08:44 | 14/7/15
Τα επόμενα βήματα για τις τράπεζες μετά τη συμφωνία. Ο ρόλος της ΕΚΤ, ο νέος γύρος ανακεφαλαιοποίησης και η κοινοτική οδηγία BRRD
Σε αγώνα δρόμου για το άνοιγμα των τραπεζών το συντομότερο δυνατόν έχει επιδοθεί η κυβέρνηση, σε μια προσπάθεια να επιστρέψει σε συνθήκες ομαλότητας το τραπεζικό σύστημα, η οικονομία, η αγορά αλλά και η κοινωνία.
Ημέρα - ορόσημο κρίνεται η Τετάρτη, καθώς η ψήφιση της πρώτης δέσμης μέτρων από τη βουλή αναμένεται να στείλει σήμα στους δανειστές, να επιταχύνουν τις διαβουλεύσεις για το νέο χρηματοδοτικό πρόγραμμα της χώρας.
Το θετικό σήμα για την έναρξη των διαπραγματεύσεων για το τριετές πρόγραμμα χρηματοδότησης με τους δανειστές αναμένεται να στείλει το δικό του σινιάλο στην ΕΚΤ, η οποία περιμένει διαβεβαιώσεις για μια ισχυρή προοπτική συμφωνίας, ώστε να αυξήσει το ELA για τις τράπεζες, χορηγώντας την αναγκαία ρευστότητα στο σύστημα.
Το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ συνεδριάζει την Τετάρτη, με τραπεζικές πηγές στην Αθήνα να αναμένουν τη θετική εκείνη εξέλιξη που θα δώσει στο τραπεζικό σύστημα την ένεση ρευστότητας που χρειάζεται.
Το στρατηγείο της Φρανκφούρτης έχει στραμμένο το βλέμμα του στην Αθήνα, τηρώντας στάση αναμονής έως ότου η ελληνική πλευρά πράξει εκείνα για τα οποία έχει δεσμευθεί στους δανειστές.
Επισήμως οι ελληνικές τράπεζες θα παραμείνουν κλειστές μέχρι και την Τετάρτη, μετά και τη νέα υπουργική απόφαση που εκδόθηκε το βράδυ της Δευτέρας και παρατείνει για ακόμη δύο ημέρες την τραπεζική αργία.
Κατά τις πληροφορίες, σήμερα θα πρέπει να αναμένεται νέα υπουργική απόφαση, με στόχο να επεκταθούν οι τραπεζικές λειτουργίες στα υποκαταστήματα που παραμένουν ανοιχτά.
Τραπεζικές πηγές δεν αποκλείουν το άνοιγμα των τραπεζών Πέμπτη, Παρασκευή ή Δευτέρα, ωστόσο με περιορισμένες τραπεζικές λειτουργίες, δεδομένου ότι θα απαιτηθούν κάποιοι μήνες μέχρι να αρθούν πλήρως τα capital controls
.
Δεδομένου ότι τα capital controls αποτελούν ένα μέτρο ύστατης ανάγκης, η επιστροφή στην ομαλότητα και κατ΄επέκταση σε κανονικούς ρυθμούς λειτουργίας των τραπεζών θα πρέπει να γίνει σταδιακά, προκειμένου να μην διαταραχθεί το τραπεζικό σύστημα.
Όσο όμως η ρευστότητα των τραπεζών θα αυξάνεται, μέσω της στήριξης της ΕΚΤ, τόσο πιο γρήγορα θα μπορέσουν και οι τράπεζες να αυξήσουν το ημερήσιο όριο ανάληψης μετρητών από τα ΑΤΜ και να επεκτείνουν τις τραπεζικές λειτουργίες - συναλλαγές.
Η ανακεφαλαιοποίηση
Όπως προκύπτει από τη συμφωνία που επετεύχθη στη δραματική Σύνοδο Κορυφής της Κυριακής, ο ευρωπαϊκός μηχανισμός ESM θα μπορεί να διαθέσει κεφάλαια έως και 25 δισ. ευρώ για έναν νέο γύρο ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών.
Τα ακριβή κεφάλαια που θα απαιτηθούν για το ελληνικό τραπεζικό σύστημα θα προσδιοριστούν από έναν νέο γύρο διεξαγωγής άσκησης προσομοίωσης ακραίων καταστάσεων (γνωστής ως stress tests).
Τα φρέσκα κεφάλαια για τις ελληνικές τράπεζες θα χορηγηθούν μέσω δανείου από τον ESM στο ελληνικό δημόσιο, ενώ οι μετοχές τους θα περάσουν στο νέο ταμείο αξιοποίησης περιουσίας ύψους έως 50 δισ. ευρώ, ώστε να διατεθούν σταδιακά σε ιδιώτες, ενώ τα έσοδα που θα προκύψουν να διατεθούν για τη μείωση του χρέους.
Κεφάλαια περί τα 10 δισ. ευρώ για τις τράπεζες θα μπορούσαν να χορηγηθούν σύντομα, δήλωσε χθες, μετά την ολοκλήρωση του Eurogroup, o επικεφαλής του ESM, Kλάους Ρέγκλινγκ.
Η κοινοτική οδηγία
Μεταξύ των προαπαιτούμενων που πρέπει να ψηφιστούν στη βουλή είναι και η στήριξη του ελληνικού τραπεζικού συστήματος με βάση την κοινοτική οδηγία BRRD.
Η ευρωπαϊκή οδηγία BRRD (Bank Recovery and Resolution Directive) έχει ήδη τεθεί σε ισχύ σε όλα τα κράτη μέλη από την 1η Ιανουαρίου 2015 και προβλέπει τη στήριξη και εξυγίανση των τραπεζών μέσω της διαδικασίας εκκαθάρισης (resolution).
Πρόκειται για μια διαδικασία στήριξης των προβληματικών τραπεζών, μέσω του μέτρου του bail-in, ήτοι της εκ των έσω εξυγίανσής τους, της εκ των έσω ανακεφαλαιοποιησής τους.
Στη διαδικασία του bail-in προβλέπεται η στήριξη της τράπεζας μέσω της εμπλοκής των μετόχων και ομολογιούχων και όχι των φορολογουμένων.
Το κόστος φεύγει από τον φορολογούμενο και μεταφέρεται στους μετόχους αρχικά, στους ομολογιούχους στη συνέχεια και ως τελευταία περίπτωση στους καταθέτες.
Η ιεραρχία αυτή είναι σαφής με τους καταθέτες να αποτελούν την ύστατη επιλογή.
Στην περίπτωση της Ελλάδας ο βασικός μέτοχος είναι το ελληνικό δημόσιο.
Yπενθυμίζεται εδώ ότι βάσει της κοινοτικής οδηγίας όλες οι καταθέσεις έως 100.000 ευρώ είναι πλήρως εγγυημένες και προστατευμένες και δεν μπορούν να υποστούν κούρεμα (haircut).
Σχετικά άρθρα