Tα επτά πραξικοπήματα που οργάνωσε και εκτέλεσε η CIA

Η εμπλοκή της CIA στο πραξικόπημα στο Ιράν είναι πια επιβεβαιωμένη...

Οι ΗΠΑ και οι μυστικές τους υπηρεσίες μετρούν άλλα επτά επιτυχημένα πραξικοπήματα κατά το δεύτερο μισό του 20ού αιώνα, όχι επισήμως παραδεκτά, μα γνωστά τοις πάσι και ουκ ολίγες στρατιωτικές επεμβάσεις κατά «εχθρικών καθεστώτων» ή αποτυχημένες απόπειρες δολοφονίας.

Αυτή είναι η ιστορία των επιβεβαιωμένων πραξικοπημάτων που οργάνωσε και εκτέλεσε η CIA ανά τον κόσμο.

Ιράν, 1953: Η ανατροπή του Ιρανού πρωθυπουργού Μοχάμεντ Μοσαντέκ είναι το πρώτο πραξικόπημα του Ψυχρού Πολέμου που η κυβέρνηση των ΗΠΑ έχει αναγνωρίσει. Το 1953, μετά από σχεδόν δύο χρόνια της πρωθυπουργίας Μοσαντέκ, διάστημα κατά το οποίο αμφισβήτησε την εξουσία του Σάχη και εθνικοποίησε μια ιρανική βιομηχανία πετρελαίου που πριν λειτουργούσε από βρετανικές εταιρείες, η CIA τον συνέλαβε και τον ανάγκασε να περάσει το υπόλοιπο της ζωής του σε κατ ‘οίκον περιορισμό.

Γουατεμάλα, 1954: Αν και οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν αρχικά υποστηρικτές του προέδρου της Γουατεμάλας Τζάκομπο Άρμπενς, άλλαξαν γνώμη όταν ο Αρμπενς επιχείρησε μια σειρά μεταρρυθμίσεων γης που απείλησαν τις εκμεταλλεύσεις της αμερικανικής ιδιοκτησίας της United Fruit Company.

Το πραξικόπημα έριξε τον Άρμπενς και έφερε μια σειρά από δικτατορίες. Λεπτομέρειες της συμμετοχής της CIA στην ανατροπή του ηγέτη της Γουατεμάλας, η οποία περιελάμβανε εξοπλισμό ανταρτών και παραστρατιωτικών στρατευμάτων, ή τον αποκλεισμό των ακτών της Γουατεμάλας από το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ, ήρθαν στο φως το 1999.

Κονγκό, το 1960: Ο Πατρίς Λουμούμπα, ο πρώτος πρωθυπουργός του Κονγκό (αργότερα Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό), αντιτάχθηκε σφοδρά στα βελγικά συμφέροντα που επέμεναν και μετά την αποαποικιοποίηση της χώρας. Κι όταν ο Λουμούμπα προσέγγισε τη Σοβιετική Ένωση για προμήθειες, έγινε στόχος της CIA. Μετά από μια αποτυχημένη απόπειρα δολοφονίας εναντίον του Λουμούμπα με ένα δηλητηριασμένο μαντήλι, η CIA προειδοποίησε τα στρατεύματα του Κονγκό και μπλόκαρε τις πιθανές οδούς διαφυγής του. Ο Λουμούμπα συνελήφθη στα τέλη του 1960 και δολοφονήθηκε τον Ιανουάριο του επόμενου έτους.

Δομηνικανή Δημοκρατία, 1961: Η βάρβαρη δικτατορία του Ράφαελ Τρουφίγιο, που περιελάμβανε την εθνοκάθαρση χιλιάδων Αϊτινών στη Δομινικανή Δημοκρατίας και η απόπειρα δολοφονίας του προέδρου της Βενεζουέλας, τελείωσε όταν έπεσε σε ενέδρα και σκοτώθηκε από ένοπλους πολιτικούς αντιφρονούντες. Αν και αυτός που πυροβόλησε τον Τρουφίγιο υποστήριξε ότι «Κανείς δεν μου είπε να πάω και να τον σκοτώσω», όλοι ήξεραν ότι ενεπλάκη η CIA.

Νότιο Βιετνάμ, 1963: Οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν ήδη βαθιά στο Νότιο Βιετνάμ το 1963 και η σχέση τους με τον ηγέτη της χώρας Ντιν Ντιέμ γίνονταν όλο και χειρότερη. Στις 23 Αυγούστου 1963, οι στρατηγοί του Νοτίου Βιετνάμ σχεδίασαν πραξικόπημα από κοινού με τις ΗΠΑ. Ο Ντίεμ δολοφονήθηκε την 1η Νοεμβρίου του 1963 με την υποστήριξη των ΗΠΑ. Και χρηματική. Κάπου 40.000 δολάρια.

Βραζιλία, 1964: Φοβούμενοι ότι η κυβέρνηση του προέδρου της Βραζιλίας Ζοάο Γκουλάρ θα έκανε την Βραζιλία «Κίνα της δεκαετίας του ’60», σύμφωνα με τα λόγια του Αμερικανού πρέσβη Λίνκολν Γκόρντον, η CIΑ υποστήριξε πραξικόπημα με επικεφαλής τον Ουμπέρτο Καστέλο Μπράνκο, τότε επικεφαλής του προσωπικού στρατού του Γκουλάρ. Στις ημέρες που προηγήθηκαν του πραξικοπήματος, η CIA ενθάρρυνε διαδηλώσεις στους δρόμους ενάντια στην κυβέρνηση και παρείχε εξοπλισμό στους στρατιωτικούς.

«Πιστεύω ότι θα πρέπει να κάνουμε κάθε βήμα που μπορούμε, να είμαστε έτοιμοι να κάνουμε ό,τι πρέπει να κάνουμε», είπε ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Λίντον Τζόνσον, σύμφωνα με τα αποχαρακτηρισμένα αρχεία της κυβέρνησης που λαμβάνονται από το Εθνικό Αρχείο Ασφαλείας. Ο Μπράνκο κυβέρνησε τη χώρα μέχρι το 1985.

Χιλή, 1973: Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν ήθελαν τον Σαλβαδόρ Αλιέντε, τον σοσιαλιστή που εξελέγη πρόεδρος της Χιλής το 1970. Ο Ρίτσαρντ Νίξον έδωσε την εντολή και η CIA συνεργάστηκε με τρεις ομάδες της Χιλής για το πραξικόπημα κατά του Αλιέντε το 1970. Παρείχε τα όπλα, αλλά τα σχέδια της αρχικά κατέρρευσαν.

Συνέχισε μέχρι να οδηγήσει τον Αουγκούστο Πινοσέτ στο στρατιωτικό πραξικόπημα εναντίον του Αλιέντε το 1973. Η CIA διεξήγαγε επίσης μια προπαγανδιστική εκστρατεία για την υποστήριξη του νέου καθεστώτος Πινοσέτ αφότου ανέλαβε τα καθήκοντά του το 1973, παρά τη γνώση των σοβαρών παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, συμπεριλαμβανομένης της δολοφονίας των αντιφρονούντων.

Σχετικές ετικέτες:Κόσμος