Στο 'στόχαστρο' των Βρυξελλών οι λιγνιτικές ηλεκτρικές μονάδες

Αυστηρότερο πλαίσιο για τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου ψηφίζεται στο Ευρωκοινοβούλιο - Το δυσμενές περιβάλλον επηρεάζει και το διαγωνισμό για τους λιγνίτες της ΔΕΗ

Με τον κύβο να έχει ριφθεί και την υπόθεση της πώλησης λιγνιτικού δυναμικού της ΔΕΗ να έχει πάρει το δρόμο της, το κρίσιμο ζήτημα δεν είναι πλέον αν θα υπάρξουν ενδιαφερόμενοι για τους τρείς προς πώλησης σταθμούς και την άδεια της Μελίττης ΙΙ.

Όλοι προεξοφλούν ότι θα υπάρξει ενδιαφέρον, εφόσον βεβαίως λυθούν μια σειρά από εκκρεμή ζητήματα. Το ερώτημα που είναι δύσκολο να απαντηθεί είναι, πρώτον, αν θα υπάρχουν ευρωπαϊκές εταιρείες που θα ενδιαφερθούν και, το κυριότερο, ποιό τίμημα θα προσφέρουν οι ενδιαφερόμενοι. Αυτό θα είναι το κριτήριο για να αξιολογηθεί η επιτυχία του εγχειρήματος, όπως άλλωστε έχει επισημάνει πρόσφατα ο πρόεδρος της επιχείρησης Μανόλης Παναγιωτάκης.

Στο πλαίσιο αυτό, ιδιαίτερη σημασία αποκτά η ένταση με την οποία «ξεδιπλώνεται» η πολιτική απανθρακοποίησης της Ευρωπαϊκής Ένωση, η οποία δεν ευνοεί την επένδυση μεγάλων ποσών στο λιγνίτη.

Καθοριστικό βήμα αποτελεί η ψήφιση σήμερα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο της νέας κοινοτικής οδηγίας που οδηγεί γρηγορότερα στη μείωση των εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου. Με το σχέδιο της οδηγίας, το οποίο έχει ήδη συμφωνηθεί ανεπισήμως με τους ευρωπαίους υπουργούς, θα επιταχυνθεί η ετήσια μείωση του αριθμού των διαθέσιμων προς δημοπράτηση δικαιωμάτων εκπομπών ρύπων μέσω του συστήματος εμπορίας δικαιωμάτων εκπομπών της Ένωσης (Emissions Trading System).

Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν πως με το νέο σύστημα οι τιμές αγοράς δικαιωμάτων ρύπων θα εκτιναχθούν πάνω και από τα 20 ευρώ ανά τόνο έναντι 7 - 8 ευρώ ανά τόνο που κυμαίνονται σήμερα, καθιστώντας ουσιαστικά ασύμφορη την επένδυση στις λιγνιτικές μονάδες.

Την ίδια στιγμή, νέα δεδομένα για την αξία των πωλούμενων μονάδων της ΔΕΗ, δημιουργεί πρόταση που έχει κατατεθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και συγκεντρώνει ολοένα ισχυρότερη υποστήριξη σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Ειδικότερα, η Κομισιόν εισηγείται να απαγορευτεί ουσιαστικά η χορήγηση αποζημιώσεων διαθεσιμότητας ισχύος (ΑΔΙ) για τις μονάδες λιγνίτη και άνθρακα. Η απαγόρευση προτείνεται να εφαρμοστεί μέσω της υιοθέτησης νέων αυστηρότερων ορίων εκπομπών ρύπων για τις μονάδες που θα είναι επιλέξιμες να λαμβάνουν αποζημιώσεις ισχύος.

Αυτό σημαίνει ότι πιθανότατα οι μονάδες της ΔΕΗ θα χάσουν ένα σταθερό και καθόλου ευκαταφρόνητο έσοδο που έχουν τα τελευταία χρόνια και το οποίο είναι βέβαιον ότι θα συνυπολογίσουν οι υποψήφιοι μνηστήρες.

Το θέμα αυτό τέθηκε σύμφωνα με πληροφορίες και στο πρόσφατο market test κατά το οποίο οι συμμετέχοντες ζήτησαν να πληροφορηθούν εάν οι προς πώληση μονάδες (Μελίτη, Μεγαλόπολη 3 και 4) θα δικαιούνται αποδεικτικά διαθεσιμότητας ισχύος.

Το πρόβλημα για τους ελληνικούς διαγωνισμούς είναι ότι το τελευταίο διάστημα η συμμαχία κατά του άνθρακα ολοένα και ισχυροποιείται και εντάσσονται σε αυτήν ισχυρές χώρες και παίκτες. Χαρακτηριστικές του κλίματος είναι οι πρόσφατες τοποθετήσεις του Γάλλου προέδρου Ε. Μακρόν ο οποίος στο φόρουμ του Νταβός υπογράμμισε την πρόθεση της χώρας του να ηγηθεί στη μάχη κατά του άνθρακα. Εδώ να σημειωθεί ότι ήδη χώρες όπως η Γαλλία, η Ιταλία, η Μεγάλη Βρετανία ακόμη και η Ολλανδία, έχουν αποφασίσει να αποσύρουν οριστικά όλες τις μονάδες άνθρακα από το ενεργειακό τους μείγμα σταδιακά από το 2022 (Γαλλία) έως το 2030 (Ολλανδία).

Ακόμη και στις διαπραγματεύσεις που βρίσκονται σε εξέλιξη για τη συγκρότηση της νέας κυβέρνησης στη Γερμανία, το θέμα του κλίματος και οι δεσμεύσεις για την απόσυρση των ανθρακικών μονάδων, αποτελούν ένα από τα κεντρικά θέματα των διαπραγματεύσεων μεταξύ CDU και SPD.

Θοδωρής Παναγούλης