Η προτελευταία στροφή της διαπραγμάτευσης

Πληροφορίες από τις Βρυξέλλες αναφέρουν ότι σκοπός είναι να ολοκληρωθεί η τρίτη αξιολόγηση το αργότερο το Φεβρουάριο, ώστε να μείνει αρκετός χρόνος για τη συζήτηση για το χρέος που επιθυμεί το ΔΝΤ, όπως επιβεβαίωσε και η Λαγκάρντ στον Τσίπρα - Oι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι δεν συζητούνται νέα μέτρα για το 2018

Νέα μέτρα για το 2018 δεν συζητούνται μεταξύ θεσμών και ελληνικής κυβέρνησης.

Αυτό αναφέρουν οι πληροφορίες από τις Βρυξέλλες, που επιμένουν ότι η ελληνική οικονομία θα έχει ξανά υπεραπόδοση. Όπως σημειώνεται, σκοπός των πιστωτών αλλά και της ελληνικής πλευράς είναι να ολοκληρωθεί η τρίτη αξιολόγηση έως το αργότερο τον Φεβρουάριο, ώστε να μείνει αρκετός κρίσιμος χρόνος για την συζήτηση για το χρέος που απαιτεί το ΔΝΤ.

Τα τεχνικά κλιμάκια βρίσκονται ήδη στην Αθήνα και οι επικεφαλής των δανειστών αναμένεται να βρίσκονται την Δευτέρα στην Ελλάδα για να συζητήσουν έως την Παρασκευή με τους Υπουργούς και τα επιτελεία τους. Οι πληροφορίες των Βρυξελλών είναι σαφείς: η τρίτη αξιολόγηση είναι καλό να ολοκληρωθεί το συντομότερο δυνατό, γιατί θα υπάρξει εκταμίευση από τον ΕΜΣ που θα βελτιώσει το ήδη καλό επίπεδο ρευστότητας της χώρας, θα αποτελέσει στις αγορές ένα σήμα εμπιστοσύνης για την Ελλάδα και θα δώσει «χώρο» και χρόνο για τις «δύσκολες» συζητήσεις για το χρέος.

Οι θεσμοί είναι «επιφυλακτικά αισιόδοξοι» ότι όλα θα πάνε καλά. «Κλειδιά» στις διαπραγματεύσεις θα είναι η πορεία των 95 προαπαιτούμενων που αφορούν κυρίως την εφαρμογή και τον έλεγχο των ήδη ψηφισμένων μεταρρυθμίσεων. Ωστόσο, τέσσερα είναι τα βασικά θέματα που θα εστιάσουν τα τεχνικά κλιμάκια.

Καταρχάς, οι θεσμοί θα ζητήσουν να δουν ότι το πρόγραμμα είναι σε σωστή τροχιά. Τα στοιχεία μοιάζει να είναι προς την σωστή κατεύθυνση και έτσι είναι σημαντικό για την Ελλάδα να μη λάβει περαιτέρω μέτρα. Σε σχέση με τα δημόσια οικονομικά, η Ελλάδα έχει ήδη λάβει πρόσθετα μέτρα ύψους 4,5 % του ΑΕΠ ως το 2018. Οι ειδικοί θα πρέπει να δουν αν από τον προϋπολογισμό θα προκύψει πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ για το 2018. Οι πληροφορίες σημειώνουν ότι στα έσοδα, υπάρχουν σε κάποια σημεία υπεραποδόσεις και αλλού λιγότερα έσοδα από τα αναμενόμενα, αλλά χρειάζεται καλή ανάλυση για να διαπιστωθεί τι πρέπει να γίνει.

Ένα δεύτερο σημείο που θα εξετάσουν οι ειδικοί είναι αν η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων αποδίδει. Τρίτο πεδίο αποτελούν οι δομικές μεταρρυθμίσεις για επενδύσεις, σε βασικούς τομείς όπως η ενέργεια, η αγορά φυσικού αερίου και άλλους.

Το βασικότερο ζήτημα για τους θεσμούς είναι η οικονομική σταθερότητα. Εδώ, όλες οι πλευρές θα πρέπει να επικεντρωθούν στα «κόκκινα δάνεια», αλλά και σε μεταρρυθμίσεις που έχουν ήδη ψηφιστεί όπως ο εξωδικαστικός συμβιβασμός ή οι ηλεκτρονικές δημοπρασίες. Οι αλλαγές στα εργασιακά –κυρίως στο θέμα της προκήρυξης απεργιών- παραμένουν αίτημα του ΔΝΤ.

