Μοσκοβισί: Η ανεργία μειώνεται, η ανάπτυξη υποχωρεί

Θετικές και αρνητικές είναι οι εαρινές προβλέψεις της Κομισιόν για την Ελλάδα. Αναθεωρήθηκαν προς τα κάτω οι προβλέψεις για την ανάπτυξη για φέτος και το 2019, ενώ η ανεργία πέφτει κάτω από το 20%. Τι ανέφερε ο Επίτροπος Μοσκοβισί για το χρέος

Θετικές, αλλά αυστηρές, είναι οι εαρινές προβλέψεις της Κομισιόν για το 2018 και 2019. Σύμφωνα με την έκθεση, η ελληνική οικονομία αναμένεται να έχει ρυθμό 1,9% του ΑΕΠ το 2018, ενώ για το 2019 η πρόβλεψη της Επιτροπής φτάνει στο 2,3% του ΑΕΠ.

Οι εαρινές προβλέψεις για την ανάπτυξη είναι ελαφρώς αναθεωρημένες προς τα κάτω, σε σχέση με τις αντίστοιχες του περασμένου χειμώνα, όταν η Κομισιόν εκτιμούσε ότι η ελληνική οικονομία θα τρέξει με ρυθμό 2,5% το 2018 και το 2019. Αυτό εν μέρει αποδίδεται στις εκτιμήσεις για την αύξηση των επενδύσεων, που είναι ελαφρώς πιο χαμηλές για το 2018 –σε σχέση με τις χειμερινές προβλέψεις.

Καλύτερες είναι πάντως οι προβλέψεις για την ανεργία, που αναμένεται να πέσει κάτω από το 20%, ενώ η απασχόληση αναμένεται να αυξηθεί κατά 1,7% το 2018 και κατά 1,8% το 2019. Οι προβλέψεις για το δημόσιο χρέος παραμένουν σταθερές, αφού εκτιμάται ότι θα μειωθεί στο 177,8% το 2018 (σε σχέση με 178,6% το 2017). Για το 2019 προβλέπεται ότι θα μειωθεί στο 170,3%. Ο πληθωρισμός αναμένεται να είναι 0,5% το 2018 και 1,2% το 2019, σε σχέση με 1,1 το 2017.

Παρουσιάζοντας την έκθεση για τις εαρινές προβλέψεις της Επιτροπής, ο Επίτροπος Μοσκοβισί τόνισε «ναι, τα στοιχεία είναι αναθεωρημένα προς τα κάτω. Στο τελευταίο τρίμηνο του 2017, το πραγματικό ΑΕΠ αυξήθηκε λιγότερο από ό,τι προβλεπόταν. Όμως οι επενδύσεις αναμένεται να αυξηθούν με δυναμικό τρόπο και τα δύο επόμενα έτη. Τώρα, για τα υπόλοιπα, η γνώμη μου είναι ότι είμαστε στο δρόμο για την ολοκλήρωση του προγράμματος. Στις 21 Ιουνίου, στο Eurogroup του Λουξεμβούργου θα καταλήξουμε. Θα πρέπει να ολοκληρωθεί η αξιολόγηση και όλες οι προσπάθειες από τις ελληνικές Αρχές, να σχεδιάσουμε ένα κατάλληλο μηχανισμό για τη συνέχεια και η στρατηγική ανάπτυξης που ήδη προτείνει η ελληνική κυβέρνηση που έχει ισχυρή και καλή βάση που πάντα μπορούμε να βελτιώσουμε. Υπάρχει και το θέμα της ελάφρυνσης του χρέους που θα εργαστούμε τις επόμενες εβδομάδες. Δεν υπάρχει σύνδεση όμως μεταξύ προβλέψεων και δυνατότητα ελλάδας να βγει από το πρόγραμμα. Είμαι αισιόδοξος, αρκεί όλοι να αναλάβουν τις ευθύνες τους».

Συνολικά στην ΕΕ και στη ζώνη του ευρώ, οι ρυθμοί ανάπτυξης ξεπέρασαν τις προσδοκίες του 2017 και ανήλθαν σε 2,4 %, το υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 10 ετών. Η ανάπτυξη αναμένεται να παραμείνει ισχυρή το 2018 και να επιβραδυνθεί ελαφρώς το 2019, με ρυθμούς 2,3 % και 2,0 % στην ΕΕ και στη ζώνη του ευρώ αντίστοιχα.

«Για πρώτη φορά από τη δημιουργία της Ευρωζώνης, όλες οι χώρες έχουν μειώσει δημοσιονομικό έλλειμμα κάτω από το 3% του ΑΕΠ το 2018. Πολύ σημαντικό στοιχείο που χαιρετίζω», τόνισε ο Πιερ Μοσκοβισί. «Βέβαια δε θα ήθελα να δώσω την εντύπωση ότι από το μαύρο πήγαμε στο… ροζ, αλλά τα πράγματα πάνε καλά».

