Η πρόταση ΣΥΡΙΖΑ για την Αναθεώρηση: Αλλαγές σε 23 άρθρα με γνώμονα τη συναίνεση

Σε τέσσερις άξονες μπορούν να ομαδοποιηθούν οι προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ: Διεύρυνση της Δημοκρατίας-Νέα Αρχιτεκτονική Πολιτεύματος, Διακριτότητα Κράτους-Εκκλησίας, Ενίσχυση των δικαιωμάτων των πολιτών-Καθιέρωση θεσμών άμεσης λαϊκής συμμετοχής, Εμβάθυνση των κοινωνικών δικαιωμάτων και της προστασίας των «κοινών»

Την πρότασή του για την Συνταγματική Αναθεώρηση δημοσιοποίησε ο ΣΥΡΙΖΑ, ενώ συνεχίζεται η συλλογή των απαιτούμενων 50 υπογραφών βουλευτών για την επίσημη κατάθεση της πρότασης στην Βουλή.

Ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει αλλαγές σε 23 άρθρα του Συντάγματος, αλλαγές που μπορούν να ομαδοποιηθούν σε τέσσερις άξονες: Διεύρυνση της Δημοκρατίας-Νέα Αρχιτεκτονική Πολιτεύματος, Διακριτότητα Κράτους-Εκκλησίας, Ενίσχυση των δικαιωμάτων των πολιτών-Καθιέρωση θεσμών άμεσης λαϊκής συμμετοχής, Εμβάθυνση των κοινωνικών δικαιωμάτων και της προστασίας των «κοινών». Υπογραμμίζει ότι «η πρόταση μας έχει σκοπό την πλήρη επαναθεμελίωση του πολιτεύματος σε δημοκρατικότερη και προοδευτική βάση».

Ο ΣΥΡΙΖΑ τονίζει στην αιτιολογική έκθεση της πρότασής του ότι «επιδιώκουμε τις συναινέσεις, εκεί που είναι δυνατές». Επισημαίνει ότι η πρότασή του «περιλαμβάνει αρκετές από τις προτάσεις Αναθεώρησης της ΝΔ του 2014, αλλά και από τα σημεία αναθεώρησης που πρότεινε πρόσφατα το ΚΙΝΑΛ» μαζί με άλλες που υποδηλώνουν το δικό του «πολιτικό και ιδεολογικό στίγμα». Και παρατηρεί ότι «θα επιδιώξουμε συναινέσεις, όχι μόνον ως προς τον κατάλογο των άρθρων που θα αναθεωρηθούν, αλλά και ως προς την κατεύθυνση της αναθεώρησης τους».

Ουδετερόθρησκο κράτος και πολιτικός όρκος για τους αξιωματούχους

Αναλυτικά, ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει την αναθεώρηση του άρθρου 3 του Συντάγματος ώστε να επισημαίνεται ότι «η Ελληνική Πολιτεία είναι θρησκευτικά ουδέτερη. Επικρατούσα θρησκεία στην Ελλάδα είναι η Ορθόδοξη Εκκλησία» με την προσθήκη ερμηνευτικής δήλωσης ότι «ο όρος επικρατούσα θρησκεία δεν αποτελεί αναγνώριση επίσημης κρατικής θρησκείας και δεν επιφέρει καμία δυσμενή συνέπεια σε βάρος άλλων θρησκευμάτων και γενικότερα στην απόλαυση του δικαιώματος της θρησκευτικής ελευθερίας». Επίσης καταργείται η απαγόρευση της μετάφρασης της Αγίας Γραφής σε άλλο γλωσσικό τύπο.

Ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει επίσης αλλαγές στις προβλέψεις για την ορκωμοσία των κρατικών αξιωματούχων και δημοσίων λειτουργών κι υπαλλήλων ώστε να γίνει με πολιτικό όρκο, ενώ σε κάθε άλλη περίπτωση ο υπόχρεος επιλέγει αν θα δώσει πολιτικό ή θρησκευτικό όρκο. Επίσης προτείνονται αλλαγές στο όρκο του Προέδρου της Δημοκρατίας και των βουλευτών ώστε να δίνουν πολιτικό όρκο.

