Εν μέρει επιτυχή τα Μνημόνια - Τι απαντά η Κομισιόν

Η Κομισιόν θα εφαρμόσει τις συστάσεις για το τρίτο πρόγραμμα, αν και δεν δέχεται την ουσία της κριτικής του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, υπενθυμίζοντας ότι τους όρους των μνημονίων συζήτησαν Αθήνα και θεσμοί

Το συμπέρασμα ότι τα προγράμματα προσαρμογής που έχουν εφαρμοστεί στην Ελλάδα από το 2010 έχουν επιτύχει μόνο σε «περιορισμένο βαθμό», το στόχο τους επανέλαβε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ο εκπρόσωπος του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Στη συζήτηση που πραγματοποιήθηκε στην Επιτροπή Προϋπολογισμού του Ευρωκοινοβουλίου, ο εισηγητής της έκθεσης Μπαουντίγιο Τομέ Μουγκουρούθα παρουσίασε ξανά τις παρατηρήσεις και τις συστάσεις της έκθεσης. Παρούσα ήταν και η υπάλληλος της αρμόδιας διεύθυνσης της Κομισιόν Ιλιάνα Ιβάνοβα, η οποία απάντησε στις παρατηρήσεις της έκθεσης. «Την ίδια ώρα που μιλάμε, ο προϊστάμενος της διεύθυνσής μου βρίσκεται στην Αθήνα για την ολοκλήρωση της τρίτης αξιολόγησης», είπε η εκπρόσωπος της Κομισιόν, που υποστήριξε ότι πολλές από τις συστάσεις του Ελεγκτικού Συνεδρίου έχουν ήδη υιοθετηθεί και εφαρμοστεί στο τρίτο ελληνικό οικονομικό πρόγραμμα.

Εντονος προβληματισμός υπήρξε για την άρνηση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να ελεγχθεί από το αρμόδιο όργανο. Όπως εξήγησε ο Ισπανός εκπρόσωπος του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου, οι ειδικοί επιχείρησαν να εξετάσουν το ρόλο της ΕΚΤ στα ελληνικά προγράμματα, ωστόσο η Τράπεζα αρχικά δεν έδωσε επαρκή στοιχεία και τελικά αρνήθηκε τη δικαιοδοσία τους. Επίσης, το Συνέδριο δεν έλεγξε το ρόλο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, ούτε εκείνον του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, αφού δεν εμπίπτει στις αρμοδιότητές τους. Από τον έλεγχο εξαιρέθηκαν και οι ενέργειες των ελληνικών Αρχών. Επομένως, το μόνο που κατάφεραν να εξετάσουν οι ερευνητές του Ελεγκτικού Συνεδρίου ήταν η Κομισιόν.

«Ο σχεδιασμός του πρώτου ελληνικού προγράμματος έγινε με όρους κατεπείγοντος. Η διαχείριση και των τριών προγραμμάτων κρίθηκε από πολιτικές και οικονομικές αβεβαιότητες. Ένα χρόνο πήρε στην Επιτροπή να θεσπίσει τους όρους. Με την πάροδο του χρόνου, πάντως, βελτιώθηκε ο σχεδιασμός», είπε ο εισηγητής του Ελεγκτικού Συνεδρίου. «Οι όροι δεν εντάχθηκαν σε ευρύτερη στρατηγική για Ελλάδα που θα διαρκούσε και μετά το τέλος του προγράμματος. Διαπιστώσαμε ότι μόνο σε περιορισμένο βαθμό υλοποιήθηκαν οι στόχοι των προγραμμάτων, εν μέρει και λόγω της πολιτικής και της οικονομικής αστάθειας της χώρας. Τα προγράμματα επέφεραν εξυγίανση και εξασφάλισαν βραχυπρόθεσμη χρηματοπιστωτική σταθερότητα, ωστόσο η ικανότητα της Ελλάδας να χρηματοδοτηθεί από τις αγορές δεν αποκαταστάθηκε», τόνισε.

Από την πλευρά της η Κομισιόν, καλωσόρισε την ειδική έκθεση του Ελεγκτικού Συνεδρίου, που αφορά τα δύο και τον σχεδιασμό του τρίτου προγράμματος διάσωσης. «Η Κομισιόν δέχεται τη έκθεση και κάποιες από τις συστάσεις θα τις εφαρμόσει ως το τέλος του 2018. Κάποιες μάλιστα ήδη εφαρμόζονται», είπε η Ι.Ιβάνοβα, δίνοντας δύο σχετικά παραδείγματα.

