Ο Έλληνας «Μοχάμεντ Άλι» που ισοπέδωσε τον Γερμανό αντίπαλό του μπροστά στον Χίτλερ

Η ξεχωριστή ιστορία του πυγμάχου που κατέκτησε τον κόσμο και η επίσημη πολιτεία δεν έστειλε ούτε στεφάνι στην κηδεία του

Είναι από τις ιστορίες που θα έπρεπε να μνημονεύονται ακόμα και σήμερα έπειτα από κάποια μεγάλη επιτυχία του ελληνικού αθλητισμού. Αντί για αυτό, ωστόσο, «θάφτηκε» στη λήθη και πλέον είναι λίγοι αυτοί που την θυμούνται.

Η Ελλάδα, άλλωστε, δεν έχει και πολλές επιτυχίες σε παγκόσμιο επίπεδο να επιδείξει στην πυγμαχία. Δεν είναι και λίγο να αγωνίζεσαι σε ένα από τα πλέον θρυλικά γήπεδα του πλανήτη και να ανακηρύσσεσαι παγκόσμιος πρωταθλητής.

Ούτε είναι συνηθισμένο να ισοπεδώνεις το καμάρι της ναζιστικής Γερμανίας στο μποξ και μάλιστα μπροστά στον Αδόλφο Χίλτερ, αναγκάζοντάς τον να εγκαταλείψει εκνευρισμένος τη θέση του.

Κι όμως, όλα τα παραπάνω τα πέτυχε ο Αντώνης Χριστοφορίδης. Η ξεχασμένη ιστορία του είναι η απόδειξη πως τίποτα δεν είναι αδύνατο.

Η γέννηση ενός «οδοστρωτήρα»

Ο Αντώνης Χριστοφορίδης

Στις 26 Μαΐου του 1918 γεννιέται στη Σμύρνη της Μικράς Ασίας ο Αντώνης Χριστοφορίδης. Στην τρυφερή ηλικία των 4 ετών ο Αντώνης ζει τη φρίκη του πολέμου και βιώνει τον πόνο του ξεριζωμού. Μαζί με την οικογένειά του, αναγκάζεται να εγκαταλείψει το σπίτι του και να έρθει στην Αθήνα, ως πρόσφυγας.

Η Μικρασιατική καταστροφή, ωστόσο, δεν του στέρησε μόνο την γενέθλια γη του αλλά και τον ίδιο του τον πατέρα, ο οποίος σκοτώθηκε σε κάποια από τις μάχες με τον τούρκικο στρατό το 1917. Η μοίρα, συνέχισε να χτυπά τον μικρό Αντώνη, που πριν συμπληρώσει τα 12 του χρόνια, χάνει και τη μητέρα του.

Αναγκασμένος να παλέψει προκειμένου να επιβιώσει, ο Χριστοφορίδης, που ζει στους Αμπελόκηπους, πηγαίνει σε νυχτερινό σχολείο και τα πρωινά εργάζεται. Σε νεαρή ηλικία έρχεται σε επαφή με τον κόσμο της πυγμαχίας ο οποίος τον «μαγεύει».

Αρχίζει τις προπονήσεις στη σχολή του Αγαθοκλή Μπάρκα σε ένα υπόγειο στην οδό Ασκληπιού στα Εξάρχεια. Το ταλέντο του φαίνεται από την πρώτη στιγμή και έτσι οι προπονητές τους, φροντίζουν να τον έχουν… από κοντά. Είναι τέτοιο το ταλέντο του, που στα 17 του και μετά από τις προτροπές όσων των είχαν δει να αγωνίζεται, φεύγει στο εξωτερικό. Προορισμός του το Παρίσι…

Οι πρώτες επιτυχίες και η μάχη με τον Άριο πυγμάχο

Υπό τις προπονητικές οδηγίες του Πιερ Γκαντόν το ακατέργαστο «διαμάντι» αρχίζει και μεταμορφώνεται σε έναν οδοστρωτήρα που δεν αφήνει τίποτα όρθιο στο πέρασμά του. Πριν καν κλείσει τα 20 του χρόνια, ο Γκαντόν θεωρεί πως ήρθε η ώρα για να τον ρίξει στα βαθιά. Όπως αποδείχθηκε δεν είχε καθόλου άδικο.

