Φρένο στις μετεγγραφές φοιτητών στα Πανεπιστήμια βάζει το ΣτΕ

Έκρινε αντισυνταγματικό το νομοθετικό πλαίσιο του περασμένου έτους - Το πλαφόν θα καθορίζεται από τις Σχολές

Φρένο στις εκτός ελέγχου μετεγγραφές των φοιτητών στα Πανεπιστήμια βάζει με απόφαση της η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας κρίνοντας αντισυνταγματικό το νομοθετικό πλαίσιο του περασμένου έτους που ρύθμιζε το θέμα.

Οι σύμβουλοι Επικρατείας έκριναν πως οι μετεγγραφές πρέπει να γίνονται με πλαφόν το οποίο θα καθορίζεται από τις Σχολές και δεν θα ξεπερνά το 10% για κάθε ακαδημαϊκό έτος. Μάλιστα, όπως υπογραμμίζουν οι δικαστές οι μετεγγραφές θα αφορούν αυστηρά και μόνο δυο κατηγορίες φοιτητών: όσους αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας και εκείνους που έχουν ανυπέρβλητη οικονομική δυσχέρεια. Στην πράξη αυτό σημαίνει πως δεν μπορεί να γίνει μετεγγραφή φοιτητή με βάση άλλο κοινωνικό κριτήριο, δηλαδή στην περίπτωση που είναι παιδί πολύτεκνης οικογένειας, τρίτεκνης, ορφανό κ.λ.π.

Τι λέει η απόφαση

Η Ολομέλεια του ΣτΕ με την υπ΄ αριθμ. 1251/2015 απόφαση της αφού ερμήνευσε το άρθρο 16 του Συντάγματος που αφορά την παιδεία τόνισε ότι κάθε εισαγόμενος φοιτητής στα Πανεπιστήμια «πρέπει, κατ΄ αρχήν να φοιτά στην Σχολή ή το Τμήμα όπου εισάγεται μέχρι την αποφοίτησή του».

Σημείωσε όμως ότι κατ΄ εξαίρεση ο νομοθέτης μπορεί «να θεσπίζει διατάξεις που επιτρέπουν τις μετεγγραφές εκείνων των φοιτητών οι οποίοι αδυνατούν να συνεχίσουν τις σπουδές τους στην Σχολή ή το Τμήμα, όπου έχουν εισαχθεί, λόγω προβλημάτων υγείας που αντιμετωπίζουν οι ίδιοι ή λόγω ανυπέρβλητης οικονομικής δυσχέρειας και ζητούν να μετεγγραφούν σε αντίστοιχη Σχολή ή Τμήμα Ανωτάτου Εκπαιδευτικού Ιδρύματος που εδρεύει σε άλλη πόλη, όπου αποδεδειγμένα θα έχουν την αναγκαία για τη φοίτησή τους ιατρική ή οικονομική, κατά περίπτωση, υποστήριξη».

Η Ολομέλεια υπογραμμίζει στην απόφαση της ότι «χάριν προστασίας της εύρυθμης λειτουργίας και σεβασμού της πλήρους αυτοδιοικήσεως των Ανωτάτων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων, το άρθρο 16 του Συντάγματος επιβάλλει στον νομοθέτη κατά τη θέσπιση των διατάξεων περί μετεγγραφών:

α) να προβλέπει ανώτατο όριο για τις καθ΄ έκαστο ακαδημαϊκό έτος επιτρεπόμενες μετεγγραφές, το οποίο ευλόγως δεν δύναται να υπερβαίνει –συνολικά για τα εξάμηνα σπουδών- ποσοστό 10% επί των κατά το ίδιο ακαδημαϊκό έτος εισαγομένων σε κάθε Σχολή ή Τμήμα υποδοχής και

β) να καθιστά τα όργανα των Σχολών και των Τμημάτων υποδοχής αποφασιστικώς αρμόδια για να εκτιμούν, με ειδικώς αιτιολογημένη κρίση και χωρίς υποχρέωση εξαντλήσεως του ως άνω ορίου, αν και σε ποιο βαθμό επιτρέπουν οι λειτουργικές δυνατότητες τους τη διενέργεια μετεγγραφών κατά το συγκεκριμένο ακαδημαϊκό έτος και ακολούθως να αποφασίζουν επί των σχετικών αιτήσεων των ενδιαφερομένων συνεκτιμώντας και την επίδοση εκάστου εξ αυτών στις σπουδές του».

Αντισυνταγματικές και ανεφάρμοστες οι επίμαχες διατάξεις

Οι δικαστές αναφέρουν ότι με την θέσπιση των νέων διατάξεων για τις μετεγγραφές των φοιτητών, ο νομοθέτης «δεν τήρησε τις ουσιαστικές και διαδικαστικές προϋπόθεσης που τίθενται από το άρθρο 16 του Συντάγματος, χάριν προστασίας της εύρυθμης λειτουργίας και σεβασμού της πλήρους αυτοδιοικήσεως των ΑΕΙ, αλλά επέβαλε στα ιδρύματα ουσιαστικώς απεριόριστες μετεγγραφές φοιτητών».

Συνεπώς, επισημαίνουν οι σύμβουλοι Επικρατείας, «οι διατάξεις αυτές είναι αντισυνταγματικές και ανεφάρμοστες, οι δε προσβαλλόμενες υπουργικές αποφάσεις που εκδόθηκαν για την εφαρμογή τους πρέπει να ακυρωθούν».

Όπως διευκρινίζει η Ολομέλεια του ΣτΕ, οι εκκρεμείς αιτήσεις για μετεγγραφή «στερούνται νομίμου ερείσματος» και ότι οι Σχολές ή τα Τμήματα όπου αυτοί εισήχθησαν, βάσει των αποτελεσμάτων των πανελλαδικών εξετάσεων του σχολικού έτους 2013-2014, οφείλουν να τους επανεγγράψουν εάν τυχόν έχουν ήδη προβεί σε διαγραφή βάσει των επίμαχων αποφάσεων του υπουργού Παιδείας που ακυρώθηκαν.

Υπενθυμίζεται ότι στο ΣτΕ είχαν προσφύγει η Σχολή Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του Εθνικού Μετσοβίου Πολυτεχνείου, το Τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών της Πολυτεχνικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και 115 μέλη του Διδακτικού και Ερευνητικού Προσωπικού των Σχολών ζητώντας να ανασταλεί προσωρινά και να ακυρωθεί το επίμαχο νομοθετικό πλαίσιο ως αντισυνταγματικό.