Αλλα θέματα που θα εξεταστούν είναι το πώς εξελίσσεται η μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος και η συγχώνευση των ταμείων σε ένα, η αναδιάρθρωση του δημοσίου τομέα (διευθυντές, οργανογράμματα, αποπολιτικοποίηση της διοίκησης, κινητικότητα), το Ταμείο Ιδιωτικοποιήσεων και το άνοιγμα κλειστών επαγγελμάτων.

Παρόλο που προς το παρόν όλες οι πλευρές έρχονται στην Αθήνα με ιδιαίτερα θετική διάθεση, επηρεασμένες και από το καλό κλίμα στις συναντήσεις της ελληνικής κυβέρνησης με τους Ευρωπαίους δανειστές, αλλά και το ΔΝΤ, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει τις «αναποδιές» που μπορεί να προκύψουν στην πορεία. Οι ίδιες διασταυρωμένες πληροφορίες αναφέρουν ότι αυτές μπορούν να προκύψουν από «απρόθυμα» υπουργεία να εφαρμόσουν τα προαπαιτούμενα, δυσκολίες συμφωνίας μεταξύ θεσμών, αλλά και απρόβλεπτες απαιτήσεις του ΔΝΤ.

Οι επικεφαλής των θεσμών, πάντως, θα πρέπει να ξαναγυρίσουν τέλος Νοεμβρίου με αρχές Δεκεμβρίου για να διαπιστώσουν την πορεία των μεταρρυθμίσεων. Σκοπός είναι να συνταχτεί η συμφωνία τεχνικού προσωπικού πριν από τα Χριστούγεννα –και αν υπάρξει τελικά υπεραπόδοση να δοθούν σε κατευθύνσεις που δεν ανατρέπουν ψηφισμένα μέτρα ή σε άλλες «δημιουργικές» οδούς όπως για παράδειγμα τα ληξιπρόθεσμα. Ένα σαφές «καρφί» για το κοινωνικό μέρισμα προς τους συνταξιούχους που δόθηκε από το «περίσσευμα» της περασμένης χρονιάς.

Οι ίδιες πηγές επιμένουν ότι θα πρέπει να υπάρξει και τέταρτη αξιολόγηση μέχρι τον προσεχή Αύγουστο. Το τι θα ακολουθήσει για μετά το πρόγραμμα και πόσο «στενή» θα είναι η επιτήρηση θα αποφασιστεί τους τελευταίους μήνες πριν από το τέλος του προγράμματος.

Αν όλα πάνε καλά, η Ελλάδα θα έχει ρευστότητα και ένα «μαξιλαράκι» που το χρειάζεται η οικονομία της. Σε αντίθεση με την Πορτογαλία ή την Κύπρο, η Ελλάδα οφείλει να ολοκληρώσει το πρόγραμμα γιατί αλλιώς δεν θα εφαρμόσει μέτρα ελάφρυνσης του χρέους. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές των Βρυξελλών, οι προοπτικές για θετικό τέλος του ελληνικού προγράμματος είναι πολλές. Θα φανεί από την πορεία της τρίτης αξιολόγησης.

Σε ότι αφορά το επαρκές «μαξιλαράκι», ο στόχος είναι για τουλάχιστον 8 δις ευρώ στο τέλος το προγράμματος, ποσό μικρότερο από αυτό που χρειάστηκε η Ιρλανδία και η Πορτογαλία, αλλά η Ελλάδα έχει μικρότερες χρηματοδοτικές ανάγκες. Σημασία όμως έχει και το πως θα χρησιμοποιηθεί. Εξαρτάται και από τι ακριβώς θα γίνει με την αναδιάρθρωση του χρέους.

Η Ελλάδα σε κάθε περίπτωση δεν πρέπει να βγει στις αγορές για κανέναν λόγο για μεγάλα ποσά, διότι τα επιτόκια είναι πολύ υψηλά και δεν υπάρχει λόγος να μη δανειστεί με το χαμηλότερο επιτόκιο του ΕΜΣ, λένε οι Βρυξέλλες.

Σε σχέση με την υποδόση των 800 εκ. ευρώ για τα ληξιπρόθεσμα, οι θεσμοί αναμένουν ακόμη τα στοιχεία. Για να υπάρξει χρόνος να γίνει η εκταμίευση από τον ΕΜΣ, θα πρέπει να δοθούν μες την επόμενη εβδομάδα.

Μαρία Ψαρά