Κοινωνικό κράτος και προστασία των κοινωνικών αγαθών

Ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει ακόμα την πρόβλεψη ότι το κράτος εγγυάται αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης για όλους και καθολική πρόσβαση στην Υγεία. Επίσης προβλέπεται ότι τα δίκτυα διανομής του νερού και της ηλεκτρικής ενέργειας τελούν σε δημόσιο έλεγχο καθώς είναι βασικά κοινωνικά αγαθά. Ακόμα, προτείνονται αλλαγές στην κατεύθυνση της προστασίας των συλλογικών συμβάσεων εργασίας κι η ισότητα των εργαζομένων ανεξαρτήτως ηλικίας. Επίσης προτείνεται η απαγόρευση της επίταξης υπηρεσιών κι η αναγνώριση της κοινωνικής ασφάλισης ως δικαιώματος.

Δημοψηφίσματα με λαϊκή πρωτοβουλία

Όσον αφορά τα δημοψηφίσματα, ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει να διεξάγονται υποχρεωτικά όταν διεθνείς συμβάσεις προβλέπουν μεταβίβαση κυριαρχικών αρμοδιοτήτων του κράτους. Επίσης προτείνεται διενέργεια δημοψηφίσματος με λαϊκή πρωτοβουλία. Με τουλάχιστον 500.000 υπογραφές για εθνικό ζήτημα και με τουλάχιστον ένα εκατομμύριο υπογραφές για ανάκληση ψηφισμένου νομοσχεδίου που ρυθμίζει σοβαρό κοινωνικό ζήτημα, εκτός από τα δημοσιονομικά. Επίσης οι πολίτες μπορούν να καταθέσουν προτάσεις νόμου με τουλάχιστον 100.000 υπογραφές.

Αποσύνδεση της εκλογής του Προέδρου της Δημοκρατίας από τη διάλυση της Βουλής

Σε σχέση με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, προτείνεται η κατάργηση της πρόβλεψης για διάλυση της Βουλής σε περίπτωση που αποτύχει να εκλέξει Πρόεδρο κι η αντικατάστασή της με επιπλέον έξι ψηφοφορίες και τελικά προσφυγή στην λαϊκή ψήφο για τους δύο επικρατέστερους υποψηφίους στην τελευταία ψηφοφορία.

Εποικοδομητική πρόταση δυσπιστίας και περιορισμός θητειών στους βουλευτές

Επίσης προτείνεται η υποχρέωση ο πρωθυπουργός να είναι βουλευτής, όπως κι ότι η πρόταση μομφής πρέπει να συνοδεύεται από πρόταση για νέο πρωθυπουργό, η λεγόμενη εποικοδομητική πρόταση δυσπιστίας. Ως εκλογικό σύστημα, τόσο για τις βουλευτικές εκλογές, όσο και για τις αυτοδιοικητικές προτείνεται το αναλογικό. Επίσης προτείνεται απαγόρευση επανεκλογής βουλευτών που έχουν εκλεγεί ήδη τρεις φορές, με εξαίρεση τις κοινοβουλευτικές περιόδους που έχουν διαρκέσει λιγότερους από 32 μήνες. Από την απαγόρευση εξαιρούνται οι πρόεδροι των κομμάτων κι οι πρώην πρωθυπουργοί.

Οι αλλαγές στις διατάξεις για την βουλευτική ασυλία και την ευθύνη των υπουργών
Όσον αφορά την ασυλία των βουλευτών, ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει αυτή να αφορά αδικήματα που «σχετίζονται άμεσα με την άσκηση των καθηκόντων του». Όσον αφορά το άρθρο 86 για την ευθύνη των υπουργών, ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει την κατάργηση του χρονικού περιορισμού στην άσκηση δίωξης κατά υπουργών (μέχρι τις δύο πρώτες κοινοβουλευτικές συνόδους της επόμενης Βουλής). Επίσης προτείνει ερμηνευτική δήλωση ότι η πρόβλεψη για άσκηση δίωξης κατά υπουργών από την Βουλή δεν ισχύει για αδικήματα που «τελέστηκαν απλώς επ’ ευκαιρία της άσκησης υπουργικών καθηκόντων».

Μείωση της πλειοψηφίας για την επιλογή των μελών των Ανεξάρτητων Αρχών
Τέλος, ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει αλλαγές στις διατάξεις για τις ανεξάρτητες αρχές. Όσες δεν είναι Συνταγματικά κατοχυρωμένες ιδρύονται με νόμο που λαμβάνει πλειοψηφία τριών πέμπτων των βουλευτών (180 βουλευτές σήμερα), ενώ η επιλογή των μελών των ανεξάρτητων αρχών γίνεται με πλειοψηφία τριών πέμπτων των μελών της Διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής, μειώνοντας την σήμερα προβλεπόμενη πλειοψηφία των τεσσάρων πέμπτων.

Κώστας Παπαγιάννης