ΔΝΤ: «Ακριβότερα» πλήρωσαν τη λιτότητα οι Ελληνες

Tα μέτρα λιτότητας που εφαμρόστηκαν στην Ελλάδα είχαν δυσανάλογα μεγάλο αντίκτυπο στο φτωχότερο 10% των πολιτών...

Αυτό διαπιστώνει έκθεση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου με τίτλο "Δημοσιονομική πολιτική και εισοδηματική ανισότητα".

Οι ερευνητές του Ταμείου υποστηρίζουν πως αν και το ελληνικό πρόγραμμα βασίστηκε σε προοδευτικές περικοπές και φόρους που μετέφεραν το μεγαλύτερο βάρος της προσαρμογής στα ανώτερα κοινωνικά στρώματα, το κόστος για το πιο φτωχό 10% των πολιτών ήταν δυσανάλογα μεγαλύτερο σε σχέση με τα μεσαία εισοδήματα.

Επιπλέον οι απώλειες στο διαθέσιμο εισόδημα για την κατηγορία αυτή του πληθυσμού ήταν μεγαλύτερες από ό,τι σε οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα εφάρμοσε μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής.

Στην Ελλάδα το διαθέσιμο εισόδημα του πιο φτωχού 10% μειώθηκε πάνω από 15%, όταν στην Πορτογαλία και την Ισπανία υποχώρησε λίγο πάνω από 5% και στην Ιταλία αρκετά κάτω από 5%.

Σε σύγκριση με τις υπόλοιπες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, οι αυξήσεις στο φόρο εισοδήματος έπαιξαν σημαντικό ρόλο στο πρόγραμμα της Ελλάδας.

Επίσης, μεγάλες ήταν και οι περικοπές στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων.

Η έκθεση, όπως αναφέρει το euro2day.gr, τονίζει ότι το μέτρο για την μείωση του αφορολόγητου στα 5.000 από τα 12.000 ευρώ, είχε μεγαλύτερο κόστος για το πιο φτωχό 10%.

Σημαντικές ήταν οι αυξήσεις στο φόρο εισοδήματος και στην Ισπανία, όπου υπήρξαν επίσης και μεγάλες περικοπές στους μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων. Ωστόσο εκεί οι αυξήσεις στον ΦΠΑ είχαν μεγαλύτερο βάρος στην προσαρμογή.

Η δημοσιονομική προσαρμογή στην Πορτογαλία βασίστηκε περισσότερο στις περικοπές των συντάξεων και σε επιδόματα.

Επιπλέον, υπήρξαν και σημαντικές μειώσεις σε μισθούς δημοσιών υπαλλήλων. Οι επιπτώσεις από την αύξηση του ΦΠΑ ήταν περιορισμένες, ενώ ελάχιστο βάρος δόθηκε στις αυξήσεις στο φόρο εισοδήματος.

Η Ιταλία ακολούθησε ένα πιο ισορροπημένο μείγμα μέτρων, κατανέμοντας την προσαρμογή μεταξύ της αύξησης του ΦΠΑ και του φόρου εισοδήματος και των περικοπών σε μισθούς και συντάξεις του δημοσίου

Δημοσιονομική προσαρμογή και ανισότητα

Η έκθεση του ΔΝΤ επισημαίνει ότι η δημοσιονομική προσαρμογή έχει αντίκτυπο στην εισοδηματική ανισότητα μέσω της επίδρασης στη διανομή του εισοδήματος.

Τα μέτρα προσαρμογής οδηγούν βραχυπρόθεσμα σε μείωση της απασχόλησης και της παραγωγής, κάτι που πλήττει τα χαμηλότερα εισοδήματα.

Παράλληλα, η αύξηση της ανεργίας αυξάνει την μισθολογική ανισότητα, καθώς οι μισθοί των ανειδίκευτων εργαζομένων υποχωρούν σε σχέση με τους μισθούς των εξειδικευμένων εργαζομένων.

Η διάρκεια και η έκταση των επιπτώσεων εξαρτάται από το μέγεθος των αυτόματων σταθεροποιητών, καθώς και την αντίδραση της ανάπτυξης και το πώς θα επηρεάσει την απασχόληση.

Αν οι πολλαπλασιαστές είναι ιδιαίτερα υψηλοί κατά τη διάρκεια της ύφεσης, η δημοσιονομική προσαρμογή μπορεί να έχει ισχυρό αντίκτυπο στην απασχόληση.

Η σύνθεση και ο ρυθμός της δημοσιονομικής προσαρμογής μπορεί να επηρεάσει τον αντίκτυπο στην ανισότητα. Η προσαρμογή επηρεάζει το επίπεδο και τη σύνθεση των φόρων και των δαπανών και άρα και το διαθέσιμο εισόδημα.

Με βάση τα συμπεράσματα της έκθεσης, η εισοδηματική ανισότητα τείνει να αυξάνει όταν η δημοσιονομική προσαρμογή βασίζεται στην αύξηση της αντιστρόφως προοδευτική φορολόγηση (regressive).

Επίσης, τα προγράμματα προσαρμογής που βασίζονται στις περικοπές δαπανών ενισχύουν περισσότερο την ανισότητα από αυτά που βασίζονται στην άντληση εσόδων.

Η ανάλυση των ερευνητών του ΔΝΤ σε χώρες που εφάρμοσαν πρόσφατα προγράμματα δημοσιονομικής προσαρμογής δείχνει πως οι κυβερνήσεις μπορούν να μειώσουν τις επιπτώσεις στην ανισότητα αν σχεδιάσουν ένα κατάλληλο μείγμα μέτρων.

Kατά τη διάρκεια της προσαρμογής οι κυβερνήσεις πρέπει να προστατέψουν τις πιο προοδευτικές και αποτελεσματικές δαπάνες και να εξειδικεύσουν την στόχευση των μέτρων.

Η μείωση των αμυντικών δαπανών και των μισθών των δημοσίων υπαλλήλων μπορεί να περιορίσει την ανάγκη για περικοπές σε κοινωνικές παροχές.

Το ίδιο μπορεί να συμβεί και με την εφαρμογή προοδευτικών εισπρακτικών μέτρων, αν και η επιλογή αυτή προϋποθέτει να μην είναι ήδη πολύ υψηλοί οι φόροι.

Παράλληλα, οι κυβερνήσεις μπορούν να εξετάσουν προοδευτικά φορολογικά μέτρα, όπως η μείωση των αντιστρόφως προοδευτικών φορολογικών εξόδων και η αύξηση των φόρων για τον πλούτο και την περιουσία.

Τέλος, η επέκταση των προγραμμάτων για την απασχόληση όπως η στήριξη στην αναζήτηση εργασίας, η επιδότηση μέρους του μισθού και η εργασιακή εκπαίδευση μπορούν να επιταχύνουν την πτώση της ανεργίας καθώς επιστρέφει σε ρυθμούς ανάπτυξης η οικονομία.

Πηγή: euro2day.gr

Σχετικές ετικέτες:Οικονομία