Μητσοτάκης: Πρέπει να αλλάξει ο θεσμός των δημοψηφισμάτων

mhtsotakhs-prepei-na-allaksei-o-thesmos-twn-dhmopshfismatwn

Πως και γιατί ο πρόεδρος της ΝΔ συνδέει το θέμα με τη συνταγματική αναθεώρηση

Μια άκρως ενδιαφέρουσα παρέμβαση που πέρασε σχετικά απαρατήρητη έκανε την προηγούμενη Παρασκευή ο Κυριάκος Μητσοτάκης μιλώντας σε ημερίδα για το Brexit. Ο πρόεδρος της ΝΔ επικαλέστηκε και την περσινή ελληνική εμπειρία και υποστήριξε ότι πρέπει να αλλάξουν οι όροι διεξαγωγής των δημοψηφισμάτων συνδέοντας ευθέως το θέμα αυτό με την συνταγματική αναθεώρηση.

Κατά την άποψη του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης τα δημοψηφίσματα από τη φύση τους είναι «διχαστικά και πολωτικά» και «δεν προωθούν τις συνθέσεις, αλλά οξύνουν τις διαχωριστικές γραμμές». Επιπρόσθετα ο κ. Μητσοτάκης επικαλούμενος τόσο το ελληνικό όσο και το βρετανικό παράδειγμα υποστήριξε ότι οι όροι διεξαγωγής των σχετικών δημοψηφισμάτων «αποτελούν πρόσφορο έδαφος για να ευδοκιμήσει ο λαϊκισμός».

Σύμφωνα με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης συχνά η καταφυγή στα δημοψηφίσματα αποτελεί «μετάθεση της ευθύνης στους πολίτες» και «δεν είναι πάντα ένδειξη δημοκρατικής ευαισθησίας» αλλά «μπορεί να είναι ένδειξη πολιτικής αδυναμίας ή κίνηση πολιτικού τακτικισμού».

Στο πλαίσιο αυτό ο πρόεδρος της ΝΔ θεωρεί ότι «οι ηγέτες δεν πρέπει να μετακυλούν τις δικές τους ευθύνες στους πολίτες». Προσθέτει δε, ότι «στην αντιπροσωπευτική Δημοκρατία η προσφυγή στη λαϊκή ετυμηγορία αφορά πρωτίστως στην επιλογή των πολιτικών ηγετών» οι οποίοι αξιολογούνται, κρίνονται και πρέπει –σύμφωνα πάντα με τον κ. Μητσοτάκη- να επιβραβεύονται ή να απομακρύνονται στην επόμενη εκλογική αναμέτρηση. «Πολλές από τις αποφάσεις που πρέπει να πάρουμε είναι δύσκολες. Αυτή όμως είναι η δουλειά μας» τονίζει με νόημα ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης.

Κατά τον κ. Μητσοτάκη τα δημοψηφίσματα πρέπει να χρησιμοποιούνται «με μεγάλη προσοχή» και «να συνοδεύονται από δικλείδες ασφαλείας που να εξασφαλίζουν ότι μια συγκυριακή πλειοψηφία δεν μπορεί να δεσμεύσει το μέλλον της χώρας για πολλές γενιές». Προεκτείνοντας τη σκέψη του ο κ. Μητσοτάκης υπογραμμίζει ότι «όσο πιο καθοριστική για το μέλλον της χώρας είναι μια απόφαση, τόσο περισσότερες θεσμικές δικλείδες ασφαλείας πρέπει να την περιβάλλουν».

Μάλιστα ο κ. Μητσοτάκης χαρακτήρισε «ασύμμετρο» με το θεσμικό πλαίσιο της αντιπροσωπευτικής δημοκρατίας το «αποφασιστικό και δεσμευτικό δημοψήφισμα για μείζονα ζητήματα με απλή πλειοψηφία» αντιπαραβάλλοντας τις διαδικασίες για την αναθεώρηση του συντάγματος που εμπλέκουν τη σύνθεση δυο διαδοχικών κοινοβουλευτικών σωμάτων και μια ενισχυμένη πλειοψηφία ή την ανάγκη ψήφισης του εκλογικού νόμου από τα 2/3 της βουλής για να έχει άμεση ισχύ.

Σύμφωνα με την προσέγγιση του κ. Μητσοτάκη τα δημοψηφίσματα, όπως και κάθε απόφαση που έχει καθοριστική σημασία για το μέλλον μιας χώρας και το μακροπρόθεσμο συμφέρον των πολιτών, θα πρέπει να διενεργούνται έχοντας διασφαλιστεί παράλληλα και η λήψη ορισμένων «δικλείδων ασφαλείας» για να αποφευχθεί το ενδεχόμενο «μια οριακή και ενδεχομένως συγκυριακή πλειοψηφία να ανατρέψει ένα ολόκληρο status quo».

Σύμφωνα με αυτή την άποψη θα πρέπει να απαιτείται αυξημένη πλειοψηφία τόσο για την προκήρυξη ενός δημοψηφίσματος όσο και να τεθεί σε ισχύ η λαϊκή ετυμηγορία. Επιπλέον θα πρέπει να χρειάζεται επικύρωση της απόφασης από το κοινοβούλιο αλλά και δεύτερο δημοψήφισμα μετά από ένα ορισμένο χρονικό διάστημα με το ίδιο ερώτημα και τούτο διότι όπως υποστηρίζει ο κ. Μητσοτάκης «συχνά οι πολίτες απαντούν σε άλλα ερωτήματα από αυτά που τους τίθενται».