Πατρών - Πύργου: Όχι στη νότια χάραξη λέει και το ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας

Το ζήτημα της δημοπράτησης της Πατρών - Πύργου συζήτησε η Διοικούσα Επιτροπη του ΤΕΕ Δυτικής Ελλάδας σε συνεδρίασή της το βράδυ της Τετάρτης, όπου μεταξύ άλλων διατύπωσε την διαφωνία της με το αίτημα της νότιας χάραξης στο τμήμα Μιντιλόγλι - Κάτω Αχαγιά.

Στην ανακοίνωση της Διοικούσας Επιτροπής αναφέρονται τα εξής:

"Η κατασκευή της Ολυμπίας Οδού στο σύνολο του φυσικού της αντικειμένου καθώς και τα συνοδά έργα σύνδεσης της με τους αναπτυξιακούς πόλους της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας αποτελούν μακροχρόνια Ευρωπαϊκή, Εθνική και Περιφερειακή προτεραιότητα στο πλαίσιο της ολοκλήρωσης του Δικτύου Συνδυασμένων Μεταφορών, η ύπαρξη του οποίου συνιστά θεμελιώδη προϋπόθεση για την οποιαδήποτε αναπτυξιακή προοπτική της Περιφέρειας Δυτικής Ελλάδας.

Το Τεχνικό Επιμελητήριο Δυτικής Ελλάδας με διαρκείς παρεμβάσεις έχει αναδείξει τόσο τις διαχρονικές πολιτικές ευθύνες για την καθυστέρηση υλοποίησης του έργου αλλά και τις επιπτώσεις της λεόντειας σύμβασης του 2007 για τα έργα παραχώρησης.

Το Τεχνικό Επιμελητήριο Δυτικής Ελλάδας ήδη από το 2012 είχε προτείνει τον απεγκλωβισμό του Τμήματος «Πάτρα-Πύργος-Τσακώνα» και τη δημοπράτηση του ως δημόσιο έργο, κάτι το οποίο δυστυχώς ενώ ήταν απολύτως εύλογο κρίνοντας από την τότε εικόνα απορρόφησης του ΕΣΠΑ 2007-2013, εντούτοις αυτή η πρόταση υιοθετήθηκε ετεροχρονισμένα με αποτέλεσμα η υλοποίηση του έργου να περάσει αυτούσια στη νέα προγραμματική περίοδο 2014-2020.

Σε αυτό το πλαίσιο και λαμβάνοντας υπόψη ότι ο μόνος, εθνικά, βιώσιμος τρόπος χρηματοδότησης του Αυτοκινητοδρόμου «Πάτρας-Πύργου-Τσακώνας» είναι η ένταξη του στο ΣΕΣ 2014-2020, το Τεχνικό Επιμελητήριο Δυτικής Ελλάδας οφείλει να κάνει τις κάτωθι επισημάνσεις:

1. Το σύνολο των, πραγματικά, διαθέσιμων πόρων για την νέα Προγραμματική Περίοδο, ώστε να υλοποιηθούν νέα έργα, θα προσδιορισθεί μετά το «κλείσιμο» του Προγράμματος ΕΣΠΑ 2007-2013 και κατ' επέκταση από το ποια έργα θα ενταχθούν ως μεταφερόμενα στα Επιχειρησιακά Προγράμματα του ΣΕΣ 2014-2020

2. Η έγκριση του φακέλου συγχρηματοδότησης του έργου του Αυτοκινητοδρόμου «Πάτρας-Πύργου-Τσακώνας» ως μεγάλο έργο από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και επομένως η ανάδειξη αναδόχου, δεν θα μπορούσε να γίνει πριν από το δεύτερο εξάμηνο του 2015 για λόγους που σχετίζονται με την αρχιτεκτονική έγκρισης και υλοποίησης του ΣΕΣ 2014-2020.

3. Απαραίτητη προϋπόθεση για τη χρηματοδότηση του έργου από την Ε.Ε είναι η υποβολή σχετικού φακέλου ο οποίος θα κάνει σαφή τη λειτουργικότητα του ως Ευρωπαϊκό Δίκτυο Μεταφορών στο σύνολο του φυσικού αντικειμένου του. Επομένως, η οποιαδήποτε σοβαρή αλλαγή του φυσικού αντικειμένου του έργου (π.χ αλλαγή χάραξης) συνιστά σοβαρή χρονική μετατόπιση του, η οποία σύμφωνα με τη μέχρι τώρα εμπειρία για έργα οδοποιίας δεν προκύπτει ότι θα είναι λιγότερη από 6 χρόνια έως ότου εγκατασταθεί ανάδοχος για την κατασκευή του. Σε αυτόν το χρονικό ορίζοντα περιλαμβάνονται επιμέρους στάδια υλοποίησης όπως η έγκριση προϋπολογισμού μελέτης, ανάθεση μελέτης, έγκριση μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων, ορισμός και εκδίκαση απαλλοτριώσεων, έγκριση νέου προϋπολογισμού του έργου και υποβολή του φακέλου του έργου στην Ε.Ε κλπ, τα οποία είναι ανελαστικά για την υλοποίηση σχετικών έργων. Ειδικά, το στάδιο του ορισμού και της εκδίκασης των απαλλοτριώσεων συνεχίζει να αποτελεί την μεγαλύτερη τροχοπέδη στην έναρξη υλοποίησης των έργων υποδομών.

