Αύξηση τουριστών ακόμα και τον Οκτώβριο

Σημαντικές αυξήσεις παρουσιάζουν οι δείκτες αφίξεων, βάσει των στοιχείων που συνέλεξε και επεξεργάστηκε το Ινστιτούτο του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων

Ενθαρρυντικά είναι τα στοιχεία για τον ελληνικό τουρισμό κι ενώ βρισκόμαστε στα τέλη Οκτωβρίου.

Αύξηση +8,1% των διεθνών αεροπορικών αφίξεων παρατηρείται συνολικά την περίοδο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου του 2017 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2016. Η Αθήνα εμφανίζει αύξηση +4,9%/+182 χιλ. ενώ τα αεροδρόμια πλην Αθηνών +9,2%/+1.032 χιλ. Τα λοιπά αεροδρόμια (Σάμος, Σκιάθος, Καβάλα και Μυτιλήνη) εμφανίζουν τη μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση +15,4%/+60 χιλ., ενώ ακολουθούν η Πελοπόννησος με +14,2%/+23 χιλ. και οι Κυκλάδες +10,0%/+67 χιλ.

Στο Ιόνιο παρατηρείται αύξηση +9,6%/+218 χιλ. ενώ στη Κρήτη +7,2%/+ 257 χιλ. και στα Δωδεκάνησα +7,2%/ +201 χιλ. Τη μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση την περίοδο Ιανουαρίου- Σεπτεμβρίου παρατηρείται στο αεροδρόμιο της Μυτιλήνης +37,0%/+12 χιλ.

Στις αφίξεις εσωτερικού έχουμε αύξηση +3,1% την περίοδο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου του 2017. Τα Δωδεκάνησα καταγράφουν αύξηση +5,1%, αύξηση που οφείλεται κυρίως στα αεροδρόμια της Ρόδου (+6,0%) και της Κω (+3,4%) καθώς η Κάρπαθος παρουσιάζει οριακή μείωση (-0,4%). Αύξηση παρουσιάζουν η Κρήτη +2,6%, το Ιόνιο +2,0%, οι Κυκλάδες +22,2% και η Πελοπόννησος +194,3%. Ειδικότερα, η αύξηση της Κρήτης προέρχεται από το αεροδρόμιο του Ηρακλείου (+5,4%) καθώς τα Χανιά παρουσιάζουν οριακή μείωση (-0,8%). Πτωτικά κινούνται τα λοιπά αεροδρόμια (-3,6%), λόγω της Μυτιλήνης (-3,7%), της Καβάλας (-14,0%) και της Σκιάθου (-0,8%) καθώς η Σάμος παρουσιάζει αύξηση (+1,3%). Η μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση την περίοδο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου παρατηρείται στο αεροδρόμιο της Καλαμάτας +194,3% ενώ η μεγαλύτερη ποσοστιαία μείωση παρατηρείται στο αεροδρόμιο του Άκτιου -22,8%.

Σε σχέση με τον αντίστοιχο προγραμματισμό του 2016, για το σύνολο της θερινής περιόδου 2017, υπάρχει αύξηση +8,7% των προγραμματισμένων αεροπορικών θέσεων από το εξωτερικό. Τον Οκτώβριο, που τελειώνει σήμερα, θα έχουμε αύξηση των αεροπορικών θέσεων κατά +12,6% ή αλλιώς +158 χιλ. θέσεις.

Ειδικότερα για τον μήνα τον Οκτώβριο, μείωση των αεροπορικών θέσεων αναμένεται μόνο στο αεροδρόμιο των Χανιών -2,2%/ - 3 χιλ. θέσεις. Στη Θεσσαλονίκη η αύξηση των αεροπορικών θέσεων ανέρχεται σε +4,9% ή +9,6 χιλ. θέσεις. Η μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση παρατηρείται στο αεροδρόμιο της Κεφαλονιάς +70,6%/+7 χιλ. θέσεις. Ακολουθούν τα αεροδρόμια της Μυκόνου με +69,6%/+8,6 χιλ. θέσεις και του Άραξου +50,0%/+2,5 χιλ. θέσεις. Το Ηράκλειο παρουσιάζει αύξηση +11,1%/+39,5 χιλ. θέσεις, η Κως +32,9%/+32 χιλ. θέσεις και η Ρόδος +10,3%/+24 χιλ. θέσεις.

