Διπλωματικός “πυρετός” για συνάντηση Τσίπρα - Ερντογάν

diplwmatikos-pyretos-gia-synanthsh-tsipra-erntogan

Θα παραστεί ή όχι η Ελλάδα στην πολυμερή διάσκεψη της Γενεύης, αν δεν πραγματοποιηθεί πρώτα η συνάντηση Τσίπρα – Ερντογάν; Όπως διαμηνύουν διπλωματικοί κύκλοι, μετά από μια σειρά επαφών στις αρχές του χρόνου, αναμένεται να γίνει απολύτως σαφές πότε και αν θα συναντηθούν οι δυο ηγέτες

Μήνας του Κυπριακού θα είναι ο Ιανουάριος με την ελληνική πλευρά να εργάζεται ήδη σε ανώτατο διπλωματικό επίπεδο έχοντας ως βασικά θέματα στην ατζέντα τις εγγυήσεις και την ασφάλεια.

Ερωτηματικό εξακολουθεί να υπάρχει σχετικά με την συνάντηση Τσίπρα – Ερντογάν την οποία στην κυβέρνηση θεωρούν «απαραίτητη για την επιτυχία της πολυμερούς διάσκεψης που θα πραγματοποιηθεί στις 12 Ιανουαρίου στην Γενεύη». Διπλωματικές επαφές υπάρχουν και σύμφωνα με κυβερνητικό αξιωματούχο και από την πλευρά της Τουρκίας έχουν διαμηνύσει πως επιθυμούν να πραγματοποιηθεί το συγκεκριμένο ραντεβού.

Μέσα στις επόμενες ημέρες αναμένεται να ξεκινήσουν οι επαφές των γενικών γραμματέων των υπουργείων Εξωτερικών των δυο χωρών στην Άγκυρα προκειμένου να υπάρχει μια πρώτη καταγραφή των θέσεων στο ζήτημα των εγγυήσεων, έτσι ώστε να προετοιμαστεί το έδαφος για το τετ α τετ των δυο ηγετών. Από το Μέγαρο Μαξίμου, πάντως εξακολουθούν να τονίζουν πως «δεν υπάρχει ακόμα καμία ημερομηνία διμερούς συνάντησης».

Αν όλα εξελιχθούν ομαλά, η συνάντηση αναμένεται να γίνει λίγες ημέρες πριν την πολυμερή της Γενεύης. Υπενθυμίζεται πως οι διεργασίες στην Ελβετική πόλη θα ξεκινήσουν στις 9 Ιανουαρίου για το εδαφικό, το περιουσιακό, τον νέο χάρτη, την εκ περιτροπής προεδρία και τον αριθμό των προσφύγων που θα επιστρέψουν στις περιουσίες τους υπό την ελληνοκυπριακή διοίκηση. Και σε αυτά τα ζητήματα οι διαφορές παραμένουν κρίσιμες.

Σε διπλωματικό επίπεδο, δεν κρύβεται ο προβληματισμός από το γεγονός ότι τη στιγμή που Ελλάδα και Κύπρος επιδιώκουν την κατάργηση του θεσμού των εγγυήσεων, Τούρκοι και Τουρκοκύπριοι φαίνεται να παίζουν ένα «παιχνίδι καθυστερήσεων». Όπως όλα δείχνουν, σε πρώτη φάση θα πρέπει να υπάρξει μια συμβιβαστική λύση, καθώς η Άγκυρα και ο Μουσταφά Ακιντζί δεν κάνουν αποδεκτή ως μόνη εγγύηση τη συμμετοχή της ΕΕ, αλλά επιμένουν για την ύπαρξη μεταβατικής περιόδου παραμονής των στρατευμάτων. Και ο Κύπριος πρόεδρος, πάντως στη συνέντευξή του στην «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ», μιλά για «χρονοδιάγραμμα αποχώρησης των κατοχικών στρατευμάτων» αποδεχόμενος ότι μπορεί να υπάρξει μια μεταβατική περίοδος μέχρι την τελική λύση.

Όλα τα ζητήματα αναμένεται να τεθούν στη συνάντηση που θα έχουν Αναστασιάδης και Ακιντζί μια εβδομάδα πριν από τις συζητήσεις στη Γενεύη. Ελλάδα και Κύπρος έχουν ήδη προχωρήσει στην καταγραφή των κοινών θέσεων που υπάρχουν στο ζήτημα των εγγυήσεων μετά και τις συνομιλίες που είχε ο Νίκος Αναστασιάδης με τον Αλέξη Τσίπρα και τον Νίκο Κοτζιά στις Βρυξέλλες.

Υπενθυμίζεται πως στην πολυμερή της Γενεύης θα συμμετέχουν οι ηγέτες των εγγυητριών δυνάμεων Ελλάδα, Τουρκία, Βρετανία, ο εκπρόσωπος της Ε.Ε, ο Γ.Γ του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουντιέρες, αλλά πιθανότατα και τα μόνιμα μέλη του συμβουλίου ασφαλείας του ΟΗΕ ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα και Γαλλία. Αποκλειστικό αντικείμενο της σύσκεψης θα είναι η ασφάλεια και οι εγγυήσεις. Το καλό σενάριο θέλει όλα τα υπόλοιπα ζητήματα να έχουν διευθετηθεί, έστω και με κάποιες εκκρεμότητες, στις συνομιλίες που θα προηγηθούν.

Το ασταθές κλίμα που υπάρχει στη γείτονα χώρα, πάντως δεν προοικονομεί ένα ήρεμο τετραήμερο τόσο στην Ελβετία όσο και στις προηγούμενες συναντήσεις. Η Τουρκία μέσα σε ένα περιβάλλον αστάθειας με μια επιθετική ρητορική από τον Ταγίπ Ερντογάν δείχνει να μην είναι έτοιμη να συζητήσει μια δίκαιη και βιώσιμη λύση για το Κυπριακό. Σύμφωνα με έμπειρους αναλυτές, ειδικά η δολοφονία του Ρώσου πρέσβη ήρθε να αναδείξει τους «πυρήνες» που υπάρχουν μέσα στη χώρα και αντιστέκονται στην πολιτική και τις επιλογές του Τούρκου προέδρου.

Οι ισορροπίες που πρέπει να κρατήσει η ελληνική πλευρά είναι ακόμα πιο λεπτές τη στιγμή που το Αιγαίο «βράζει» και το προσφυγικό εξακολουθεί να προβληματίζει και να απειλεί την ευρύτερη περιοχή. Μια έκρηξη στις σχέσεις των δυο χωρών, με αφορμή το Κυπριακό, μπορεί να έχει αλυσιδωτές αντιδράσεις στον αριθμό των προσφύγων που περνούν στα ελληνικά νησιά. Το μεταναστευτικό, άλλωστε αναμένεται να απασχολήσει τη Γηραιά Ήπειρο σε ανώτατο επίπεδο από τη νέα χρονιά σε σχέση με την εφαρμογή της συμφωνίας ΕΕ – Τουρκίας που υπεγράφη τον προηγούμενο Μάρτιο.

Αντώνης Αντζολέτος