Αποτάσσομαι τη Δραχμή που… λατρεύω

Οι οπαδοί της δραχμής, το σχέδιο Λαφαζάνη και οι αμείλικτοι αριθμοί - Γιατί η επιστροφή σε εθνικό νόμισμα δεν μπορεί να είναι ρόδινη

Ο Παναγιώτης ο Λαφαζάνης είναι παλιά καραβάνα της πολιτικής. «Έπιασε» το μήνυμα των δημοσκοπήσεων που δείχνουν τη συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων να μην επιθυμούν την αλλαγή νομίσματος. Δήλωσε λοιπόν προς έκπληξη όλων ότι «η Λαϊκή Ενότητα δεν είναι το κόμμα της Δραχμής». Προσοχή! Δεν το αποκλείει ως ενδεχόμενο αλλά το θεωρεί μόνο σαν μια εναλλακτική. Σε όρους marketing θέλει απλώς να διευρύνει το κοινό στο οποίο απευθύνεται.

Εν συνεχεία όμως ο Πρόεδρος εξηγείται και λέει ότι η πολιτική επιλογή του κόμματός του είναι η κρατικοποίηση των τραπεζών και η στάση πληρωμών. Και κάπου εκεί τελειώνει η ανάπτυξη του σχεδίου, χωρίς να παρουσιάζει μια μελέτη επιπτώσεων. Το έχει κάνει εν μέρει και αρκούντως ασαφώς ο συνοδοιπόρος του Κώστας Λαπαβίτσας που περιγράφει εδώ και καιρό μια δύσκολη περίοδο, την οποία ο ίδιος προσδιορίζει σε μερικούς μήνες. Ο Παναγιώτης Λαφαζάνης όμως είναι μαθηματικός «επι πτυχίω» και αριστερός. Δεν είναι οικονομολόγος για να αναλύσει τις συνέπειες. Αυτό που τον ενδιαφέρει είναι η ιδεολογική καθαρότητα και η συνέπεια των πολιτικών θέσεών του.

Βέβαια δεν χρειάζεται να είναι κανείς οικονομολόγος για να μαντέψει τι θα κάνει ο Μάριο Ντράγκι όταν κρατικοποιηθούν οι τράπεζες. Προφανώς (και μεταξύ άλλων) θα κλείσει της στρόφιγγα της έκτακτης ρευστότητας με την οποία επιβιώνει το τραπεζικό σύστημα. Δεν θα δίνει χρήμα σε ένα σύστημα που δεν ελέγχει τη λειτουργία του. Οι πολίτες θα ξανατρέξουν στις τράπεζες για να σηκώσουν ότι προλάβουν. Ο Λαφαζάνης θα ψάχνει να βρει τυπογραφείο…

Επιπλέον, ο Ντράγκι θα κάνει άμεσα απαιτητά τα χρήματα με τα οποία έχει ήδη ενισχύσει το σύστημα. Όπερ και σημαίνει, χρεοκοπία. Εκτός και αν τον έχει προλάβει ο Παναγιώτης και έχει ήδη αφήσει πιστόλι στους διεθνείς πιστωτές μας, δηλαδή κυρίως στα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη. Αμφότερες οι περιπτώσεις οδηγούν στην υιοθέτηση ενός άλλου νομίσματος με την ακρίβεια ενός ελβετικού ρολογιού. Άρα –και επειδή στην Ελλάδα ότι δηλώσεις είσαι- το κόμμα που δεν είναι της δραχμής κατά σύμπτωση υιοθετεί πολιτικές που οδηγούν νομοτελειακά εκεί.

Για την οικονομία της συζήτησης, θα πρέπει όλοι να δεχθούμε ότι η άσκηση νομισματικής πολιτικής αποτελεί ένα σοβαρό εργαλείο στα χέρια μιας εθνικής Κυβέρνησης. Το ότι αποδεχόμαστε όμως το παραπάνω αξίωμα, δεν σημαίνει ότι είναι πανάκεια, ούτε ότι αρκεί από μόνο του για να φέρει την ευημερία σε μια χώρα. Πολύ περισσότερο στην Ελλάδα του 2015 όπου οι κοινωνικές συνθήκες προσθέτουν επιπλέον δυσκολία στην άσκηση οποιασδήποτε πολιτικής.

