Προτάσεις ΓΣΕΒΕΕ για την ασφάλιση, την πρόνοια και την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των επαγγελματιών, βιοτεχνών και εμπόρων

Επιστολή έστειλε η ΓΣΕΒΕΕ προς τον Υπουργό Εργασίας, κ. Ι. Βρούτση, και κοινοποίησε στον Πρωθυπουργό, κ. Α. Σαμαρά, και τον Υπουργό Οικονομικών, κ. Ι Στουρνάρα, σχετικά με την ασφάλιση, την πρόνοια και την ιατροφαρμακευτική περίθαλψη των επαγγελματιών, βιοτεχνών και εμπόρων.

Αναλυτικά η επιστολή:

Το αποκαλούμενο και ως δίχτυ κοινωνικής προστασίας των επαγγελματιών, βιοτεχνών και εμπόρων είναι πιθανότατα περισσότερο διάτρητο από ποτέ. Η βιωσιμότητα του Οργανισμού Ασφάλισης Ελεύθερων Επαγγελματιών (ΟΑΕΕ) καθίσταται πλέον άμεσο και επίμονο ζητούμενο. Ο Οργανισμός λειτουργεί παράγοντας διαρκώς ελλείμματα. Ολοένα και περισσότεροι ασφαλισμένοι αδυνατούν να πληρώσουν τις ασφαλιστικές τους εισφορές. Οι συνταξιούχοι βρίσκονται με τη δαμόκλειο σπάθη των περικοπών διαρκώς πάνω από τα κεφάλια τους.

Περισσότεροι από 1.000.000 άμεσα και έμμεσα ασφαλισμένοι δεν έχουν πρόσβαση στην ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ενώ το πολυδιαφημισμένο από το Υπουργείο επίδομα ανεργίας, αλλά και τα προγράμματα κοινωνικού τουρισμού για τους ασφαλισμένους και συνταξιούχους στον ΟΑΕΕ, δεν αποτελούν παρά επικοινωνιακά παιχνίδια, χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα.

Ειδικά για τους δύο τελευταίους ειδικούς λογαριασμούς, για την ανεργία και τον κοινωνικό τουρισμό, είναι χαρακτηριστικό ότι ενώ έχουν πληρωθεί σημαντικά ποσά από τους ασφαλισμένους, οι παροχές δεν έχουν φτάσει (ούτε πρόκειται να φτάσουν) σε αυτούς.

Συγκεκριμένα για τον Ειδικό Λογαριασμό Ανεργίας εκτιμάται ότι από τον Ιανουάριο του 2011, όπου άρχισε αναδρομικά η είσπραξη της προβλεπόμενης από τον Ν.3986/2011 εισφοράς υπέρ του Λογαριασμού, θα έπρεπε να έχουν συγκεντρωθεί περισσότερα από 102 εκ. € [394.000 ενεργοί ασφαλισμένοι * 26 μήνες * 10€/ μήνα για ΕΛΑ = 102.440.000 €]. Αντί αυτού η επίσημη ενημέρωση από τον ΟΑΕΔ, στον οποίο τηρείται ο Ειδικός Λογαριασμός, αναφέρει ότι στον σχετικό τραπεζικό λογαριασμό έχουν κατατεθεί 12.739.703€.

Αντίστοιχα, για τον Ειδικό Λογαριασμό Επαγγελματικής Εστίας (για προγράμματα κοινωνικού τουρισμού) εκτιμάται ότι από τον Ιούλιο του 2010, οπότε ψηφίστηκε ο σχετικός νόμος 3863/2010 και άρχισε η καταβολή της εισφοράς, θα έπρεπε να έχουν συγκεντρωθεί περισσότερα από 28 εκ. € [394.000 ασφαλισμένοι * 26 μήνες * 2€/ μήνα για ΕΛΕΕ + 310.000 συνταξιούχοι * 26 μήνες * 1€ = 28.808.000€]. Ωστόσο, η επίσημη ενημέρωση από τον ΟΑΕΔ, στον οποίον έχει μεταφερθεί η αρμοδιότητα τήρησης του Ειδικού Λογαριασμού αναφέρει ότι δεν έχει καν ανοιχτεί τραπεζικός λογαριασμός για τη μεταφορά των καταβληθέντων εισφορών.