«Για παράδειγμα, μια σύσταση προβλέπει ότι η Κομισιόν θα πρέπει να οργανώσει καλύτερα τις προτεραιότητες για συγκεκριμένα μέτρα που αφορούν στην ισορροπία για την επίτευξη στόχων των προγραμμάτων. Πριν δεσμευτούν οι ελληνικές κυβερνήσεις και υπογραφούν τα Μνημόνια, όλοι οι όροι συζητούνται σε τεχνικό και πολιτικό επίπεδο μεταξύ ελληνικής πλευράς και θεσμών. Ενώ αρχικά οι όροι είναι γενικόλογοι και σαφείς τελικοί στόχοι, στη συνέχεια δίνονται πιο συγκεκριμένες κατευθυντήριες γραμμές που περιγράφουν αναλυτικά τα βήματα. Πρόκειται για τα προαπαιτούμενα υπό τη μορφή των «παραδοτέων κλειδιών» που υποδεικνύουν ποια μέτρα επειγόντως και είναι πρώτης προτεραιότητας», εξήγησε η εκπρόσωπος της Κομισιόν.

«Επίσης, βοηθούμε στην αντιμετώπιση των ελλείψεων σε διοικητικά θέματα. 190 άτομα έχει η υπηρεσία υποστήριξης των κρατών μελών σε όλους τους τομείς που περιέχονται στο πρόγραμμα», συμπλήρωσε.

Το λόγο πήραν και Ελληνες ευρωβουλευτές. Ο Αντιπρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και επικεφαλής της Ευρωομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, Δημήτρης Παπαδημούλης, είπε ότι «τα λάθη αυτά στο σχεδιασμό και την αποτυχία στις προβλέψεις, τα έχει πληρώσει με βαρύτατο τίμημα -και σας παρακαλώ μην υποτιμάτε αυτά τα επιχειρήματα όταν ακούγονται- ο ελληνικός λαός. Το ανθρώπινο και το κοινωνικό τίμημα αυτών των λαθών και αυτής της αποτυχίας των προβλέψεων είναι τεράστιο. Μπορεί σήμερα, η Ελλάδα να έχει αρχίσει να ανακάμπτει, να έχει ανάπτυξη, να μειώνει την ανεργία και να υπεραποδίδει στους συμφωνημένους δημοσιονομικούς στόχους έτσι ώστε να μπορεί η κυβέρνηση να δίνει και κοινωνικό πλεόνασμα για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, αλλά τα προβλήματα και τα ελλείμματα, παραμένουν».

Και ρώτησε το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό συνέδριο «που το ευχαριστώ για τη δουλειά του και δεν το καταγγέλλω», όπως είπε, τι θα κάνει για να προασπίσει τις ελεγκτικές του ιδιότητες απέναντι στην ΕΚΤ, η οποία αρνείται να σας δώσει στοιχεία. «Και προς την Κομισιόν: Τι θα προσφέρετε εκτός από ”τσάι και συμπάθεια”, για να ενισχύσετε τη δημοκρατική λογοδοσία και την διαφάνεια, ώστε να μην αποφασίζει για όλα το Eurogroup πίσω από κλειστές πόρτες; Κι εσείς κα Πρόεδρε, θα ενώσετε τη φωνή σας, για να μπορέσει το Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο να ζητήσει περισσότερη διαφάνεια και δημοκρατική λογοδοσία;», ρώτησε ο Δ. Παπαδημούλης.

Το λόγο έλαβε ο ευρωβουλευτής από το ΠΟΤΑΜΙ, Μιλτιάδης Κύρκος ανέφερε ότι στην Ελλάδα «υπήρξε τεράστια δημοσιονομική προσαρμογή που δεν ξέρουμε ακόμη αν είναι βιώσιμη» και σήμερα παράγει «ψήγματα ανάπτυξης». Όπως είπε, η Ελλάδα παράγει πρωτογενή πλεονάσματα, αλλά και ύφεση και κάλεσε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να αναπροσαρμόσει το πρόγραμμά της και να λάβει μέτρα αναπτυξιακά. «Είναι καιρός να ξεκινήσει η συζήτηση για το τέταρτο πρόγραμμα που θα έχει θεσμικούς στόχους πχ. θέματα δημόσιας διοίκησης», τόνισε.

Στην τοποθέτησή του ο ευρωβουλευτής της ΛΑΕ Νίκος Χουντής ζήτησε από το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο να σταματήσει να εξωραΐζει την ελληνική κατάσταση, μεταφέροντας την ευθύνη της αποτυχίας των Μνημονίων στις «κακές ελληνικές κυβερνήσεις που καθυστερούσαν στις μεταρρυθμίσεις, γιατί μετρούσαν το πολιτικό κόστος» ή στους κακούς σχεδιασμούς της Κομισιόν.

Τέλος, ο ανεξάρτητος ευρωβουλευτής, Νότης Μαριάς ανέφερε ότι και τα τρία Μνημόνια της Ελλάδας απέτυχαν, με αποτέλεσμα την οικονομική ύφεση, την υψηλή ανεργία, τη μείωση των μισθών και των συντάξεων και το κλείσιμο χιλιάδων μικρομεσαίων επιχειρήσεων. «Στόχος δεν ήταν η διάσωση της ελληνικής οικονομίας, αλλά η διάσωση των ευρωπαϊκών τραπεζών», ανέφερε ο Ν. Μαριάς.

Μαρία Ψαρά