Με αντίπαλο το χρόνο

Περιπλέκεται για άλλη μια φορά η ολοκλήρωση της αξιολόγησης τόσο από τη συζήτηση για την παραμονή ή όχι του ΔΝΤ στο πρόγραμμα όσο και από τη μη ισχυρή βούληση των εταίρων για την ολοκλήρωσή της - Τα σενάρια των εκλογών επανέρχονται στο τραπέζι

Αντιμέτωπη με τον χρόνο είναι για ακόμα μια φορά η κυβέρνηση, καθώς η καθυστέρηση στο κλείσιμο της αξιολόγησης αποτελεί ίσως τη μεγαλύτερη απειλή για την πορεία και το μέλλον της. Στο Μαξίμου γνωρίζουν καλά πως η ανατροπή της κακής δημοσκοπικής εικόνας και η μετάβαση σε μια εποχή «ανεξαρτητοποίησης» από την επιτροπεία μπορεί να επέλθει μόνο με την ολοκλήρωση του προγράμματος. «Ο Φεβρουάριος είναι μια ανεκτή περίοδος» τόνιζε κορυφαίο κυβερνητικό στέλεχος προβλέποντας πως η αξιολόγηση «θα κλείσει, αλλά μένει να γεφυρωθεί το χάσμα του ΔΝΤ με τους θεσμούς».

Μπορεί το Eurogroup της 26ης Ιανουαρίου να μοιάζει χαμένη υπόθεση, εξακολουθεί όμως να αποτελεί μια καλή ευκαιρία για να «ξεκλειδώσουν» μια σειρά από ζητήματα για την επόμενη συνεδρίαση των υπουργών Οικονομικών στις 20 Φεβρουαρίου. Ορόσημο εξακολουθεί να αποτελεί η ένταξη στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης στη συνεδρίαση της ΕΚΤ στις 9 Μαρτίου.

Ικανοποίηση για τις δηλώσεις Σόιμπλε

Τα χαμόγελα που προκάλεσε η αποστροφή του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε για πιθανή αποχώρηση του ΔΝΤ από το πρόγραμμα ήταν πολλά στην Ηρώδου Αττικού, όμως τα εμπόδια ακόμα και για αυτή την εξέλιξη δεν είναι λίγα. Θα απαιτηθεί αρκετός χρόνος προκειμένου τα κοινοβούλια να συμφωνήσουν να αλλάξουν οι όροι του προγράμματος με δεδομένες τις «συμπάθειες» που τρέφουν πολλοί «δορυφόροι» του Βερολίνου στην Ουάσινγκτον. Σε όλο αυτό το πλαίσιο πρέπει να υπολογιστεί και ο εκλογικός μαραθώνιος που ξεκινά στην Ευρώπη το επόμενο διάστημα. Κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει πως η αναβάθμιση του ESM και η αποχώρηση του ΔΝΤ δεν θα ανοίξει νέες «ορέξεις» αρκετών εταίρων για επιπλέον μέτρα, την ώρα που η αποχώρηση του Ταμείου θα ευχαριστήσει τη μερίδα των θεσμών που δυσανασχετούν με την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. Μακροπρόθεσμα η αποχώρηση του ΔΝΤ ενδεχομένως να δυσκολέψει και την έξοδο της χώρας στις αγορές με δεδομένη την εμπιστοσύνη που δείχνουν οι επενδυτές στο Ταμείο.

Παρά τις δεύτερες σκέψεις η συνέντευξη του Γερμανού υπουργού Οικονομικών δημιουργεί ένα σενάριο διεξόδου με κυβερνητικά στελέχη να υποστηρίζουν πως η ιδέα απεμπλοκής του Ταμείου από το ελληνικό πρόγραμμα ωριμάζει σιγά – σιγά.

