Η ηλεκτροκίνηση στην Ευρώπη και το σχέδιο της ΝΔ για την Ελλάδα

Μολονότι τα ηλεκτρικά οχήματα πληθαίνουν στην Ευρώπη, η Ελλάδα παραμένει ουραγός των εξελίξεων

Η πληροφόρηση που έρχεται από το εξωτερικό και με βάση αυτά που βιώνουμε ταξιδεύοντας ανά την Ευρώπη, οδηγώντας νέα μοντέλα αυτοκινήτων, είναι ότι η ηλεκτροκίνηση αναπτύσσεται με ταχείς ρυθμούς. Παράλληλα, δεδομένου ότι οι εκπομπές ρύπων ευθύνονται για το φαινόμενο του
θερμοκηπίου, χώρες και πόλεις μεμονωμένα, επιχειρούν να περιορίσουν τις μετακινήσεις των οχημάτων που χρησιμοποιούν ορυκτά καύσιμα (βενζίνη, πετρέλαιο). Άλλες, όπως η Γαλλία με την απόφαση Μακρόν να αυξήσει κατά πολύ τον φόρο στα υγρά καύσιμα, έχουν αναταραχές. Άλλες χώρες και πόλεις, περνούν τη διαδικασία... αναίμακτα.

Για παράδειγμα, στην Κοπεγχάγη, την οποία επισκεφθήκαμε πρόσφατα, κυκλοφορούν περισσότερα ποδήλατα παρά αυτοκίνητα. Στη Μαδρίτη, η δήμαρχος είναι έτοιμη να απαγορεύσει την κυκλοφορία όλων των συμβατικών αυτοκινήτων στο κέντρο της πόλης, ενώ στο Παρίσι διατίθενται 20.000 ενοικιαζόμενα ηλεκτρικά ποδήλατα για περιορισμό της ρύπανσης. Παράλληλα, το Άμστερνταμ επιχειρεί έως το 2025 να έχει ηλεκτρικά όλα τα δημόσια λεωφορεία, η Μπολόνια επιβραβεύει τις πράσινες μετακινήσεις με μπύρα και κινηματογράφο, η Μάλτα προωθεί το μοντέλο του «διαμοιρασμού αυτοκινήτων» (car sharing), και η πρωτοπόρος στην τεχνολογία Κορέα, αναπτύσσει ηλιακά πάνελ οροφής στα υβριδικά αυτοκίνητα, ώστε να φορτίζονται άμεσα.

Η πορεία προς την ηλεκτροκίνηση επισπεύδεται, επειδή και το οικονομικό κόστος της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στη δημόσια υγεία κυμαίνει από 102 έως 169 δισ. ευρώ, σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Κατά συνέπεια, πρέπει να επιταχύνουμε τη μετάβαση προς την κινητικότητα χαμηλών εκπομπών, να έχουμε καθαρότερα οχήματα, πιο καθαρό αέρα στις πόλεις μας και καλύτερη ενσωμάτωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στα ενεργειακά συστήματα.

Οι πωλήσεις Η/Ο στην Ευρώπη – τρίτο τρίμηνο 2018

Η ηλεκτροκίνηση στην Ευρώπη και το σχέδιο της ΝΔ για την Ελλάδα

Σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο του 2017 στην Ευρώπη, φέτος υπάρχει αύξηση 35%, με το μερίδιο αγοράς ηλεκτρικών οχημάτων να υπολογίζονται στο τέλος του 2018 σε 2,3%, σε έναν στόλο 1,35 εκατ. οχημάτων. Αξίζει να σημειωθεί, ότι όλες οι χώρες, πλην Βελγίου και Ελλάδας, παρουσίασαν αύξηση πωλήσεων ηλεκτρικών, ακόμη και πάνω από 100%. Για να αυξηθούν, όμως, οι πωλήσεις, συντρέχουν ορισμένοι λόγοι, όπως η μείωση του κόστους των μπαταριών, που συνεπάγεται φθηνότερα ηλεκτρικά οχήματα, αλλά και τα κίνητρα που δίνονται για την ηλεκτροκίνηση, με απαγόρευση πωλήσεων βενζινοκίνητων και πετρελαιοκίνητων (2025 Νορβηγία, 2030 Ολλανδία, Σλοβενία, Δανία, Ινδία, 2040 Γαλλία και Μ. Βρετανία), αλλά και με οικονομικά κίνητρα.

