Προϋπολογισμός με μεγάλη φαντασία: Πτώση της ανεργίας βλέπει η κυβέρνηση

Κατατέθηκε στη Βουλή ο προϋπολογισμός για το 2015 Προβλέπει ανάπτυξη 2,9. Πρόσθετοι φόροι 1,3 δισ. ευρώ

Παρουσία του πρωθυπουργού, Αντώνη Σαμαρά, ο υπουργός Οικονομικών, Γκίκας Χαρδούβελης, παρέδωσε στον πρόεδρο της Βουλής, Βαγγέλη Μεϊμαράκη, τον κρατικό προϋπολογισμό του 2015.

Η συζήτηση του νέου προϋπολογισμού θα ξεκινήσει στην Επιτροπή Οικονομικών Υποθέσεων της Βουλής στις 25 Νοεμβρίου και θα ολοκληρωθεί, όπως αποφασίστηκε στην Διάσκεψη των Προέδρων, σε τέσσερις συνεδριάσεις.

Η συζήτησή του στην Ολομέλεια της Βουλής θα αρχίσει την Τετάρτη στις 3 Δεκεμβρίου και θα ολοκληρωθεί τα μεσάνυχτα της Κυριακής, με ονομαστική φανερή ψηφοφορία.

Χαρδούβελης: "Αν θέλει μπορεί να έρθει σε μια μέρα"

"Παλεύουμε. Υπάρχει σύγκλιση αλλά πιέζουν για τον προϋπολογισμό. Έχουνε κάνει λάθη", είναι η απάντηση που έδωσε ο υπουργός Οικονομικών, Γκίκας Χαρδούβελης, συνομιλώντας με δημοσιογράφους. Είπε ακόμη ότι η τρόικα δεν δίνει ποσό για το "δημοσιονομικό κενό".

Στην ερώτηση πότε επιστρέφει η τρόικα, ο υπουργός Οικονομικών ανέφερε ότι "είναι θέμα πολιτικής απόφασης. Αν θέλει μπορεί να έρθει σε μια ημέρα".

Στην ερώτηση αν έχει τεθεί ζήτημα παράτασης του προγράμματος για ένα έτος, ο υπουργός Οικονομικών απάντησε ότι "δεν έχει υπάρξει τέτοια επίσημη θέση".

Τι προβλέπει ο προϋπολογισμός

Παρουσιάζοντας τα κυριότερα μεγέθη του προϋπολογισμού 2015, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Χρ.Σταϊκούρας χαρακτήρισε «αν όχι συντηρητική, τουλάχιστον ρεαλιστική» την πρόβλεψη περί ανάπτυξης του ΑΕΠ το 2014 κατά 0,6%, από -3,9% το 2013, τονίζοντας ότι η χώρα θα παρουσιάσει, ύστερα από 6 συνεχή έτη ύφεσης, θετικό ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης.

Και αυτό γιατί, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα, εποχικά διορθωμένα, τριμηνιαία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το ΑΕΠ παρουσίασε αύξηση 0,8% το 1ο τρίμηνο του 2014, σε σχέση με το 4ο τρίμηνο του 2013, αύξηση 0,3% το 2ο τρίμηνο σε σχέση με το 1ο τρίμηνο και αύξηση 0,7% το 3ο τρίμηνο σε σχέση με το 2ο τρίμηνο, όπως είπε ο κ.Σταϊκούρας.

Σε ετήσια βάση, σύμφωνα με τα μη εποχικά διορθωμένα στοιχεία, το 3ο τρίμηνο του 2014 παρουσίασε αύξηση 1,7%, σε σχέση με το 3ο τρίμηνο του 2013.

Αυτή η εκτίμηση για όλο το έτος, βασίζεται, κυρίως, στις ενδείξεις σταθεροποίησης της ιδιωτικής κατανάλωσης, ανάκαμψης των επενδύσεων, ενίσχυσης των εξαγωγών αγαθών και υπηρεσιών.

Ακόμη, όπως σημείωσε, η ανεργία, επί αρκετούς μήνες, αν και οριακά, υποχωρεί. Έτσι, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα τριμηνιαία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, το ποσοστό ανεργίας, τον Αύγουστο, διαμορφώθηκε στο 25,9%, από 27,8% τον αντίστοιχο περυσινό μήνα. Επίσης, το ισοζύγιο των ροών μισθωτής απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα είναι θετικό και καλύτερο από το 2013. Το μέσο ποσοστό ανεργίας, σε εθνικολογιστική βάση, εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στο 24,8%, από 25,5% το 2013.

