Με μισό μάτι βλέπει η Κομισιόν την Κινεζική εμπλοκή στην ελληνική ηλεκτρική αγορά

Το ενδιαφέρον των Κινέζων για… ό,τι κινείται στον ελληνικό ενεργειακό τομέα είναι δεδηλωμένο, αλλά τα προσκόμματα της Κομισιόν έχουν ήδη πάρει σάρκα και οστά.

Από την αγορά μονάδων της ΔΕΗ και την είσοδο στους έξυπνους μετρητές, μέχρι τις επενδύσεις σε ΑΠΕ,
και τα στρατηγικά έργα υποβρυχίων διασυνδέσεων, όποιο ελληνικό ενεργειακό έργο και αν "σηκώσεις", από κάτω θα βρεις να το φλερτάρει κάποια κινέζικη κρατική εταιρεία.

Η Κίνα δείχνει να ακολουθεί ένα στρατηγικό σχέδιο επέκτασης στην Ευρωπαϊκή αγορά, και ότι η ενέργεια βρίσκεται στην κορυφή της επενδυτικής της ατζέντας, όπως ανέδειξε και το ταξίδι Τσίπρα στο Πεκίνο.

Από την άλλη, οι πληροφορίες από τις Βρυξέλλες συγκλίνουν ότι οι Ευρωπαίοι εταίροι της χώρας μας βλέπουν με ανησυχία την ολοένα μεγαλύτερη διείσδυση κινεζικών κρατικών εταιρειών σε χώρες όπως η Ελλάδα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι προ μερικών εβδομάδων, και ενόψει του φόρουμ "Μια Ζώνη- Ένας δρόμος" όπου συμμετείχε και ο Πρωθυπουργός, οι υπουργοί Οικονομικών της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Γαλλίας απέστειλαν επιστολή στην αρμόδια Επίτροπο Σεσίλια Μάλστρομ, ζητώντας να βρεθεί τρόπος για να απαγορευθούν επενδύσεις από τρίτες χώρες όταν αυτές αποτελούν τμήμα ενός κρατικού προγράμματος. Και αυτό καθώς, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή κριτική προς το Πεκίνο, πίσω από επιθετικές εξαγορές στρατηγικής σημασίας επιχειρήσεων της Ε.Ε., και τα προσφερόμενα τιμήματα - τα οποία υπερβαίνουν κατά πολύ την αξία των εταιρειών αυτών- υποκρύπτονται πολιτικά κίνητρα, και ένας συχνά παρασκηνιακός εμπορικός πόλεμος.

Πιο χαρακτηριστικό είναι όμως το γεγονός ότι η Κομισιόν έχει ήδη δημιουργήσει εμπόδια για τη συμμετοχή των Κινέζων στην ελληνική ηλεκτρική αγορά μέσω των όρων του αναθεωρημένου μνημονίου. Το επίμαχο εδάφιο που περιλαμβάνεται στη σελίδα 36 του κειμένου της συμφωνίας, προβλέπει ότι ο αγοραστής λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ «πρέπει να μην είναι πιθανόν να δημιουργήσει, με βάση τις διαθέσιμες πληροφορίες, εκ πρώτης όψεως προβλήματα στον ανταγωνισμό ή να προκαλέσει κίνδυνο καθυστέρησης στην εφαρμογή των διαρθρωτικών μέτρων».

Σύμφωνα με παράγοντες που είναι σε θέση να γνωρίζουν όσα διημείφθησαν κατά τις διαπραγματεύσεις με την τρόικα, όσο και αν η CMEC δεν κατονομάζεται, το εν λόγω εδάφιο την αφορά άμεσα...

Η CMEC είναι η Κινεζική εταιρεία που έχει συμφωνήσει με τη ΔΕΗ για το λεγόμενο «project Μελίτη» που περιλαμβάνει την από κοινού κατασκευή νέας λιγνιτικής μονάδας στη Φλώρινα και την εκμετάλλευση της υφιστάμενης Μελίτη Ι.