Σχετικά με τις χώρες, τον Οκτώβριο, μείωση των αεροπορικών θέσεων αναμένεται από τη Γαλλία -4,3%/ - 3 χιλ. θέσεις και το Ισραήλ -17%/-12 χιλ. θέσεις. Η μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση παρατηρείται από τη Πολωνία +41,7%/+17 χιλ. θέσεις. Ακολουθούν η Γερμανία +24,2%/+82 χιλ. θέσεις, το Ην. Βασίλειο +17,5%/+46 χιλ. θέσεις και η Ρωσία με +17,0%/+12 χιλ. θέσεις.

Οδικές αφίξεις

Η καταγραφή των οδικών αφίξεων γίνεται από τα κατά τόπους Αστυνομικά Τμήματα βάσει υπηκοότητας, ανεξαρτήτως τόπου μόνιμης κατοικίας και -συνεπώς- περιλαμβάνει και αλλοδαπούς μετανάστες στην Ελλάδα που επιστρέφουν από ταξίδι στο εξωτερικό.

Την περίοδο Ιανουαρίου - Σεπτεμβρίου του 2017, οι οδικές αφίξεις κατέγραψαν αύξηση +10,0%. Η μεγαλύτερη αύξηση οδικών αφίξεων καταγράφεται από τη Βουλγαρία (+27,5%/+858 χιλ. αφίξεις) και ακολουθούν η Τουρκία (+19,5%/+142 χιλ. αφίξεις) και η ΠΓΔΜ (+7,0%/+275 χιλ. αφίξεις). Σημαντική πτώση -που επιβραδύνεται- καταγράφεται από την Αλβανία (-10,2%/ -148 χιλ. αφίξεις).

Ταξιδιωτικό ισοζύγιο

Την περίοδο Ιανουαρίου - Αυγούστου 2017, η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση αυξήθηκε κατά +9,9% και διαμορφώθηκε στις 18.896 χιλ. ταξιδιώτες, έναντι 17.195 χιλ. ταξιδιωτών την αντίστοιχη περίοδο του 2016. Κατά την επισκοπούμενη περίοδο, η ταξιδιωτική κίνηση από τις χώρες της ΕΕ-28 διαμορφώθηκε στις 12.812 χιλ. ταξιδιώτες, παρουσιάζοντας αύξηση κατά +8,2% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2016, ενώ η ταξιδιωτική κίνηση από τις χώρες εκτός της ΕΕ-28 αυξήθηκε κατά +13,7% και διαμορφώθηκε στις 6.084 χιλ. ταξιδιώτες. Η ταξιδιωτική κίνηση από τις χώρες της ζώνης του ευρώ αυξήθηκε κατά +9,7%, ενώ αυτή από τις χώρες της ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ αυξήθηκε κατά +6,5%. Ειδικότερα, η ταξιδιωτική κίνηση από τη Γαλλία αυξήθηκε κατά +9,6% και διαμορφώθηκε στις 1.071 χιλ. ταξιδιώτες, ενώ αυτή από τη Γερμανία αυξήθηκε κατά +13,7% και διαμορφώθηκε στις 2.300 χιλ. ταξιδιώτες. Η ταξιδιωτική κίνηση από το Ηνωμένο Βασίλειο παρουσίασε αύξηση κατά +8,1% και διαμορφώθηκε στις 2.085 χιλ. ταξιδιώτες. Τέλος, αναφορικά με τις χώρες εκτός της ΕΕ-28, η ταξιδιωτική κίνηση από τη Ρωσία αυξήθηκε κατά +15,4% και διαμορφώθηκε στις 456 χιλ. ταξιδιώτες, ενώ αυτή από τις ΗΠΑ μειώθηκε κατά -0,8% και διαμορφώθηκε στις 547 χιλ. ταξιδιώτες.

