Ώρα σύγκρουσης και ευθύνης στο Σκοπιανό

Η διπλωματία παραδίδει την σκυτάλη στην πολιτική, καθώς ο πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ υποστηρίζει ότι υπάρχει "καταρχήν συμφωνία". Κυβερνήσεις και κόμματα καλούνται να λάβουν δύσκολες αποφάσεις σε Αθήνα και Σκόπια. Το ερώτημα είναι εάν θα βαρύνει περισσότερο η παράμετρος του πολιτικού κόστους, ή το αίσθημα ευθύνης για την επίλυση ενός εθνικού ζητήματος

Η επιτάχυνση των εξελίξεων στο πεδίο της διαπραγμάτευσης Αθήνας - Σκοπίων για το θέμα της ονομασίας της ΠΓΔΜ, όπως αποτυπώνεται στις χθεσινές δηλώσεις του Ζόραν Ζάεφ για "καταρχήν συμφωνία" και δημοψήφισμα στη χώρα του το φθινόπωρο, προκαλεί ήδη αλυσιδωτές αντιδράσεις.

Στα Σκόπια άρχισαν οι "οδίνες" για το όνομα και για τις αλλαγές που καλείται να προωθήσει στο εσωτερικό της χώρας η κυβέρνηση Ζάεφ, με κορυφαίο ζήτημα αυτό της συνταγματικής αναθεώρησης. Η κάθετη άρνηση του Προέδρου της ΠΓΔΜ, Γκιόργκε Ιβάνοφ, να συμφωνήσει στην εφαρμογή μίας ονομασίας για όλες τις χρήσεις (erga omnes) δυναμιτίζει το πολιτικό κλίμα και αποδεικνύει ότι η κυβέρνηση Ζάεφ θα κληθεί να δώσει αγώνα επιβίωσης, εφόσον αποφασίσει να κάνει το μεγάλο βήμα.

Πολιτικοί αναλυτές στην ΠΓΔΜ αποφεύγουν να κάνουν προβλέψεις, διακρίνοντας πολύ μεγάλα ποσοστά κινδύνου πίσω από το εγχείρημα της οριστικής επίλυσης του ζητήματος της ονομασίας. Ο εθνικιστής πρώην πρωθυπουργός Νίκολα Γκρούεφσκι, μοιάζει να σιωπά τα τελευταία 24ωρα, ωστόσο η προεδρική παρέμβαση λογικά θα τον βρει σύμφωνο.

Στην Αθήνα, οι τόνοι ανεβαίνουν με τη ΝΔ να εκτοξεύει βολές εναντίον του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, ερωτώντας ευθέως ποιο είναι το ακριβές περιεχόμενο της συμφωνίας που διαπραγματεύεται η κυβέρνηση. Καθώς ο χρόνος τρέχει, πληθαίνουν οι ενδείξεις ότι το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης και ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα ακολουθήσουν σκληρή γραμμή απέναντι σε μία συμφωνία για σύνθετη ονομασία.

Μαξίμου προς ΝΔ: Μη βιάζεστε, δεν υπάρχει συμφωνία

"Η ΝΔ δε χρειάζεται να βιάζεται. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει καμία συμφωνία", είναι η απάντηση της κυβέρνησης στα ερωτήματα της ΝΔ, ενώ το Μαξίμου στη δική του ανακοίνωση υπογραμμίζει ότι δεν πρόκειται να αποδεχθεί παρά μόνο συμφωνία για χρήση ενός ονόματος έναντι όλων (δηλαδή erga omnes), ενώ επαναλαμβάνει σταθερά ότι αποτελεί προϋπόθεση η συνταγματική αναθεώρηση στην ΠΓΔΜ:

«Η θέση της ελληνικής κυβέρνησης είναι πάντοτε σαφής και καθαρή: Προϋπόθεση για τη λύση και την ένταξη των Σκοπίων σε ΝΑΤΟ και ΕΕ είναι η συμφωνία για σύνθετη ονομασία με γεωγραφικό ή χρονικό προσδιορισμό, με ισχύ έναντι όλων, που προϋποθέτει και τη συνταγματική αναθεώρηση.

Η ΝΔ δε χρειάζεται να βιάζεται. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει καμία συμφωνία.

Θα κατανοήσει σύντομα, εφόσον υπάρξει συμφωνία, πως θα χρειαστεί να ψάξει πολύ για κάποιο επιχείρημα, προκειμένου να μην την υποστηρίξει.

Το μόνο που υπάρχει μέχρι στιγμής είναι η απόφαση της Ιεράς Συνόδου του Οικουμενικού Πατριαρχείου να διενεργήσει τα δέοντα, προκειμένου να ικανοποιήσει το αίτημα του Πρωθυπουργού των Σκοπίων για απάλειψη του όρου «Μακεδονία» από την ονομασία της Εκκλησίας των βορείων γειτόνων μας.

