Επέλαση της γρίπης με στέλεχος που δεν καλύπτει το εμβόλιο

epelasi-tis-gripis-me-stelechos-pou-den-kalipti-to-emvolio

Το πανδημικό στέλεχος Α (Η1Ν1) έχει κυριαρχήσει φέτος, όμως πλέον υπάρχουν φόβοι για το στέλεχος Β

Η επιδημία γρίπης βρίσκεται σε φάση κορύφωσης. Μέχρι προχθές το απόγευμα, 81 άνθρωποι είχαν χάσει τη ζωή τους, έχοντας εργαστηριακά επιβεβαιωμένη γρίπη, ενώ άλλοι 120 νοσηλεύονταν σε μονάδες εντατικής θεραπείας με σοβαρές επιπλοκές.

Από την αρχή της περιόδου, 293 ασθενείς με γρίπη έχουν νοσηλευτεί στην εντατική. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ΚΕΕΛΠΝΟ), ένας στους επτά ασθενείς που πηγαίνουν αυτή την περίοδο στον γιατρό, έχουν συμπτώματα «γριπώδους συνδρομής», δηλαδή υψηλό πυρετό, πόνο στον λαιμό, κεφαλαλγία, βήχα, πόνους στους μυς και στις αρθρώσεις.

Το πανδημικό στέλεχος Α (Η1Ν1), που έχει κυριαρχήσει φέτος, θεωρείται «επιθετικό» καθώς αυξάνει τις νοσηλείες ασθενών σε μονάδες εντατικής θεραπείας. Είναι ενδεικτικό ότι ο αριθμός των ασθενών με γρίπη που έχουν νοσηλευτεί σε εντατική είναι υπερδιπλάσιος από τον αντίστοιχο περσινό.

Ταυτόχρονα το ινστιτούτο ΠΑΣΤΕΡ αναφέρει ότι έχουν ανιχνευθεί κρούσματα γρίπης από τον ιό γρίπης τύπου Β που ενδέχεται να αυξηθούν τις επόμενες εβδομάδες, ενώ το αντιγριπικό εμβόλιο για τις ανάγκες της χειμερινής περιόδου 2015‐16 το οποίο διατίθεται και στην Ελλάδα έχει ως συστατικό στέλεχος γρίπης τύπου B του γένους Yamagata. Επομένως, υπάρχει σημαντική πιθανότητα μειωμένης αποτελεσματικότητας του φετινού εμβολίου έναντι των ιών γρίπης τύπου Β που κυκλοφορούν ή αναμένεται να κυκλοφορήσουν.

Πότε ξεκίνησε η γρίπη στην Ελλάδα και πότε αναμένεται να κορυφωθεί;

To Eθνικό Εργαστήριο Αναφοράς Γρίπης Ν. Ελλάδος, στο Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ, άρχισε να δέχεται αυξημένο αριθμό δειγμάτων για έλεγχο γρίπης την πρώτη εβδομάδα του 2016 με ανοδική τάση τις επόμενες εβδομάδες. Η εποχική γρίπη, που μέχρι τώρα οφείλεται στον ιό γρίπης Α(Η1Ν1)pdm09, φαίνεται ότι έχει κορυφωθεί και αναμένεται σταδιακή υποχώρηση τις επόμενες εβδομάδες. Ήδη όμως, στο Εργαστήριο Αναφοράς έχουν ανιχνευθεί κρούσματα γρίπης από τον ιό γρίπης τύπου Β που ενδέχεται να αυξηθούν τις επόμενες εβδομάδες.

Ποιοί τύποι και υπότυποι ιού γρίπης κυκλοφορούν στη Ν. Ελλάδα;

Τα δεδομένα του Ελληνικού Ινστιτούτου Παστέρ δείχνουν ότι στον Ελληνικό πληθυσμό κυκλοφορούν κατά κύριο λόγο ο υπότυπος Α(Η1Ν1)pdm09 δηλαδή το γνωστό πανδημικό στέλεχος του ιού γρίπης τύπου Α, σε λίγες περιπτώσεις ο ιός γρίπης τύπου Β και σε ελάχιστες ο υπότυπος Α(Η3Ν2). Ο εργαστηριακός έλεγχος των ιών γρίπης που κυκλοφορούν συνεχίζεται συστηματικά.