«Η Ελλάδα αναμένεται να επιτύχει το στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος του ΕΣΜ με ποσοστό 3,5% του ΑΕΠ το 2018 και να το διατηρήσει το 2019, όπως συμφωνήθηκε στο πλαίσιο της δεύτερης αναθεώρησης του προγράμματος», αναφέρεται στην έκθεση. Η πρόβλεψη λαμβάνει υπόψη τα δημοσιονομικά μέτρα που εγκρίθηκαν κατά τη διάρκεια του προγράμματος, συμπεριλαμβανομένης της δέσμης μέτρων μετά το πρόγραμμα, τον Μάιο του 2017, όπως επισημαίνεται.

«Το πακέτο περιλαμβάνει την επανεξέταση όλων των συντάξεων με τους νέους νόμους συνταξιοδότησης, αποδίδοντας εξοικονόμηση 1% του ΑΕΠ το 2019. Οι δημοσιονομικές επιπτώσεις αυτού του είδους αναμένεται να αντισταθμιστούν από την αύξηση των κοινωνικών και επενδυτικών δαπανών», τονίζεται.

Αναλυτικότερα, σύμφωνα με την έκθεση, η οικονομία της Ελλάδας αυξήθηκε πέρυσι κατά 1,4%, καταγράφοντας την πρώτη φορά που η αύξηση του ΑΕΠ ξεπέρασε το 1% από το 2007. Η οικονομική ανάκαμψη αναμένεται να επιταχυνθεί, με την προϋπόθεση ότι θα ολοκληρωθεί επιτυχώς το οικονομικό πρόγραμμα. Η ανεργία αναμένεται να μειωθεί σε επίπεδα κάτω από το 20% μέχρι το 2019, για πρώτη φορά μετά το 2011. Για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά η Ελλάδα βρίσκεται σε καλό δρόμο για την επίτευξη του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ τόσο 2018 και 2019.

«Το πραγματικό ΑΕΠ της Ελλάδας αυξήθηκε κατά 1,4% το 2017, αν και το τελευταίο τρίμηνο του έτους ο ρυθμός ανάπτυξης ήταν 0,1% q-o-q (σε εποχιακά διορθωμένους όρους), που αντιστοιχεί σε αύξηση 1,9% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του προηγούμενου έτους. Αν και το ποσοστό αυτό ήταν χαμηλότερο από τις προβλέψεις, η οικονομία της Ελλάδας αυξήθηκε και στα τέσσερα τρίμηνα του έτους», σημειώνεται στην έκθεση.

«Όσον αφορά τη σύνθεση της αύξησης του ΑΕΠ, οι επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 9,6% με σημαντική αύξηση το τελευταίο τρίμηνο, κυρίως λόγω των εταιρικών επενδύσεων. Οι επενδύσεις έγιναν η βασική κινητήρια δύναμη της ανάπτυξης, με συνεισφορά 1,1 pps. Η ιδιωτική κατανάλωση κατέγραψε ένα φτωχό 0,1 pps. , ενώ η δημόσια κατανάλωση έχασε 0,2 μονάδες βάσης από την ανάπτυξη. Ο τομέας των εξαγωγών επωφελήθηκε από τη μεγαλύτερη ζήτηση στο εξωτερικό, αλλά το περιεχόμενο εισαγωγών στις εξαγωγές και στις επενδύσεις παρέμεινε υψηλό, μειώνοντας τη συμβολή του εξωτερικού τομέα».

Το πραγματικό ΑΕΠ προβλέπεται τώρα να αυξηθεί κατά 1,9% το 2018 και 2,3% το 2019, αναθεωρημένα σε σχέση με τις χειμερινές προβλέψεις. Αυτό αντικατοπτρίζει τη σημαντική μείωση του αποτελέσματος για το 2018, που οφείλεται στη χαμηλότερη από την αναμενόμενη ανάπτυξη το τελευταίο τρίμηνο του 2017. Επιπλέον, η ζήτηση των νοικοκυριών μπορεί να είναι καλύτερη από την αναμενόμενη, ενώ η απασχόληση απαιτεί περισσότερο χρόνο για να «μεταφραστεί» σε αύξηση της κατανάλωσης. Οι επενδύσεις αναμένεται να αναπτυχθούν δυναμικά και στα δύο έτη, υποστηριζόμενες από περαιτέρω βελτιώσεις στο οικονομικό κλίμα και το συνεχιζόμενο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων. Χρειάζεται περαιτέρω ρευστότητα από την εκκαθάριση στις ληξιπρόθεσμες οφειλές, άμεσες ξένες επενδύσεις και υποστήριξη από διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα.

Οι εξαγωγές αναμένεται να συνεχίσουν να αποδίδουν καλά. Με βάση τις προ-κρατήσεις, ο τουριστικός τομέας θα περάσει ακόμη μια πολύ ευνοϊκή περίοδο φέτος. Οι εξαγωγές αγαθών αναμένεται να φθάσουν σε ιστορικά υψηλά επίπεδα. Ωστόσο, η ζήτηση για εισαγωγές καθορίζεται επίσης ως αποτέλεσμα της αύξησης των επενδύσεων. Ως αποτέλεσμα, οι καθαρές εξαγωγές είναι απίθανο να συμβάλουν πολύ στην ανάπτυξη συνολικά.