Η καθαρή κινητικότητα στην ατζέντα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής

Ο ευρωπαϊκός στόχος στη μείωση του διοξειδίου του άνθρακα (CO2), σε μέσο όρο τιμών CO2 για τα νέα Ι.Χ. και ημιφορτηγά είναι: 2007 – 159 γρ./χλμ., 2012 – 132 γρ./χλμ., 2015 – 130 γρ./χλμ., 2017 – 118,5 γρ./χλμ. και 2021 – 95 γρ./χλμ. Το 2025 ο στόχος είναι να μειωθούν κατά 15% και το 2030 κατά 30%.

Ουσιαστικά, αναφορικά με το μέλλον, προβλέπεται μείωση των CO2 κατά 170 εκατομμύρια τόνους μεταξύ του 2020 και του 2030, εξοικονόμηση καυσίμων κατά περίπου 18 δισ. ευρώ ετησίως, εξασφάλιση έως και 70.000 νέων θέσεων εργασίας και μείωση των ετήσιων εισαγωγών πετρελαίου στην Ευρώπη κατά περίπου 6 δισ. ευρώ ετησίως.

Παράλληλα, θέτει σε ισχύ την «Ευρωπαϊκή συμμαχία για τους συσσωρευτές»

Πρόταση νός πλαισίου μέτρων με στόχο την ανάπτυξη ενός καινοτόμου, βιώσιμου, ανταγωνιστικού οικοσυστήματος μπαταριών στην Ευρώπη
Από το 2025 και μετά η Ευρώπη θα μπορούσε να αποκτήσει αγορά συσσωρευτών ύψους έως και 250 δισ. € ετησίως, για την κάλυψη μόνο της ζήτησης της ΕΕ. \u0009
450εκ. € άμεσα διαθέσιμα από το Πρόγραμμα Connecting Europe Facility

Το στρατηγικό σχέδιο της Βρετανίας (The Road to Zero) για καθαρές μεταφορές

Συνολικό πακέτο 46 πολιτικών για την επιτάχυνση της ανάπτυξης της ηλεκτροκίνησης, συνολικής αξίας επενδύσεων 1,5 δισ. £.
2040: όλα τα νέα αυτοκίνητα και φορτηγά να είναι μηδενικών ρύπων
2050: κάθε αυτοκίνητο και φορτηγό μηδενικών ρύπων
Μέχρι το 2022: 25% του στόλου της κεντρικής Κυβέρνησης να είναι ultra low emission. Μέχρι \το 2030: 100%

To Electromobility Development Plan της Πολωνίας

εγκρίθηκε από το Κυβερνητικό Συμβούλιο το 2017
1 κατ. Η/Ο έως το 2025
2.8 δισ. $ σε Ειδικά Ταμεία
6.000 σημεία φόρτισης και 400 ταχυφορτιστές σε 32 μητροπολιτικές περιοχές έ
Θα δημιουργηθούν 50.800 νέες θέσεις εργασίας έως το 2030.

Τα βασικά εμπόδια για την εξάπλωση των Ηλεκτρικών Οχημάτων στην Ελλάδα,

Στα κυριότερα εμπόδια, είναι η υψηλή τιμή απόκτησης, η έλλειψη κινήτρων (πλην δύο τριών περιπτώσεων), η έλλειψη υποδομών φόρτισης (τρία πρατήρια στους αυτοκινητοδρόμους και ορισμένοι ταχυφορτιστές σε αεροδρόμιο, ξενοδοχεία, ασφαλιστική εταιρεία και ιδιώτες) και η ελλιπής ενημέρωση καταναλωτών.

