Καταρρέουν τα αρχοντικά Ζάππα

Εικόνες φθοράς και εγκατάλειψης για τα ιστορικά κτίρια...

Τα δέντρα «πνίγουν» τα αρχοντικά των ευεργετών Ζάππα στο Λάμποβο της νότιας Αλβανίας, και η εγκατάλειψη οδηγεί στην απόλυτη καταστροφή.

Το θολό ιδιοκτησιακό καθεστώς και οι πολύχρονες δικαστικές προσπάθειες μακρινών συγγενών των ευεργετών του Ζάππειου Μεγάρου και πρωτοπόρων στην αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων έχουν αφήσει στην τύχη τους τα ιστορικά κτίρια, ενώ οι αλβανικές αρχές κινούνται ώστε να ενταχθούν στα Παγκόσμια Μνημεία Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.

Πηγές του υπουργείου Πολιτισμού δήλωσαν στο «Έθνος» πως η πολιτική ηγεσία παρακολουθεί στενά το θέμα και τις προηγούμενες μέρες έγινε επικοινωνία του Κώστα Τασούλα με τον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης και υπουργό Εξωτερικών, Ευάγγελο Βενιζέλο. Η ελληνική πολιτεία αναζητά τρόπο ώστε να περιφραχθεί ο περιβάλλων χώρος και να γίνουν εργασίες αντιστήριξης, καθώς τα δύο αρχοντικά είναι ένα βήμα πριν από την ολοκληρωτική κατάρρευση.

«Πρέπει τα δύο κτίρια να συντηρηθούν και να αποτελέσουν μνημεία ιστορίας και πολιτισμού. Την περίοδο του ελληνοϊταλικού πολέμου, το ένα από αυτά λειτουργούσε ως στρατηγείο και χώρος περίθαλψης Ελλήνων στρατιωτών που τραυματίζονταν, γι' αυτό και οι Ιταλοί το βομβάρδισαν το 1941. Δυστυχώς εμείς δεν έχουμε κονδύλια να τα φροντίσουμε, αλλά κάποιος πρέπει να ενδιαφερθεί», λέει στην εφημερίδα ο έπαρχος Οντρίε, στη νότια Αλβανία, όπου ανήκει το Λάμποβο, -18 χλμ. από το Αργυρόκαστρο, στον δρόμο για Τίρανα- Γιώργος Ζαρκαλής.

Ο κ. Ζαρκαλής εξηγεί ότι το ιδιοκτησιακό καθεστώς για τα αρχοντικά Ζάππα είναι αρκετά περίπλοκο και μακρινοί συγγενείς των δύο ευεργετών βρίσκονται εδώ και πολλά χρόνια στα δικαστήρια με το αλβανικό κράτος, χωρίς ωστόσο να έχουν βγάλει κάποια άκρη.

Τα άλλοτε εντυπωσιακά και χλιδάτα σε επίπλωση και διακόσμηση αρχοντικά των Ζάππα, σήμερα είναι ερείπια. Στους ετοιμόρροπους, πέτρινου τοίχους έχουν φυτρώσει δέντρα, οι ρίζες των οποίων μπαίνουν όλο και πιο βαθιά, επισπεύδοντας την καταστροφή. Πόρτες και παράθυρα δεν υπάρχουν, σχεδόν ούτε και δρόμος, και μέσα στα δωμάτια περπατούν γαϊδούρια και κατσίκια. Μόνο το θεόρατο ύψος των τριώροφων οικοδομημάτων θυμίζει πως κάποτε αυτά τα σπίτια ήταν πλούσια και καλοδιατηρημένα και δέσποζαν στην περιοχή.

Στο μικρό Λάμποβο, των μόλις 150 μόνιμων κτηνοτρόφων κατοίκων και ακόμη λιγότερων βλαχόφωνων και ελληνικής καταγωγής, δεν υπάρχουν τουριστικές υποδομές, δεν φτάνουν εκεί γκρουπ τουριστών και κανείς δεν ενδιαφέρεται για τα αρχοντικά.

«Έχουμε συντελέσει και εμείς, οι ντόπιοι, στην καταστροφή. Πολλοί παίρνουν πέτρες για να τις χρησιμοποιήσουν σε δικές τους εργασίες και αποψιλώνουν τους τοίχους. Πρέπει άμεσα να παρθεί μια απόφαση και να βρεθούν κονδύλια, ώστε να γίνουν εργασίες στήριξης, πριν να είναι πολύ αργά, γιατί φοβάμαι ότι σε μερικά χρόνια τα αρχοντικά δεν θα είναι παρά σωροί από πέτρες», σημειώνει με παράπονο ο κ. Ζαρκαλής.

Τα δύο αρχοντικά βρίσκονται στην άκρη του χωριού, σε ένα σημείο όπου φτάνει κανείς μέσα από ένα λίθινο μονοπάτι, πνιγμένο κι αυτό στα χόρτα, που μόλις διακρίνεται. Κάποιοι επισκέπτες που επιχείρησαν πριν από λίγο καιρό να φτάσουν και να φωτογραφήσουν τα κτίρια, δεν βρήκαν το μονοπάτι και περιέγραψαν πως είδαν από μακριά «μεγάλα πέτρινα ντουβάρια να χάσκουν μόνα και θλιμμένα στην άκρη του λόφου».

Σχετικές ετικέτες:Ελλάδα