Ο Χριστοφορίδης αρχικά πρέπει να επιστρέψει στην Ελλάδα προκειμένου να διεκδικήσει τον εγχώριο τίτλο του πρωταθλητή και με αυτόν ως «εισιτήριο» να συμμετάσχει σε διεθνείς αγώνες.

Κανένα πρόβλημα. Ο Χριστοφορίδης ήταν ήδη πολλά επίπεδα παραπάνω από οποιονδήποτε άλλο Έλληνα πυγμάχο και το αποδεικνύει με τον πιο ηχηρό τρόπο. Στον αγώνα για τη διεκδίκηση του τίτλου με τον μέχρι τότε κάτοχό του, Κώστα Βάσση, δεν αφήνει κανένα περιθώριο αμφισβήτησης. Ο 20χρονος Χριστοφορίδης ισοπεδώνει τον 30χρονο αντίπαλό του, τον ρίχνει ούτε μια- ούτε δυο αλλά εννέα φορές στο καναβάτσο και επιστρέφει στη Γαλλία έχοντας στις αποσκευές του, τον τίτλο του πρωταθλητή Ελλάδας.

Επόμενη στάση: «πρωταθλητής Ευρώπης»! Εκεί ο Χριστοφορίδης είχε σαφώς πιο δύσκολο έργο αλλά και πάλι δεν φάνηκε να αντιμετωπίζει ιδιαίτερα προβλήματα. Καλείται να αντιμετωπίσει έναν θηριώδη Γερμανό πυγμάχο που ήταν το καμάρι της ναζιστικής Γερμανίας στο συγκεκριμένο άθλημα.

Ο αγώνας γίνεται στις 14 Ιανουαρίου του 1938 στο «Σπορ Παλάς» του Βερολίνου, παρουσία 20.000 Γερμανών. Στις εξέδρες, μάλιστα, βρίσκεται και ο Αδόλφος Χίλτερ για να πανηγυρίσει την επικράτηση ενός Άριου και να δει από κοντά την ανακήρυξή του σε πρωταθλητή Ευρώπης.

Ο Χριστοφορίδης, ωστόσο, έχει άλλα σχέδια. Τι κι αν ολόκληρο το στάδιο ήταν εναντίον του; Τι κι αν ο Γκούσταβ Έντερ, ήταν αήττητος για οκτώ χρόνια έχοντας σημειώσει 50 νίκες με νοκ άουτ; Μπαίνει μέσα στο ρινγκ, αντέχει το βάρος και την πίεση και σταδιακά αρχίζει και τα γυρνάει σε βάρος του αντιπάλου του, τον οποίο στο τέλος κερδίζει. Ο Χίλτερ έφυγε από τη θέση του όταν πλέον διαπίστωσε πως η πλάστιγγα είχε γύρει οριστικά υπέρ του Χριστοφορίδη.

Με άλλον αέρα, πλέον, και με τη φήμη του να λαμβάνει διαρκώς μεγαλύτερες διαστάσεις, τον ίδιο χρόνο, ο Χριστοφορίδης γίνεται πρωταθλητής Ευρώπης κερδίζοντας τον τίτλο από τον Ολλανδό Βαν Κλάβερεν μέσα στο Ρότερνταμ!

Το 1939 χάνει τον τίτλο του μετά από έναν συναρπαστικό αγώνα με τον Γάλλο Εντουάρ Τενέ, που έγινε στο Παλέ Ντε Σπορ των Παρισίων. Ο Χριστοφορίδης που έπαιζε με σπασμένο χέρι, και απλά στους τελευταίους γύρους μόνο αμυνόταν, ηττήθηκε για μόλις ένα σημείο και αυτό ήταν κάτι που τον πείσμωσε. Πριν προλάβει να πάρει την εκδίκησή του, ωστόσο, η ναζιστική Γερμανία εισβάλει στη Γαλλία και έτσι ο Χριστοφορίδης φεύγει για τις ΗΠΑ προκειμένου να κυνηγήσει ένα όνειρο που πριν μερικά χρόνια ήταν κάτι το άπιαστο έως και αδιανόητο.