«Βέβαια, η ανεργία παραμένει πολύ υψηλή» τόνισε, σημειώνοντας ότι ενώ τα υψηλά ποσοστά νέων και μακροχρόνια ανέργων αποδεικνύουν το διαρθρωτικό χαρακτήρα της, καθιστώντας επιτακτική την αταλάντευτη συνέχιση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων καθώς και των ειδικών δράσεων για την ενίσχυση της απασχόλησης.

Ακόμη, όπως σημείωσε, ο πληθωρισμός συνεχίζει την καθοδική του πορεία. Υποχωρεί συνεχώς, παραμένοντας ο χαμηλότερος μεταξύ όλων των κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (ΔΤΚ) εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στο -1%.

Αναφερόμενος στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών υπογράμμισε ότι είναι πλεονασματικό. Με βάση τα στοιχεία που παρουσίασε χθες η Τράπεζα της Ελλάδος, το ισοζύγιο διαμορφώθηκε στα 3,8 δισ. ευρώ το εννεάμηνο του έτους, έναντι πλεονάσματος 2,4 δισ. ευρώ την αντίστοιχη περυσινή περίοδο, λόγω, ιδιαίτερα, του αυξημένου ισοζυγίου υπηρεσιών, εξαιτίας της μεγάλης ανόδου της τουριστικής κίνησης και της αξιόλογης επίδοσης των εισπράξεων από θαλάσσιες μεταφορές.

Οι αριθμοί ευημερούν

Παράλληλα, όπως επεσήμανε ο κ.Σταϊκούρας, οι δημοσιονομικοί στόχοι επιτυγχάνονται, για 3η συνεχόμενη χρονιά.

Έτσι, το πρωτογενές πλεόνασμα εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί στα 3,3 δισ. ευρώ ή στο 1,8% του ΑΕΠ, σύμφωνα με τη μεθοδολογία του Προγράμματος Οικονομικής Πολιτικής. Σημαντικά υψηλότερο τόσο έναντι του στόχου, που είναι 1,5% του ΑΕΠ, όσο και έναντι της περυσινής χρονιάς, που ήταν, τελικά, 1,2% του ΑΕΠ. Όπως πρόσθεσε, «έχοντας μάλιστα υλοποιήσει κατά την εκτέλεση του εφετινού Προϋπολογισμού, σε σχέση με τις προβλέψεις που δεν τα ενσωμάτωναν, την καταβολή "κοινωνικού μερίσματος", ύψους 525 εκατ. ευρώ, την επίπτωση από την αύξηση των αποδοχών και συντάξεων των δικαστικών και των στελεχών των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, εν ενεργεία και συνταξιούχων, ύψους 541 εκατ. ευρώ, τη μείωση του ΕΦΚ στο πετρέλαιο θέρμανσης και τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών. Αυτό μάλιστα το δημοσιονομικό αποτέλεσμα δεν περιλαμβάνει τη μεταφορά αποδόσεων από τη διακράτηση ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου στα χαρτοφυλάκια των Κεντρικών Τραπεζών του Ευρωσυστήματος (ANFAs). Ούτε τα ποσά που αντιστοιχούν στα Securities Market Programme (SMPs) της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας».

Βάσει των δεδομένων αυτών «.. αλλά και κάποιες άλλες προσαρμογές, το πρωτογενές πλεόνασμα, σύμφωνα με τη μεθοδολογία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Λογαριασμών, εκτιμάται ότι θα διαμορφωθεί, ακόμα υψηλότερα, στα 5,3 δισ. ευρώ, ή στο 2,9% του ΑΕΠ» σημείωσε ο κ.Σταϊκούρας.

Όπως πρόσθεσε, το έλλειμμα της Γενικής Κυβέρνησης, σύμφωνα με τη μεθοδολογία του Ευρωπαϊκού Συστήματος Λογαριασμών, εκτιμάται ότι θα περιορισθεί στο 1,3% του ΑΕΠ, από 1,6% το 2013 και 5,9% το 2012.

