ESM: Η Ελλάδα βρίσκεται στο σωστό δρόμο

«Αν η Ελλάδα συνεχίσει στο σωστό δρόμο που βρίσκεται σήμερα και τους επόμενους 11 μήνες, δεν θα χρειαστεί τέταρτο πρόγραμμα» τόνισε ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας

"Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που βρίσκεται ακόμη σε ενεργό πρόγραμμα του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, έχοντας εισέλθει στο τρίτο και τελευταίο έτος. Η κυβέρνηση βρίσκεται στο σωστό δρόμο για να εφαρμόσει τις μεταρρυθμίσεις που έχει υποσχεθεί. Εάν συνεχίσει να κάνει αυτές τις αλλαγές, οι πιθανότητες είναι καλές ώστε μετά το πρόγραμμα να μπορέσει να αναχρηματοδοτείται κανονικά από μόνη της. Ήδη, η Ελλάδα έκανε ένα πρώτο βήμα προς την κατεύθυνση αυτή τον Ιούλιο, όταν εξέδωσε το πρώτο της ομόλογο από το 2014. Οι κυβερνήσεις της Ευρωζώνης έχουν υποσχεθεί ότι είναι έτοιμες να παράσχουν περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους στη χώρα, εάν συνεχίσει να εφαρμόζει τις μεταρρυθμίσεις και ολοκληρώσει με επιτυχία το πρόγραμμα το επόμενο έτος. Και, φυσικά, μόνο αν (σ.σ. η ελάφρυνση του χρέους) χρειάζεται ακόμα".

Αυτά είπε –μεταξύ πολλών άλλων- ο Κλάους Ρέγκλινγκ, επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας. Μιλώντας σε φοιτητές του Sciences Po, Paris School of International Affairs and School of Public Affairs, ο Γερμανός αξιωματούχος παρουσίασε το θέμα «Ευρωπαϊκή Ολοκλήρωση και ο ΕΜΣ» (European integration and the ESM). Στο λόγο του, υπεραμύνθηκε των πολιτικών της ΕΕ τα χρόνια της κρίσης, αναλύοντας ένα-ένα τα βήματα που έγιναν για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης. «Σήμερα η Ευρωπαϊκή Ενωση είναι πιο δυνατή», τόνισε ο Κλ. Ρέγκλινγκ, που τάχθηκε υπέρ και στην μετατροπή του ΕΜΣ σε Ευρωπαϊκό ΔΝΤ. «Αν συνεχίσει η Ελλάδα στο σωστό δρόμο που βρίσκεται σήμερα και τους επόμενους 11 μήνες, δεν θα χρειαστεί τέταρτο πρόγραμμα», διαβεβαίωσε, απαντώντας σε ερώτηση φοιτήτριας.

Είμαστε ο δανειστής της έσχατης λύσης

Εξηγώντας το ρόλο του ΕΣΜ, είπε: «Είμαστε, με άλλα λόγια, ο δανειστής της έσχατης λύσης. Ο θεσμός δεν υπήρχε στη νομισματική ένωση πριν από την κρίση. Όταν υπογράφηκε η Συνθήκη του Μάαστριχτ, οι άνθρωποι πίστευαν ότι ήταν αδύνατο για μια χώρα να χάσει την πρόσβαση στην αγορά μόλις εισήλθε στη νομισματική ένωση. Όμως αυτό ακριβώς συνέβη μεταξύ του 2010 και του 2012. Ως εκ τούτου, υπήρξε πραγματικός κίνδυνος ότι χώρες όπως η Ελλάδα, η Ιρλανδία ή η Πορτογαλία θα αναγκάζονταν να εγκαταλείψουν τη ζώνη του ευρώ. Και αυτό θα άλλαζε σημαντικά το ευρωπαϊκό τοπίο. Για να αποφευχθεί αυτό, οι χώρες της Ευρωζώνης δημιούργησαν ένα ταμείο για τα έκτακτα δάνεια της κρίσης το 2010. Αρχικά αυτό ήταν ένα προσωρινό ίδρυμα, το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Στη συνέχεια αντικαταστάθηκε από τον ΕΜΣ ως μόνιμο όργανο το 2012. Ο ΕΜΣ δημιουργήθηκε με μια συνθήκη μεταξύ των κυβερνήσεων. Οι μέτοχοί της είναι οι 19 χώρες της ζώνης του ευρώ. Μαζί, τα δύο θεσμικά όργανα διαθέτουν δανειοδοτική ικανότητα ύψους 700 δισεκατομμυρίων ευρώ».