Ταξιδιωτικές εισπράξεις

Την περίοδο Ιανουαρίου - Αυγούστου 2017, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις εμφάνισαν αύξηση κατά +9,1% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2016 και διαμορφώθηκαν στα 10.524 εκατ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή οφείλεται στην αύξηση κατά +14,5% των εισπράξεων από κατοίκους των χωρών της ΕΕ-28, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 7.117 εκατ. ευρώ, καθώς οι εισπράξεις από κατοίκους των χωρών εκτός της ΕΕ-28 παρουσίασαν μικρή μείωση (κατά -0,2%) και διαμορφώθηκαν στα 3.104 εκατ. ευρώ. Αναλυτικότερα, οι εισπράξεις από κατοίκους των χωρών της ζώνης του ευρώ αυξήθηκαν κατά +20,5% και διαμορφώθηκαν στα 4.515 εκατ. ευρώ, ενώ οι εισπράξεις από κατοίκους των χωρών της ΕΕ-28 εκτός της ζώνης του ευρώ αυξήθηκαν κατά +5,2% και διαμορφώθηκαν στα 2.602 εκατ. ευρώ. Ειδικότερα, οι εισπράξεις από τη Γαλλία αυξήθηκαν κατά +19,0% και διαμορφώθηκαν στα 785 εκατ. ευρώ, ενώ οι εισπράξεις από τη Γερμανία αυξήθηκαν κατά +29,0% και διαμορφώθηκαν στα 1.638 εκατ. ευρώ. Οι εισπράξεις από το Ηνωμένο Βασίλειο επίσης αυξήθηκαν κατά +17,7% και διαμορφώθηκαν στα 1.512 εκατ. ευρώ. Από τις χώρες εκτός της ΕΕ-28, αύξηση κατά +11,2% παρουσίασαν οι εισπράξεις από τη Ρωσία, οι οποίες διαμορφώθηκαν στα 340 εκατ. ευρώ, ενώ αυτές από τις ΗΠΑ μειώθηκαν κατά -6,6% και διαμορφώθηκαν στα 519 εκατ. ευρώ.

Βελτίωση δείχνει ο Δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης στις περισσότερες αγορές του ελληνικού τουρισμού και στην πλειονότητά τους κυμαίνεται σε υψηλότερα επίπεδα από τον αντίστοιχο δείκτη του μέσου όρου του ΟΟΣΑ. Δεδομένου ότι η καταναλωτική εμπιστοσύνη αποτελεί σημαντική παράμετρο για την πραγματοποίηση ταξιδιών αναψυχής, το στοιχείο αυτό δείχνει προοπτικές διατήρησης της ισχυρής ζήτησης για το ελληνικό τουριστικό προϊόν. Εξαίρεση αποτελούν οι -σημαντικές για την Ελλάδα- αγορές της Τουρκίας και της Βρετανίας που ο αντίστοιχος δείκτης είναι μειωμένος σε σχέση με πέρυσι.

Ευρύτερα στον ελληνικό τουρισμό, μάλλον αποτελεί σημάδι των καιρών και της σημασίας που έχει πλέον στην κοινωνικοοικονομική ανάπτυξη της χώρας, η έναρξη λειτουργίας τμημάτων προπτυχιακών σπουδών στην Ελλάδα, στα Πανεπιστήμια Αιγαίου και Πειραιά.

