Ένας γέρικος πλάτανος γκρέμισε το γεφύρι της Πλάκας

Εμπειρογνώμονες του ΕΜΠ κατέγραψαν τον μηχανισμό κατάρρευσης

Καταλυτικό ρόλο στην κατάρρευση του ιστορικού γεφυριού της Πλάκας στα Τζουμέρκα, την 1η Φεβρουαρίου, έπαιξε ένας πλάτανος που είχε αναπτυχθεί δίπλα στο ένα βάθρο του, σύμφωνα με την πρόδρομη έκθεση της ομάδας εμπειρογνωμόνων του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.

Όπως προκύπτει από την έκθεση, το δέντρο είχε αναπτύξει τις ρίζες του κάτω από έναν ογκόλιθο, στον οποίο είχε εδραστεί το ανατολικό βάθρο της γέφυρας, και όταν κατέρρευσε υπό την ισχυρή πίεση του νερού του Αράχθου λειτούργησε ως μοχλός, πολλαπλασιάζοντας την υδατική δύναμη που ασκούνταν στο βάθρο του μνημείου.

Η ομάδα εμπειρογνωμόνων, που αποτελείται από τον πρύτανη του ΕΜΠ, καθηγητή Ι. Γκόλια, και τους καθηγητές Μ. Κορρέ (Αρχιτεκτόνων), Ε. Βιντζηλαίου (Πολιτικών Μηχανικών), Δ. Καλιαμπάκο (Μηχανικών Μεταλλείων-Μεταλ-λουργών) και Μ. Καββαδά (Πολιτικών Μηχανικών), πραγματοποίησε αυτοψία στη θέση της γέφυρας στις 5 Φεβρουαρίου, τέσσερις μέρες μετά την κατάρρευσή της, και στην 25 σελίδων πρόδρομη έκθεσή της παρουσιάζει μια προκαταρκτική προσπάθεια κατανόησης του μηχανισμού κατάρρευσης, ενώ προτείνει τα επόμενα βήματα που θα οδηγήσουν στην αναστήλωση του μνημείου.

Σύμφωνα με τις διαπιστώσεις των επιστημόνων, οι κλυδωνισμοί που προκλήθηκαν από την ωστική δράση του ποταμού επί του ανατολικού βάθρου, το οποίο είχε επί χρόνια υποσκαφεί στο θεμέλιό του, είχαν ως αποτέλεσμα να καταρρεύσει αρχικά το μεσαίο τμήμα του μεγάλου τόξου (βάρους περίπου 300 τόνων) και στη συνέχεια το ίδιο το ανατολικό βάθρο, μαζί με το μέρος του τόξου, συνολικού βάρους 1.200 τόνων.

Όπως αναφέρει σε δημοσίευμά του το «Έθνος», διαπιστώθηκε ότι το συγκεκριμένο βάθρο είχε εδραστεί σε ασβεστολιθικό ογκόλιθο. Οι εμπειρογνώμονες πιθανολογούν πως οι τεχνίτες της εποχής υπερεκτίμησαν το μέγεθος αυτού του ογκόλιθου, θεωρώντας ότι αποτελεί τμήμα ενός σταθερού υποβάθρου και όχι μεμονωμένο βράχο, όπως πράγματι είναι.

Σε απόσταση μικρότερη από ένα μέτρο ανάντη του βάθρου είχε αναπτυχθεί ένας πλάτανος με σημερινή διάμετρο κορμού περίπου 60 cm. Το έδαφος μεταξύ του δέντρου και του βάθρου είχε διαβρωθεί λόγω της στροβιλώδους ροής που δημιουργείται στην εσοχή μεταξύ τους.

Φαίνεται πως οι ρίζες του πλατάνου είχαν διεισδύσει κάτω από τον ογκόλιθο και προκάλεσαν μετακινήσεις του θεμελίου κατά την πτώση του δέντρου.