«Υπάρχει ανοιχτό και το ενδεχόμενο της παραμονής του Ταμείου μόνο ως τεχνικού συμβούλου στο Πρόγραμμα, που είναι πιθανόν να δώσει λύση στο δομικό πρόβλημα της ασυμφωνίας», τόνισε σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Η Εποχή» ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος. Αυτό το οποίο επιμένουν να διευκρινίζουν κυβερνητικές πηγές είναι πως ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε δεν μίλησε για 4ο μνημόνιο, αλλά για υλοποίηση του τρέχοντος προγράμματος από τον ESM, εκτός αν δεν τηρηθούν τα συμφωνηθέντα.

Τα «αγκάθια» παραμένουν

Η εξίσωση είναι πολυσύνθετη, την ώρα που ο «πονοκέφαλος» για το Μαξίμου δεν είναι μόνο τα σενάρια για το ΔΝΤ, αλλά και τα πραγματικά ανοιχτά ζητήματα της αξιολόγησης, όπως το δημοσιονομικό του 2018, τα εργασιακά και οι αποκρατικοποιήσεις στον ενεργειακό τομέα.

Από το Μαξίμου εξακολουθούν να αρνούνται το ενδεχόμενο η κυβέρνηση, προκειμένου να κλείσει η αξιολόγηση, να υποχωρήσει σε μια σειρά από μέτρα που ζητούν οι δανειστές. Σε αυτή τη γραμμή υποστηρίζουν πως δεν πρόκειται να υπάρξει αύξηση του ΦΠΑ στα είδη ευρείας κατανάλωσης, αλλά ούτε και ένταξη της μείωσης του αφορολόγητου στον αυτόματο δημοσιονομικό «κόφτη», ο οποίος αναμένεται να επεκταθεί.

Τα σενάρια των εκλογών

«Εκλογές δεν υπήρχαν ποτέ στον σχεδιασμό και για καμία στιγμή» διαμηνύει κορυφαίο μέλος του υπουργικού συμβουλίου παρά το γεγονός ότι η παράταση της αγωνίας από τους δανειστές και η κινητικότητα στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό και στην κεντροαριστερά έχουν επαναφέρει στο προσκήνιο τα σενάρια για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες.

Ο κίνδυνος η διαπραγμάτευση να διαρκέσει μέχρι τον Ιούνιο προβληματίζει πολλά στελέχη που ανησυχούν από μια επανάληψη του σκηνικού του 2015 και την πιθανότητα η κυβέρνηση να υποχωρήσει σε έναν επίφοβο συμβιβασμό. Μερίδα των στελεχών αυτών βλέπει ως «τελευταία λύση τις εκλογές» στην περίπτωση που οι δανειστές έχουν αποφασίσει να οδηγήσουν τη χώρα για δεύτερη φορά σε οικονομική ασφυξία.

Η εκλογολογία πυροδοτείται και από τη συνεχή και έντονη παρουσία κορυφαίων υπουργών στην περιφέρεια που αποτελεί κεντρική επιλογή του Μαξίμου και αναμένεται να συνεχιστεί με αμείωτους ρυθμούς. Η επισκέψεις και του πρωθυπουργού σε διάφορες πόλεις της χώρας θεωρείται ιδιαιτέρως σημαντική τόσο σε μια προσπάθεια «πειθούς» που έχει ξεκινήσει από το Μαξίμου σε στοχευμένες ομάδες πληθυσμού που έχουν πληγεί από τα οικονομικά μέτρα όσο και για την επίλυση ζητημάτων της καθημερινότητας.

Το Μαξίμου εξακολουθεί να ισχυρίζεται ότι οι εταίροι δεν επιθυμούν - μέσα στον προεκλογικό Ευρωπαϊκό πυρετό που ξεκινάει - να έχουν σε εκκρεμότητα και το ελληνικό ζήτημα με δεδομένη την πολιτική αστάθεια που θα προκληθεί από την πρόωρη προσφυγή στις κάλπες και την πιθανότητα να μην προκύψει κυβερνητικός σχηματισμός με κοινοβουλευτική πλειοψηφία.

Αντώνης Αντζολέτος