Η ρητή δε δήλωση του Υπουργού Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Πρόνοιας στη Διαρκή Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων στις 21/3/2013, ότι τα χρήματα που συγκεντρώθηκαν, δόθηκαν από τη Διοίκηση του ΟΑΕΕ για συντάξεις, εγείρει σοβαρά ερωτήματα ως προς τη νομιμότητα μίας τέτοιας απόφασης και υποχρεώνει τη ΓΣΕΒΕΕ στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα να αναζητήσει τις αναλογούσες νομικές ευθύνες προς οποιανδήποτε κατεύθυνση.
Προφανώς και η απρόσκοπτη πληρωμή των συντάξεων αποτελεί θεμελιώδη προτεραιότητα για τη Συνομοσπονδία.

Ωστόσο, με μπαλώματα, και μάλιστα αμφισβητούμενης νομιμότητας, δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να αντιμετωπιστεί ένα δομικό πρόβλημα του Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης. Ο ΟΑΕΕ εισπράττει κάθε μήνα 135 εκ. € και δαπανά 238 εκ. €, δημιουργώντας έλλειμμα, που αγγίζει το 1,23 δις €/έτος. Σε αυτό το ύψος βρισκόταν κατά την προ μνημονίου περίοδο το ύψος της συνεισφοράς του κρατικού προϋπολογισμού στον Οργανισμό, στο πλαίσιο της διμερούς χρηματοδότησης. Αυτή η συνεισφορά όμως έχει υποχωρήσει στα 550 εκ. € για το 2013, παρότι 1 στους 2 ασφαλισμένους αδυνατεί να πληρώσει τις εισφορές του, με ανάλογη επίπτωση στους πόρους του Οργανισμού.

Αποτέλεσμα αυτής της αδυναμίας είναι η σταδιακή αύξηση των οφειλετών στον Οργανισμό και η δημιουργία ενός πλήθους ουσιαστικά «ανασφάλιστων» ασφαλισμένων, που ξεπερνά το 1.000.000 ΕΒΕ και μέλη των οικογενειών τους. Επιπλέον, οι όποιες έκτακτες ρυθμίσεις (συμπεριλαμβανομένης της τελευταίας που εισάγεται στο πολυνομοσχέδιο του Υπουργείου Οικονομικών) για την είσπραξη οφειλών δεν έχουν ως βασική στόχευση την ανακοπή του ρυθμού αύξησης των οφειλών και την επαναδραστηριοποίηση στον ΟΑΕΕ του μεγαλύτερου δυνατού αριθμού οφειλετών.

Σε αυτό το πλαίσιο, η ΓΣΕΒΕΕ θεωρεί επιβεβλημένη και θα διεκδικήσει με κάθε τρόπο την υιοθέτηση και άμεση εφαρμογή των ακόλουθων παρεμβάσεων:

1. Εγγυημένη και επαρκής κρατική χρηματοδότηση του Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης, όπως εξ ορισμού πηγάζει από τον Δημόσιο Χαρακτήρα της Κοινωνικής Ασφάλισης

2. Διαβλέποντας την κλιμάκωση της κοινωνικής-ανθρωπιστικής κρίσης, η ΓΣΕΒΕΕ, σε πρόταση που είχε καταθέσει πριν από ένα έτος, έκρινε σκόπιμη τη δυνατότητα καταβολής μίας (1) τουλάχιστον εισφοράς ανά εξάμηνο από τον ασφαλισμένο, ώστε να χαρακτηρίζεται ασφαλιστικά ενήμερος. Ωστόσο σήμερα, η οικονομική δυσπραγία είναι τέτοια, ώστε είναι κοινωνικά επιβεβλημένη η αποδέσμευση της θεώρησης βιβλιαρίων υγείας από την ασφαλιστική ενημερότητα, τουλάχιστον μέχρι το τέλος του 2014.