Και συνέχισε ο Κλ. Ρέγκλινγκ: «Στη σύντομη ιστορία τους, το EFSF και το ESM παρείχαν δάνεια σε πέντε χώρες: την Ελλάδα, την Ιρλανδία, την Πορτογαλία, την Ισπανία και την Κύπρο. Συνολικά, έχουμε εκταμιεύσει δάνεια ύψους 270 δισ. Ευρώ, 2,5 φορές περισσότερο από ό, τι το ΔΝΤ παγκοσμίως την ίδια χρονική περίοδο. Ο ΕΜΣ έχει προκαταβάλει κεφάλαιο ύψους 80 δισεκατομμυρίων ευρώ, το οποίο είναι το υψηλότερο από οποιοδήποτε διεθνές χρηματοπιστωτικό ίδρυμα. Αλλά δεν χρησιμοποιούμε αυτά τα χρήματα για να δανείσουμε χρήματα σε χώρες του προγράμματος. Λειτουργούμε ως εγγυητές για τους επενδυτές μας. Ο ΕΜΣ δεν ξοδεύει χρήματα φορολογουμένων για τη χρηματοδότηση των προγραμμάτων βοήθειας», εξήγησε.

«Αντ' αυτού, αυξάνουμε τα χρήματα που χρειαζόμαστε από τους επενδυτές, εκδίδοντας ομόλογα και λογαριασμούς. Μπορούμε να δανειστούμε με πολύ ευνοϊκά επιτόκια. Αυτό συμβαίνει λόγω της υψηλής πιστοληπτικής μας ικανότητας, η οποία οφείλεται στο υψηλό καταβεβλημένο κεφάλαιο του ΕΜΣ. Τα χαμηλά μας επιτόκια συνεπάγονται σημαντική εξοικονόμηση πόρων για τις χώρες του προγράμματος, επειδή οι πληρωμές τόκων που καταβάλλουν στον ΕΜΣ είναι οι ίδιες με εκείνες που πληρώνουμε στην αγορά σε χώρες που δανείζουν μεγάλα ποσά. Στην πραγματικότητα, τα επιτόκια δανεισμού μας είναι μόνο το ένα τρίτο εκείνων που χρεώνει το ΔΝΤ. Στην περίπτωση της Ελλάδας, αυτό εξοικονομεί σχεδόν 10 δισ. Ευρώ ετησίως ή 5,6% του ΑΕΠ. Αυτά είναι πολύ σημαντικά ποσά και αποτελούν μια μορφή οικονομικής αλληλεγγύης μεταξύ των χωρών της ζώνης του ευρώ, την οποία αντιλαμβάνονται ελάχιστοι», τόνισε.

Και συνέχισε: «Προκειμένου να επωφεληθούν από αυτά τα ευνοϊκά δάνεια, οι χώρες πρέπει να δεσμευτούν για αυστηρά προγράμματα οικονομικής μεταρρύθμισης. Πρέπει να διορθώσουν τα προβλήματα που οδήγησαν στην κρίση. Συνήθως, αυτό σημαίνει δημοσιονομική εξυγίανση για τη μείωση των δημοσίων ελλειμμάτων. Οι χώρες πρέπει επίσης να αποκαταστήσουν την ανταγωνιστικότητα, δηλαδή να τερματίσουν τις μη βιώσιμες μισθολογικές πολιτικές και να μειώσουν το ονομαστικό κόστος εργασίας ανά μονάδα. Άλλες μεταρρυθμίσεις αποσκοπούν στην ελευθέρωση της αγοράς εργασίας. Τέλος, υπάρχουν επίσης συχνά προβλήματα στον τραπεζικό τομέα που πρέπει να καθοριστούν».

κάποιες από τις μεταρρυθμίσεις, στην αρχή είναι επώδυνες για το λαό

Ο Κλάους Ρέγκλινγκ παραδέχεται ότι «κάποιες από τις μεταρρυθμίσεις, στην αρχή είναι επώδυνες για το λαό»: «Η μείωση των συντάξεων και των μισθών και η περικοπή των προγραμμάτων κρατικής στήριξης δεν είναι ποτέ δημοφιλή και αυτό είναι κατανοητό. Όμως, μακροπρόθεσμα, οι πολίτες των χωρών θα απολαμβάνουν ισχυρότερα οικονομικά αποτελέσματα». Αναφέρθηκε τα παραδείγματα της Ιρλανδίας, της Ισπανίας, της Κύπρου και της Πορτογαλίας που βγήκαν από τα προγράμματά του με θετικό πρόσημο.

Μαρία Ψαρά