Οι δραχμολάτρες φέρνουν σαν παράδειγμα χώρες όπως η Μ. Βρετανία και η Σουηδία. Υπάρχουν αναρίθμητοι λόγοι για τους οποίους οι συγκρίσεις είναι άδικες για την μικρή μας χώρα. Από γεωπολιτικοί και κοινωνικοί μέχρι πολιτισμικοί και φυσικά οικονομικοί. Αρκεί πάντως για παράδειγμα να δει κανείς ότι το κατά κεφαλήν ΑΕΠ στην Βρετανία ήταν 35.165 $ το 2009 και στη Σουηδία 47.667 $ το 2010 ενώ στην Ελλάδα μόλις 21.617 $ το 2013. Ποιος φαντάζεται να καλυτερεύει η ζωή του μετά από διαδοχικές υποτιμήσεις του νομίσματος; Μία υποτίμηση προανήγγειλε ακόμη και ο ίδιος ο Λαπαβίτσας, προσδιορίζοντάς την μάλιστα. «Μια υποτίμηση της τάξης του 15 με 20% είναι υπεραρκετή στην περίπτωσή μας» (The press project Μάιος 2015). Η αγοραστική δύναμη θα μειωθεί αισθητά, αν μπορούμε φυσικά να αγοράζουμε από χώρες στις οποίες βάλαμε προηγουμένως φέσι…

Ακόμη και αν τα …καταφέρουμε να φτάσουμε ως εκεί, η άσκηση νομισματικής πολιτικής είναι μια σοβαρότατη υπόθεση και απαιτεί ανθρώπους που γνωρίζουν τι κάνουν και θεσμούς που λειτουργούν. Απασχολεί άλλωστε τις κυβερνήσεις όλων των χωρών και αποτέλεσε για παράδειγμα αντικείμενο ευρείας συζήτησης στην πρόσφατη σύνοδο των G20 στην Άγκυρα όπου κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι «Η νομισματική πολιτική των κεντρικών τραπεζών θα πρέπει να συνεχίσει να στηρίζει την οικονομική δραστηριότητα. Εντούτοις η νομισματική πολιτική από μόνη της δεν συνεπάγεται απαραίτητα και την ισόρροπη ανάπτυξη». Μερικοί από τους ισχυρότερους ανθρώπους της παγκόσμιας οικονομίας, αναζητούν τη χρυσή συνταγή. Ίσως την βρήκε ο Πετράκος (μαθηματικός) ή ο Λεουτσάκος (απόφοιτος σχολής εμπορικού ναυτικού) και την είπε στον Λαφαζάνη

Οι οπαδοί της δραχμής μας προτείνουν να τολμήσουμε το βήμα προς το εθνικό νόμισμα ή έστω να τους δώσουμε το δικαίωμα να απειλούν τους υπόλοιπους με μια τέτοια εξέλιξη και μάλιστα περίπου εν λευκώ, χωρίς να μας δώσουν προς αξιολόγηση έναν οδικό χάρτη για να ξέρουμε τι μας περιμένει. Μας ζητούν να εμπιστευτούμε την καθαρότητα και την τιμιότητά τους, για την οποία δεν αμφιβάλουμε αλλά δεν σχετίζεται με τις ικανότητες τους στα μακροοικονομικά που μάλλον δεν είναι του επιπέδου έστω ενός Ξενοφώντος Ζολώτα.

Στην πραγματικότητα δεν ξέρουν τι πρέπει να γίνει. Βλέπουν απλώς ότι η δραχμή «πούλησε» στο παρελθόν και ξέρουν επίσης ότι έχοντας τον έλεγχο του νομίσματος θα μπορούν να τακτοποιούν τις υποθέσεις τους όπως οι περισσότεροι πολιτικοί της μεταπολίτευσης. «Τράβαγε» ο Ανδρέας μια υποτίμηση και έδινε πληθωριστικό χρήμα στους αγρότες ή τους δημοσίους υπαλλήλους. Έτσι διατηρούσε την εκλογική ισορροπία πετυχαίνοντας μια βίαιη αναδιανομή του εγχώριου πλούτου. Τα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας είναι δομικά και δεν επιλύονται με νομισματικά ή άλλα τρυκ. Ίσως ο Βαρουφάκης άθελά του να έχει περιγράψει με τρομερή ακρίβεια την όλη …δραχμοκατάσταση αναφερόμενος στον Κώστα Λαπαβίτσα: «έχει κτίσει ολόκληρη καριέρα πάνω στην επιστροφή στη δραχμή» (Στον Ενικό- Μάρτιος 2015).