Συγκρίνοντας ένα μέσο συμβατικό με ένα ηλεκτρικό όχημα

Σε ένα μέσο συμβατικό όχημα οι τιμές κυμαίνονται μεταξύ 20.000 – 22.000 ευρώ και στο δεύτερο περίπου στις 33.000 ευρώ. Επίσης, σε ένα μέσο συμβατικό όχημα τα τέλη κυκλοφορίας κυμαίνονται από 125 – 150, ενώ τα ηλεκτρικά απαλλάσσονται, ενώ από τον Σεπτέμβριο του 2019 που θα εφαρμοστεί υποχρεωτικά η μέτρηση WLTP (πραγματικές συνθήκες οδήγησης) σε κατανάλωση και ρύπους, τότε ο μέσος όρος εκπομπών CO2, βάσει των οποίων καθορίζονται τα τέλη κυκλοφορίας στην Ελλάδα, θα αυξηθεί. Επίσης, για την ασφάλεια ένα μέσο συμβατικό όχημα πληρώνει 600 – 700 ετησίως κι επειδή τα ηλεκτρικά υπολογίζονται σε ίππους (απαιτείται αλλαγή του Ν. 363/1976 που μετατρέπει υποχρεωτικά την ισχύ του ηλεκτροκινητήρα σε Φορολογήσιμους Ίππους), πληρώνουν 700 ευρώ.

Κι ακόμη, ένα μέσο συμβατικό θέλει για συντήρηση 1.200 – 1.500 ευρώ, στην 5ετία, στο ίδιο διάστημα ένα μέσο ηλεκτρικό θέλει 600 – 700 ευρώ.

Οσον αφορά στην κατανάλωση, ένα μέσο συμβατικό όχημα χρειάζεται 7 λίτρα /100χλμ. και με 18.250 χλμ. ετησίως (50 χλμ./ημέρα), απαιτεί 2.044 ευρώ ετησίως (τιμή αμόλυβδης 1.6 ευρώ / λίτρο). Την ίδια στιγμή, με κόστος ενέργειας 2,5 ευρώ /100 χλμ., το ηλεκτρικό θέλει 456 ευρώ ετησίως.

Και βέβαια, δεν θα πρέπει να λησμονούμε την απομείωση της τιμής, χρόνο με τον χρόνο, μια και ένα μέσο συμβατικό, χάνει στην 5ετία 45%-55% της αξίας κτήσης, ενώ για τα ηλεκτρικά, τα οποία είναι καινούργια τεχνολογία, των τελευταίων ετών, δεν μπορεί να υπάρξει σύγκριση ακόμα.

Πάντως, το γενικό συμπέρασμα είναι ότι στην 5ετία ένα ηλεκτρικό έχει μειωμένο κόστος χρήσης περίπου 8.500 ευρώ.

Το κόστος κτήσης Η/Ο είναι σημαντικά μεγαλύτερο. Στις ευρωπαϊκές χώρες οι κρατικές επιδοτήσεις κυμαίνονται €4.000-€8.000.

Οι πωλήσεις Η/Ο στην Ελλάδα είναι στο 0,17%, ενώ στην Ευρώπη στο 1,74%.

Τώρα, στην Ελλάδα ασχολούνται με το θέμα πολλά συναρμόδια Υπουργεία και δεν υπάρχει συντονισμός. Εχουν απορριφθεί αιτήσεις για τοποθέτηση ιδιωτικών σταθμών φόρτισης, ενώ υπάρχει 100% ευρωπαϊκή χρηματοδότηση για τη δημιουργία Μητρώου των Σημείων Φόρτισης στο Υπουργείο Μεταφορών. Παράλληλα, απαιτούνται περίπου 4 χρόνια για την έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης. Κι όλα αυτά τη στιγμή που στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως υπάρχει πρόβλεψη για πωλήσεις 3.500 ηλεκτρικών οχημάτων το 2020, 8.000 το 2025 και 15.000 το 2030. Στην ίδια πρόβλεψη αναφέρεται ότι το 2020 θα έχουμε 2.000 σταθμούς φόρτισης, το 2025 περίπου 12.000 και το 2030 θα έχουμε 25.000!