Ελληνική οικονομία

Ευρύτερα στην οικονομία, η αναθεώρηση του ΑΕΠ για τα έτη 2014-2016, έδειξε αυξημένο ΑΕΠ σε σταθερές τιμές 2010 και στα τρία έτη σε σχέση με την προηγούμενη εκτίμηση. Ωστόσο, η αύξηση του ΑΕΠ το 2014 (όπου χρησιμοποιούνται πλέον περισσότερο πραγματικά στοιχεία παρά εκτιμήσεις) ήταν μεγαλύτερη (0,7%, έναντι 0,35% που είχε αρχικά εκτιμηθεί) και είχε ως συνέπεια (base effect) την πτώση του ΑΕΠ κατά -0,3% (έναντι -0,2%) το 2015 και κατά -0,2% (έναντι 0,0%) το 2016. Επίσης, τα στοιχεία για την εξέλιξη της οικονομικής δραστηριότητας στο 2μηνο Ιουλίου-Αυγούστου 2017 δείχνουν ότι η ανάκαμψη της οικονομίας του 1ου 6μήνου, επιταχύνθηκε στο 3ο 3μηνο 2017, με σημαντική και πάλι αύξηση των τουριστικών εσόδων, των εξαγωγών και των εισαγωγών Αγαθών και Υπηρεσιών αλλά και της ιδιωτικής κατανάλωσης. Σε κάθε περίπτωση, τα ακριβή στοιχεία για την εξέλιξη των συνιστωσών του ΑΕΠ κατά 3μηνο, τόσο το 2016 όσο και στο 1ο 6μηνο 2017, αναμένεται να ανακοινωθούν με το ΑΕΠ του 3ου 3μήνου 2017 την 4η Δεκεμβρίου 2017. Ωστόσο, οι ανωτέρω εξελίξεις στα βασικά μακροοικονομικά μεγέθη και οι εκτιμήσεις για το επίπεδο των βασικών συνιστωσών του ΑΕΠ στο 2016 και στο 1ο 6μηνο 2017, καθώς και η διαφαινόμενη έγκαιρη λήξη της 3ης Αξιολόγησης, σηματοδοτούν τώρα περαιτέρω ενίσχυση των προοπτικών για αύξηση του ΑΕΠ το 2017 κατά 1,8%.

Αναφορικά με τον Προϋπολογισμό, διαφαίνεται πιθανό το Πρωτογενές Πλεόνασμα Γενικής Κυβέρνησης να διαμορφωθεί σε – ενδεχομένως σημαντικά - υψηλότερα επίπεδα έναντι του στόχου 1,75% για το 2017. Παρ’ όλα αυτά, η ανακοίνωση μεγάλης αύξησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών της Γενικής Κυβέρνησης από επιστροφές φόρων κατά € 269 εκ. τον Ιούλιο 2017 και κατά € 593 εκ. τον Αύγουστο 2017, δημιουργεί ασαφή εικόνα η οποία θα ξεκαθαριστεί όταν γίνει σαφές σε ποιο έτος αφορούν.

Τι γίνεται διεθνώς

Σε διεθνές επίπεδο, όπως αναμενόταν, την μερίδα του λέοντος από τα περιουσιακά στοιχεία της Air Berlin (που χρεωκόπησε το καλοκαίρι) παίρνει η Lufthansa, και ακολουθεί η EasyJet που πλέον αποκτά και δεύτερο hub στο Tegel του Βερολίνου, δίνοντάς της την δυνατότητα να κερδίσει χαμένο έδαφος από την Ryanair. Αξιοσημείωτο είναι πως οι εταιρείες χαμηλού κόστους ελέγχουν το 25% της Γερμανικής αγοράς, ποσοστό που αναμένεται να αυξηθεί μετά την χρεωκοπία της Air Berlin. Σημαντική διεθνή εξέλιξη αποτελεί και η πρωτοβουλία του Άμστερνταμ για την αντιμετώπιση του φαινομένου overtourism. Συγκεκριμένα, αντί απαγορεύσεων, χρησιμοποιούνται τεχνικές επηρεασμού της ζήτησης μετακινώντας ροές από τα πλέον στα λιγότερο πολυσύχναστα μέρη της πόλης, ενισχύοντας έτσι την διασπορά της τουριστικής δραστηριότητας και των ωφελειών της σε όλη την πόλη.

Δημήτρης Μπαλής