Επομένως, καλό είναι η ΝΔ και ο κ. Μητσοτάκης σε δύσκολα εθνικά θέματα και εν μέσω διαπραγματεύσεων να επιδεικνύουν την ελάχιστη σοβαρότητα».

ΝΔ: Τί έχει συμφωνήσει ο κ.Τσίπρας;

Σε ανακοίνωση που εξέδωσε νωρίτερα, υπό το φως των δηλώσεων Ζάεφ περί "καταρχήν συμφωνίας" με την Ελλάδα και αποστολής επιστολής από την Αθήνα στο ΝΑΤΟ, η Νέα Δημοκρατία κατηγορεί τον Πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα ότι κρατά μυστικό το περιεχόμενο συμφωνίας με τα Σκόπια. Η ανακοίνωση της ΝΔ αναφέρει:

«O πρωθυπουργός της ΠΓΔΜ κ. Ζόραν Ζάεφ δήλωσε σήμερα όχι μόνον ότι ήδη “υπάρχει κατ’ αρχήν συμφωνία” με τον κ. Αλέξη Τσίπρα, αλλά και ότι “η Ελλάδα θα στείλει επιστολή στο ΝΑΤΟ ώστε η ΠΓΔΜ να λάβει πρόσκληση ένταξης στη Συμμαχία”. Αποκάλυψε μάλιστα ότι η “μακεδονική” γλώσσα και η ταυτότητα των πολιτών της χώρας του “έχουν ήδη διασφαλιστεί από τη σχεδιαζόμενη συμφωνία με την Ελλάδα” και ότι ο ίδιος “λαχταρά μια «Μακεδονία» στην οποία οι πολίτες θα είναι απαλλαγμένοι από προκαταλήψεις και από φόβους του παρελθόντος”.

Η κυβέρνηση οφείλει να απαντήσει άμεσα στα εξής ερωτήματα:

• Έχει ήδη δεχθεί ο κ. Τσίπρας την αναγνώριση “μακεδονικής γλώσσας” και “μακεδονικής ταυτότητας” για τους γείτονές μας;

• Έχει υπαναχωρήσει ο κ. Τσίπρας από την εθνική θέση erga omnes, προκειμένου το όποιο όνομα των Σκοπίων να ισχύει για όλες τις χρήσεις και έναντι όλων;

• Έχει ήδη δεσμευθεί ο κ. Τσίπρας να επιτρέψει την ένταξη των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ, χωρίς να έχουν απαλειφθεί από το Σύνταγμα της ΠΓΔΜ όλες οι απαράδεκτες αλυτρωτικές αναφορές;

• Κι αν όλα αυτά τα έχει συμφωνήσει ο κ. Τσίπρας, δεσμεύει την Ελλάδα μη έχοντας καν τη στήριξη της κυβέρνησής του. Ή όσα είπε ο κ. Ζάεφ τα συνυπογράφει και ο κ. Καμμένος;

Οι κύριοι Τσίπρας και Καμμένος οφείλουν να ενημερώσουν άμεσα τους Έλληνες πολίτες και να πάψουν να κρύβονται».

Νέα συλλαλητήρια για το Σκοπιανό

Την ίδια ώρα, ετοιμάζονται νέες κινητοποιήσεις σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη από τα συντονιστικά όργανα των δύο συλλαλητηρίων για τη Μακεδονία. Σήμερα είναι προγραμματισμένη συνέντευξη Τύπου από την Επιτροπή Αγώνα σε συνεργασία με τις Παμμακεδονικές Ενώσεις, όπου αναμένεται να ανακοινώσουν τη διοργάνωση παράλληλων συγκεντρώσεων και σε άλλες πόλεις της Ελλάδας.

Οι συγκεντρώσεις θα πραγματοποιηθούν την 6η Ιουνίου στις 19:30. Όπως επισημαίνεται σε σχετική ανακοίνωση, «μέσω των συγκεντρώσεων αυτών η Επιτροπή Αγώνα θα επιδιώξει να υπενθυμίσει στο πολιτικό προσωπικό της χώρας ότι ο ελληνικός λαός έχει πάρει τις αποφάσεις του σχετικά με το όνομα της Μακεδονίας και απαιτεί την εφαρμογή τους». Η Επιτροπή Αγώνα για την Ελληνικότητα της Μακεδονίας δηλώνει προς την κυβέρνηση ότι «καμία ονομασία που θα περιλαμβάνει τον όρο "Μακεδονία" δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή από την ελληνική πλευρά».

Αντώνης Φουρλής