Ωστόσο, παρά την έλλειψη κινήτρων προώθησης της αγοράς ηλεκτρικών αυτοκινήτων στην Ελλάδα, η εγχώρια αγορά στα επόμενα χρόνια αναμένεται να επηρεαστεί θετικά από την ανάπτυξη της παγκόσμιας αγοράς.

Προς αυτήν την κατεύθυνση, οι παράμετροι που θα επηρεάσουν διεθνώς την εξέλιξη της παγκόσμιας αγοράς ηλεκτρικών αυτοκινήτων, είναι η αυστηροποίηση των εκπομπών ρύπων στον τομέα των μεταφορών, η ραγδαία τεχνολογική εξέλιξη και η μείωση κόστους των μπαταριών και το δυναμικό άνοιγμα μεγάλων αγορών ηλεκτρικών αυτοκινήτων, όπως της Κίνας και της Ινδίας, που αυξάνουν τους όγκους παραγωγής και μειώνουν το κόστος των ηλεκτρικών αυτοκινήτων.

Το ολιστικό σχέδιο ανάπτυξης της ηλεκτροκίνησης από τη Νέα Δημοκρατία

1: Ένταξη του project (ως Διυπουργικού Έργου και Καινοτόμου Πολιτικής) υπό το συντονισμό του Γραφείου Πρωθυπουργού

2: Συγκρότηση Εθνικής Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων για την Ηλεκτρική Κινητικότητα

3: Συγκρότηση 3 υπο-ομάδων εργασίας (Ρυθμιστικών Θεμάτων, Ανάπτυξης Δικτύων Φόρτισης, Έρευνας & Ανάπτυξης Καινοτόμου Τεχνολογίας), κάτω από την Εθνική Επιτροπή Ηλεκτρικής Κινητικότητας.

4: Εκπόνηση ρεαλιστικού Εθνικού Σχεδίου Ανάπτυξης για την Ηλεκτρική Κινητικότητα

5: Ανάπτυξη δικτύου υποδομών φόρτισης

6: Στόχευση ειδικών κατηγοριών χρηστών – ΤΑΞΙ, δεδομένου ότι ένα ηλεκτρικό ταξί σε σχέση με ένα συμβατικό βενζίνης εξοικονομεί 8.404 ευρώ τον χρόνο (63.000 χλμ.) και σε σχέση με ένα πετρελαιοκίνητο 4.057 ευρώ.

Επιδότηση Αγοράς Η/Ο € 3.500 BEV & €3.000 PHEV – Περιορισμένο χρονικό διάστημα 1-3 ετών – Περιορισμένος αριθμός οχημάτων κατ’ έτος
Κίνητρα Αντικατάστασης – Όσα οχήματα ΤΑΞΙ φτάνουν, μετά την 1.1.2021, την υποχρεωτική ηλικία αντικατάστασης, θα αντικαθίστανται με οχήματα καθαρής ή μηδενικής περιβαλλοντικής επιβάρυνσης
Επιδίωξη Συμφωνίας Με Κατασκευαστή για εγκατάσταση δικτύου ταχυφορτιστών – Αυτοκινητοβιομηχανία σχεδίασε για τη Βαρκελώνη ειδικό μοντέλο ταξί & ανέλαβε την ανάπτυξη των υποδομών φόρτισης και εγκατάστασης ταχυφορτιστών
Παροχή Ειδικών Προνομίων – Προνομιακές πιάτσες ταξί με ταχυφορτιστές, – Προτεραιότητα στη σειρά αναμονής στα αεροδρόμια, λιμάνια, σιδηρ. σταθμοί.

7: Στόχευση σε ειδικές κατηγορίες χρηστών – Εταιρικά Ι.Χ.

Αναστολή του εισαχθέντος το 2017 φόρου χρήσης εταιρικού αυτοκινήτου για τα ηλεκτρικά για περιορισμένο διάστημα 35 ετών. Για ένα συμβατικό ο κάτοχος πληρώνει 1.459 ευρώ, για ένα Plug-In Hybrid 3.256 ευρώ και για ένα Ηλεκτρικό 3.309 ευρώ.

