'Ακριβό' μου ακίνητο

Τι αλλάζει φέτος στην φορολογία ακινήτων - Πού προσανατολίζεται το υπουργείο Οικονομικών, με στόχο την προσαρμογή των εκτός πραγματικότητας αντικειμενικών τιμών στις εμπορικές αξίες - Τι αλλάζει στη φορολόγηση αγροτεμαχίων, τι θα ισχύει για κληρονομιές, γονικές παροχές και δωρεές

Προσαρμογή των εκτός πραγματικότητας «αντικειμενικών» τιμών των ακινήτων στις εμπορικές αξίες, διεύρυνση της βάσης του ΕΝΦΙΑ με μεγαλύτερη φορολόγηση των αγροτεμαχίων και αλλαγές στο αφορολόγητο για την αγορά πρώτης κατοικίας κληρονομιών και γονικών παροχών φέρνει το 2017 για τα 6,5 εκατομμύρια ιδιοκτήτες ακινήτων.

Στο υπουργείο Οικονομικών ετοιμάζονται για την διαδικασία της μετάβασης από το παρωχημένο σύστημα των αντικειμενικών αξιών στα ένα... αντικειμενικότερο σύστημα προσδιορισμού των πραγματικών (αγοραίων) αξιών ακινήτων, κάτι που στην παρούσα φάση δεν είναι και πολύ εύκολο.

Ο σχεδιασμός που υπάρχει, είναι μέχρι και το τέλος Μαρτίου να γίνει επαναπροσδιορισμός των τιμών ζώνης. αλλά και των συντελεστών εμπορικότητας όλων των εμπορικών ακινήτων σε όλη την χώρα.

Στην συνέχεια θα γίνει νέος έλεγχος των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης (Ε9) και ειδικά στο τμήμα που αφορά τα αγροτεμάχια. αφού πάνω στην φορολόγησή τους θα βασιστεί και ο αναμορφωμένος ΕΝΦΙΑ. Ο έλεγχος θα γίνει με ευθύνη των φορολογούμενων. οι οποίοι θα πρέπει να κάνουν όπου χρειάζεται τις απαραίτητες διορθώσεις.

Με βάση την σχετική μνημονιακή δέσμευση μέχρι και το τέλος Ιουνίου το υφιστάμενο σύστημα των αντικειμενικών αξιών θα πρέπει να αναμορφωθεί πλήρως. αντικατοπτρίζοντας όσο το δυνατό πιο πιστά τις τιμές της αγοράς. Πάντα με βάση το σχεδιασμό (η πρακτική είναι μια άλλη υπόθεση) εκτός από τις νέες αξίες θα πρέπει να δημιουργηθεί και ένας μηχανισμός αυτόματης προσαρμογής των αξιών. ώστε να υπάρχει μια καθαρή εικόνα της αγοράς. τόσο στις ανοδικές. όσο και στις καθοδικές εποχές της αγοράς ακινήτων.

Οι αλλαγές στον ΕΝΦΙΑ

Η αλλαγή των αξιών των ακινήτων για την εφορία είναι σαφές. ότι θα επηρεάσει και τις εισπράξεις του βασικού φόρου ακινήτων του ΕΝΦΙΑ. ο οποίος όμως θα συνεχίσει να έχει ως τελικό έσοδο την είσπραξη εσόδων 2,65 δις ευρώ.

Την ίδια στιγμή υπάρχει μια διάθεση ελαφρύνσεων του ΕΝΦΙΑ. Μάλιστα, ο Πρωθυπουργός έχει εξαγγείλει ελαφρύνσεις για τους μικροϊδιοκτήτες, με το πιθανότερο σενάριο να φέρνει πλήρη απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ για όσους σήμερα έχουν εισοδήματα κάτω από 9.000 ευρώ, με αποτέλεσμα να δικαιούνται έκπτωση της τάξεως του 50%. Το δημοσιονομικό κόστος αγγίζει τα 80-85 εκατ. ευρώ με τον αριθμό των ενδιαφερομένων να ξεπερνά το 1 εκατομμύριο.

Το κόστος της επέκτασης της έκπτωσης θα καλυφθεί - με την επιβολή του συμπληρωματικού φόρου στα αγροτεμάχια. Οι ιδιοκτήτες αγροτεμαχίων είναι περίπου 3,7 εκατ. άτομα. Από αυτούς όμως, λιγότεροι από 200.000 κινδυνεύουν να ενταχθούν στον συμπληρωματικό φόρο ή να πληρώσουν περισσότερο συμπληρωματικό φόρο με το που θα συνυπολογιστούν στην περιουσία και τα αγροτεμάχια και τα ακίνητα εκτός των σχεδίων πόλεων, που σήμερα έχουν ευνοϊκή φορολόγηση με στόχο έσοδα περίπου 300 εκατ. ευρώ. Ωστόσο, το υπουργείο Οικονομικών έχει ήδη επεξεργαστεί σενάρια εφαρμογής μειωτικών συντελεστών, προκειμένου να αποφύγει τις υπερβολικές φορολογήσεις μερικών δεκάδων χιλιάδων ιδιοκτητών με μεγάλη ακίνητη περιουσία. Υπάρχουν περιπτώσεις οι οποίες αντί για 500-1000 ευρώ που θα πληρώσουν το 2016, θα βρεθούν αντιμέτωποι με εκκαθαριστικά της τάξεως των 15-20.000 ευρώ, αν εφαρμοστεί πλήρως το μέτρο. Εξετάζεται, η αξία των αγροτεμαχίων να μην λαμβάνεται στο σύνολο της υπόψη, αλλά σε ένα ποσοστό (π.χ 30%) ώστε να αποφευχθούν ακραία φαινόμενα.

Κληρονομιές γονικές παροχές δωρεές

Παράλληλα βέβαια, για να υπάρχει εξισορρόπηση λόγω της μείωσης των αντικειμενικών, θα αναπροσαρμοστούν τα αφορολόγητα και ίσως και οι συντελεστές για κληρονομιές, γονικές παροχές και δωρεές. Οι κλίμακες και τα αφορολόγητα που ισχύουν σήμερα δεν έχουν αλλάξει από το 2010 και πλέον θεωρούν στο υπουργείο Οικονομικών, ότι «πρέπει να γίνει προσαρμογή, ειδικά για μεσαίες και μεγάλες κληρονομιές και μεταβιβάσεις ακινήτων.

Ας σημειωθεί, ότι στον φόρο κληρονομιών και γονικών παροχών από γονιό ή παππού στο τέκνο ή στον εγγονό υπάρχει σήμερα αφορολόγητο όριο 150.000 ευρώ αντικειμενικής αξίας, ενώ για τις επόμενες 150.000 επιβάλλεται φορολογικός συντελεστής 1%. Αυτό, για παράδειγμα, σημαίνει ότι όταν ένας πατέρας δίνει με γονική παροχή στο παιδί του ακίνητα αντικειμενικής αξίας 300.000 ευρώ, τότε προκύπτει φόρος γονικής παροχής ύψους 1.500 ευρώ.

Πάντως, από το υπουργείο οικονομικών τονίζουν, ότι οι αυξήσεις θα είναι λογικές, ώστε να ανακοπεί η τάση του κύματος των αποποιήσεων κληρονομιάς από όσους δεν μπορούν να καταβάλλουν έστω και την ελάχιστη φορολογία για την κτήση των ακινήτων και να αντιμετωπίσουν τα μελλοντικά βάρη τους.

Τάσος Δασόπουλος