Παράλληλα, το δημόσιο χρέος σταθεροποιείται. Αναμένεται να διαμορφωθεί στα 318 δισ. ευρώ, σε επίπεδο Γενικής Κυβέρνησης, οριακά χαμηλότερο από το 2013, αλλά, ως ποσοστό του ΑΕΠ, υψηλότερο. Επίσης, το «προφίλ» του χρέους έχει βελτιωθεί. Η μέση υπολειπόμενη φυσική διάρκειά του, σε επίπεδο Κεντρικής Διοίκησης, ήταν 6,3 έτη το 2011, ενώ πλέον έχει υπερδιπλασιασθεί και διαμορφώνεται στα 16,5 έτη. Μάλιστα, περίπου 78% του χρέους έχει υπολειπόμενη φυσική διάρκεια μεγαλύτερη των 5 ετών, λόγω της επιμήκυνσης των δανείων του Μηχανισμού Στήριξης και της έκδοσης νέων τίτλων του Ελληνικού Δημοσίου στο πλαίσιο της ανταλλαγής ομολόγων του PSI. Τέλος, το μέσο σταθμικό επιτόκιο νέου δανεισμού, το οποίο καθορίζεται από τις εκδόσεις έντοκων γραμματίων και τα δάνεια που χορηγήθηκαν από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, διαμορφώθηκε στο 2,7%.

Οι δαπάνες για τόκους του χρέους συνεχίζουν να μειώνονται. Για την Κεντρική Διοίκηση αυτές οι δαπάνες εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στα 5,7 δισ. ευρώ, μειωμένες κατά 200 εκατ. ευρώ σε σχέση με το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα, λόγω της σημαντικής μείωσης, τους τελευταίους μήνες, των επιτοκίων των εντόκων γραμματίων. Έτσι, οι δαπάνες για τόκους είναι μειωμένες κατά 53% σε σχέση με το 2012 και κατά 65% σε σχέση με το 2011. Και ως ποσοστό του ΑΕΠ διαμορφώνονται στο 3,2% το 2014, από 6,3% το 2012 και 7,9% το 2011.

Πιο αναλυτικά, σε ότι αφορά τα έσοδα και τις δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για το 2014, ο κ.Σταϊκούρας ανέφερε τα εξής:

* Τα καθαρά έσοδα του Κρατικού Προϋπολογισμού εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν, σε ταμειακή βάση, στα 55,3 δισ. ευρώ, αυξημένα κατά 2,8 δισ. ευρώ έναντι του 2013 και μειωμένα κατά 650 εκατ. ευρώ έναντι του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος.

Η απόκλιση αυτή υπερκαλύπτεται, σε δημοσιονομική βάση, κυρίως από:

- την παράταση στην προθεσμία καταβολής των 2 δόσεων του Ενιαίου Φόρου Ιδιοκτησίας Ακινήτων (ΕΝΦΙΑ), οι οποίες θα εισπραχθούν τους 2 πρώτους μήνες του 2015,
- τις αναμενόμενες αυξημένες εισπράξεις από το Φόρο Εισοδήματος Φυσικών Προσώπων το 1ο δίμηνο του 2015 σε σχέση με το αντίστοιχο του 2014, λόγω εφαρμογής της εκκαθάρισης των συντάξεων από έναν εκκαθαριστή (ΗΔΙΚΑ), και
- τα έσοδα από ανανέωση αδειών και παραχωρήσεων, που κατανέμονται, πλέον, σε δημοσιονομική βάση, στα έτη διάρκειας της σύμβασης.

Κατόπιν αυτών των προσαρμογών, προκύπτει ότι τα έσοδα του Κρατικού Προϋπολογισμού, το 2014, σε δημοσιονομική βάση, καλύπτουν, για δεύτερη χρονιά, τους στόχους που είχαν τεθεί, παρά τις πρώτες, στοχευμένες αλλά σημαντικές φορολογικές ελαφρύνσεις που υλοποιήθηκαν εφέτος.

Η εκτίμηση επίτευξης των στόχων των εσόδων συνιστά θετική προοπτική και για το 2015.

* Οι επιστροφές φόρων αναμένεται να διαμορφωθούν στα 3,1 δισ. ευρώ, οριακά υψηλότερες από πέρυσι.

Ήδη, στο δεκάμηνο του έτους, οι επιστροφές φόρων είναι 270 εκατ. ευρώ υψηλότερες από το στόχο του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος.

Σημειώνεται ότι έχει επιταχυνθεί τόσο η αποπληρωμή ατομικών φύλλων έκπτωσης (ΑΦΕΚ) από το φόρο, όσο και η έκδοση ΑΦΕΚ κατόπιν αιτήσεων των φορολογουμένων, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα την επιστροφή ΦΠΑ στις εξαγωγικές επιχειρήσεις.

* Οι πρωτογενείς δαπάνες του Τακτικού Προϋπολογισμού εκτιμάται ότι θα διαμορφωθούν στα 42,4 δισ. ευρώ, μειωμένες κατά 1,8 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2013 και κατά 196 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος.

Η εξέλιξη αυτή αποτυπώνει το γεγονός ότι έχει ελεγχθεί η διαχείριση και έχει προωθηθεί η πειθαρχία στο σκέλος των δημόσιων δαπανών, με αποτέλεσμα η απόδοση των παρεμβάσεων δημοσιονομικής πολιτικής να ανταποκρίνεται στις αρχικές εκτιμήσεις.