8: Αύξηση απόσβεσης για την αγορά παγίου & έκπτωση δαπάνης για τη μίσθωση

Αγορά παγίου. Σήμερα: Οι επιχειρήσεις που έχουν κατέχουν Εταιρικά ΙΧ Αυτοκίνητα αποσβένουν την αξία κτήσης των ΕΙΧ με το συντελεστή απόσβεσης που προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 24 του ν.4172/2013, ήτοι 16% ετησίως. Πρόταση ΝΔ: Συντελεστής Απόσβεσης 25%. Το πάγιο \u0009αποσβένεται σε τέσσερα χρόνια εφαρμόζοντας \u0009τη σταθερή μέθοδο απόσβεσης.
Μηνιαία μίσθωση. Σήμερα: Έκπτωση το 100% των ετήσιων μισθωμάτων leasing Πρόταση ΝΔ: Έκπτωση δαπάνης στο 150%

9: Μείωση του συντελεστή ΦΠΑ (από τον ισχύοντα 24%) στο 13% για ΒΕV & ηλεκτρικά δίκυκλα. Το μέτρο αυτό μπορεί να συνδυαστεί με πρόγραμμα απόσυρσης αυτοκινήτων με τεχνολογία EURO4 (ή και παλαιότερης).

10: Θέσπιση κυκλοφοριακών προνομίων ως κινήτρων για χρήση Η/Ο, όπως Δωρεάν στάθμευση σε επιλεγμένα σημεία στο κέντρο της πόλης και παροχή έκπτωσης στα διόδια.

11: Το 30% του στόλου των κρατικών οχημάτων να είναι χαμηλών ή μηδενικών ρύπων έως το 2025.

12: Σταδιακή αντικατάσταση του στόλου των αστικών λεωφορείων με ηλεκτρικά

Σήμερα στην Ευρώπη κυκλοφορούν 1.600 ηλεκτρικά λεωφορεία. Υπάρχουν ακόμα 1.600 σε παραγγελία και κάθε χρόνο διπλασιάζονται οι παραγγελίες!

Τα 3.200 ηλεκτρικά λεωφορεία εξοικονομούν: 600.000 βαρέλια το χρόνο ή 40 εκατ. ευρώ το χρόνο.

Στην Ελάδα, μπορεί το 2025 και το 2030, να επιτευχθεί ο ελάχιστος στόχος (38%) και (57%), αντίστοιχα, που θέτει η πρόταση αναθεώρησης της Οδηγίας 2009/33/ΕΚ για την προμήθεια καθαρών και ενεργειακά αποδοτικών λεωφορείων για τις δημόσιες μεταφορές. Οι πόροι μπορούν να προέρχονται από: Ευρωπαϊκό Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ), Ταμείο Συνοχής (ΤΣ), Συνδέοντας την Ευρώπη (CEF), Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΙΒ), Ευρωπαϊκή Τράπεζα για την Ανασυγκρότηση & Ανάπτυξη (EBRD). Επίσης, θα πρέπει να γίνει σχεδιασμός κατάλληλων για την εξυπηρέτηση των διαδρομών υποδομών φόρτισης.

12: Η απανθρακοποίηση των αστικών λεωφορείων θα μειώσει τις εκπομπές CO2 κατά 18Mt (μετρικοί τόνοι) ετησίως, έως το 2050.

13: Εγκατάσταση σταθμών επαναφόρτισης υψηλής ισχύος (ταχυφορτιστών) κατά μήκος του Βασικού Εθνικού Οδικού Δικτύου, στα ΣΕΑ και σε πρατήρια καυσίμων.

14: Υποχρεωτική εγκατάσταση υποδομών επαναφόρτισης σε οικιστικά & μη οικιστικά κτίρια.