Η σύγκρουση συμφερόντων που θα μπορούσε να δημιουργήσει προβλήματα στον ανταγωνισμό και να προκαλέσει την παρέμβαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού της ΕΕ, είναι ότι στο «project Μελίτη» συμμετέχει μία κινεζική εταιρία, με βασικό μέτοχο το κινεζικό δημόσιο, το οποίο είναι μέτοχος και της State Grid.

H State Grid είναι η κρατική Κινεζική εταιρεία που εξαγόρασε το 24% του ΑΔΜΗΕ, δηλαδή των ηλεκτρικών δικτύων της χώρας μας.

Σύμφωνα με τους κανόνες περί ανταγωνισμού δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή η συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο του ΑΔΜΗΕ εταιρείας ή εταιρειών που έχουν σχέση με την παραγωγή ή την προμήθεια ρεύματος, ακόμα και μέσω άλλης συνδεδεμένης επιχείρησης. Το πρόβλημα δηλαδή δημιουργείται στο βαθμό που στο μετοχικό σχήμα για την κατασκευή της νέας λιγνιτικής μονάδας Μελίτη ΙΙ στη Φλώρινα, μια άλλη κρατική κινεζική εταιρεία, η CMEC, θα έχει το πλειοψηφικό πακέτο, με τη ΔΕΗ να συμμετέχει μειοψηφικά. Δηλαδή ένας ιδιοκτήτης, το Κινεζικό κράτος εν προκειμένω, με δύο διαφορετικές εταιρείες του (την State Grid και την CMEC) θα συμμετέχει στον ΑΔΜΗΕ και ταυτόχρονα θα συμμετέχει και στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.

Τι διεκδικούν οι Κινέζοι

Ανεξάρτητα από την εξέλιξη που θα έχουν τα πράγματα, είναι γεγονός ότι κρατικές κινεζικές εταιρείες έχουν καταθέσει το ενδιαφέρον τους για στρατηγικές τοποθετήσεις στον ελληνικό ενεργειακό χάρτη. Ενδεικτικά:

-Δύο εταιρείες – κολοσσοί «βλέπουν» το λιγνιτικό δυναμικό της χώρας: Η CMEC που συνεργάζεται με τη ΔΕΗ και η Shenhua που υπέγραψε συμφωνία με τον Όμιλο Κοπελούζου για την απόκτηση, περιβαλλοντική αναβάθμιση και εκμετάλλευση γηρασμένων λιγνιτικών μονάδων.

-Οι ίδιες εταιρείες ενδιαφέρονται για την αγορά έξυπνων μετρητών (όπου η CMEC φιλοδοξεί να κτίσει εργοστάσιο παραγωγής), αλλά και τον τομέα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (όπου επιδιώκει να δραστηριοποιηθεί η Shenhua).

-Μια τρίτη μεγάλη κρατική εταιρεία, η State Grid που μπήκε στον ΑΔΜΗΕ, ενδιαφέρεται για τις διασυνδέσεις τόσο των ελληνικών νησιών όσο και χωρών όπως το project EuroAsia Interconnector, που φιλοδοξεί να ενώσει την Κρήτη με την Κύπρο και το Ισραήλ.

Σε αυτή την επενδυτική σκακιέρα με έντονα τα γεωπολιτικά χαρακτηριστικά, ο κάθε ένας από τους εμπλεκόμενους έχει τους δικούς του λόγους να επιθυμεί την συνεργασία. Το μεν Πεκίνο βλέπει στην Ελλάδα μια κρίσιμη γέφυρα μεταξύ Ευρώπης και Ασίας, ένα σημαντικό κρίκο της διαδρομής του εμπορικού "Δρόμου του Μεταξιού", με αντικείμενο την οικονομική διείσδυση στην Ε.Ε. από το νότο. Η δε ελληνική κυβέρνηση αφενός θέλει να εκμεταλλευθεί το άφθονο κινεζικό χρήμα, αφετέρου ψάχνει εναγωνίως για επενδύσεις, τις οποίες έχουμε περισσότερο ανάγκη από ποτέ, πόσω μάλλον όταν οι δυτικοί επενδυτές δεν έχουν ακόμη κάνει την εμφάνισή τους.

Θοδωρής Παναγούλης