Μετά τα πλαστικά καλαμάκια, τέλος και οι μπατονέτες - Ποια άλλα απαγορεύονται

Το ΕΚ οριστικοποιεί την απαγόρευση των πλαστικών μίας χρήσης - Λόγω του αργού ρυθμού αποσύνθεσής τους, τα πλαστικά συγκεντρώνονται στις θάλασσες, τους ωκεανούς και τις ακτές - Ποια πλαστικά προϊόντα απαγορεύονται μέχρι το 2021

Το έτος 2021 θα είναι ορόσημο για την ΕΕ σχετικά με το τέλος των πλαστικών μιας χρήσης. Συγκεκριμένα, μαχαιροπίρουνα, μπατονέτες, καλαμάκια και οι αναδευτήρες ποτών απαγορεύονται εντός Ένωσης, ενώ το ΕΚ έθεσε πιο αυστηρό πλαίσιο για εφαρμογή της αρχής "ο ρυπαίνων πληρώνει".

Το νομοθέτημα με το οποίο απαγορεύονται τα πλαστικά μιας χρήσης πέρασε με 560 ψήφους υπέρ, 35 κατά, ενώ 28 ευρωβουλευτές απείχαν. Τα προϊόντα που θα απαγορευτούν σταδιακά μέχρι το 2021 είναι:

-Πλαστικά μαχαιροπήρουνα μίας χρήσης (πιρούνια, μαχαίρια, κουτάλια και ξυλάκια φαγητού)

-Πλαστικά πιάτα μίας χρήσης

-Πλαστικά καλαμάκια

-Μπατονέτες με πλαστικά μέρη

-Πλαστικές βάσεις μπαλονιών

-Οξοδιασπώμενα πλαστικά

-Συσκευασίες φαγητού και ποτού από διογκωμένο πολυστυρένιο (φελιζόλ)

Νέος στόχος ανακύκλωσης και μεγαλύτερη ευθύνη για τους παραγωγούς

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να πετύχουν το στόχο για συλλογή 90% των πλαστικών μπουκαλιών μέχρι το 2029, ενώ τα πλαστικά μπουκάλια θα πρέπει να προέρχονται τουλάχιστον κατά 25% από ανακυκλωμένο υλικό μέχρι το 2025 και 30% μέχρι το 2030.

Η συμφωνία ενισχύει επίσης την εφαρμογή της αρχής "ο ρυπαίνων πληρώνει", συγκεκριμένα για τα προϊόντα καπνού, εισάγοντας καθεστώς αυξημένης ευθύνης για τους παραγωγούς. Αυτό το νέο καθεστώς θα ισχύει και για τα αλιευτικά εργαλεία, ώστε να εξασφαλιστεί ότι οι παραγωγοί, και όχι οι αλιείς, θα επιβαρύνονται με το κόστος συλλογής των απολεσθέντων στη θάλασσα εργαλείων.

Τέλος, η νομοθεσία επιβάλει την υποχρεωτική επισήμανση των αρνητικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων της ρίψης τσιγάρων με πλαστικό φίλτρο στους δρόμους, καθώς επίσης και για άλλα αντικείμενα, όπως είναι τα πλαστικά ποτήρια, τα υγρά μαντηλάκια και τα προϊόντα γυναικείας υγιεινής.

O εισηγητής Frédérique Ries (Φιλελεύθεροι, Βέλγιο) δήλωσε: "Αυτή η νομοθεσία θα μειώσει το κόστος της περιβαλλοντικής ζημίας κατά 22 εκατομμύρια ευρώ, το εκτιμώμενο δηλαδή κόστος που θα προκαλέσει η μόλυνση από πλαστικά προϊόντα στην Ευρώπη μέχρι το 2030. Η Ευρώπη τώρα έχει ένα νομοθετικό μοντέλο για να υπερασπιστεί και να το προωθήσει σε διεθνές επίπεδο, δεδομένης της παγκόσμιας έκτασης του φαινομένου της θαλάσσιας ρύπανσης εξαιτίας των πλαστικών".

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, περισσότερο από το 80% των θαλασσίων απορριμμάτων είναι πλαστικά. Τα προϊόντα τα οποία καλύπτονται από την καινούρια νομοθεσία αποτελούν το 70% των συνολικών θαλάσσιων απορριμμάτων. Εξαιτίας του αργού ρυθμού αποσύνθεσης, το πλαστικό συσσωρεύεται σε θάλασσες, ωκεανούς και παραλίες στην ΕΕ και παγκοσμίως. Τα πλαστικά υπολείμματα εντοπίζονται σε θαλάσσια είδη, όπως οι θαλάσσιες χελώνες, οι φώκιες, οι φάλαινες και τα πουλιά, αλλά επίσης στα ψάρια και τα οστρακοειδή και ως εκ τούτου στην ανθρώπινη τροφική αλυσίδα.

Σημειώνεται ότι πολλές εταιρείες, όπως η Nestle, τα Everest και τα McDonald's, μεταξύ άλλων, έχουν καταργήσει ήδη τα πλαστικά καλαμάκια και τα αντικαθιστούν με βιοδιασπόμενα.

Μεγάλη σχετική καμπάνια για την ευαισθητοποίηση του κοινού έχει κάνει και η Greenpeace, με το project ΣτοΠοτήριΜου. Ταυτόχρονα, στην διεθνή αγορά πληθαίνουν οι εναλλακτικές "πατέντες" με βρετανικά καταστήματα να δοκιμάζουν μεταξύ άλλων, καλαμάκια από ζυμάρι (πάστα).

Αξίζει τέλος να πούμε, πως η Σίκινος είναι το πρώτο ελληνικό νησί που "τελείωσε" τα πλαστικά καλαμάκια στα πλαίσια του προγράμματος "SEA CHANGE".

Χρήστος Δεμέτης