Πρόσθετα, εγείρεται σαφές θέμα για τη διαθεσιμότητα των επιπλέον πόρων τα οποία θα χρειαστούν από την αλλαγή του φυσικού αντικειμένου, καθώς έχει ήδη προεγκριθεί στη υποβολή του σχετικού Τομεακού Προγράμματος «Υποδομές Μεταφορών, Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη» και το οποιοδήποτε επιπλέον κόστος απαλλοτριώσεων θα επιβαρύνει, αποκλειστικά, το ήδη συρρικνωμένο ΠΔΕ της χώρας. Από τα παραπάνω γίνεται κατανοητό ότι οποιαδήποτε, θεμελιώδης, τροποποίηση του φυσικού αντικειμένου του έργου θα εγείρει σοβαρούς κινδύνους απένταξης του έργου από τη νέα Προγραμματική Περίοδο. Αντίθετα, η άμεση βελτίωση/αναβάθμιση των συνδετήριων αξόνων με τους αναπτυξιακούς πόλους της Περιφέρειας (ΒΙΠΕ, Άραξος, Κυλλήνη, Αρχαία Ολυμπία) οφείλει να αποτελεί βασική προτεραιότητα.

4. Η κατασκευή του αυτοκινητοδρόμου «Πάτρα-Πύργος-Τσακώνα» θα λειτουργήσει συμπληρωματικά και σε καμία περίπτωση ανταγωνιστικά με την κατασκευή της Σιδηροδρομικής γραμμής «Πάτρα-Πύργος», της οποίας ο προϋπολογισμός κατασκευής είναι ήδη ενταγμένος στο Στρατηγικό Πλαίσιο Επενδύσεων Μεταφορών και ως σιδηροδρομικό έργο αποτελεί προτεραιότητα τόσο για την Ευρωπαϊκή Ένωση όσο και τη Χώρα και την Περιφέρεια. Άλλωστε, η ορθολογική ανάπτυξη Δικτύου Συνδυασμένων Μεταφορών προϋποθέτει την ισοβαρή ολοκλήρωση των επιμέρους Δικτύων (οδικά, σιδηροδρομικά, λιμενικά, αεροπορικά)

5. Το θεσμικό πλαίσιο μελετών και έργων παρ' όλες τις (αποσπασματικές) μεταβολές του και η οικονομική κρίση που έχει πλήξει πρώτα και κύρια τον κατασκευαστικό κλάδο, δημιουργούν ένα επισφαλές περιβάλλον για τη βιωσιμότητα του τεχνικού δυναμικού της χώρας. Χαρακτηριστικό αυτής της κατάστασης είναι οι επαναλαμβανόμενες Πράξεις Νομοθετικού Περιεχομένου από το 2012 με τις οποίες παρατείνονταν η ισχύς των εργοληπτικών πτυχίων 3ης έως 7ης τάξης. Γίνεται προφανές, ότι η υλοποίηση του όποιου έργου δεν εξαρτάται μόνο από τον τρόπο με τον οποίο δημοπρατείται αλλά και από την πληρότητα των τεχνικών στοιχείων και μελετών, τη διασφάλιση του υγιούς ανταγωνισμού και την αποτελεσματική επίβλεψη υλοποίησης του προς όφελος του Δημοσίου Συμφέροντος.

6. Το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας δεν ήταν ποτέ υπέρ της συγκέντρωσης του τεχνικού αντικειμένου σε μια περιορισμένη ομάδα συντελεστών κατασκευής και μελέτης έργων και δεν προτίθεται να προβεί σε αποσπασματικές θεωρήσεις. Η ανάληψη από πλευράς Κυβέρνησης αποφασιστικών πρωτοβουλιών για τον εξορθολογισμό του συνόλου του πλαισίου υλοποίησης μελετών και έργων αποτελούν βασική προϋπόθεση για τα παραπάνω, τα οποία άλλωστε αποτελούν και διαχρονικές θέσεις του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας.

7. Η Κυβέρνηση οφείλει να αποκτήσει μια συνολική πολιτική για τη συντήρηση των έργων υποδομής και ανάπτυξης, ώστε να αποφευχθεί η απαξίωση τους στον ορίζοντα του χρόνου.
Από την παραπάνω ανάλυση γίνεται προφανές ότι ο χρόνος λήψης αποφάσεων για όλα τα παραπάνω δεν είναι ουδέτερος ως προς την επίτευξη του παραπάνω σχεδιασμού. Σε αυτήν την κατεύθυνση το Τεχνικό Επιμελητήριο Δυτικής Ελλάδας θα συνεχίσει να παρακολουθεί και να παρεμβαίνει για την αρτιότερη ολοκλήρωση του μεγάλου και αναγκαίου αυτού έργου όπως και όλων των έργων που χρειάζονται για την έξοδο της Χώρας από την κρίση αλλά και την ουσιαστική ανασυγκρότηση του Παραγωγικού της Μοντέλου Ανάπτυξης.