Πώς επηρεάζουν τις κοινωνίες οι παγκόσμιες εξελίξεις και πού οδηγείται ο κόσμος

Μια ανάλυση στο Οικονομικό Φόρουμ Δελφών

Πώς επηρεάζουν τις κοινωνίες οι παγκόσμιες εξελίξεις; Πού οδηγείται ο κόσμος; Ποιοι είναι οι νέοι πόλοι στην παγκόσμια οικονομία; Ποιες αλλαγές έχει φέρει μία σειρά γεγονότων σε Ευρώπη και Αμερική;

Αυτά ήταν μερικά μόνο από τα ερωτήματα στα οποία προσπάθησαν να δώσουν απαντήσεις η πρώην υπουργός Εξωτερικών και τομεάρχης Οικονομίας και Ανάπτυξης της Νέας Δημοκρατίας Ντόρα Μπακογιάννη, η πρώην υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ Tzipi Livni, ο αντιπρόεδρος του German Marshall Fund των Η.Π.Α Ian Lesser, ο ιδρυτής του Concordia Summit Νικόλας Λογοθέτης, ο πρέσβης Michael Christides, ο αναλυτής Ευρωπαϊκών θεμάτων στο Stratfor Adriano Bosoni, ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Πέτρος Δούκας, ο καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Πανεπιστήμιο Kadir Has της Τουρκίας Soli Ozel, και ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Πειραιά Αθανάσιος Πλατιάς.

Η Ντόρα Μπακογιάννη είπε χαρακτηριστικά ότι «είχαμε την αλαζονεία να πιστεύουμε ότι όταν έπεσε το τείχος του Βερολίνου, κέρδισε ο τρόπος ζωής μας. Όμως, ο κόσμος δεν είναι διπολικός είναι πολυπολικός» και τόνισε τους κινδύνους από την άνοδο του λαϊκισμού. Διατύπωσε το ερώτημα: «ποια είναι η απάντηση στο λαϊκισμό;». Τι πρέπει να απαντήσουμε όταν η Λεπέν λέει ότι θα καθαρίσει την Γαλλία από τους μετανάστες σε 15 ημέρες; Όταν ο Νάιτζελ Φάρατζ 10 ημέρες μετά την επικράτηση του brexit έκανε αίτηση να πάρει τη γερμανική υπηκοότητα;

Όπως χαρακτηριστικά είπε, η απάντηση μπορεί μόνο να είναι πολιτική. Η Ντ. Μπακογιάννη υπενθύμισε ότι «η Ευρώπη μπορεί να έχει αδυναμίες, μπορεί να μην έχουμε κοινή πολιτική σε πολλά πράγματα, όμως η Ευρώπη έχει υπάρξει εδώ και δεκαετίες ένας φάρος ανθρωπίνων δικαιωμάτων».

Ενώ τόνισε ότι η εκλογή Τραμπ μπορεί να βοηθήσει την Ευρώπη να καταλάβει ότι πρέπει να είναι ενωμένη, να έχει κοινή εξωτερική πολιτική, κοινή άμυνα και άλλα. Δήλωσε εμφατικά: «Η εκλογή Τραμπ ίσως φέρει ταχύτερη συνειδητοποίηση της ανάγκης, η Ευρώπη να λάβει αποφάσεις, τις οποίες μέχρι σήμερα δεν έχει πάρει».

Κατέληξε τονίζοντας ότι «δεν υπάρχει πιο εύκολο πράγμα από το να κάνεις λαϊκισμό. Να λες σε μία φοβισμένη κοινωνία ότι υπάρχουν εύκολες λύσεις» και πρόσθεσε ότι η απάντηση σε αυτό μπορεί να είναι μόνο πολιτική.

Στο ίδιο μήκος κύματος και η πρώην υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ Tzipi Livni, η οποία περιέγραψε την κατάσταση στην Ευρώπη με την άνοδο του λαϊκισμού, του αντισημιτισμού και της ξενοφοβίας. Η Tzipi Livni τόνισε ότι ο κόσμος αλλάζει ταχύτατα σαν κάποιος να έχει πατήσει το fast forward, καθώς το τελευταίο διάστημα είδαμε πράγματα που δεν φανταζόμασταν. Είδαμε το brexit, την εκλογή Τραμπ, αλλά και τις αλλαγές στις ευρωπαϊκές κοινωνίες.

