Έρχεται το 'Πληρώνω όσα πετάω'

Το νέο νομοσχέδιο για την ανακύκλωση παρουσιάστηκε σε συνέντευξη Τύπου στο υπουργείο Περιβάλλοντος

Μόνο 4,7% είναι ο συντελεστής κατά βάρος ανακύκλωσης, από όλες τις δράσεις ανακύκλωσης στην Ελλάδα, σε επίπεδο δήμων, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό ανάκτησης είναι 19% την ώρα που στην υπόλοιπη Ευρώπη ξεπερνά το 42%.

Τα στοιχεία αυτά είναι μερικά από όσα έδωσε στη δημοσιότητα ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος, Σωκράτης Φάμελλος στη συνέντευξη τύπου, που έγινε στο Υπουργείο και στην οποία παρουσιάστηκε το νέο νομοσχέδιο για την ανακύκλωση. Στόχος του νομοσχεδίου είναι το 2017 να έχει ολοκληρωθεί το Πλαίσιο, να έχουν εκδοθεί και οι κανονισμοί καθαριότητας από την πλευρά των δήμων και, μέχρι το τέλος του 2018, να έχουν τοποθετηθεί τα συστήματα αποκομιδής, τα συστήματα διαλογής, τα πράσινα σημεία και, γενικά, να λειτουργήσει το σύστημα σε επίπεδο δήμων.

Συνολικά 1,1 δισεκατομμύρια ευρώ έχουν διατεθεί για το συγκεκριμένο σχέδιο και, από εκεί και στο εξής, το βάρος θα πέσει στους δήμους για το πότε και με ποιον τρόπο θα εξυπηρετήσουν του στόχους με βάση το τοπικό και το Εθνικό σχέδιο.

Όπως αναφέρθηκε στη συνέντευξη τύπου, από την ΚΕΔΕ έχει ζητηθεί το νέο σύστημα ανακύκλωσης να λειτουργήσει και σε επίπεδο δημοτών, έτσι ώστε, στην πλήρη λειτουργία του από το 2020 και μετά, και εφόσον όλα πάνε καλά, οι δημότες θα έχουν τη δυνατότητα να πληρώνουν δημοτικά τέλη ανάλογα με τα απορρίμματα που θα πετούν, δηλαδή με βάση το σχήμα "Πληρώνω όσο πετάω". Όσο λιγότερα απόβλητα ρίχνει στους κάδους (ή σε όποιο άλλο σύστημα επιλεγεί από τον δήμο) ένας δημότης τόσο και λιγότερα θα είναι τα δημοτικά τέλη που θα χρεώνεται από τον οικείο Δήμο.

Την αρμοδιότητα για την πλήρη εποπτεία και οργάνωση του συστήματος, από την πλευρά της πολιτείας αναλαμβάνει ο Οργανισμός Ανακύκλωσης. Όπως είπε στη συνέντευξη τύπου ο Σωκράτης Φάμελλος, "ως κοινωνία χρειαζόμαστε προσπάθεια να αυξήσουμε από διπλάσια έως και οκταπλάσια τα ποσοστά ανάκτησης υλικών.

Ο ρόλος των δήμων στο νέο σύστημα θα είναι αναβαθμισμένος, οι δήμοι όμως θα κρίνονται για τη δυνατότητά τους να λειτουργήσουν το νέο σύστημα και οι δημότες τους θα επιβαρύνονται, αναλόγως, τα δημοτικά τέλη. Ουσιαστικά, είπε ο Σωκράτης Φάμελλος, μιλάμε για μία νέα συμφωνία ανακύκλωσης στη Χώρα, ενώ εκτίμησε ότι θα υπάρξει και συμφωνία σε όλα τα επίπεδα, όπως φάνηκε και στην ευρεία διαβούλευση που έγινε όλο το προηγούμενο διάστημα.

Μέχρι σήμερα η χώρα δεν είχε ούτε αξιόπιστα στοιχεία για την παραγωγή στερεών αποβλήτων, μία υποχρέωση που αναλαμβάνει, πλέον, ο ΕΟΑΝ. "Στοχεύουμε ιδιαίτερα στην παραγωγή οικονομίας και εργασίας" είπε στις δηλώσεις του ο Σωκράτης Φάμελλος, αναφέροντας ότι υπάρχει ήδη ποσοτικοποίηση με πρόβλεψη για πάνω από 16.000 θέσεις εργασίας, που θα προκύψουν από το νέο σύστημα ανακύκλωσης, κάτι, ωστόσο, που μένει να αποδειχθεί στην πράξη.

