«Ευτελίσατε το μνημείο της Αμφίπολης»

Νέα επιστολή του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων στο υπουργείο Πολιτισμού

Νέα επιστολή με την οποία εξέφρασε τον προβληματισμό του για τη δημοσιότητα γύρω από την ανασκαφή στον λόφο Καστά στην Αμφίπολη έστειλε προς το υπουργείο Πολιτισμού ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων.

Στην επιστολή του ο Σύλλογος επισημαίνει ότι «η ανασκαφή στον Τύμβο Καστά σε κανονικές συνθήκες θα ήταν ένα γεγονός ιδιαίτερα θετικό για την αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για την πολιτιστική κληρονομιά και την ιστορική μνήμη», τονίζει ωστόσο, ότι «δυστυχώς γινόμαστε καθημερινά μάρτυρες δημοσιευμάτων και γεγονότων που, αντί να προάγουν την γνώση των πολιτών για την αρχαιολογική έρευνα, δημιουργούν το αντίθετο αποτέλεσμα».

Κάνει, επίσης, λόγο για «ευτελισμό του μνημείου», ενώ μιλά για «παραφιλολογία, πάσης φύσεως ερμηνείες» και «τερατολογίες».

Μετά τη λήξη της ανασκαφικής περιόδου 2014 στον Τύμβο Καστά της Αμφίπολης και τις σχετικές ανακοινώσεις στο αμφιθέατρο του ΥΠΠΟΑ το Σάββατο 29 Νοεμβρίου 2014, θεωρούμε σκόπιμο πλέον να δημοσιοποιήσουμε την επιστολή την οποία ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων είχε απευθύνει στην πολιτική ηγεσία στις 3 Οκτωβρίου 2014 και ποτέ δεν έλαβε απάντηση.

Πιστεύουμε ότι τα θέματα που τίθενται στην επιστολή, δυστυχώς, παραμένουν επίκαιρα. Ας αναλάβει, λοιπόν, ο καθένας τις ευθύνες του.

ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΩΝ

Αθήνα, 3/10/2014
Αρ. Πρωτ.: 435
Προς:
1. Τον Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού,
κ. Κ. Τασούλα
2. Την Γ. Γ. ΥΠΠΟΑ,
Δρ. Λ. Μενδώνη
Κοιν.:
Γενική Δ/ντρια Αρχαιοτήτων & Πολιτιστικής Κληρονομιάς,

Δρ. Μ. Βλαζάκη

Αξιότιμε Κύριε Υπουργέ, Αξιότιμη κυρία Γενική Γραμματέα,

Η ανασκαφή στον Τύμβο Καστά και η δημοσιότητα γύρω από την διεξαγόμενη έρευνα της ΚΗ ΕΠΚΑ στην Ελλάδα και το εξωτερικό, σε κανονικές συνθήκες θα ήταν ένα γεγονός ιδιαίτερα θετικό για την αναζωπύρωση του ενδιαφέροντος για την πολιτιστική κληρονομιά και την ιστορική μνήμη, για την προβολή του έργου της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, ακόμη και για την εξοικείωση των πολιτών με την πολυπλοκότητα του αρχαιολογικού έργου.

Δυστυχώς, όμως, γινόμαστε καθημερινά μάρτυρες δημοσιευμάτων και γεγονότων που, αντί να προάγουν την γνώση των πολιτών για την αρχαιολογική έρευνα, δημιουργούν το αντίθετο αποτέλεσμα:

1. Η σύγχυση των εννοιών δημοσίευση και δημοσιοποίηση, με τη δημοσιοποίηση των υποθέσεων εργασίας της ερευνητικής ομάδας ως βέβαιων συμπερασμάτων, πριν ολοκληρωθεί η ανασκαφική έρευνα και η μελέτη του μνημείου, με αποτέλεσμα τον εκφυλισμό του απαραίτητου επιστημολογικού εργαλείου σε αιτία αμφισβήτησης της επιστημονικής σκέψης των ανασκαφέων.

2. Η βεβαιότητα με την οποία παρουσιάζονται στα ΜΜΕ τα ανασκαφικά χρονοδιαγράμματα.

3. Οι αναφορές στον έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο για καταστροφές του σημαντικότατου μνημείου, φερόμενες ως αποτέλεσμα άστοχων πρακτικών των προηγούμενων αλλά και της τρέχουσας ανασκαφικής περιόδου

4. Η παραφιλολογία και οι πάσης φύσεως ερμηνείες περί το μνημείο, που καταλήγουν πολλές φορές σε τερατολογίες

5. Ο ευτελισμός του ίδιου του μνημείου, που έφτασε να βρίσκεται στο επίκεντρο διαδικτυακών στοιχημάτων με μεταβλητή παράμετρο την ταυτότητα του νεκρού, χωρίς καμία αντίδραση εκ μέρους του ΥΠΠΟΑ.

6. Η χρήση του οπτικού υλικού της ανασκαφής, που ανήκει στο ΥΠΠΟΑ, για τον προσπορισμό ιδιωτικού κέρδους: για παράδειγμα, υπήρξαν ιδιωτικές εκδόσεις και ιδιωτικές ιστοσελίδες στο διαδίκτυο που αφορούν σχεδόν αποκλειστικά τον Τύμβο Καστά και προσπορίζονται διαφημιστικά οφέλη χωρίς το ΥΠΠΟΑ να παρεμβαίνει για τη διαφύλαξη των δικαιωμάτων του.

Όλα τα παραπάνω κινδυνεύουν να εισαγάγουν μια νέα αντίληψη για την ανασκαφική διαδικασία και δεοντολογία, που θα έχει επίπτωση συνολικά στο έργο της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας. Δεν είναι τυχαίο ότι δημοσιεύματα του αθηναϊκού και περιφερειακού τύπου ήδη συκοφαντούν άλλα αρχαιολογικά έργα στην επικράτεια, που δεν εννοούν να ακολουθήσουν τους «ρυθμούς της Αμφίπολης». Εντύπωση επίσης μας προκάλεσε ότι το ενδιαφέρον των εγχώριων ΜΜΕ για τον Τύμβο Καστά δεν μεταφράστηκε σε ενδιαφέρον λ.χ. για τις εκδηλώσεις που έγιναν σε μνημεία και μουσεία όλη την επικράτεια κατά τη διάρκεια των Ευρωπαϊκών Ημερών Πολιτιστικής Κληρονομιάς (26-28 Σεπτεμβρίου).

Δεδομένου ότι έχετε αναλάβει τη διαρκή εποπτεία και συντονισμό του ανασκαφικού έργου στην Αμφίπολη εκτιμούμε ότι θα πρέπει να προβείτε σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες προκειμένου να διαφυλαχθεί το ιδεολογικό φορτίο του μνημείου, το κύρος της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας και την επαφή του κοινού με τα μνημεία σε όλη την επικράτεια, αφού τα διαλαμβανόμενα θεωρούμε ότι κινδυνεύουν να εκθέσουν ανεπανόρθωτα όλους στη συνείδηση της ελληνικής και διεθνούς κοινότητας.

Με εκτίμηση,

Για το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων

Η Πρόεδρος Ο Γενικός Γραμματέας

Όλγα Σακαλή Θέμης Βάκουλης»