Σε νέα ή ανακαινιζόμενα επαγγελματικά κτίρια - 1 σημείο επαναφόρτισης για κάθε χώρους στάθμευσης και πρόβλεψη υποδομής για τουλάχιστον 1 στους 5 χώρους στάθμευσης
Σε νέες ή ανακαινιζόμενες πολυκατοικίες - Υποδομή (προ καλωδίωση) για την εγκατάσταση φορτιστή για κάθε χώρο στάθμευσης
Σε σταθμούς αυτοκινήτων
Σε συγκοινωνιακούς κόμβους (λιμάνια, σιδ. Σταθμούς)
Σε ferry boats

15: Θέσπιση υψηλού συντελεστή φορολογικής απόσβεσης για τις επιχειρήσεις που θα εγκαθιστούν φορτιστές για δημόσια χρήση στις εγκαταστάσεις τους. Επιδότηση/φοροαπαλλαγή στην αγορά και εγκατάσταση οικιακών σταθμών φόρτισης.

16: Θέσπιση υποχρέωσης των Ο.Τ.Α. να οριοθετήσουν στις αστικές περιοχές έναν ελάχιστο αριθμό σημείων επαναφόρτισης και κατάλληλων θέσεων σε πεζοδρόμια ή πλατείες για την εγκατάσταση από κάθε ενδιαφερόμενο σημείων επαναφόρτισης Η/Ο. Θέσπιση ποσόστωσης για την κατ’ έτος αντικατάσταση του δημοτικού στόλου με Η/Ο. Αξιοποίηση των ευρωπαϊκών πόρων για την προμήθεια ηλεκτρικών λεωφορείων.

17: Σύσταση Εθνικού Μητρώου Σημείων Επαναφόρτισης Ηλεκτρικών Οχημάτων, που θα διευκολύνει τους χρήστες να αναζητούν online τα διαθέσιμα σημεία επαναφόρτισης σε όλη την επικράτεια και θα επιτρέπει στο Διαχειριστή του Δικτύου Ηλεκτρικής Ενέργειας να προβλέπει και να προγραμματίζει τη ζήτηση ηλεκτρικής ενέργειας από κατόχους ηλεκτρικών οχημάτων.

18: Καθιέρωση ποινής στον Κ.Ο.Κ. για τη στάθμευση συμβατικών - μη ηλεκτρικών οχημάτων σε θέσεις αποκλειστικής στάθμευσης για επαναφόρτιση ηλεκτρικών οχημάτων ευρισκόμενων επί δημοσίων οδών.

19: Θέσπιση επίσημου σήματος Οχήματος Μηδενικών Ρύπων.

20: Ενιαία σήμανση σημείων επαναφόρτισης H/O.

21: Επανακατάρτιση τεχνιτών συνεργείων αυτοκινήτων.

22: Δράσεις και εκδηλώσεις ανά τη χώρα με στόχο την εξοικείωση των χρηστών με τα οχήματα της νέας τεχνολογίας. Βραβεύσεις πόλεων και φορέων που εμπράκτως εφαρμόζουν προγράμματα διάδοσης και χρήσης των καθαρών οχημάτων.

23: Ισχυρά φορολογικά και άλλα κίνητρα (π.χ. διευκολύνσεις στην αδειοδοτική διαδικασία, ανταγωνιστικό κόστος ενέργειας), με στόχο την προσέλκυση παραγωγικών δραστηριοτήτων στη συναρμολόγηση ή ακόμη και στην κατασκευή τμημάτων όλης της προϊοντικής αλυσίδας (από φορτιστή έως….ηλεκτροκίνητο όχημα). Επίσης, η Ελληνική Ηλεκτροκίνηση μπορεί να δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας.

24: Τα ΑΕΙ και τα Ερευνητικά Ιδρύματα να λειτουργήσουν ως κοιτίδα έρευνας και ανάπτυξης καινοτομίας στην καθαρή κινητικότητα.

25: Ενίσχυση της Ενεργειακής Αυτονομίας και Ασφάλειας με αξιοποίηση των ΑΠΕ και κατάλληλων συστημάτων αποθήκευσης ενέργειας. Δημιουργία έξυπνου ενεργειακού μικροδικτύου (υβριδικός σταθμός ΑΠΕ – συσσωρευτών πλατφόρμα έξυπνων μετρητών και διαχείρισης της ζήτησης). Ανάπτυξη καθαρής ηλεκτροκίνησης στα νησιά. Βιώσιμος & ποιοτικός τουρισμός στα ελληνικά νησιά.

Δημήτρης Μπαλής