Ποιός παρακολουθεί τις γενετικές μεταλλάξεις του ιού;

Tα δύο Eθνικά Εργαστήρια Αναφοράς Γρίπης της Ελλάδος που συμμετέχουν στο δίκτυο εργαστηρίων του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας, παρακολουθούν συστηματικά την ύπαρξη μεταλλάξεων σε αντιπροσωπευτικό δείγμα των ιών γρίπης που κυκλοφορούν στην Ελλάδα.

Είναι τα στελέχη εποχικής γρίπης A(H1Ν1)pdm09 που κυκλοφορούν στην Ελλάδα μεταλλαγμένα;

Όπως προαναφέρθηκε, το στέλεχος του ιού γρίπης που ευθύνεται για τη συντριπτική πλειοψηφία των κρουσμάτων γρίπης στην Ελλάδα είναι το A(H1Ν1)pdm09. Αντιπροσωπευτικά στελέχη που απομονώθηκαν στο Εθνικό Εργαστήριο Αναφοράς Γρίπης Ν. Ελλάδος συγκρίθηκαν με το στέλεχος A(H1N1) του εμβολίου ως προς την παρουσία μεταλλάξεων στο γονίδιο της αιμοσυγκολλητίνης τους και ως προς την αντιγονική τους σύσταση με κυτταροκαλλιέργεια. Καμία από τις μεταλλάξεις που ανιχνεύθηκαν δεν εντοπίζεται σε αντιγονικό επίτοπο, ενώ ο αντιγονικός χαρακτηρισμός δεν υποδεικνύει αντιγονική παρέκκλιση. Παρόμοια στελέχη ιού γρίπης Α(Η1Ν1)pdm09 έχουν ανευρεθεί τη φετινή περίοδο τόσο στις ΗΠΑ όσο και τις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Eίναι πιο λοιμογόνος ο ιός γρίπης Α(Η1Ν1)pdm09 φέτος;

Στην Ελλάδα, στοιχεία από ασθενείς με επιπλοκές γρίπης στις ΜΕΘ δείχνουν μια στροφή προς νεότερες ηλικίες σε σύγκριση με προηγούμενα έτη. Ποσοστό των ασθενών αυτών στις ΜΕΘ δεν είχαν υποκείμενο νόσημα. Για την επιβεβαίωση όμως της λοιμογόνου ικανότητας του ιού θα πρέπει να περιμένουμε μέχρι το τέλος της περιόδου, όταν θα έχουν συλλεχθεί στοιχεία από όλες τις χώρες.

Παρουσιάζει ο ιός Α(Η1Ν1)pdm09 αντοχή στα αντιικά φάρμακα;

Όχι, ο ιός αυτός δεν εμφανίζει αντοχή στους αναστολείς νευραμινιδάσης. Μόνο ένα στέλεχος Α(Η1Ν1)pdm09 με αντοχή έχει ανιχνευθεί τη φετινή περίοδο, προερχόμενο από ασθενή σε ανοσοκαταστολή και μακροχρόνια λήψη αντιικού.

Γνωρίζουμε τι συμβαίνει με τον ιό γρίπης τύπου Β;

Πρωταρχικά αποτελέσματα δείχνουν ότι, τα στελέχη γρίπης τύπου Β στην Ελλάδα ανήκουν στο γένος Victoria. Το αντιγριπικό εμβόλιο για τις ανάγκες της χειμερινής περιόδου 2015‐16 το οποίο διατίθεται και στην Ελλάδα έχει ως συστατικό στέλεχος γρίπης τύπου B του γένους Yamagata. Επομένως, υπάρχει σημαντική πιθανότητα μειωμένης αποτελεσματικότητας του φετινού εμβολίου έναντι των ιών γρίπης τύπου Β που κυκλοφορούν ή αναμένεται να κυκλοφορήσουν.