η πρόεδρος του Κέντρου Αλληλεγγύης και Αναπτυξιακής Συνεργασίας Ηλείας «Καλλιρρόη Παρρέν», Πανωραία Παπαδοπούλου, αναφέρθηκε στην έλλειψη κρατικής πρόνοιας και στην εργασιακή αυθαιρεσία ως βασικές αιτίες της μη ανανέωσης του πληθυσμού.

«Η διαρκής μείωση του πληθυσμού οφείλεται στη χαμηλή γεννητικότητα εξαιτίας της συρρίκνωσης του κράτους πρόνοιας και της μετανάστευσης των νέων, με αποτέλεσμα να μην ανανεώνεται ο πληθυσμός. Στις γυναίκες δεν δίνονται επιδόματα, φοροαπαλλαγές ή άλλες διευκολύνσεις για να τεκνοποιήσουν, ενώ την ίδια στιγμή η γυναικεία ανεργία είναι πολύ υψηλή. Δεν πρέπει να παραβλέψουμε και τα υψηλά ποσοστά κακοποίησης γυναικών κατά τη διάρκεια του τοκετού, καθώς και τον εργοδοτικό εκβιασμό -και από γυναίκες εργοδότριες- να υπογράψουν οικειοθελή αποχώρηση αν θέλουν να κάνουν παιδί», υπογράμμισε.

Στόχος της Περιφέρειας η παραμονή των νέων

Όπως τόνισε στην εφημερίδα «Πατρίς» ο αντιπεριφερειάρχης Ηλείας, Γιώργος Γεωργιόπουλος, το σοβαρότερο πρόβλημα εντοπίζεται στην περιοχή της πρώην επαρχίας Ολυμπίας, την οποία καλύπτουν σήμερα οι δήμοι Ζαχάρως και Ανδρίτσαινας - Κρεστένων.

«Τα δεδομένα που έχουμε είναι πολύ ανησυχητικά, αφού ειδικά στο βόρειο τμήμα της Ζαχάρως ο πληθυσμός έχει μειωθεί κατά 40%. Μετά τις πυρκαγιές του 2007 και την τεράστια καταστροφή, οι κάτοικοι -κυρίως οι νέοι- εγκατέλειψαν τις εστίες τους και αναζήτησαν την τύχη του σε αστικά κέντρα εκτός Ηλείας, όπως η Πάτρα και η Αθήνα. Με την έλευση της κρίσης μετά το 2010 η κατάσταση επιδεινώθηκε. Στόχος μας είναι να τονώσουμε τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Ηλείας, τον τουρισμό και τον πρωτογενή τομέα, για να συγκρατήσουμε περαιτέρω πληθυσμιακές απώλειες και να διαμορφώσουμε στη συνέχεια πολιτική επιστροφή των παραγωγικών κοινωνικών ομάδων στον νομό μας», δήλωσε.

Ο καθηγητής Δημογραφικής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Βύρων Κοτζαμάνης, που παρουσίασε έρευνα της διαΝΕΟσις για το δημογαφικό, επισήμανε ότι το καλύτερο σενάριο κάνει λόγο για δέκα εκατομμύρια Έλληνες το 2050 και το χειρότερο για οκτώ εκατομμύρια.

Ο πρώην υπουργός και καθηγητής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Τάσος Γιαννίτσης, αναφέρθηκε στις εκτιμήσεις που δείχνουν ότι η συνταξιοδοτική δαπάνη από 16,2% του ΑΕΠ το 2015 θα κινηθεί στο 14,3% το 2060, καθώς η δημογραφική επιδείνωση θα συμβάλει σημαντικά αυξητικά στο ασφαλιστικό έλλειμμα (+10,6% του ΑΕΠ).

«H συνεχής μείωση του πληθυσμού σημαίνει ένα πράγμα, ότι κάθε γενιά θα παίρνει χαμηλότερες συντάξεις ή θα βγαίνει αργότερα στη σύνταξη ή και τα δύο. Αλληλεγγύη γενεών με αυτά τα δεδομένα δεν μπορεί να υπάρξει και σίγουρα όχι με αυτό το σύστημα. Άρα εάν δεν λύσεις το ασφαλιστικό, δεν μπορείς να λύσεις την κρίση», είπε ο κ. Γιαννίτσης.

πηγή