Όπως είπε, σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, πρέπει να βρούμε τρόπο να μιλήσουμε στην κοινωνία και τους φόβους της, ώστε να μην επεκτείνεται ο φόβος. Να καλέσουμε και να εμπνεύσουμε τους νέους ανθρώπους εκφράζοντας τις αξίες του ελεύθερου κόσμου. Το τελευταίο διάστημα, είπε, είδαμε τους πολιτικούς που εκφράζουν αυτές τις αξίες να μην κερδίζουν αρκετή υποστήριξη, όμως ήρθε η ώρα οι πολιτικοί να δώσουν το μήνυμα που θέλει ο κόσμος, να δουν την πραγματικότητα, να μιλήσουν στις κοινωνίες και να στείλουν το μήνυμα της ελπίδας.

Ο αντιπρόεδρος του German Marshall Fund των ΗΠΑ Ian Lesser και ο ιδρυτής του Concordia Summit Νικόλας Λογοθέτης, εξέφρασαν τις αμφιβολίες τους για την αποτελεσματικότητα της πολιτικής του νέου αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, με βάση τις έως τώρα εξαγγελίες και θέσεις του. Ο Νικόλας Λογοθέτης τόνισε ότι «ο κόσμος επωφελείται όταν οι ΗΠΑ κατέχουν ηγετική θέση» και ανέφερε παραδείγματα όπου η παρέμβαση της μεγαλύτερης οικονομικής δύναμης του πλανήτη έφερε σταθερότητα.

Η περίπλοκη κατάσταση στη Μαύρη Θάλασσα

Ο πρέσβης Michael Christides, ανέλυσε τις αλλαγές που έχουν γίνει στην Μαύρη Θάλασσα, όπου η κατάσταση είναι εξαιρετικά περίπλοκη και έκανε εκτενή αναφορά στην αλλαγή της θέσης της Ρωσίας και της Κίνας.

Ο αναλυτής επί Ευρωπαϊκών θεμάτων στο Stratfor Adriano Bosoni, αναφέρθηκε στην τεχνολογία, στο δημογραφικό πρόβλημα, κυρίως της Ευρώπης, αλλά και την άνοδο του λαϊκισμού σε ολόκληρη την ήπειρο. Όπως χαρακτηριστικά είπε, ακόμη και αν το Γαλλικό εκλογικό σύστημα έχει ως αποτέλεσμα να μη βγει πρόεδρος η Μαρίν Λεπέν στο δεύτερο γύρο, αυτό δεν μειώνει τη σημασία του να λαμβάνει τη στήριξη τεσσάρων στους δέκα Γάλλους.

Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών Πέτρος Δούκας, επιχείρησε να δώσει μία εξήγηση για την απότομη άνοδο του λαϊκισμού τα τελευταία χρόνια. Αναφέρθηκε στα προβλήματα που έχουν προκύψει από την παγκοσμιοποίηση, όπως για παράδειγμα η τεράστια συγκέντρωση πλούτου στα χέρια λίγων. Πρόσθεσε ότι παγκοσμίως υπάρχουν δύο νέες τάσεις, η αλλαγή του κέντρου βάρους του πλανήτη από τη Δύση στην Ανατολή, καθώς και η αλλαγή από τη βιομηχανική παραγωγή στην τεχνολογία.

Τόνισε ότι η Ευρώπη είναι εδώ για να μείνει, ότι δε θα καταρρεύσει, όμως πρέπει να διορθωθούν κάποια λάθη πριν προχωρήσει σε μεγαλύτερη ενοποίηση.

Τέλος, ο καθηγητής Αθανάσιος Πλατιάς, αναφέρθηκε στις υπό διαμόρφωση αλλαγές στον παγκόσμιο συσχετισμό δυνάμεων, λόγω των νομικών, δημογραφικών, τεχνολογικών και στρατιωτικών τάσεων. Ενώ έκανε και μία εκτενή ανάλυση για την θέση της Κίνας στην περιοχή της Ασίας και εξήγησε τις αλλαγές που συντελούνται στο γεωπολιτικό πεδίο από την ανάπτυξη της ασιατικής δύναμης.