3. «Πάγωμα» (κεφαλαιοποίηση) των μέχρι σήμερα ασφαλιστικών οφειλών, δίνοντας στον οφειλέτη τη δυνατότητα, την οποία δεν έχει σήμερα, να τις αποπληρώσει μετά την 1/1/2015.

4. Παροχή της δυνατότητας στον ασφαλισμένο, να επιλέξει ελεύθερα ασφαλιστική κατηγορία, τουλάχιστον μέχρι 31-12-2014, πληρώνοντας, ακόμη κι αν έχει οφειλές, μόνο τις τρέχουσες εισφορές του. Από αυτό το μέτρο, με τις πλέον μετριοπαθείς εκτιμήσεις του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ υπολογίζεται, ότι, με την ενεργοποίηση των μισών οφειλετών του Οργανισμού (~200.000 ασφαλισμένοι), μπορούν να εισρεύσουν στα ταμεία του ΟΑΕΕ περισσότερα από 540 εκ €/ έτος.

5. Έναρξη από 1/1/2015 αποπληρωμής των οφειλών σε πολλές δόσεις, συναρτήσει του εισοδήματος (επιχειρηματικού ή προσωπικού) του οφειλέτη, χωρίς επιβολή πρόσθετων τελών και προσαυξήσεων.

6. Αύξηση του ποσού οφειλής που μπορεί να παρακρατηθεί από τη σύνταξη του οφειλέτη από 20.000 € (= 30 κατώτατες συντάξεις του Οργανισμού + προσαυξήσεις και τέλη), που είναι σήμερα, στα 40.000 €, με παράλληλη διόρθωση της εγκυκλίου του ΟΑΕΕ σχετικά με τον αριθμό των 30 μηνιαίων κατώτατων συντάξεων, που είναι σήμερα, στις 80 κατώτατες συντάξεις.

7. Ειδική μέριμνα για υπερήλικες ασφαλισμένους, άνω των 67 ετών, οι οποίοι έχοντας οφειλή άνω των 20.000€, έχουν τερματίσει την επαγγελματική τους δραστηριότητα, χωρίς να έχουν δυνατότητα θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος.

Αυτές οι περιπτώσεις, που δεν ξεπερνούν τις 100 σε ολόκληρη τη χώρα, είναι αναγκαίο να αντιμετωπιστούν με αυξημένα ανθρωπιστικά κριτήρια και να τους δοθεί η δυνατότητα να συνταξιοδοτηθούν, λαμβάνοντας την εθνική σύνταξη με ό, τι μπορεί να προκύψει αναλογικά από τις εισφορές που έχουν καταβάλει. Σημειώνεται, ότι στον ΟΑΕΕ δεν υπάρχουν διατάξεις, όπως ισχύουν σε άλλους ΦΚΑ, που να προβλέπουν πρόωρη και κατ’ επέκταση μειωμένη συνταξιοδότηση για τις περιπτώσεις αδυναμίας θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος.

Η υλοποίηση αυτών των προτάσεων θα επανενεργοποιήσει χιλιάδες ασφαλισμένους στον ΟΑΕΕ, θα αποκαταστήσει την πρόσβαση 1.000.000 ασφαλισμένων στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, θα λειτουργήσει ως έμμεση ένεση ρευστότητας για τους αυτοαπασχολούμενους και τις μικρές επιχειρήσεις, ενώ παράλληλα θα ωφελήσει τα έσοδα του Δημοσίου και των ΦΚΑ. Είναι καιρός καθένας να αναλάβει τις ευθύνες του.

Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΑΣ
ΓΙΩΡΓΟΣ ΚΑΒΒΑΘΑΣ ΝΙΚΟΣ ΣΚΟΡΙΝΗΣ