Για την επίτευξη αυτών των αποτελεσμάτων έχουν ληφθεί, επίσης, υπόψη:

- Ο συστηματικός επανέλεγχος των δικαιούχων και η συγκράτηση της δαπάνης για συντάξεις.
- Η επαναξιολόγηση και η μείωση των μη-μισθολογικού χαρακτήρα δαπανών.
- Ο περιορισμός των λειτουργικών δαπανών.

* Οι πληρωμές του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων εκτιμάται ότι θα ανέλθουν στα 6,8 δισ. ευρώ, από τα οποία 6,1 δισ. ευρώ θα διατεθούν για έργα συγχρηματοδοτούμενα και από πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα υπόλοιπα 700 εκατ. ευρώ για έργα που χρηματοδοτούνται αμιγώς από εθνικούς πόρους.

Ειδικότερα, στο ΠΔΕ δίνεται έμφαση στην ταχεία υλοποίηση όλων των δράσεων του ΕΣΠΑ καθώς και των λοιπών συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων, δεδομένου ότι τα επιχειρησιακά προγράμματα της προγραμματικής περιόδου 2007-2013 έχουν εισέλθει στην τελική φάση υλοποίησής τους, καθώς και στην επίσπευση των ενεργειών για την έναρξη της υλοποίησης έργων που θα βαρύνουν τη νέα προγραμματική περίοδο 2014-2020.

Επίσης, χρηματοδοτούνται έργα του Ταμείου Συνοχής ώστε να ολοκληρωθούν εγκαίρως και να αποφευχθεί σχετική απώλεια εσόδων.

Στο σημείο αυτό πρέπει να τονισθεί ότι η πορεία υλοποίησης του ΕΣΠΑ 2007-2013 κρίνεται ικανοποιητική, τόσο ως προς την αξιοποίηση των πόρων σε σχέση με τον μέσο όρο απορρόφησης των ευρωπαϊκών προγραμμάτων, όσο και ως προς το στόχο που απορρέει από το Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής.

Ο ετήσιος στόχος απορρόφησης για το 2013, με βάση το Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής, ανερχόταν σε κοινοτική συνδρομή 3,9 δισ. ευρώ. Αυτός υπερκαλύφθηκε σε ποσοστό 118%.

Ο αντίστοιχος στόχος για το 2014, διαμορφώνεται σε κοινοτική συνδρομή ύψους 3 δισ. ευρώ και μέχρι σήμερα έχει καλυφθεί σε ποσοστό περίπου 60%, το οποίο καθιστά την επίτευξή του εφικτή.

Η εκτίμηση αυτή ενισχύεται και από το γεγονός ότι ο στόχος απορρόφησης του 1ου εξαμήνου, που ανερχόταν σε 1 δισ. ευρώ κοινοτική συνδρομή, υπερκαλύφθηκε σε ποσοστό 114%.

Γενικότερα, η απορρόφηση των πόρων του ΕΣΠΑ εξελίσσεται πολύ ομαλά, και σε όρους συγχρηματοδοτούμενης δημόσιας δαπάνης, από την έναρξη της επιλέξιμης περιόδου.

Ενδεικτικά, ανήλθε σε 66,4% το 2013, έναντι 31,5% το 2011.

Όπως κατέληξε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, «συμπερασματικά, το 2014, η χώρα θα επιτύχει, για 2η χρονιά, υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα και θα παρουσιάσει, μετά από 6 χρόνια βαθιάς ύφεσης, θετικό ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης. Οφείλουμε λοιπόν, με σκληρή δουλειά, αυτοπεποίθηση και αξιοπρέπεια, να μετατρέψουμε, το συντομότερο δυνατό, την παρούσα σταθεροποίηση της οικονομίας σε δυναμική και βιώσιμη ανάπτυξη, με κοινωνική συνοχή. Στην κατεύθυνση αυτή εργαζόμαστε, με την υιοθέτηση και εφαρμογή συνεκτικού και ρεαλιστικού σχεδίου οικονομικής πολιτικής. Το σχέδιο εδράζεται στη σταδιακή ελάφρυνση του φορολογικού βάρους των πολιτών, τη συνέχιση της υλοποίησης διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, την ενίσχυση των θεσμών του κράτους, την αναδιοργάνωση του δημόσιου τομέα, την περαιτέρω προώθηση του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων και τη βελτίωση του επιχειρηματικού και επενδυτικού περιβάλλοντος».