Οι δήμοι, πλέον, θα μπορούν να εμπορεύονται τα ανακυκλώσιμα υλικά, για να έχουν και πόρους από την ανακύκλωση, ανταποδίδοντας την προσπάθεια αυτή στον κάθε πολίτη ξεχωριστά, με τη μείωση των τελών.

Στόχοι του νέου συστήματος είναι η μείωση της ταφής των απορριμμάτων, η ενίσχυση του ρόλου των δήμων, η αξιοποίηση των πόρων, η πάταξη της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής, η εντατικοποίηση των ελέγχων και η δραστική μείωση της χρήσης πλαστικής σακούλα. Ο Σωκράτης Φάμελλος ζήτησε από τους παριστάμενους δημοσιογράφους και από όλους όσοι έχουν τη δυνατότητα να απευθύνονται στην Κοινή Γνώμη να βοηθήσουν, έτσι ώστε να ξεκινήσει η προσπάθεια για καλύτερη πληροφόρηση του κάθε Έλληνα πολίτη ξεχωριστά για το νέο σύστημα, επισημαίνοντας την αναγκαιότητα να αλλάξουμε στάση ζωής.

Στην ανάγκη στελέχωσης του ΕΟΑΝ για να μπορέσει να ανταποκριθεί στις νέες του υποχρεώσεις αναφέρθηκε, από την πλευρά του, ο πρόεδρος του Οργανισμού, Δημήτρης Πολιτόπουλος. Για τη λειτουργία του συστήματος με τον αναβαθμισμένο ρόλο που έχει, υπάρχει ανάγκη- πρόβλεψη για 54 άτομα προσωπικό, ενώ, αυτή τη στιγμή, ο ΕΟΑΝ έχει μόλις τέσσερις μόνιμους υπαλλήλους και 7 με σύμβαση.

Ο ΕΟΑΝ, για πρώτη φορά, δεν θα εισηγείται απλά πρόστιμα αλλά θα έχει τη δυνατότητα και να τα επιβάλει. Έτσι θα γίνει και μια πολύ σημαντική προσπάθεια μείωσης της εισφοροδιαφυγής στον κλάδο την ανακύκλωσης, την οποία ο κ. Πολιτόπουλος εκτιμά ότι αγγίζει το 40% μόνο στον τομέα των συσκευασιών. Μιλάμε για ένα ποσό εισφοροδιαφυγής περίπου 8 εκατομμυρίων ευρώ.

Με το νέο σύστημα ανακύκλωσης είναι υποχρεωμένοι και οι παραγωγοί συσκευασιών να είναι εγγεγραμμένοι στο σύστημα ΕΜΠΑ. Θα πρέπει να υπάρχει ο αριθμός μητρώου του παραγωγού σε κάθε παραστατικό. Εάν δεν υπάρχει, δεν θα μπορεί να διακινεί προϊόντα και θα επιβάλλονται και διοικητικές κυρώσεις.

Δημιουργείται και μηχανισμός ελέγχου από τον ΕΟΑΝ, που θα συνεργάζεται με το ΣΔΟΕ και την ΑΑΔΕ. Μέσα στον επόμενο μήνα, θα υπάρξει εβδομάδα πρόληψης, από τις 18 έως τις 26 Νοεμβρίου, ενώ σύντομα, στις αρχές του επόμενου μήνα, θα γίνουν δύο συναντήσεις, σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη, με τα επιμελητήρια για να ενημερωθούν οι παραγωγοί για τις υποχρεώσεις τους, από δω και στο εξής, σε σχέση με την εγγραφή τους στα μητρώα και την τήρηση των κανόνων σε σχέση με την ανακύκλωση των συσκευασιών. Απώτερος στόχος της όλης προσπάθειας είναι ο κάθε πολίτης να ανακυκλώνει και να πληρώνει δημοτικά τέλη ανάλογα με την περιβαλλοντική του συνείδηση, καθώς το σύστημα δημοτικών τελών με βάση τα τετραγωνικά κρίνεται αναχρονιστικό. Τέλος, θα υπάρχει και πρόβλεψη για πρόστιμα και στους πολίτες που θα αδιαφορούν και θα πετούν τα ανακυκλώσιμα υλικά σε λάθος κάδους.

Προκόπης Αγγελόπουλος, Φωτογραφία:Eurokinissi