Γιατί καθυστερεί να δοθεί στο κοινό η Αμφίπολη

Η επίσημη ενημέρωση του υπουργείου Πολιτισμού

Μπορεί πριν ένα μήνα η αρχαιολόγος Κατερίνα Περιστέρη να οδήγησε επισκέπτες στα άδυτα του ταφικού μνημείου του λόφου Καστά στην Αμφιπόλη, ωστόσο το μνημείο δεν είναι επισκέψιμο.

Η διακεκριμένη αρχαιολόγος πριν ένα μήνα αναφέρθηκε στη σφράγιση του μνημείου από τους τελευταίους μακεδόνες, το 2ο αιώνα π.Χ. και στα κινητά ευρήματα της ανασκαφής, αγγεία, λίγα νομίσματα και φυσικά τα υπολείμματα της νεκρικής κλίνης, στο βάθος του τέταρτου χώρου. Επισήμανε επίσης ότι τα κινητά ευρήματα δεν ήταν πολλά, καθώς οι αρχικές εκτιμήσεις που υπήρχαν για ασύλητο μνημείο, δεν επιβεβαιώθηκαν. Μίλησε για τις ταλαιπωρίες που υπέστη το μνημείο, από τις διάφορες ορδές βαρβάρων που πέρασαν, ανά τους αιώνες και τις πολεμικές συγκρούσεις που έλαβαν χώρα στη διάρκεια του Α’ Παγκόσμιου Πολέμου. Η σφράγιση όπως είπε έγινε για να θαφτεί το μνημείο και να μην ξανανοιχτεί ποτέ, ωστόσο οι τυμβωρύχοι κατάφεραν να το λεηλατήσουν, καθώς είχαν μπει κάτω από τη θόλο, δίπλα στις σφίγγες και αναστατώνοντας τα πάντα μέσα.

Δίνοντας τη μελλοντική εικόνα του μνημείου η κ. Περιστέρη επισήμανε «θα το κάνουμε επισκέψιμο για να περνάει όλη η οικουμένη να το επισκέπτεται και αυτό θα είναι ένα μεγάλο όφελος, όχι μόνο για την Αμφίπολη, που δεν έχει καταλάβει ακόμη τη μεγάλη αξία αυτού του μνημείου, όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά για ολόκληρο τον κόσμο».

Σήμερα το υπουργείο Πολιτισμού ανακοίνωσε ότι τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει το μνημείο και οι δυσκολίες που έχουν ανακύψει για την αποκατάσταση και την ανάδειξή του οφείλονται «πρωτίστως στον τρόπο ανασκαφής του το 2014. Υπενθυμίζεται ότι τότε η ανασκαφή προχώρησε με ασυνήθιστα γρήγορους ρυθμούς και με εκτεταμένη χρήση, σε βαθμό κατάχρησης, εκσκαφικών μηχανημάτων για την αποχωμάτωση του λόφου, που προκάλεσαν προβλήματα στατικής φύσης με αποτέλεσμα να καταρρέουν τα εδάφη παρασύροντας λίθους του περιβόλου του μνημείου».

Στην ανακοίνωσή του το υπουργείο Πολιτισμού αναφέρει πως: «Παράλληλα με τη λήψη των άμεσων στερεωτικών μέτρων, το Υπουργείο Πολιτισμού κατάρτισε πρόγραμμα αποκατάστασης, συντήρησης, προστασίας και ανάδειξης του ταφικού μνημείου και ενέταξε το έργο στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα της Κεντρικής Μακεδονίας με προϋπολογισμό 1,5 εκ ευρώ, μετά την ολοκλήρωση του οποίου το μνημείο θα αποδοθεί στο κοινό προστατευμένο και με κατάλληλες υποδομές επίσκεψης.

Στο πλαίσιο του ενταγμένου έργου ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε στην πρόσληψη εξειδικευμένου Τεχνικού Συμβούλου με τη διενέργεια διαγωνισμού με ποιοτικά κριτήρια. Η συνδρομή του τεχνικού συμβούλου είναι κρίσιμη καθ' όλη τη διάρκεια των εργασιών τόσο λόγω των κατασκευαστικών ιδιαιτεροτήτων του μνημείου, όσο και λόγω των προβλημάτων που προκλήθηκαν από την ανασκαφική διαδικασία που ακολουθήθηκε.

Οι εργασίες στο μνημείο έχουν ξεκινήσει και βαίνουν με γρήγορους ρυθμούς. Έχει ήδη εγκατασταθεί το εργοτάξιο και ολοκληρώνεται η μεταφορά των διάσπαρτων λίθων για την αποκατάσταση του μνημείου, ενώ παράλληλα στον λόφο πραγματοποιήθηκαν ανασκαφικές τομές και στρωματογραφικές διερευνήσεις.

Σε αυτή τη φάση πραγματοποιούνται εργασίες συντήρησης των γραπτών επιχρισμάτων και προγραμματίζεται η εισαγωγή των εξειδικευμένων μελετών στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο στο πρώτο τρίμηνο του 2019.

Παράλληλα με την εκτέλεση του ενταγμένου έργου, το ΥΠΠΟΑ πραγματοποιεί ένα συνολικό πρόγραμμα ενεργειών και παρεμβάσεων για την ανάδειξη του μνημειακού πλούτου της Αμφίπολης. Στο πλαίσιο αυτό, ξεκίνησαν και ολοκληρώνονται οι διαδικασίες για την απαλλοτρίωση δεκαέξι ιδιοκτησιών στον λόφο Καστά, ενώ σημαντικό έργο εκτελείται στο πλαίσιο διακρατικού προγράμματος με προϋπολογισμό 276.000 ευρώ, ώστε το σύνολο του αρχαιολογικού χώρου της Αμφίπολης να διαμορφωθεί σε έναν ενιαίο οργανωμένο αρχαιολογικό χώρο.

Για όλα τα παραπάνω, τo Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού, βρίσκεται σε συνεχή συνεργασία με τις Υπηρεσίες της Περιφέρειας, οι οποίες ενημερώνονται ανελλιπώς για την πορεία του έργου.

Ο,τιδήποτε άλλο διακινείται, εντάσσεται στο πεδίο της μικροπολιτικής εκμετάλλευσης και δεν υπηρετεί τον στόχο της ανάδειξης του ταφικού μνημείου στον λόφο Καστά της Αμφίπολης ως οργανωμένου επισκέψιμου αρχαιολογικού χώρου.

Η πολιτιστική κληρονομιά, όπως δεν προσφέρεται για εθνικιστική εκμετάλλευση, δεν μπορεί και δεν πρέπει να γίνεται αντικείμενο πολιτικής εκμετάλλευσης».