Ο παγκόσμιος τίτλος σε μέρες εθνικού θριάμβου

Ο Χριστοφορίδης βρίσκει ένα μικρό διαμέρισμα στη Νέα Υόρκη και πέφτει με τα μούτρα στην προπόνηση. Μοναδικός του φίλος, ένας Έλληνας εστιάτορας ο οποίος του παρέχει τροφή μεσημέρι και βράδυ. Όλες τις υπόλοιπες ώρες ο Χριστοφορίδης προπονείται. Λεφτά δεν υπήρχαν, τα μέσα που είχε ήταν ελάχιστα και έτσι για να δυναμώσει τις γροθιές του δίνει μπουνιές σε… λαμαρίνες!

Σιγά-σιγά αρχίζει και δίνει τους πρώτους του αγώνες. Το ταλέντο του ξεχωρίζει και σύντομα το όνομά του ακούγεται όλο και πιο έντονα στους πυγμαχικούς κύκλους. Η πόρτα για το ναό του μποξ, το θρυλικό Μάντισον Σκουερ Γκάρντεν δεν άργησε να ανοίξει και εκεί ο Χριστοφορίδης αντιμετωπίζει μερικά από τα μεγαλύτερα ονόματα του αθλήματος.

Τελικά, στις 13 Ιανουαρίου του 1941 έρχεται η μεγάλη στιγμή. Νικά τον ιταλοαμερικανό Μέλιο Μπετίνα στο Κλίβελαντ του Οχάιο και ανακηρύσσεται παγκόσμιος πρωταθλητής στην κατηγορία των ημιβαρέων βαρών. Ο Μπετίνα προηγούνταν για 12 γύρους, αλλά στους 3 τελευταίους ο Χριστοφορίδης αντεπιτέθηκε και κέρδισε στα σημεία.

Τις ίδιες ημέρες ο Ελληνικός στρατός καταδιώκει τους Ιταλούς φασίστες του Μουσολίνι στα βουνά της Ιταλίας και βρίσκεται προ των πυλών της Κορυτσάς. Η… διπλή νίκη πανηγυρίζεται έξαλλα από τους ομογενείς με τις εφημερίδες να γράφουν πως «οι Έλληνες επικρατούσαν των Ιταλών, παντού! Και στα βουνά και στο ρiνγκ»!

Ο Χριστοφορίδης κράτησε τον παγκόσμιο τίτλο μόνο για μερικούς μήνες, αλλά αυτό μικρή σημασία έχει για το προσφυγόπουλο που μέσα σε λίγα χρόνια κατέκτησε τον κόσμο. Τον Φεβρουάριο του 1947 ένας Εσθονός πυγμάχος τον βγάζει νοκ-άουτ και ο Χριστοφορίδης αντιλαμβάνεται πως είχε έρθει η ώρα να εγκαταλείψει τα ρινγκ.

Αποσύρθηκε έχοντας δώσει 65 επίσημους αγώνες από τους οποίους κέρδισε τους 43, τους 11 με νοκ-άουτ. Είχε επίσης 15 ήττες και 7 ισοπαλίες. Στην καριέρα του αρνήθηκε όλες τις υπηκοότητες που του προτάθηκαν. Ήθελε να αγωνίζεται ως Έλληνας. Μετά από 34 ολόκληρα χρόνια στην ξενιτιά επέστρεψε στην Αθήνα το 1971.

Πέθανε τον Οκτώβριο του 1985 από καρδιακό επεισόδιο. Στην κηδεία του, όπως αναφέρει ο δημοσιογράφος και συγγραφέας Δημήτρης Λυμπερόπουλος (που έγραψε την ιστορία του Χριστοφορίδη, όντας οι δυο τους καλοί φίλοι) βρέθηκαν πολλοί πυγμάχοι που παρατάχθηκαν μπροστά από το φέρετρό του με υψωμένα τα πυγμαχικά τους γάντια, τιμώντας τον σπουδαίο αυτό αθλητή. Αντίθετα η επίσημη πολιτεία δεν μπήκε καν στον κόπο να στείλει ένα στεφάνι…