«Το κέρδος του ενός είναι απώλεια ενός άλλου»

«Ο Δημάδης ο αποδοκιμασμένος Αθηναίος πολίτης, δραστηριότητα του οποίου ήταν η πώληση αναπαλαιωμένων αντικειμένων αποσπόμενα από τάφους, κερδοφορούσε, δίχως άλλο, από τον θάνατο πολλών ανθρώπων»

Επιμέλεια-μετάφραση στα Ελληνικά, Δημήτρης Δακρότσης, Διδάκτωρ Φιλοσοφίας Πανεπιστημίου Αθηνών.

Michel Lord of Montaigne, “Το κέρδος του ενός είναι απώλεια ενός άλλου”, in: Esseys& Belles-Lettres, Introduction A. R. Waller, Translated by John Florio, J. M. Dent & Sons Ltd. Aldine House Bedford St. London, 1910.

(The First Book, Chapter 1, pp. 104-105)

(read in English)

Ο Δημάδης ο αποδοκιμασμένος Αθηναίος πολίτης, δραστηριότητα του οποίου ήταν η πώληση αναπαλαιωμένων αντικειμένων αποσπόμενα από τάφους, κερδοφορούσε, δίχως άλλο, από τον θάνατο πολλών ανθρώπων. Οι γνώμες στρέφονταν ενάντιά του, γιατί κανείς δεν συνήθιζε να πλουτίζει από τον χαμό των άλλων. Έτσι όμως, ο άνθρωπος θα πρέπει να καταδικάζει όλους τους τρόπους κερδοφορίας: το εμπόριο δεν ευδοκιμεί χωρίς την ακολασία της νιότης, oαρχιτέκτονας χωρίς την καταστροφή των οικιών, ο δικηγόρος χωρίς τις διενέξεις και αντιδικίες μεταξύ των ανθρώπων.

Η εντιμότητα και η πρακτική των θρησκευτικών λειτουργών είναι γεμάτη από τον θάνατο και την αμαρτία μας.

Κανείς γιατρός δεν χαίρεται από την καλή υγεία (ακόμη και του) ίδιου του φίλου του, είπε ο Αρχαίος Έλληνας κωμικός* (όπως) ούτε ο στρατιώτης ικανοποιείται από την ειρήνη στην πόλη του και ούτω καθεξής. Και το χειρότερο είναι εάν σταθούμε με ειλικρίνεια απέναντι στη συνείδησή μας,θα δούμε ότι ό, τι επιθυμήσαμε, στο μεγαλύτερο μέρος του, δεν είναι δημιουργημένο και αναθρεμμένο από εμάς, αλλά από τον χαμό και τον πόνο τον άλλων. Όταν το παρατήρησα, άρχισα να σκέπτομαι ότι ο τρόπος της φύσης δεν είναι διαθέσιμος σε αυτό (δηλαδή στο να παράγει, αλλά μόνο στο να αναπαράγει) . Σύμφωνα με τους γιατρούς, η γέννηση, η ανάπτυξη και η αύξηση κάθε πράγματος είναι η μεταβολή και η κατάρρευση ενός άλλου.

Nam quodcunquesuismutatumfinibus exit,
Continuo’ hoc morsestillius, quod fuit ante.
Lucr. 687, 813;II. 762; ΙΙΙ.536

*Δεν αναφέρεται στον Δημάδη, ο οποίος ήταν Ρήτορας, αλλά μιλάει γενικά περί Κωμωδίας.

English

Michel Lord of Montaigne, “The profit of one man is the dammage of another”, in: Esseys& Belles-Lettres, Introduction A. R. Waller, Translated by John Florio, J. M. Dent & Sons Ltd. Aldine House Bedford St. London, 1910.

(The First Book, Chapter 1, pp. 104-105)

Demades the Athenian condemned a man of the Citie, whose trade was to sell such necessaries as belonged to burials, under colour, hee asked too much profit for them: and that such profit could not come unto him without the death of many people. The judgment seemeth to be ill taken, because no man profiteth by the losse of others: by which reason a man should condemne all manner of graine. The merchant thrives not but by the licentiousnesse of youth; The Husbandman by dearth of corne; the Architect by the ruin of houses; the Lawyer by suits and controversies between men: Honour it selfe, and practice of religious Ministers, is drawne from our death and vices. No Physitiandelighteth in the health of his owne friend, saith the ancient GreekeComike: nor no Souldier is pleased with the peace of his Citie and so of the rest. And which is worse, let every man sound his owne conscience, hee shall finde, that our inward desires are for the most part nourished and bred in us but the losse and hurt of others; which when I considered, I began to thinke, how Nature doth not grainesayherselfe in this, concerning her general policie: for Physitians hold, that The birth, increase, and augmentation of every thing, is the alteration and corruption of another.

Nam quodcunquesuismutatumfinibus exit,
Continuo’ hoc morsestillius, quod fuit ante.
Lucr. 687, 813; II. 762; ΙΙΙ.536

What ever from it’s bounds doth changed passe,
That strait is death of that which erst it was.

Τα βιβλία του Δημήτρη Δακρότση