Η ανάκαμψη της αγοράς εργασίας αναμένεται να συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια. Η απασχόληση αυξήθηκε κατά 2,1% το 2017. Η ανεργία μειώθηκε στο 21,5% και αναμένεται να μειωθεί κάτω από το 20% μέχρι το 2019.

Οι πληθωριστικές πιέσεις αναμένεται να παραμείνουν χαμηλές τα δύο αυτά χρόνια, εξαιτίας της μεγαλύτερης επιρροής από τα μέτρα φορολόγησης και μικρή ανάκαμψη στην ιδιωτική κατανάλωση. Ομοίως, οι μισθοί αναμένεται να αυξηθούν ελαφρώς.

Οι προοπτικές εξαρτώνται από την ολοκλήρωση της τέταρτης και τελικής αξιολόγησης του προγράμματος στήριξης σταθερότητας της Ελλάδας με τον ΕΜΣ. Οι κίνδυνοι για την πρόβλεψη είναι πιο έντονες και έχουν σχέση με τις χρηματοδοτικές επενδύσεις και τις γεωπολιτικές εντάσεις στην περιοχή.

Η Ελλάδα έφθασε σε πλεόνασμα 0,8% του ΑΕΠ το 2017 και σημαντικά - κατά 2½% περίπου του ΑΕΠ - υπερβαίνει τον στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος του 1,75%, όπως το ορίζει το πρόγραμμα διάσωσης του ΕΜΣ. Πρόκειται για αποτέλεσμα πολλών μέτρων, όπως η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού το 2016 και η μεταρρύθμιση της έμμεσης φορολογίας. Ωστόσο, η υπεραπόδοση είναι πιθανόν να είναι περιορισμένη, καθώς επιτεύχθηκε εν μέρει μέσω χαμηλότερων από τις αναμενόμενες δαπάνες και μερικούς προσωρινούς παράγοντες, όπως η πληρωμή των καθυστερημένων φορολογικών οφειλών.

Η Ελλάδα αναμένεται να επιτύχει το στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος του ΕΣΜ με ποσοστό 3,5% του ΑΕΠ το 2018 και να το διατηρήσει το 2019, όπως συμφωνήθηκε στο πλαίσιο της δεύτερης αναθεώρησης του προγράμματος. Η πρόβλεψη λαμβάνει υπόψη τα δημοσιονομικά μέτρα που εγκρίθηκαν κατά τη διάρκεια του προγράμματος, συμπεριλαμβανομένης της δέσμης μέτρων μετά το πρόγραμμα, τον Μάιο του 2017. Ενόψει της προβλεπόμενης συμμόρφωσης με τους δημοσιονομικούς στόχους, θεωρείται ότι υλοποιείται με δημοσιονομικά ουδέτερο τρόπο. Το πακέτο περιλαμβάνει την επανεξέταση όλων των συντάξεων με τους νέους νόμους συνταξιοδότησης, αποδίδοντας εξοικονόμηση 1% του ΑΕΠ το 2019. Οι δημοσιονομικές επιπτώσεις αυτού του είδους αναμένεται να αντισταθμιστούν από την αύξηση των κοινωνικών και επενδυτικών δαπανών.

Η πρόβλεψη δεν λαμβάνει υπόψη τις τρέχουσες δημοσιονομικές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και την επαναλαμβανόμενη υπο-απορρόφηση σε σχέση με τους εγκριθέντες δημοσιονομικούς στόχους, γεγονός που αποτελεί σημαντικό αναδυόμενο κίνδυνο. Οι κίνδυνοι καθοδικού κινδύνου σχετίζονται κυρίως με τις πρόσφατες αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας σχετικά με ορισμένες μεταρρυθμίσεις στον τομέα των μισθών του παρελθόντος, καθώς το μέγεθος και η καταγραφή των επιπτώσεων δεν έχουν ακόμη αποσαφηνιστεί. Επίσης, είναι σημαντική η έγκαιρη ολοκλήρωση των τρεχουσών μεταρρυθμίσεων, συμπεριλαμβανομένης της επαναξιολόγησης των αξιών της περιουσίας για τον φόρο ακίνητης περιουσίας της ΕΝΦΙΑ.

«Συνολικά, το πλεόνασμα διακυβέρνησης αναμένεται να φθάσει το 0,4% του ΑΕΠ το 2018 και το 0,2% του ΑΕΠ το 2019. Ενόψει της προβλεπόμενης μείωσης του κενού παραγωγής, το διαρθρωτικό ισοζύγιο της γενικής κυβέρνησης προβλέπεται να μειωθεί από ένα πλεόνασμα περίπου 2½ % του ΑΕΠ το 2018 σε περίπου 1½% του ΑΕΠ το 2019. Ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ μειώθηκε από 180,8% το 2016 σε 178,6% το 2017 και προβλέπεται να μειωθεί περαιτέρω λόγω των υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων και της ταχύτερης ονομαστικής αύξησης», καταλήγει η έκθεση.

Μαρία Ψαρά, φωτογραφία ARIS OIKONOMOU/SOOC